IFJ lên án các vụ sát hại nhà báo tại khu vực Trung Mỹ
Ngày 26/12, Liên đoàn Quốc tế các nhà báo (IFJ) và Hiệp hội Nhà báo Tây Ban Nha (FAPE) đã lên án các vụ sát hại các nhà báo xảy ra tại khu vực Trung Mỹ trong vòng chưa đầy một tuần qua, trong đó bao gồm 2 phóng viên tại Guatemala, một tại Honduras và một tại Mexico.
Phóng viên TTXVN tại Mexico cho biết hai tổ chức nghề nghiệp đã yêu cầu chính phủ các nước liên quan khẩn trương tiến hành điều tra, truy tố thủ phạm, triển khai các biện pháp nhằm đảm bảo an toàn cho những người làm trong lĩnh vực truyền thông, đồng thời đảm bảo quyền tiếp cận thông tin của người dân.
Theo FAPE, hôm 21/12 vừa qua, hai nhà báo Gleymer Renan Villeda và César Augusto Leiva Pimentel của báo điện tử “ Impacto Izaba” và Đài phát thanh “ Radio La Red” của Guatemala đã bị bắn chết tại 2 thị trấn Izabal và Jutiapa của nước này khi đang lái xe đến văn phòng làm việc.
FAPE lên án hai vụ giết người xảy ra ở đất nước đang trải qua cuộc khủng hoảng chính trị sâu sắc do sự can thiệp của tòa án vào kết quả của cuộc bầu cử tổng thống vừa qua. Bên cạnh đó, nhà chức trách Guatemala cũng cần chịu trách nhiệm với hành động nhằm vào báo chí khi bắt giam giám đốc José Rubén Zamora và 8 người khác của tờ nhật báo “El Periódico”.
Cùng ngày, phóng viên kiêm người dẫn chương trình tin tức kênh “ Canal 24″ của Honduras Francisco Javier Ramírez Amador, 39 tuổi, cũng bị sát hại với 5 phát đạn ở khắp cơ thể tại thành phố Danlí, bang El Paraíso nước này. Vào thời điểm gây án, Ramírez đi cùng với một sĩ quan cảnh sát bảo vệ anh sau cuộc tấn công hụt hồi tháng 5/2022. Viên cảnh sát bị bắn trọng thương và được đưa đến bệnh viện cấp cứu.
Trước đó, hôm 16/12, Giám đốc Đài phát thanh “Maranatha” Mateo González Jiménez cũng đã bị bắn chết cùng với vợ Rocío López Pérez tại nhà riêng ở bang miền Nam Chiapas.
Thông tin từ truyền thông địa phương cho biết hai đối tượng đi xe máy đã đe dọa nhân viên an ninh gia đình, che camera an ninh và hành quyết vợ chồng nhà báo.
Công đoàn Biên tập Báo chí Quốc gia (SNRP) của Mexico ngay sau đó đã yêu cầu các nhà chức trách nước này triển khai các biện pháp nhằm chấm dứt tình trạng bạo lực đối với các nhà báo.
Phát hiện mới có thể khiến các nhà sử học nghĩ lại về người Maya
Những phát hiện mới có thể khiến các nhà sử học phải xem xét lại những hiểu biết hiện nay về nền văn minh Maya cổ đại.
Trong một cuộc phỏng vấn mới dây, các nhà nghiên cứu tham gia một dự án khảo cổ học chung giữa Mỹ và Guatemala cho hay họ đã phát hiện 417 thành phố của người Maya có niên đại khoảng 3.000 năm, được kết nối với nhau bằng 117 km "đường siêu xa lộ", theo tờ The Washington Post ngày 20.5. Các nhà nghiên cứu gọi đây là hệ thống đường cao tốc đầu tiên trên thế giới.
Phát hiện vừa được công bố vào tháng 12.2022 này đang khiến các nhà sử học phải xem xét lại những hiểu biết về nền văn minh Maya cổ đại.
Việc phát hiện ra một mạng lưới đường sá và thành phố, hệ thống thủy lợi và cơ sở hạ tầng nông nghiệp cho thấy rằng các cộng đồng sống ở Trung Mỹ đã tiến bộ hơn những gì được ghi nhận.
Theo nghiên cứu, những phát hiện mới phản ánh "tổ chức kinh tế xã hội và quyền lực chính trị". Thế giới đã mất có niên đại từ 1.000 năm trước Công nguyên đến thời kỳ tiền cổ điển của người Maya, từng được coi là một xã hội du mục, săn bắn hái lượm.
Kim tự tháp La Danta ở phía bắc Guatemala. Sâu trong một khu rừng rậm, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy bằng chứng về một hệ thống gồm hàng trăm thành phố cổ của người Maya. Ảnh Chụp màn hình The Washington Post
Phát hiện mới từ khu vực rừng rậm El Mirador ở miền bắc Guatemala là "thứ thay đổi cuộc chơi", ông Richard Hansen, tác giả chính của nghiên cứu và là giáo sư về khảo cổ học tại Đại học Bang Idaho (Mỹ), nói với The Washington Post.
"Hiện chúng ta biết rằng thời kỳ Tiền cổ điển là một thời kỳ có sự phức tạp và tinh tế về kiến trúc, với một số tòa nhà lớn nhất trong lịch sử thế giới được xây dựng trong thời gian này", ông Hansen cho hay. Ông còn nói rằng những phát hiện mới đã tiết lộ "một phần lớn lịch sử loài người mà chúng ta chưa từng biết đến".
Ý nghĩa gì từ những dấu bàn tay bí ẩn trong động thiêng của người Maya?
Nhóm nghiên cứu, với các nhà khoa học từ Mỹ và Guatemala, đã lập bản đồ các khu vực ở Trung Mỹ từ năm 2015 và đã sử dụng công nghệ lidar - một kỹ thuật lập bản đồ khảo cổ bằng laser - để phát hiện những chi tiết nhỏ nhất, chẳng hạn như thảm thực vật cổ đại. Nhờ vậy, các nhà khoa học có thể nhìn thấy những con đập, hồ chứa nước, kim tự tháp, mạng lưới đường đắp cao và thậm chí cả sân bóng cổ đại, theo nghiên cứu.
Guatemala sơ tán gấp hơn 1.000 người vì núi lửa phun dữ dội Giới hữu trách Guatemala tổ chức sơ tán nhanh chóng hơn 1.000 người và phong tỏa một con đường trong lúc núi lửa Fuego, hiện là núi lửa hoạt động tích cực nhất khu vực Trung Mỹ, một lần nữa "tỉnh giấc". Người dân được di tản hôm 4.5. Ảnh REUTERS AFP hôm nay 5.5 dẫn lời tướng Oscar Cossio, Thư ký điều...