Hợp tác xã công nghệ cao sẽ được hưởng nhiều ưu ái
“Ứng dụng công nghệ cao (CNC) có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong sản xuất nông nghiệp hiện nay. Bộ NNPTNT đã xây dựng kế hoạch từ nay đến năm 2020 phát triển 1.500 hợp tác xã CNC, các hợp tác xã này sẽ được hưởng nhiều chính sách ưu tiên hỗ trợ”.
Đó là chia sẻ của ông Ma Quang Trung – nguyên Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn xung quanh mục tiêu phát triển 1.500 hợp tác xã (HTX) CNC của Bộ NNPTNT.
- Vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt đề án phát triển 15.000 HTX, liên hiệp HTX nông nghiệp hoạt động có hiệu quả đến năm 2020. Đề án này sẽ có tác động thế nào đến sự phát triển của HTX nông nghiệp thưa ông?
Chủ trương phát triển 15.000 HTX, liên hiệp HTX nông nghiệp hoạt động có hiệu quả là đề án quan trọng và hết sức cần thiết nhằm nâng cao tỷ lệ HTX khá, giỏi, gắn với nâng cao thu nhập của HTX và thành viên, góp phần thực hiện thành công đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới.
Mục tiêu của đề án là duy trì, củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động của khoảng 4.400 HTX nông nghiệp đã được phân loại và đánh giá là có hiệu quả năm 2017, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao để có trên 1.500 HTX ứng dụng CNC trong lĩnh vực nông nghiệp.
Hợp tác xã công nghệ cao sẽ được hưởng nhiều chính sách ưu tiên phát triển. ảnh Tư liệu
Thứ hai, nâng cao chất lượng hoạt động của các HTX nông nghiệp yếu kém để phấn đấu có trên 5.400 HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả trong tổng số 7.200 HTX nông nghiệp yếu kém hiện nay. Thứ ba, thành lập mới và tạo điều kiện cho 5.200 HTX nông nghiệp hoạt động có hiệu quả.
Đồng thời xử lý dứt điểm việc giải thể, chuyển đổi sang loại hình khác đối với các HTX đã ngừng hoạt động.
- Hỗ trợ các HTX tiếp cận CNC được xem là giải pháp quan trọng, nhưng nguồn kinh phí đầu tư cũng rất lớn, vậy đề án có giải pháp như thế nào thưa ông?
Ứng dụng CNC có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong sản xuất nông nghiệp hiện nay. Những nơi nào ứng dụng CNC đều cho năng suất cao, chất lượng nông sản tốt, tiết kiệm đất đai, tiết kiệm nước tưới, giảm chi phí sản xuất, từ đó giá thành sản phẩm giảm, tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm. Đặc biệt, ứng dụng CNC còn hạn chế tác động tới môi trường.
Video đang HOT
Hiện nay, Thủ tướng Chính phủ đang phát động sản xuất nông nghiệp CNC một cách mạnh mẽ, đi kèm với đó là ban hành các quyết định để quy định các đối tượng, khu vực, sản phẩm CNC, quy định về một số chính sách hỗ trợ cho ứng dụng CNC. Chính phủ cũng đã dành ra 100.000 tỷ đồng để hỗ trợ ứng dụng CNC, Bộ NNPTNT cùng các bộ ngành khác đã ban hành tiêu chí sản xuất nông nghiệp CNC và một số hướng dẫn cụ thể để tổ chức thực hiện.
Hiện nay đã có nhiều doanh nghiệp áp dụng CNC vào sản xuất nông nghiệp như VinGroup, Hòa Phát, Vinamilk, TH True Milk… Đối với HTX, cả nước mới chỉ có 193 đơn vị áp dụng CNC, chiếm hơn 1% số HTX hiện có (trên 12.000 HTX). Các HTX này làm ăn rất hiệu quả, năng suất thường cao hơn 2 lần, thậm chí 3, 4 lần so với sản xuất truyền thống. Bên cạnh đó phát triển CNC không cần sử dụng nhiều đất đai sản xuất, chỉ cần khoảng 2.000m2 là đã có thể sản xuất tốt.
