Hương vị quê hương: Chua ngọt cá ngát um khế

Cá ngát sông nước phương Nam kết hợp với khế chua Quảng Ngãi cho món um đậm đà, hương phù sa trôi về miền nắng gió.

Nguyên liệu cho món cá ngát um khế – ẢNH: TRANG THY

Người thím cùng xóm ở Quảng Ngãi vào phương Nam thăm bà con mang về cho tôi mớ cá ngát rồi dặn “um với khế ngon lắm nghen”. Tôi dạo sang nhà bên cạnh xin dăm trái khế gần chín lủng lẳng trên cành rồi về vườn nhà ngắt mớ rau thơm, hái quả ớt cay. Khế được rửa sạch và gọt cạnh, cắt bỏ hai đầu rồi xắt lát mỏng. Rau thơm rửa qua nước rồi cắt ngắn để um với cá. Vợ mang những con cá thân hình tựa cá trê ra chái bếp.

Loài cá này thường sống trong môi trường nước lợ nơi cuối sông ở vùng đất phương Nam. Vợ dùng kéo cắt bỏ ngạnh hai bên mang và trên lưng cá, móc mang, mổ bụng và rửa sạch nhớt rồi vớt ra rổ cho ráo nước. Lát sau, chảo dầu phộng cùng hành tím xắt mỏng tỏa hương thơm phức trên bếp lửa bập bùng. Cho ít nghệ tươi xay nhuyễn vào chảo, tiếp đến là cá và dùng đũa trở nhẹ cho săn thịt rồi thêm ít nước, gia vị. Rút bớt củi, đun lửa nhỏ cho gia vị thấm đều vào thịt cá. Ước chừng cá sắp chín thì cho khế và ớt xắt lát vào lẫn với cá đến khoảng hơn mươi phút, thêm ít tiêu xay nhuyễn rồi nhấc khỏi bếp.

Cá ngát với làn da nâu xám tựa màu của dòng sông chở nặng phù sa. Khế chua vàng nhạt như màu nắng trải khắp đồng quê lộng gió. Ớt đỏ và rau xanh điểm thêm sắc màu cho đĩa cá um thêm bắt mắt. Khế gần chín chua dịu, phảng phất hương vị xóm làng. Thịt cá thơm phức, béo ngậy quyện với mặn ngọt lẫn chua cay từ ớt và khế cùng gia vị lưu mãi nơi đầu lưỡi. Gắp miếng khế ăn kèm thịt cá và rau thơm, ngon khó gì sánh bằng.

Thưởng thức món cá ngát um khế chợt thấy lòng lâng lâng vui sướng. Món um đậm đà, tựa hương phù sa sông nước phương Nam “trôi” về miền nắng gió quê tôi.