Hương Cao – thủ lĩnh của dự án phòng chống xâm hại
Không muốn chạy theo các dự án phi chính phủ, “hết tài trợ thì hết dự án”, sau gần 15 năm làm việc trong các dự án này, Hương Cao – Cao Huyền Diệu Hương (33 tuổi) lập ra doanh nghiệp xã hội với khao khát đi đường dài, tạo ra giá trị bền vững.
15 năm làm trong lĩnh vực công tác xã hội, Hương phải luôn kiềm chế cảm xúc để không ôm đồm, “vì nhìn vấn đề gì cũng muốn lao vào giải quyết” – Ảnh: VŨ THỦY
Việc được lựa chọn tham gia chương trình thạc sĩ chính sách công của ĐH Fulbright sau đó cũng đã giúp Hương tìm được định hướng tốt hơn cho dự án của cô về phòng chống xâm hại tình dục trẻ em.
Không thể ngồi yên
Gặp Hương lần đầu năm 2018 khi cô và OpenM – doanh nghiệp xã hội do cô thành lập – tổ chức triển lãm sắp đặt “Voices out – Dáng hình thanh âm”, triển lãm ảnh đầu tiên của Việt Nam về đề tài xâm hại trẻ em. Họ đã kể câu chuyện của nạn nhân ấu dâm, những khủng hoảng tâm lý mà bản thân cũng như gia đình các em phải gánh chịu.
“Hồi nhỏ tôi cũng từng bị chính anh em họ sàm sỡ nên cảm thấy chuyện đó rất kinh khủng. Cùng thời điểm dự án, những câu chuyện về ấu dâm trên báo chí ngày càng dày đặc và quá khủng khiếp khiến tôi không thể ngồi yên được. Với Voices out, tôi mong muốn tạo nên một cộng đồng nhân văn, nhân bản, được tiếp cận các thông tin đúng đắn, để các bậc cha mẹ, thầy cô sẽ là những người đầu tiên đứng lên bảo vệ con mình” – Hương chia sẻ về dự án phòng chống ấu dâm của cô cách đây hơn hai năm.
Từ đó cô cũng bắt đầu tổ chức các chương trình giáo dục trẻ em ở các trường học về vấn đề xâm hại tình dục với đội ngũ gần 30 giảng viên là các chuyên gia tâm lý, luật sư đã từng tham gia hỗ trợ các nạn nhân bị xâm hại.
Nhìn vào công việc của Hương hiện tại, mọi người có thể chẳng nhìn ra thay đổi gì. Cô vẫn cần mẫn đưa giảng viên đi khắp các tỉnh thành để phổ biến kiến thức về giới tính, sức khỏe sinh sản, tuổi dậy thì và phòng chống xâm hại.
“Xây thư viện thì có cái thư viện, xây cái trường thì có cái trường, còn giáo dục cho trẻ em thì để có thể đo lường được sự thay đổi phải tính bằng năm. Lớp 1 dạy một bài, lớp 2 dạy một bài, mỗi lứa tuổi dạy một bài và phải theo cả chặng đường lớn lên và trưởng thành của một đứa trẻ. Như thế một tổ chức không thể làm được nếu không có sự can thiệp của nhà nước. Thế nên tôi đã chọn vị trí là người nêu vấn đề để từ đó vận động thay đổi chính sách” – Hương chia sẻ.
Video đang HOT
Giáo dục phải là cốt lõi
Cùng với dự án, việc theo học quản lý chính sách công ở Fulbright cũng là cách để Hương thực hiện nghiên cứu chuyên sâu về đề tài xâm hại tình dục từ hướng tiếp cận học thuật, có lý luận khoa học để có nền tảng cho việc vận động chính sách của mình.
“Một nghiên cứu không thể dựa trên 100-200 trường hợp mà phải dựa trên tỉ lệ rất cao. Đến thời điểm này, 11 tỉnh thành chúng tôi đi qua, hơn 30.000 học sinh, phụ huynh, thầy cô chúng tôi giảng dạy đều có xảy ra hiện tượng xâm hại, quấy rối ở các mức độ khác nhau.
