Hơn 820 người chen chúc trên máy bay rời Afghanistan

Nguyễn Tiến02:02 21/08/2021

Phi công Mỹ cho biết 823 người, gồm 640 người lớn và 183 trẻ em, ngồi trên vận tải cơ C-17 rời Afghanistan cuối tuần trước.

“640 là con số bị hạ thấp một chút. Chúng tôi đã chở 823 người “, trung sĩ Justin Triola, thành viên phi hành đoàn vận tải cơ C-17 mang hô hiệu Reach 871, hôm 20/8 cho biết sau khi phóng viên CNN nhắc đến chuyến bay chở hàng trăm người rời Afghanistan 5 ngày trước.

Bộ Tư lệnh Vận tải Đường không Mỹ (AMC) cùng ngày xác nhận vận tải cơ C-17 nói trên chở theo 823 công dân Afghanistan, gọi đây là kỷ lục đối với loại máy bay này. “Con số 640 ban đầu chỉ gồm người trưởng thành, thêm 183 trẻ em có mặt trên cùng chuyến bay”, tài khoản Twitter của AMC viết.

Hơn 820 người Afghanistan chen chúc trên vận tải cơ C-17 của Mỹ ngày 15/8. Ảnh: Defense One .

“Ở đó có phụ nữ và trẻ em, tính mạng của họ bị đe dọa. Đây không phải vấn đề năng lực và các quy tắc hay quy định. Đó là việc chúng tôi được đào tạo và chỉ thị để đảm bảo có thể đưa nhiều người di tản một cách an toàn, hiệu quả”, trung tá Eric Kut, người cấp phép cho chuyến bay chở hơn 823 người rời Afghanistan, cho biết.

Trung sĩ Triola cho biết những người thuộc diện di tản nóng lòng muốn rời khỏi khu vực và phi hành đoàn vận tải cơ C-17 rất vui khi được tiếp đón họ. “Họ chắc chắn rất phấn khích khi chúng tôi cất cánh. Mọi người đều rất vui mừng khi rời khỏi chỗ đó”, Triola nói.

Vận tải cơ C-17 có thể chở tối đa 80 binh sĩ trên dãy ghế giữa và 54 người trên dãy ghế hai bên khoang hàng. Máy bay có thể tháo bỏ ghế ngồi để tăng sức chứa và dùng dây chăng ngang khoang hàng làm đai bảo hiểm cho nhiều người. Năm 2013, một chiếc C-17 từng chở khoảng 670 người sơ tán sau khi siêu bão đổ bộ vào Philippines.

Taliban mở chiến dịch quân sự chớp nhoáng đánh chiếm phần lớn lãnh thổ Afghanistan trong vài tuần qua, sau khi Mỹ và đồng minh rút khỏi quốc gia Trung Á. Taliban ngày 15/8 tiến vào Kabul mà không vấp phải sự kháng cự của quân chính phủ, hoàn thành kiểm soát lãnh thổ Afghanistan.

Hàng nghìn người Afghanistan sau đó đổ đế sân bay quốc tế Hamid Karzai ở thủ đô Kabul để tìm cách rời khỏi đất nước. Dòng người di tản quá đông khiến sân bay này rơi vào hỗn loạn trong nhiều ngày qua. Quân đội Mỹ đang điều hành sân bay Hamid Karzai, đây là một trong những địa điểm cuối cùng tại Afghanistan chưa bị Taliban chiếm giữ.

Phút kinh hoàng của tổ bay vận tải cơ Mỹ trên đường băng Kabul

Hàng nghìn người lao đến vận tải cơ C-17 vừa đáp xuống sân bay Kabul, buộc tổ bay vội cất cánh mà không biết nhiều người bám càng máy bay.

Không quân Mỹ hôm 17/8 xác nhận đã tìm thấy nhiều mảnh thi thể người trong khoang chứa càng đáp của một vận tải cơ C-17 cất cánh từ sân bay quốc tế Hamid Karzai ở thủ đô Kabul của Afghanistan. Giới chức Lầu Năm Góc không nói rõ bao nhiêu người thiệt mạng trong sự việc, nhưng cho hay không quân Mỹ đang mở cuộc điều tra.

