Indonesia tạm ngừng xuất khẩu than nhiệt gây chấn động thị trường năng lượng toàn cầu

Chi vy20:44 10/01/2022

Indonesia, nhà xuất khẩu than nhiệt điện lớn nhất thế giới, đã gây chấn động thị trường năng lượng toàn cầu trong tuần này, bằng cách tạm ngừng xuất khẩu nhiên liệu này vào tháng Giêng do nguồn cung than ở các nhà máy điện trong nước quá thấp.

Ảnh minh họa.

Than đá chiếm khoảng 60% tổng năng lượng của Indonesia và Bộ năng lượng của nước này cho biết, vào đầu năm 2022 chỉ có 35.000 tấn than được giao cho công ty điện lực nhà nước PLN. PLN đã có 13,9 triệu tấn nhưng cần thêm 6 triệu tấn nữa để đảm bảo mức tồn kho trong 20 ngày là 20 triệu tấn. PLN vào tháng 11 ước tính sẽ cần 119 triệu tấn cho cả năm 2022.

Bộ Doanh nghiệp Nhà nước cho biết họ đang thúc đẩy PLN cải thiện quản lý nguồn cung và tăng các hợp đồng mua sắm dài hạn. Như một giải pháp ngắn hạn, Hiệp hội khai thác than Indonesia cho biết 10 thành viên lớn nhất của họ sẽ cung cấp thêm nguồn cung cho PLN.

Bộ trưởng Điều phối Các vấn đề Hàng hải và Đầu tư, Luhut Pandjaitan sau cuộc họp với các công ty khai thác than và các cơ quan chức năng khác vào hôm 6/1, nói với truyền thông địa phương rằng: Tình trạng khẩn cấp đã kết thúc và Bộ của ông sẽ xem xét một “công thức” mới cho nghĩa vụ thị trường nội địa (DMO) và đi đến một quyết định tại một cuộc họp vào hôm 7/1.

Giá dầu tăng 'nóng' - được và mất?

Giá dầu thế giới liên tục xác lập các mức cao nhất nhiều năm trong những ngày qua, sau khi Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) và các quốc gia sản xuất dầu liên minh, còn gọi là OPEC , tiếp tục tuân thủ thỏa thuận tăng sản lượng dầu hiện có.

Điều này làm tăng thêm áp lực lạm phát mà các quốc gia tiêu thụ nhiều dầu mỏ lo ngại sẽ làm ảnh hưởng đến sự phục hồi kinh tế sau đại dịch.

Video đang HOT

Một cơ sở khai thác dầu của Iran. Ảnh: IRNA/TTXVN

Câu hỏi đang được nhiều người quan tâm là liệu giá dầu thực sự sẽ tăng lên đến mức nào và sẽ đánh đi tín hiệu gì tới các nhà sản xuất và người tiêu dùng.

Tín hiệu từ đà tăng giá dầu

Phiên 5/10, giá dầu thô ngọt nhẹ của Mỹ (WTI) chạm mức cao nhất kể từ năm 2014, còn giá dầu Brent tăng lên mức cao của ba năm, nới rộng đà tăng đạt được trong phiên trước đó, với giá của hai loại dầu này đều tăng hơn 2%. Ngân hàng Bank of America (BoA) thậm chí còn dự báo giá dầu nhiều khả năng sẽ cán mốc 100 USD/thùng ngay đầu mùa Đông năm nay do giá khí đốt tăng lên mức kỷ lục.

Diễn biến đi lên của giá dầu được củng cố vững chắc hơn sau khi OPEC , tại cuộc họp trực tuyến ngày 4/10, đã quyết định duy trì mức tăng sản lượng dầu thô 400.000 thùng/ngày đến tháng 11/2021 theo thỏa thuận đạt được trước đó hai tháng. Quyết định trên được các bộ trưởng OPEC đưa ra giữa bối cảnh tổ chức này đang chịu áp lực ngày càng gia tăng từ Mỹ và Ấn Độ về việc tăng sản lượng sau khi giá dầu thế giới tăng 50% kể từ đầu năm nay.

Chuyên gia phân tích về năng lượng tại công ty nghiên cứu Commerzbank Research (Đức) Carsten Fritsch nhận định, nhu cầu tăng và nguồn cung hạn chế có thể sẽ tiếp tục đẩy giá dầu tăng.