Nhưng điều tôi cần, dự án cần, đó là phải được sự thừa nhận và đồng thuận của tập thể giáo viên, ban lãnh đạo của nhà trường rằng những sự việc xảy ra là có thật, rằng chương trình đào tạo giới tính, sức khỏe sinh sản, tâm lý tuổi dậy thì và phòng chống xâm hại là vấn đề rất quan trọng” – Hương chia sẻ.
Khó khăn của cô là tuy thuyết phục để đưa chương trình vào các trường nhưng vẫn có rất ít lãnh đạo trường cùng ngồi đó để xem họ dạy gì, học sinh học được gì. Kết quả mà cô muốn hướng đến là giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản và các vấn đề liên quan đến xâm hại cho trẻ em phải được đưa vào Luật giáo dục. Các lớp học giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản không chỉ còn là lớp học kỹ năng, “ai thừa thời gian mới đi học”, mà phải là một chương trình bắt buộc.
“Nhiều người vẫn hỏi sao phải đào tạo, sao phải vẽ đường cho hươu chạy. Đó là một câu chuyện rất dài mà chúng ta đã nói rất nhiều năm nay. Tại sao xâm hại, quấy rối tình dục không chỉ ở lứa tuổi thiếu niên, trẻ em mà ngày càng trở thành một vấn đề kéo dài trong suốt cuộc đời một người?
Tại sao ở công ty đi làm cũng có vấn đề quấy rối? Đi phương tiện công cộng cũng có. Xâm hại tình dục không phụ thuộc ở phố, ở quê hay trình độ học vấn. Thủ phạm các vụ ấu dâm có thể là bất kỳ ai, từ người xa lạ cho tới chính anh chị em ruột trong gia đình” – Hương nói về các vấn đề nhức nhối của xâm hại tình dục.
Theo cô, cách mà các dự án của cô và mọi người đã làm chỉ đang đi giải quyết phần ngọn. “Phần lớn cha mẹ nghĩ muốn bảo vệ con thì gửi con đi học thay vì nghĩ tôi phải đi học, gia đình tôi phải biết, họ hàng phải biết, hàng xóm phải biết. Vậy thì cái gốc ở đây chính là giáo dục. Mọi người đều phải được giáo dục nhận thức càng sớm càng tốt về giới tính cũng như sức khỏe sinh sản và xâm hại tình dục” – Hương lý giải.
Giáo dục giới tính cho 1 triệu trẻ em
Mục tiêu của Hương và đội ngũ là tới năm 2021 giáo dục giới tính cho khoảng 1 triệu trẻ em Việt Nam. “Đó là một nỗ lực rất lớn mà một tổ chức đơn lẻ có thể làm nhưng chưa là gì so với 26 triệu trẻ em. Thế nên mới càng cần phải đưa việc giáo dục này thành một quy định bắt buộc trong Luật giáo dục” – Hương chia sẻ.
Cô cũng tự vận hành doanh nghiệp xã hội OpenM với các khóa đào tạo tư duy tiếng Anh cho cấp lãnh đạo, quản lý, khai vấn cá nhân… để có kinh phí cho dự án, trả lương cho đội ngũ giảng viên.
“Việc cân bằng giữa kinh doanh và làm công tác xã hội là rất khó. OpenM trước giờ luôn từ chối nhận tài trợ, tuy nhiên dự định từ năm 2020 sẽ tìm các nhà hảo tâm có cùng chí hướng để đồng hành. Nhưng nếu chỉ lập ra các dự án để tiêu tiền, chỉ sống bằng tiền quỹ, bằng tiền tài trợ thì các doanh nghiệp xã hội cũng không khác gì các tổ chức phi chính phủ (NGO) cả” – cô thẳng thắn.
"Chị ơi, lớn lên em sẽ lấy chị" - câu nói của cậu con trai với chị gái khiến mẹ thấy mình đã sai lầm trong cách nuôi dạy con
Câu hỏi bất ngờ của cậu con trai với chị gái làm người mẹ chột dạ và thấy cách nuôi dạy con của mình bao năm qua là sai lầm.