Quan chức Mỹ cũng tiết lộ những giây phút kinh hoàng trên đường băng sân bay quốc tế Hamid Karzai khi vận tải cơ C-17 Mỹ với hô hiệu "Reach 885" hạ cánh xuống sân bay Kabul hôm 16/8, buộc phi công Mỹ phải ra quyết định chớp nhoáng trong bối cảnh hàng nghìn người Afghanistan tìm cách trèo lên máy bay để thoát khỏi Kabul khi lực lượng Taliban tiến vào kiểm soát thủ đô vào đêm 15/8.

Đêm trước đó, một chiếc C-17 cất cánh từ Kabul với 640 người trong khoang, gấp đôi số lượng dự kiến, sau khi tổ lái nhận định số người này vẫn nằm trong giới hạn sức tải của phi cơ. Máy bay sau đó hạ cánh an toàn ở Qatar.

Người dân Afghanistan vây quanh vận tải cơ C-17 Mỹ ở sân bay Kabul hôm 16/8. Ảnh: AP .

Tuy nhiên, nhiều người không may mắn như vậy khi "Reach 885" mang theo trang thiết bị và nhu yếu phẩm cho lính Mỹ đáp xuống đường băng sân bay Hamid Karzai sáng 16/8. Ngay sau khi máy bay tiến về vị trí tập kết và hạ cửa đuôi, hàng trăm người Afghanistan ào đến trước sự kinh hoàng của các phi công.

Tổ lái biết rõ tình trạng hỗn loạn xảy ra ở sân bay Kabul vào đêm trước và tỏ ra lo ngại cho tính mạng của mình, nên đã lập tức trở lại máy bay và đóng cửa đuôi khi chưa kịp dỡ hết hàng. Không thể vào bên trong máy bay, một số người dân Afghanistan trèo lên cánh máy bay và chui vào khoang chứa càng đáp ở hai bên bụng chiếc C-17.

Tổ lái liên lạc với đài kiểm soát không lưu sân bay Hamid Karzai, khi đó được điều hành bởi quân đội Mỹ, để xin phép cất cánh lập tức. Phi công biết còn nhiều người bám theo máy bay nên di chuyển tương đối chậm trên đường lăn, trong khi xe đa dụng Humvee và trực thăng Apache được triển khai để xua đuổi những người bám càng, dọn đường cho chiếc C-17.

"Reach 885" tăng tốc trên đường băng và cất cánh từ sân bay Kabul chỉ sau vài phút trên mặt đất. Trong lúc máy bay lấy độ cao, hai phi công nhận thấy càng đáp không thể thu vào hoàn toàn. Họ yêu cầu một thành viên tổ bay xuống kiểm tra khoang chứa càng đáp qua cửa sổ nhỏ trong khoang hàng. Sau khi kiểm tra, binh sĩ này phát hiện thi thể của một số người Afghanistan kẹt trong khoang chứa càng đáp.

Người Afghanistan rơi khỏi máy bay C-17 ở Kabul hôm 16/8.

Sau chuyến bay kéo dài 4 giờ, "Reach 885" đáp xuống căn cứ không quân Al Udeid ở Qatar. Lực lượng đồn trú của Mỹ ở đây đã phải cử bác sĩ tâm lý và sĩ quan tuyên úy tới để trấn an những thành viên tổ bay đang lo lắng sau thảm kịch.

Hình ảnh được chia sẻ trên mạng xã hội hôm 16/8 cho thấy một số nạn nhân rơi khỏi vận tải cơ C-17 Mỹ đang lấy độ cao sau khi rời sân bay Kabul. Ít nhất ba người Afghanistan đu bám máy bay cũng ngã xuống đường băng và bị phi cơ cán qua dẫn đến thiệt mạng. Đây dường như chính là chiếc C-17 mang hô hiệu "Reach 885".

Người Afghanistan vẫn xếp hàng chờ di tản ngoài sân bay Kabul Hàng trăm người Afghanistan tập trung bên ngoài sân bay Kabul chờ được di tản, sau khi quân đội Mỹ khôi phục trật tự tại đây. Sau cảnh tượng hỗn loạn tại sân bay Kabul vì hàng nghìn người Afghanistan cố gắng tháo chạy khỏi đất nước khi Taliban nắm quyền, quân đội Mỹ hôm 17/8 đã vãn hồi trật tự ở cả...