Theo chuyên gia phân tích thị trường John Kemp của hãng tin Reuters (Vương quốc Anh), độ mạnh của các tín hiệu về giá phụ thuộc vào mức giá thực tế được điều chỉnh theo lạm phát và tốc độ thay đổi so với những năm gần đây.

Trong bốn thập kỷ từ năm 1990 đến năm 2030, thị trường năng lượng đang chứng kiến một loạt thay đổi đáng kể trong cả chính sách, hoạt động sản xuất và thói quen tiêu dùng, điều này làm cho việc so sánh về giá dầu trở nên khó khăn. Những thay đổi chính bao gồm công suất dư thừa lớn trong những năm 1990, cuộc cách mạng dầu đá phiến từ đầu những năm 2010 và sự ra đời của xe điện để cạnh tranh với nhiên liệu hóa thạch vào những năm 2020.

Xét về tốc độ biến động, giá dầu đang phát đi tín hiệu mạnh mẽ về nhu cầu tăng sản lượng và giảm mức tiêu thụ, do sự phục hồi nhu cầu đã vượt xa nguồn cung sau đợt sụt giảm do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.

Giá dầu Brent giao tháng 11/2021 hiện đang được giao dịch ở mức hơn 82 USD/thùng, tăng so với mức dưới 38 USD/thùng vào cùng kỳ năm ngoái, tốc độ tăng giá nhanh nhất tính theo tỷ lệ phần trăm trong ba thập kỷ qua.

Giá dầu "leo thang" nhanh chóng là đặc điểm của năm đầu tiên đi lên theo chu kỳ, khi hoạt động tiêu thụ phục hồi và tăng trưởng vượt nguồn cung, trong khi các nhà sản xuất tiếp vẫn thận trọng trong việc tăng sản lượng do lo ngại về đợt sụt giảm hồi năm ngoái.

Sự thay đổi từ xu hướng giảm giá sang xu hướng tăng cho thấy nhiều khả năng các nhà sản xuất dầu mỏ sẽ chuyển từ việc cắt giảm sang tăng sản lượng và người tiêu dùng sẽ sử dụng nhiên liệu tiết kiệm hơn. Nhưng xét mức giá được điều chỉnh theo lạm phát, tín hiệu hiện tại đối với nhà sản xuất và người tiêu dùng cho đến nay vẫn khá mơ hồ.

Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) dự báo nhu cầu dầu toàn cầu có thể tăng 5 triệu thùng/ngày trong năm nay, lên mức trung bình 97,4 triệu thùng/ngày, trái chiều với mức giảm 8,6 triệu thùng/ngày trong năm 2020. Theo EIA, nhu cầu dầu toàn cầu có thể đạt mức trung bình 101 triệu thùng/ngày vào năm 2022, gần tương đương nhu cầu dầu thô trước đại dịch. Nhà phân tích Chiyoki Chen tại công ty môi giới giao dịch hàng hóa kỳ hạn Sunward Trading (Mỹ) cho hay, giới đầu tư vẫn lạc quan ngay cả khi nguồn cung dầu của Mỹ bị gián đoạn sau các trận siêu bão. Trong khi đó, hiện là thời điểm nhu cầu đang tăng mạnh do nhiều nước nới lỏng các biện pháp phong tỏa và triển khai chương trình tiêm chủng vaccine ngừa COVID-19 rộng rãi hơn.
Tác động đối với kinh tế toàn cầu

Nhật báo Phố Wall mới đây đã đăng bài phân tích nhận định rằng, đợt tăng giá dầu gần đây khó có thể ảnh hưởng nhiều đến sự phục hồi kinh tế toàn cầu. Đà tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ và nhu cầu tiêu dùng khởi sắc ở các nền kinh tế phát triển sẽ giúp các nước hạn chế tác động từ cú sốc giá dầu tăng cao.

