Hút một điếu thuốc lá, mất 5,5 phút sống
Tuổi thọ trung bình của người hút thuốc lá ngắn hơn so với người không hút thuốc từ 5 đến 8 năm
Mới đây, anh N.Đ.T (23 tuổi, ngụ tỉnh Đồng Nai) đã trải qua những ngày nhớ đời khi trong 10 ngày phải 3 lần chịu đau đớn vì phẫu thuật để giữ lại mạng sống.
Cắt bỏ chân, tay vì thuốc lá
Dù còn trẻ, N.Đ.T đã có 6 năm hút thuốc lá, với số lượng 1 gói/ngày. Khoảng 2 tháng nay, T. thường xuyên bị tức ngực, khó thở, các bác sĩ chẩn đoán T. bị tràn dịch màng phổi mức độ nghiêm trọng.
Còn tại Bệnh viện Nhân dân 115 TP HCM, không ít lần các bác sĩ phải đoạn chi cho bệnh nhân do ảnh hưởng của việc hút thuốc lá gây ra. Ca đáng nhớ nhất là bệnh nhân T.T.P (42 tuổi, ngụ tỉnh Đắk Lắk), nghiện thuốc lá 30 năm. Khi nhập viện, chân trái của ông P. bị hoại tử, các ngón chân tím đen nên dù rất cố gắng, các bác sĩ vẫn không giữ được, buộc cắt bỏ. Những tưởng ông P. sẽ từ bỏ thuốc lá nhưng ông vẫn mỗi ngày đốt gần 2 gói thuốc. Mới đây, ông P. vào bệnh viện lần thứ hai, sau khi siêu âm mạch máu, các bác sĩ lắc đầu. Chân phải của ông P. phải cắt bỏ do hoại tử vì thiếu máu nuôi.
Hút thuốc lá ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe của bản thân và gây những tác hại khác (Ảnh: HOÀNG TRIỀU)
Video đang HOT
Ở nhiều bệnh viện tại TP HCM, số bệnh nhân nhập viện vì viêm tắc mạch máu ngoại biên liên quan đến hút thuốc lá ngày càng nhiều. Hầu hết các bệnh nhân đều nghiện thuốc lá lâu năm. Tại Bệnh viện Chợ Rẫy, không ít ca bệnh nhân bị cắt bỏ chân, tay hoặc cả 2 tay, 2 chân do tắc mạch máu ngoại biên.
Hủy hoại giống nòi
PGS-TS Lương Ngọc Khuê – Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế), Giám đốc Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá Việt Nam – cho biết trong khói thuốc lá chứa hơn 7.000 hóa chất. Trong đó có hàng trăm loại có hại cho sức khỏe, 70 chất gây ung thư, bao gồm chất gây nghiện và các chất gây độc. Các hóa chất này tác động lên tế bào bề mặt của đường hô hấp gây nên tình trạng viêm mạn tính, phá hủy tổ chức, biến đổi tế bào dẫn đến dị sản, loạn sản rồi ác tính hóa.
TS-BS Trần Ngọc Phương Thảo (Bệnh viện Răng Hàm Mặt TP HCM) cho biết thuốc lá không chỉ là nguy cơ gây bệnh cao mà còn làm chậm quá trình hồi phục các bệnh răng miệng. Thuốc lá nhai gây các tổn thương ung thư biểu mô nhiều hơn thuốc lá hút. Có khoảng 90% người bị ung thư miệng, môi, lưỡi và cổ họng do hút thuốc, rủi ro mắc bệnh tăng tỉ lệ thuận với mức độ hút hoặc nhai thuốc. Người hút thuốc lá có nguy cơ mắc ung thư cao gấp 6 lần so với người không hút. Khoảng 37% các bệnh nhân vẫn tiếp tục hút thuốc sau liệu trình điều trị ung thư, có dấu hiệu khối u di căn sang vị trí khác như miệng, môi, lưỡi, cổ họng.
BS Nguyễn Duy Tiên (Bệnh viện Nhi Đồng 1 TP HCM) cũng cảnh báo thuốc lá gây ra hơn 20 căn bệnh khác nhau cho người hút thuốc, trong đó có nhiều bệnh nguy hiểm như ung thư, tim mạch, bệnh hô hấp, ảnh hưởng sức khỏe sinh sản… Đáng nói là trẻ em sống trong môi trường có khói thuốc cũng sẽ có những bệnh lý như vậy. Nghiên cứu tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 cho thấy trẻ hen suyễn mà có người thân hút thuốc lá thường khó hết bệnh, thời gian điều trị kéo dài, số lần tái phát nhiều.
Hút thuốc còn gây tổn thương trực tiếp, thậm chí phá hủy noãn bào của buồng trứng dẫn đến vô sinh. Tần suất thai ngoài tử cung ở những người hút thuốc cao gấp 2,2 – 4 lần so với người không hút. Thuốc lá còn gây sẩy thai tự phát, ở những phụ nữ hút thuốc lá nguy cơ sẩy thai cao gấp 1,5 – 3,2 lần so với những người không hút thuốc. Đặc biệt ở những phụ nữ hút thuốc lá, thụ tinh trong ống nghiệm ít thành công hơn và nếu có thai bằng thụ tinh trong ống nghiệm thì hay bị sẩy thai hơn. Bản thân nhau thai cũng bị ảnh hưởng xấu bởi thuốc lá.
