Hội nghị SCO là cơ hội để Trung Quốc khẳng định vị thế

Với đoàn xe hộ tống chạy trên những đại lộ phủ cờ và lực lượng cảnh sát hiện diện ở mọi ngã rẽ, trong 24 giờ qua, Thiên Tân đã trở thành tâm điểm địa chính trị khi đón tới hơn 20 nhà lãnh đạo các nước trên thế giới cùng đến tham dự tại thành phố cảng phía Bắc Trung Quốc.

Cờ các nước tham dự Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) tại Bắc Kinh, Trung Quốc năm 2023. Ảnh: AFP/TTXVN.

Theo tờ The Straits Times, trong sáng 31/8, ngày khai mạc Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO), Bắc Kinh đã trải thảm đỏ tại sân bay Thiên Tân để đón Tổng thống Nga Vladimir Putin – người có chuyến thăm gần nhất tới Trung Quốc hồi tháng 5/2024. Bên cạnh đó, những nghi thức ngoại giao tương tự cũng được Trung Quốc tổ chức cho nhiều nhà lãnh đạo thế giới đặt chân đến nền kinh tế thứ hai thế giới này.

Đến 13 giờ ngày 31/8, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có 6 cuộc gặp song phương liên tiếp với lãnh đạo các nước Maldives, Azerbaijan, Armenia, Belarus, Kyrgyzstan và Ấn Độ. Đây cũng là sự tiếp nối chuỗi hoạt động ngoại giao dồn dập mà ông Tập đã tiến hành ngay trước thềm hội nghị, khi trước đó ông đã tiếp đón lãnh đạo các nước Kazakhstan , Ai Cập , Campuchia , Myanmar , Nepal và Tổng thư ký Liên Hợp Quốc.

Trong số các cuộc gặp ngày 31/8, cuộc hội đàm với Thủ tướng Modi kéo dài hơn một giờ đồng hồ – được xem là cuộc gặp dài nhất trong ngày, khi New Delhi và Bắc Kinh muốn tìm cách củng cố lại mối quan hệ, hạ nhiệt căng thẳng sau vụ đụng độ biên giới gây chết người vào năm 2020.

Bên ngoài những nghi lễ rầm rộ, hội nghị SCO lần này cũng đã nhấn mạnh những nỗ lực của Bắc Kinh nhằm quảng bá hình ảnh của tổ chức này cũng như vai trò ngày càng lớn của Trung Quốc.

Trang web chính thức của SCO, các tài liệu truyền thông và thậm chí cả thực đơn tại căng tin trung tâm báo chí đều có ba ngôn ngữ: tiếng Trung, tiếng Anh và tiếng Nga. Theo tờ Thời báo Hoàn cầu của Trung Quốc dẫn nguồn phía Nga, việc đưa tiếng Nga vào là để ghi nhận sự hiện diện “đông đảo và nổi bật” của phái đoàn từ Moskva, đồng thời cũng phục vụ giới báo chí đến từ các nước Trung Á.

Trước khi tới Thiên Tân, trong cuộc phỏng vấn bằng văn bản với Tân Hoa Xã ngày 30/8, Tổng thống Putin đã ca ngợi quan hệ đối tác Nga – Trung là một “lực lượng ổn định” cho thế giới. Ông nhấn mạnh hội nghị sẽ “tăng cường năng lực của SCO trong ứng phó với những thách thức và mối đe dọa hiện đại, củng cố sự đoàn kết trên toàn không gian chung Á-Âu”, từ đó góp phần định hình một trật tự thế giới đa cực công bằng hơn.

Tại trung tâm báo chí, phòng cầu nguyện được bố trí cho các phóng viên đến từ những quốc gia Hồi giáo ở Trung Á và Đông Nam Á. Màn hình lớn chiếu liên tục video quảng bá du lịch Thiên Tân cùng những tiết mục âm nhạc , vũ điệu dân gian của các nước Iran, Nga và Uzbekistan. Bên cạnh đó, hệ thống wifi tại trung tâm báo chí và các khách sạn dành cho phóng viên nước ngoài có thể truy cập được các trang web và ứng dụng như Google, Instagram, WhatsApp – sau khi đăng nhập bằng thông tin cá nhân.

Trung Quốc cũng đã tận dụng cơ hội này để giới thiệu về sức mạnh công nghệ của nước này. Tại quầy hỗ trợ chính của trung tâm báo chí, một robot hình người đã cùng tham gia với các tình nguyện viên để trả lời thắc mắc cho những người có nhu cầu. Một số robot khác đã trình diễn những màn viết thư pháp, làm kem, hoặc đi quanh trung tâm phát nước đóng chai.

SCO được thành lập năm 2001 như một liên minh an ninh gồm 6 quốc gia Á-Âu (Trung Quốc, Nga, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan và Uzbekistan) và cho đến nay đã mở rộng thêm đối với Ấn Độ, Pakistan, Iran và Belarus, cùng 2 nước quan sát viên và 14 đối tác đối thoại.

Ban đầu SCO tập trung vào an ninh và chống khủng bố và từng bước mở rộng sang hợp tác kinh tế, thương mại, năng lượng và văn hóa.

Trung Quốc đánh giá hội nghị thượng đỉnh 2025 là hội nghị SCO lớn nhất được tổ chức từ trước đến nay, qua đó góp phần định vị Bắc Kinh là một siêu cường đáng tin cậy và ổn định, nhất là trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump đang làm “rung chuyển” nhiều liên minh trên toàn thế giới cũng như phát động một chính sách thuế quan “mạnh mẽ”.

Thiên Tân là thành phố thứ tư của Trung Quốc đăng cai hội nghị SCO, sau Thượng Hải, Bắc Kinh và Thanh Đảo. Ngoài Bắc Kinh, cả ba thành phố còn lại đều là những cảng biển quan trọng.

Hội nghị năm nay diễn ra chỉ vài ngày trước lễ duyệt binh tổ chức vào ngày 3/9 tại quảng trường Thiên An Môn ở Bắc Kinh – nơi Trung Quốc được cho là sẽ phô diễn các loại vũ khí mới nhất, hiện đại nhất để kỷ niệm 80 năm ngày kết thúc Chiến tranh thế giới thứ 2. Nhiều nhà lãnh đạo và đoàn đại biểu từ Trung Á, Trung Đông, Nam Á và Đông Nam Á sẽ ở lại để tới Bắc Kinh dự lễ duyệt binh sau khi tham dự hội nghị ở Thiên Tân.