Hợp tác quốc phòng Mỹ, Nhật có thay đổi lịch sử

Nhật và Mỹ hôm 27/4 đã công bố những hướng dẫn mới về hợp tác quốc phòng, phản chiếu quyết tâm giữ một vai trò quốc tế năng động hơn của Nhật khi Trung Quốc ngày càng mạnh và lo ngại về Triều Tiên tăng cao.

Theo Reuters, Washington đã tái khẳng định cam kết của nước này với an ninh Nhật và tất cả các lãnh thổ trực thuộc quyền quản lý của Tokyo, gồm cả các đảo nhỏ ở biển Hoa Đông mà Nhật đang có tranh chấp với Trung Quốc.

Thủ tướng Nhật Abe

Việc sửa đổi hướng dẫn hợp tác quốc phòng là tâm điểm chuyến thăm Mỹ trong tuần này của Thủ tướng Shinzo Abe. Chỉ dẫn này là một phần trong ý đồ lớn hơn của ông Abe rằng Nhật sẵn sàng nhận nhiều trách nhiệm hơn về an ninh của nước này khi Trung Quốc hiện đại hóa quân sự và ngày càng phô bày sức mạnh tại châu Á.

Chỉ dẫn mới cho phép Nhật hợp tác quân sự toàn cầu, từ phòng thủ chống tên lửa đạn đạo, mạng và các cuộc tấn công từ không gian tới an ninh trên biển. Các chỉ dẫn này là kết quả của một nghị quyết của nội các Nhật hồi năm ngoái về việc giải thích lại hiến pháp hòa bình của Nhật thời hậu chiến tranh thế giới II.

Nghị quyết trên cho phép Nhật thực hiện quyền “tự vệ toàn diện”. Điều này có nghĩa là, ví dụ, Nhật có thể bắn hạ một tên lửa đang bay về Mỹ và hỗ trợ một quốc gia thứ 3 đang bị tấn công.

Tại cuộc họp báo chung với Ngoại trưởng và Bộ trưởng Quốc phòng Nhật, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry gọi sửa đổi hướng dẫn hợp tác lần đầu tiên kể từ năm 1997 giữa hai nước là một thay đổi lịch sử.

Hướng dẫn mới được kỳ vọng sẽ dẫn tới sự phối hợp lớn hơn giữa Mỹ và Nhật ở Biển Đông, nơi Trung Quốc và nhiều nước khác đang có tranh chấp về các đảo.

Tuy nhiên, tại cuộc họp báo, Ngoại trưởng Fumio Kishida và Bộ trưởng Quốc phòng Nakatani liên tục tránh né các câu hỏi về khả năng Mỹ Nhật hợp tác tuần tra các tuyến đường biển ở châu Á với lý do Nhật cần làm luật và tư vấn các nước trong vùng.

Theo kế hoạch, hôm nay, Tổng thống Obama sẽ gặp Thủ tướng Abe. Người đứng đầu Nhà Trắng từng nói, các đảo thuộc quyền quản lý của Nhật – hiện có tranh chấp với Trung Quốc, cũng được Mỹ bảo vệ theo hiệp ước song phương giữa hai nước song Washington không muốn bị kéo vào xung đột giữa Bắc Kinh và Tokyo.

Theo Vietnamnet