Các nhà kinh tế cho rằng các nước cần theo dõi áp lực từ đà tăng giá dầu hoặc chi phí mua dầu tính theo tỷ trọng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP), vốn được coi là yếu tố quyết định tác động của dầu mỏ đối với tăng trưởng kinh tế. Theo ngân hàng Morgan Stanley, chỉ số này dự kiến sẽ tăng lên mức tương đương 2,8% GDP toàn cầu vào năm 2021, với giả định giá dầu trung bình ở mức 75 USD/thùng trong năm nay. Tuy nhiên, con số này vẫn dưới mức trung bình dài hạn là 3,2% GDP.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo kinh tế toàn cầu sẽ tăng trưởng khoảng 6% trong năm 2021, tốc độ nhanh nhất trong khoảng bốn thập kỷ qua. Theo chi nhánh của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tại New York, xu hướng tăng của giá dầu gần đây chủ yếu là do nhu cầu tăng, chứ không phải vấn đề nguồn cung. Còn theo các nhà kinh tế, đây là chỉ dấu cho thấy sự phục hồi tăng trưởng của nền kinh tế.
Các nền kinh tế phát triển ít bị ảnh hưởng bởi giá dầu tăng so với một thập kỷ trước, bởi ngành dịch vụ, vốn tiêu thụ ít năng lượng hơn các ngành công nghiệp nặng, đang chiếm tỷ trọng lớn hơn trong tổng sản lượng của các nền kinh tế. Theo dữ liệu từ EIA, hiện nay Mỹ chỉ cần khoảng một nửa lượng dầu để tạo ra 1 USD trong GDP so với cách đây 35 năm.
Các nhà hoạch định chính sách châu Âu không coi giá dầu tăng là mối đe dọa đối với sự phục hồi của châu lục này, ít nhất là vào thời điểm hiện nay. Liên minh châu Âu (EU) đã nâng dự báo tăng trưởng của khối trong năm 2021 từ mức 4,2% lên 4,8%.

Người tiêu dùng ở những thị trường mới nổi khác thường nhạy cảm hơn với giá dầu tăng cao vì thực phẩm và năng lượng chiếm tỷ trọng chi tiêu lớn hơn. Ngân hàng trung ương của một số nước, bao gồm Brazil và Nga, đã buộc phải tăng lãi suất trong những tuần gần đây để chống lại tình trạng lạm phát gia tăng. Tại Thổ Nhĩ Kỳ, giá dầu cứ tăng thêm 10 USD thì thâm hụt tài khoản vãng lai của nước này lại tăng thêm hơn 4 tỷ USD và khiến Ankara phụ thuộc nhiều hơn vào các quỹ nước ngoài để bù đắp thâm hụt và trả nợ nước ngoài. Ở Nam Phi và Ấn Độ, giá dầu cứ tăng 10 USD cũng khiến tài khoản vãng lai của những nước này thâm hụt thêm 0,5%. Bên cạnh đó, giá nhiên liệu tăng cũng góp phần gây ra tình trạng bất ổn xã hội ở những quốc gia như Brazil và Pakistan, nơi chính phủ đã phải ứng phó bằng cách tăng lương cho nhân viên nhà nước vào đầu năm nay.

Ứng phó khủng hoảng nhiên liệu

Các hộ gia đình ở Mỹ và các quốc gia giàu có khác đã tích lũy được một khoản tiết kiệm lớn chưa từng có trong thời kỳ đại dịch, có thể giúp họ ứng phó tình trạng giá xăng dầu cao hơn. Ngoài ra, sự gia tăng khai thác dầu đá phiến trong hai thập kỷ qua đã đưa Mỹ trở thành nhà sản xuất dầu lớn hơn nhiều so với trước đây. Điều đó có nghĩa là các nhà sản xuất Mỹ - đối tượng chịu ảnh hưởng của giá dầu giảm mạnh ở thời kỳ đỉnh điểm của đại dịch, hiện đang được hưởng lợi.

Bên cạnh đó, xu hướng chuyển đổi sang các nguồn năng lượng sạch trên toàn cầu cũng góp phần giúp áp lực từ việc giá dầu tăng cao đối với các nước giảm bớt. Khoảng gần 20% nhu cầu tiêu thụ năng lượng của châu Âu đến từ các nguồn tái tạo như năng lượng gió và năng lượng Mặt Trời vào năm 2019, tăng so với mức 9,6% trong năm 2004. Theo dự báo của EIA, đến năm 2050, các nguồn năng lượng tái tạo (bao gồm thủy điện) sẽ tăng tỷ trọng và chiếm tới 49% sản lượng điện toàn cầu. Trong số các nguồn năng lượng tái tạo, sản lượng điện Mặt Trời sẽ có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất, trong khi thủy điện có tốc độ tăng trưởng chậm nhất.

