Học 8 ngày, lấy bằng tiến sĩ!

Chương trình 4 năm nhưng “tiến sĩ” chỉ học 8 ngày; học trường không được cấp giấy kiểm định; mua bằng… là những lý do khiến nhiều văn bằng quốc tế không được công nhận tại Việt Nam

Theo công bố của Trung tâm Công nhận văn bằng thuộc Cục Quản lý chất lượng – Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT), đến nay, có hàng chục ngàn văn bằng có yếu tố nước ngoài không được công nhận tại Việt Nam.

Có tiền là mua được

Theo đó, Trung tâm Công nhận văn bằng đã từ chối công nhận văn bằng tiến sĩ giáo dục tại Trường ĐH Asia E (AeU, Malaysia) cho một trường hợp được cấp bằng chