IAEA nhấn mạnh nghĩa vụ của các bên trong thỏa thuận tàu ngầm hạt nhân
Cụ thể, Mỹ và Anh – 2 nước sở hữu vũ khí hạt nhân, sẽ phải báo cáo lên IAEA về việc chuyển giao vật liệu hạt nhân cho các nước không có vũ khí hạt nhân như Australia.
Tàu ngầm hạt nhân La Perle (phải) của Pháp tại cảng La Goulette ở Tunis, Tunisia, ngày 29/11/1997. (Ảnh minh họa: AFP/ TTXVN)
Ngày 14/3, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) tuyên bố cần phải đảm bảo rằng thỏa thuận cung cấp tàu ngầm hạt nhân trong khuôn khổ Hiệp ước Đối tác an ninh tăng cường ba bên Australia-Anh-Mỹ ( AUKUS) sẽ không gây ra “những nguy cơ phổ biến vũ khí hạt nhân.”
Theo thông cáo báo chí của IAEA, Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi tái khẳng định quan điểm không phổ biến vũ khí hạt nhân, đồng thời nhấn mạnh nghĩa vụ pháp lý của các bên.
Cụ thể, Mỹ và Anh – 2 nước sở hữu vũ khí hạt nhân, sẽ phải báo cáo lên IAEA về việc chuyển giao vật liệu hạt nhân cho các nước không có vũ khí hạt nhân như Australia.
Về phần mình, chính phủ Australia sẽ phải làm việc với IAEA để có thể sử dụng vật liệu hạt nhân như động cơ hạt nhân của tàu ngầm.
Ông Grossi cho biết quy trình này liên quan đến các vấn đề pháp lý và kỹ thuật phức tạp, đồng thời cam kết thực hiện nghĩa vụ xác minh và không phổ biến vũ khí hạt nhân một cách công bằng và minh bạch.
Video đang HOT
Trong khi tiếp tục thảo luận với các bên tham gia AUKUS, ông Grossi dự kiến sẽ trình báo cáo về vấn đề này tại cuộc họp của Hội đồng thống đốc IAEA dự kiến diễn ra trong tháng 6 tới.
Lãnh đạo Mỹ, Anh, Australia vừa công bố thỏa thuận lịch sử về tàu ngầm.
Theo thỏa thuận, Mỹ sẽ bán cho Australia 3 tàu ngầm lớp Virginia bắt đầu từ đầu những năm 2030 và được mua thêm 2 chiếc nữa nếu cần thiết, sau đó chế tạo lớp tàu hoàn toàn mới dựa trên công nghệ của Mỹ và Anh.
Các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân đầu tiên của Australia sẽ được trang bị hệ thống phóng tên lửa hành trình thẳng đứng và dự kiến đưa vào biên chế đầu những năm 2040.
Ước tính, chi phí chế tạo và vận hành các tàu này đến giữa những năm 2050 có thể tiêu tốn của Australia từ 268 tỷ USD đến 368 tỷ USD.
Tổng thống Mỹ Joe Biden khẳng định tàu ngầm sẽ chạy bằng năng lượng hạt nhân và không được trang bị vũ khí hạt nhân./.
Australia với AUKUS và Trung Quốc: Thủ tướng Albanese khẳng định sẽ 'vẹn cả đôi đường'
Ngày 10/3, tờ Financial Review đưa tin, Thủ tướng Australia Anthony Albanese đã đáp trả những chỉ trích của Trung Quốc đối với việc Canberra mua tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân.
Trung Quốc cáo buộc, quan hệ đối tác AUKUS phá hoại thỏa thuận không phổ biến vũ khí hạt nhân quốc tế. (Nguồn: Youtube)
Thủ tướng Australia Anthony Albanese sắp có chuyến công du Mỹ để gặp người đồng cấp Anh Rishi Sunak và Tổng thống nước chủ nhà Joe Biden để vạch ra lộ trình cung cấp tàu ngầm hạt nhân và các loại vũ khí công nghệ cao khác cho Canberra.
Truyền thông đưa tin rằng, trong chuyến thăm này, các nhà lãnh đạo của các nước thành viên Hiệp định an ninh 3 bên Anh-Australia-Mỹ (AUKUS) sẽ ký một thỏa thuận mang tính bước ngoặt, trong đó có thể có việc Canberra mua các tàu ngầm hạt nhân lớp Virginia của Mỹ.
Ngày 9/3, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cáo buộc, quan hệ đối tác AUKUS phá hoại thỏa thuận không phổ biến vũ khí hạt nhân quốc tế.
Bà Mao Ninh tuyên bố: "Chúng tôi kêu gọi Mỹ, Anh và Australia từ bỏ tâm lý chiến tranh Lạnh và trò chơi có tổng bằng không, tôn trọng các nghĩa vụ quốc tế một cách thiện chí và nỗ lực hơn nữa vì hòa bình và ổn định khu vực".
Theo Financial Review, ông Albanese đã lập luận rằng, nước này có thể tăng cường sức mạnh quân sự trong khi cải thiện quan hệ với Bắc Kinh và việc Canberra đầu tư vào một hạm đội vũ khí hải quân mới nhất đồng thời xây dựng mối quan hệ với các quốc gia khác ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương không có gì mâu thuẫn.
Trả lời phóng viên báo chí trong chuyến thăm Ấn Độ, ông Albanese nêu rõ: "Đó là một lập trường nhất quán, chúng tôi cần đảm bảo rằng Australia sở hữu những trang thiết bị quốc phòng tốt nhất có thể... Đồng thời Australia cần xây dựng các mối quan hệ và đang làm điều đó trên khắp Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương".
Theo nhà lãnh đạo, Australia "đã cải thiện mối quan hệ với Trung Quốc trong thời gian gần đây".
Trong một tin khác liên quan quan hệ với Trung Quốc, cùng ngày, các nguồn thạo tin cho hay, lần đầu tiên sau 4 năm, Thủ hiến bang Tây Australia Mark McGowan có thể thăm Bắc Kinh vào giữa tháng Tư.
Theo kế hoạch, ông Mark McGowan, 55 tuổi, sẽ đến Bắc Kinh và Quảng Châu trong chuyến thăm Trung Quốc kéo dài khoảng một tuần.
Hiện chưa có thông tin về những nhân vật ông McGowan sẽ gặp ở Bắc Kinh. Tại Quảng Châu, Thủ hiến bang Tây Australia sẽ thảo luận về phát triển du lịch với các quan chức và đại diện doanh nghiệp, bao gồm cả đường bay thẳng giữa thành phố Perth của Tây Australia và Quảng Châu".
Văn phòng của Thủ hiến bang McGowan không đưa ra bình luận về thông tin chuyến đi. Trước đó vào tháng 11/2022, ông McGowa đã cam kết tăng cường mối quan hệ với Trung Quốc và nói rằng, Tây Australia sẽ tiếp tục là một địa điểm đầu tư quan trọng đối với Bắc Kinh.
Australia dự định công bố kế hoạch tàu ngầm hạt nhân vào đầu năm 2023 Bộ trưởng Quốc phòng Australia Richard Marles cho biết nước này sẽ thông báo về lộ trình mua sắm tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân vào đầu năm sau. Hai tàu ngầm lớp Collins của Australia tại Căn cứ Hải quân Hoàng gia Australia. Ảnh: EPA-EFE Bộ trưởng Marles đã đưa ra tuyên bố trên tại cuộc họp báo chung với...