Giá dầu và khí đốt tăng cao khiến khủng hoảng nhiên liệu diễn ra tại Trung Quốc, Anh và một số quốc gia khác, gây mất điện diện rộng và người dân xếp hàng dài mua xăng. Chính phủ Anh đã đình chỉ luật cạnh tranh để cho phép các nhà cung ứng nhiên liệu chia sẻ thông tin quan trọng cũng như hợp tác hiệu quả hơn nhằm bảo đảm giảm thiểu việc gián đoạn trong chuỗi cung ứng. Bên cạnh đó, nước này đã triển khai quân đội tham gia cung cấp xăng dầu cho các trạm nhiên liệu, nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng năng lượng của quốc gia.

Những năm gần đây, Trung Quốc đang nỗ lực giảm dần các nhà máy điện than. Số liệu thống kê cho thấy, từ năm 2010 đến năm 2020, tỷ trọng than trong tổng tiêu thụ năng lượng của Trung Quốc đã giảm 12,5 điểm phần trăm, từ 69,2% xuống 56,7%, trong khi tỷ trọng tiêu thụ năng lượng sạch đã tăng từ 13,4% lên 24,4%.

Tuy vậy, cho đến nay, sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch dùng để phát điện ở nước này vẫn là khá lớn. Chính việc sử dụng năng lượng hóa thạch để cung cấp điện đã làm ảnh hưởng đến tính ổn định của mạng lưới năng lượng ở Trung Quốc. Cuộc khủng hoảng điện lần này sẽ là một lời cảnh tỉnh đối với Trung Quốc trong việc chuyển đổi sang phát triển xanh với nhiều loại năng lượng sạch có nguồn cung ổn định hơn để thúc đẩy phát triển kinh tế.

Hoa Kỳ: Chiến lược gấp rút cho việc tiếp cận kho dự trữ dầu nhằm mục đích gì? Hoa Kỳ trao quyền cho nhà máy lọc dầu thứ hai ở Louisiana quyền tiếp cận kho dự trữ dầu thô khẩn cấp của quốc gia này, vì hầu hết các nền tảng sản xuất dầu ở vịnh Mexico vẫn hoạt động ngoại tuyến sau cơn bão Ida. Ảnh minh họa. Tổng thống Joe Biden hôm 2/9 cho biết, Hoa Kỳ sẽ sử...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Thực hư tin Campuchia điều binh sĩ tới biên giới với Thái Lan sau vụ đối đầu08:43

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Xung đột Nga - Ukraine trước bước ngoặt08:59

Vụ trộm bồn cầu làm bằng 98 kg vàng: nghi phạm ra tay trong 5 phút09:08

Báo Mỹ: Ông Trump "khó chịu" vì trang phục của ông Zelensky01:28

Lãnh đạo Mỹ - Ukraine khẩu chiến kịch liệt08:41

'Ông Trump rất thất vọng về ông Zelensky, muốn Ukraine thỏa thuận khoáng sản 500 tỉ USD'09:08

Ông Trump sẽ đích thân kiểm kê kho vàng trị giá 425 tỉ USD của Mỹ09:43

Ông Trump khen ông Zelensky dũng cảm, không cam kết hỗ trợ lực lượng châu Âu tại Ukraine08:00

Phát sốt đoạn phim ông Trump, ông Netanyahu nhâm nhi cocktail ở bãi biển Gaza08:01

Không chỉ Mỹ, Pháp cũng đàm phán về khoáng sản quan trọng với Ukraine09:14

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Nhà Trắng lách thượng viện bán hơn 3 tỉ USD bom đạn, xe ủi đất cho Israel

07:22:28 04/03/2025

Hôm 1.3 (giờ Việt Nam), Mỹ thông báo đã thông qua thương vụ hơn 3 tỉ USD gồm bom đạn, xe ủi đất và các thiết bị liên quan cho Israel, trong đó có dòng bom chính quyền Tổng thống Joe Biden đã ngừng bán vì sức công phá lớn.