- HTX công nghệ cao có rất nhiều ưu thế, vậy tại sao mô hình này đến nay vẫn chưa thể phát triển mạnh?
Có một số lý do sau: Thứ nhất, việc áp dụng, sử dụng CNC đang rất khó khăn, nhiều HTX rất muốn làm nhưng không biết sử dụng công nghệ gì, ai tư vấn. Tôi lấy ví dụ nếu áp dụng công nghệ của Israel thì rất tốt nhưng chi phí 1 triệu USD/ha, nông dân làm sao có tiền? Trong khi đó vẫn có những mô hình nhà lưới chỉ cần 2 tỷ đồng/ha, giảm chi phí 10 lần nhưng vẫn hiệu quả.
Thứ hai, nhiều cán bộ và thành viên HTX hiện nay chủ yếu sản xuất theo kiểu truyền thống, trình độ canh tác hạn chế, trong khi đó sản xuất CNC đòi hỏi kỹ thuật rất cao.
Thứ ba, đầu tư cho CNC rất tốn kém, không chỉ đầu tư công nghệ mà cần đầu tư cả giống và các hệ thống khác. Đến lúc sản xuất ra sản phẩm rồi còn phải làm thế nào công nhận, quảng bá thương hiệu để bán tốt hơn, kênh phân phối nào tốt…
- Để giải quyết những khó khăn đó, Bộ NNPTNT đã có những giải pháp gì thưa ông?
Bộ NNPTNT đã xây dựng kế hoạch từ nay đến năm 2020 phát triển 1.500 HTX CNC, chiếm 10% trong tổng số 15.000 HTX làm ăn có hiệu quả, trong kế hoạch này có các chính sách ưu tiên hỗ trợ HTX CNC. Bộ cũng đặt ra những lựa chọn để làm sao chọn ra đúng HTX đủ điều kiện áp dụng CNC nhằm hỗ trợ họ phát triển hiệu quả.
Ngoài ra, để các HTX được hưởng chính sách của Nhà nước, cần căn cứ vào Quyết định 1985 của Thủ tướng Chính phủ, quy định rõ vùng miền nào, sản phẩm nào được khuyến kích phát triển CNC. Những HTX đang muốn phát triển theo hướng CNC hoặc đã đầu tư nhưng chưa đạt yêu cầu, chưa hiệu quả sẽ được Bộ NNPTNT ưu tiên hỗ trợ để các mô hình đó ứng dụng thành công.
Trong số 1.500 HTX được hỗ trợ có 193 HTX đang ứng dụng CNC, chúng tôi tiếp tục rà soát xem nếu HTX nào vẫn khó khăn thì tiếp tục hỗ trợ. Khoảng hơn 1.300 HTX còn lại sẽ lựa chọn theo vùng có lợi thế, sản phẩm lợi thế.
Để thực hiện kế hoạch này, rõ ràng cần dành nhiều nguồn lực hỗ trợ, các nguồn lực được huy động từ các chương trình hỗ trợ của Nhà nước theo chính sách, chương trình hỗ trợ đào tạo bồi dưỡng nguồn nhân lực, chương trình mục tiêu tái cơ cấu kinh tế và phòng chống giảm nhẹ thiên tai và các nguồn vốn khác có thể huy động được.
Theo Danviet
Xin cảm ơn ông!
Thành lập mới 15.000 hợp tác xã: Mới hay chỉ là "ve sầu thoát xác"?
Để đổi mới sản xuất nông nghiệp, việc đẩy mạnh liên kết là một đòi hỏi tất yếu. Chính vì vậy, việc thành lập các hợp tác xã (HTX), liên hiệp HTX kiểu mới được coi là giải pháp trọng tâm gắn kết từng nông hộ nhỏ lẻ thành vùng sản xuất theo chuỗi, có sự tham gia của doanh nghiệp. Tuy nhiên, mục tiêu đến năm 2020 có 15.000 HTX, liên hiệp HTX hoạt động hiệu quả vẫn là chặng đường gian nan nếu những điểm nghẽn về cơ chế, chính sách và nguồn nhân lực không được giải quyết dứt điểm.