Việt Nam có khoảng 15 triệu người hút thuốc, ước tính trung bình mỗi năm đã bỏ ra khoảng 31.000 tỉ đồng để mua thuốc lá.
Việt Nam có số người hút thuốc cao thứ hai Đông Nam Á
PGS.TS Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh, Giám đốc Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá cho rằng với khoảng 15 triệu nam giới trưởng thành hút thuốc lá, Việt Nam là nước có số người hút thuốc cao thứ hai tại khu vực Đông Nam Á.
Ảnh minh họa
Phát biểu tại Hội thảo "Tăng cường hoạt động tư vấn và điều trị cai nghiện thuốc lá tại Việt Nam" do Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá (Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá) phối hợp cùng Viện Nghiên cứu Y-Xã hội học (ISMS) và Trường ĐH New York tổ chức, PGS.TS Lương Ngọc Khuê cho biết, hút thuốc lá là một trong những vấn đề y tế công cộng hàng đầu tại Việt Nam. Theo Tổ chức Y tế thế giới, Việt Nam là 1 trong 15 nước hút thuốc lá nhiều nhất thế giới.
Trong đó, tỷ lệ nam giới vẫn ở tuổi trưởng thành vẫn ở mức cao, trên 45%. Hút thuốc lá nguyên nhân của nhiều bệnh. Đáng nói, thuốc lá không chỉ gây hại trực tiếp cho người hút, mà những người không hút thuốc tiếp xúc với khói thuốc tại nhà hoặc tại nơi làm việc có nguy cơ mắc ung thư phổi cao hơn 30%. Trẻ em trong độ tuổi đi học là con của những người hút thuốc có nguy cơ cao mắc bệnh hen suyễn hoặc bệnh hen suyễn của họ trở nên trầm trọng hơn.
"Tại Việt Nam, tỷ lệ bệnh nhân ung thư phổi có hút thuốc lá là 96,8%. Số trường hợp tử vong do các bệnh không lây nhiễm chiếm 73% tổng số ca tử vong do bệnh tật và thương tích ở Việt Nam, mà một trong những nguyên nhân là do tỷ lệ sử dụng thuốc lá cao. Theo Tổ chức Y tế thế giới, những người hút thuốc có nguy cơ mắc ung thư phổi cao gấp 22 lần trong đời, so với những người không hút thuốc"- PGS.TS Lương Ngọc Khuê thông tin.
Theo phân tích của PGS.TS Lương Ngọc Khuê, trong gia đình có người mắc ung thư, có người bị tim mạch, xơ vữa động mạch mới thấy vất vả như thế nào. Bệnh viện quá tải bệnh nhân tim mạch, ung thư một phần nguyên nhân cũng vì thuốc lá.
Công tác tư vấn cai nghiện thuốc lá, xây dựng và triển khai các mô hình điểm về cai nghiện thuốc lá dựa vào cộng đồng là một trong những nhiệm vụ quan trọng của Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá nhằm hạn chế việc sử dụng thuốc lá và giảm nhẹ gánh nặng bệnh tật, kinh tế và xã hội.
Tại Hội thảo, chuyên gia của Tổ chức Y tế thế giới đã trình bày về các chương trình, sáng kiến áp dụng công nghệ di động trong y tế (mhealth) để cải thiện chăm sóc và bảo vệ sức khỏe. Trong hỗ trợ cai thuốc lá, mhealth cũng đã được triển khai và chứng minh có hiệu quả trong việc tăng tỉ lệ cai thuốc tại nhiều quốc gia.
GS.TS Donna Shelley, Trường Y tế công cộng toàn cầu - Trường ĐH NewYork cũng chia sẻ kết quả đánh giá tính bền vững của Dự án "Triển khai mô hình hỗ trợ và điều trị cai nghiện thuốc lá tại trạm y tế xã". Dự án đã được Viện Nghiên cứu Y- Xã hội học (ISMS), Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá, ĐH New York và Trung tâm Y tế thị xã Phổ Yên, Trung tâm Y tế huyện Đại Từ triển khai từ năm 2014 đến năm 2019 trên 26 xã/phường - với mục đích thí điểm mô hình hỗ trợ điều trị cai nghiện thuốc lá tại tuyến y tế cơ sở. Kết quả triển khai Dự án cho thấy tỷ lệ cán bộ y tế tư vấn ngắn hỗ trợ bệnh nhân cai thuốc tại trạm y tế tăng từ 1,2% lên 51,6%.
Kết quả đánh giá tính bền vững của Dự án cho thấy hơn 37% cán bộ y tế duy trì việc tư vấn hỗ trợ bệnh nhân cai thuốc tại trạm y tế xã tại thời điểm 24 tháng sau can thiệp. Tỉ lệ cai thuốc thành công trong số những bệnh nhân đã cai thuốc là 74,1% ở nhóm nhận tư vấn từ cán bộ y tế và 88,9% ở nhóm nhận tư vấn từ y tế thôn bản.
Đức Trân
Theo daidoanket
Trên 90% người ung thư phổi liên quan tới thuốc lá Ông Ngô Quý Châu - quyền chủ tịch hội đồng quản lý Bệnh viện Bạch Mai - cho biết Việt Nam đang nằm trong nhóm quốc gia có số người hút thuốc lá vào loại lớn trên thế giới với 13 triệu người hút thuốc. Nghiện thuốc lá dễ gây ra những bệnh nguy hiểm - Ảnh: DUYÊN PHAN T ính chung số...