Nỗ lực cắt giảm nhân sự của ông Trump gặp khó

07:18:01 04/03/2025

Tại San Francisco (bang California), thẩm phán liên bang William Alsup ngày 27.2 ra phán quyết buộc Văn phòng Quản lý nhân sự Mỹ (OPM) bãi bỏ chỉ thị sa thải các nhân viên thử việc tại nhiều cơ quan liên bang.

Trung Quốc tuyên bố cứng về cuộc tập trận gần Úc

07:14:17 04/03/2025

Hôm (28.2), Đại sứ Trung Quốc tại Úc Tiếu Thiên tuyên bố Bắc Kinh không có lý do gì phải xin lỗi về cuộc tập trận tại vùng biển quốc tế giữa Úc và New Zealand gần đây.

Rộ tin 4 gián điệp Trung Quốc từng quyên góp tiền, xe ở Philippines

06:58:45 04/03/2025

Theo hãng tin Reuters, 4 người Trung Quốc bị Philippines bắt giữ về cáo buộc làm gián điệp từng quyên góp tiền và xe cho một địa phương và 2 lực lượng cảnh sát ở nước này.

Nga đề nghị khôi phục các chuyến bay trực tiếp với Mỹ

06:56:21 04/03/2025

Sau cuộc đối thoại cấp cao tại Thổ Nhĩ Kỳ ngày 27.2, Bộ Ngoại giao Nga cho biết nước này đã đề nghị khôi phục lại các chuyến bay trực tiếp với Mỹ.

Ông Tập Cận Bình nói kinh tế Trung Quốc đang đối mặt nhiều thách thức

06:51:22 04/03/2025

Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình thừa nhận đất nước đang đứng trước nhiều khó khăn trong bài viết ngay trước kỳ họp lưỡng hội vào tuần sau.

5 cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phản đối ông Trump sa thải sĩ quan cấp cao

06:48:03 04/03/2025

Nhóm 5 cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ không đồng tình việc ông Trump sa thải nhiều quan chức cấp cao trong quân đội, đồng thời kêu gọi Quốc hội không phê chuẩn những người được đề cử thay thế.

Đụng độ giữa lực lượng an ninh Pakistan và Afghanistan tại cửa khẩu biên giới

05:26:41 04/03/2025

Ông Yousaf Afridi, người đứng đầu Phòng thương mại và công nghiệp của quận Khyber của Pakistan, nơi có cửa khẩu Torkham, cho biết việc đóng cửa đã gây ra thiệt hại ít nhất 15 triệu USD.

WHO cảnh báo nguy cơ trì hoãn đối với việc xóa sổ bệnh bại liệt

05:22:59 04/03/2025

Hiện WHO và các đối tác đang tìm cách ứng phó với tình trạng thiếu hụt tài chính, vốn gây ảnh hưởng nhiều đến nhân sự và hoạt động ưu tiên, cũng như mong mỏi Mỹ sẽ tài trợ lại cho cuộc chiến chống bệnh bại liệt.

Hamas cáo buộc Israel đưa mọi thứ trở lại 'vạch xuất phát'

05:18:55 04/03/2025

Về phần mình, Chính phủ Đức cũng kêu gọi Israel ngay lập tức chấm dứt việc phong tỏa dòng viện trợ vào Gaza, cho rằng đây không phải là biện pháp hợp pháp để gây sức ép trong các cuộc đàm phán.

Trung Quốc thử nghiệm thành công hệ thống phục hồi lưới điện sử dụng AI

05:07:53 04/03/2025

Theo thông tin từ Công ty China Southern Power Grid thuộc sở hữu nhà nước, hệ thống này đã chứng minh khả năng phục hồi điện chỉ trong 17 giây trong một tình huống lỗi mô phỏng, cải thiện 95% so với các phương pháp thủ công.

Ngoại trưởng Pháp: Kế hoạch của Tổng thống Macron là 'liều thuốc thử' với Nga

04:59:50 04/03/2025

Sau phát biểu của Tổng thống Pháp chỉ 1 ngày, Ngoại trưởng nước này Jean-Noel Barrot cảnh báo rằng tiền tuyến của Ukraine đang ngày càng tiến gần đến chúng ta .