Chỉ 12% hoạt động hiệu quả
Theo báo cáo của Bộ NNPTNT, tính đến hết tháng 6.2018, cả nước có 39 liên hiệp HTX và 12.596 HTX đang hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, so với thời điểm cuối năm 2017 tăng 17 liên hiệp và 908 HTX. Chỉ tính riêng trong 6 tháng đầu năm 2018, số HTX nông nghiệp được thành lập mới là 1.143 đơn vị (tốc độ tăng gấp 2,5 lần so với cùng kỳ năm 2017). Hiện, cả nước có hơn 4,1 triệu thành viên HTX nông nghiệp.
Bộ NNPTNT đặt mục tiêu đến năm 2020 có 15.000 HTX hoạt động hiệu quả. Ảnh: T.L
Cùng với quá trình thành lập mới, việc thanh lọc các đơn vị hoạt động kém hiệu quả cũng được các địa phương thực hiện. Theo đó, từ ngày 1.7.2013 đến tháng 12.2017, đã có 2.366 HTX nông nghiệp đã giải thể, sáp nhập. Tuy nhiên, hiện vẫn còn 795 HTX ngừng hoạt động nhưng chưa được giải thể (chiếm 6,8%).
Qua phân loại 9.266 HTX nông nghiệp năm 2017 cho thấy, số HTX hoạt động tốt chỉ chiếm 12% (1.115 HTX); 34,3% hoạt động khá (3.148 HTX); 41,3% đạt mức trung bình (3.830 HTX) và có tới 12,4% HTX xếp loại yếu (tương đương với 1.143 đơn vị). Các HTX hoạt động kém hiệu quả thì thu nhập của HTX và thành viên thấp là điều dễ hiểu, hiện bình quân thu nhập của HTX mới đạt 980 triệu đồng/đơn vị/năm; thu nhập bình quân của thành viên là 1,8 triệu đồng/người/tháng.
Thừa nhận thực tế này, ông Ma Quang Trung - Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và phát triển nông thôn (Bộ NNPTNT) cho biết, sau khi đăng ký lại, hiện vẫn còn tồn tại nhiều HTX đông thành viên, hoạt động chủ yếu ở lĩnh vực cung cấp dịch vụ đầu vào (hiện chiếm khoảng 60%), tập trung nhiều ở khu vực Đồng bằng sông Hồng (khoảng 3.000 HTX). Do đông thành viên, hoạt động của HTX khó quản lý, liên kết của các thành viên lỏng lẻo và không quan tâm đến sự phát triển của HTX dẫn đến vai trò của HTX với thành viên còn hạn chế.
Chính vì số thành viên tham gia HTX so với số hộ nông dân sản xuất riêng lẻ chiếm tỷ lệ không cao nên sản xuất nông nghiệp của Việt Nam vẫn chủ yếu dựa vào nông hộ nhỏ lẻ, vai trò của kinh tế tập thể vẫn rất mờ nhạt. Do số lượng HTX hoạt động kém hiệu quả còn tương đối lớn, thu nhập của HTX và thành viên thấp nên tỷ trọng của kinh tế tập thể đóng góp cho nền kinh tế chỉ được khoảng 1%.
Theo ông Ma Quang Trung, một trong những lý do dẫn đến những yếu kém của HTX tồn tại trong thời gian dài dù Luật HTX đã ban hành và thực hiện được gần 5 năm là do trình độ quản trị của cán bộ HTX còn hạn chế (khoảng 60% cán bộ HTX nông nghiệp chưa học hết PTTH) dẫn đến việc tổ chức quản lý và xây dựng phương án sản xuất kinh doanh còn nhiều khó khăn (chỉ 48,5% số HTX nông nghiệp xây dựng và thực hiện phương án sản xuất kinh doanh).
Đó là chưa kể, phần lớn HTX thiếu vốn, cơ sở hạ tầng nghèo nàn; việc quản lý tài chính ở nhiều đơn vị chưa được nghiêm túc. Có nhiều nơi địa phương chưa quan tâm đúng mức đến hoạt động của HTX, ngược lại có những địa phương lại can thiệp quá sâu, khiến HTX không đơn thuần là một đơn vị sản xuất kinh doanh mà bị hành chính hóa khi phải thực hiện cả những nhiệm vụ chính trị, xã hội khác.