Ngay từ khi bước vào lớp 1, trẻ đã bắt đầu có sự tò mò về giới tính rất rõ ràng. Lớn hơn chút nữa, trẻ còn có những rung động với người khác giới. Có những trường hợp, vì cha mẹ không giáo dục giới tính con cẩn thận nên anh chị em ruột trong nhà lại có những ngộ nhận tình cảm mà người lớn không ngờ tới.
Một gia đình ở Trung Quốc có hai con sinh đôi một gái, một trai và hiện hai bé đã lên 9 tuổi. Từ lúc bắt đầu cho con ra ngủ riêng, người mẹ đã cho hai bé ngủ chung giường. Bỗng một hôm cậu em trai nói chị gái: "Chị ơi, lớn lên em sẽ lấy chị". Trước câu nói của em trai, cô chị tỏ ra rất bản lĩnh và trả lời: "Tất nhiên là không thể, chị sẽ lấy chồng nhưng không phải là em vì chị và em là chị em ruột".
Cậu em trai vặn lại: "Em ngủ với chị mỗi ngày trên giường, sao em không thể lấy chị? Bố và mẹ cũng ngủ cùng giường và là vợ chồng đó mà".
Cha mẹ nên giáo dục giới tính cho con từ nhỏ (Ảnh minh họa)
Người mẹ giật mình khi nghe hai con nói chuyện với nhau và thấy mình vô tâm vì để hai con ngủ chung giường mấy năm nay khi chúng không cùng giới tính.
Câu hỏi của con trai khiến người mẹ lo sợ và cô đã lên một diễn đàn để hỏi cách giáo dục con khi gặp phải tình huống như thế này.
Cư dân mạng cho rằng người mẹ đã quá cẩu thả trong cách nuôi dạy con và không quan tâm tới sự phát triển của chúng. Mọi người cho rằng người mẹ nên sắp xếp cho hai con nằm riêng giường. Nếu chưa có phòng riêng thì ít nhất cũng phải cho bé nằm giường tầng để không nằm chung giường với nhau.
Vậy, cha mẹ nên đối xử thế nào khi trong gia đình có hai con, hai giới tính khác nhau?
Cho con những không gian riêng tư
Khi trẻ còn nhỏ (4-5 tuổi), hai đứa con khác giới tính trong gia đình có thể ngủ cùng giường nhau. Nhưng khi các con vào lớp 1, cha mẹ nên cho con những không gian ngủ riêng rẽ vì ở tuổi đó các con đã bắt đầu quan tâm và tò mò về sự khác biệt giới tính.
Phân biệt cho con tình yêu đôi lứa và tình cảm anh chị em
Khi gần gũi với một ai quá trong gia đình, trẻ sẽ dễ sinh ra cảm tình với người đó và đôi khi nhất quyết sau này phải lấy bằng được người mà chúng yêu quý. Bất kể đó là bố, mẹ hay anh chị em trong gia đình.
Những lúc như vậy, cha mẹ phải giải thích cho con hiểu và phân biệt sự khác nhau giữa tình cảm của những người thân trong gia đình và tình cảm đôi lứa.
Giáo dục giới tính cho con từ nhỏ
Ngay từ khi 3-4 tuổi, cha mẹ đã nên giáo dục giới tính cho con, chỉ cho con thấy sự khác biệt cả về tính cách, ngoại hình giữa hai giới. Từ đó, cha mẹ giáo dục con phải biết tôn trọng sự riêng tư của người khác và đồng thời biết bảo vệ sự riêng tư của mình.
Luôn dặn dò con không cho người khác giới, dù là người thân trong gia đình chạm vào những nơi không được chạm trên cơ thể. Đó cũng là cách cha mẹ giúp con tránh được sự xâm hại tình dục ngay từ khi còn nhỏ.
Đêm khuya người mẹ phát hiện trong phòng con gái 11 tuổi có âm thanh nhạy cảm và cách giải quyết đáng khen ngợi Dù trong lòng lo lắng không yên nhưng người mẹ này vẫn lặng lẽ đóng cửa phòng con lại... Nhiều bậc cha mẹ giáo dục giới tính cho con cái còn rất e ngại, đa số không bao giờ đề cập tới. Thậm chí, một số giáo viên ở trường cũng vậy. Nhưng xã hội ngày một phát triển, trẻ em hiện nay...