Bức tranh không mấy sáng sủa này của HTX cho thấy, tham vọng thành lập mới 15.000 HTX hoạt động hiệu quả không phải là điều dễ dàng.
Bao giờ lấy lại vàng son?
HTX đã từng có một thời kỳ phát triển rực rỡ rồi lụi tàn bởi những yếu kém trong quản lý và phương thức hoạt động. Đến nỗi có một thời nhắc đến HTX nông nghiệp là người ta nghĩ đến sự trì trệ. Chính vì vậy, muốn lấy lại những gì đã mất, để người dân có cái nhìn khác về HTX, rõ ràng cần có một cách làm mới. Ở đó, quyền lợi của mỗi thành viên phải được coi trọng.
HTX nhãn lồng Nễ Châu, xã Hồng Nam, TP.Hưng Yên (Hưng Yên) là một ví dụ. Dù vụ nhãn năm nay được mùa lớn, gây áp lực không nhỏ lên thị trường tiêu thụ nhưng các thành viên của HTX này, vẫn ung dung vì đầu ra đã có HTX lo với giá ổn định. Bà Trần Thị Bắc - Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX cho biết, HTX nhãn lồng Nễ Châu đang quản lý 22,8ha nhãn, trong đó có 10ha được sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, sản lượng dự kiến đạt 380 - 400 tấn. Dù sản lượng tăng đáng kể nhưng chúng tôi cũng không quá lo lắng vì đã có một số DN, siêu thị đến ký hợp đồng tiêu thụ với giá 30.000 - 40.000 đồng/kg-bà Bắc cho biết.
Hiện, nhãn của HTX cũng đã theo các chuyến bay của Vietnam Airline từ sân bay Nội Bài tỏa đi muôn hướng. Chưa dừng lại ở đó, HTX đang có tham vọng đầu tư dây chuyền, máy móc làm nhãn đóng hộp để nâng cao giá trị gia tăng cho trái nhãn. Rõ ràng, nếu chỉ có từng nông hộ nhỏ lẻ, bà con khó làm được việc này.
Trong cuộc trao đổi với báo chí bên lề hội nghị trực tuyến triển khai thực hiện hiện Quyết định số 461/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Đề án phát triển 15.000 HTX, liên hiệp HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả đến năm 2020 sáng ngày 18.8, Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường cũng coi HTX nhãn lồng Nễ Châu là một hình mẫu cho mô hình HTX kiểu mới. Ở đó, các thành viên là một mắt xích trong chuỗi liên kết, HTX xây dựng các phương án sản xuất kinh doanh hiệu quả, kết nối với DN để tiêu thụ sản phẩm cho bà con.
Với hy vọng sẽ có thêm nhiều Nễ Châu trong tương lai, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho rằng, 15.000 HTX phải trở thành hạt nhân để liên kết với DN, từ đó tạo thành hệ thống để đồng trục 8,6 triệu hộ nông dân cùng các HTX, các DN tạo thành chuỗi khép kín từ khu vực tổ chức sản xuất, vùng nguyên liệu, chế biến và xúc tiến thương mại, hoàn chỉnh chu trình sản xuất khép kín trên cơ sở đảm bảo mục tiêu chuỗi giá trị ngành hàng nông nghiệp.
Nếu HTX làm đúng nghĩa, tự nguyện, theo hướng thị trường, chắc chắn mô hình này sẽ trở thành thành tố quan trọng trong tái cơ cấu nông nghiệp- Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường khẳng định.
Theo Danviet
Cách nào để Chính phủ huy động 21.700 tỷ đồng phát triển hợp tác xã? Đó là số tiền huy động để đạt được mục tiêu đến năm 2020 có 15.000 HTX làm ăn hiệu quả. Các nguồn được huy động từ nhiều nguồn kinh phí khác nhau, bên cạnh ngân sách nhà nước còn có nguồn lực xã hội và từ các tổ chức quốc tế. Ngày 18.8, Chính phủ tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn...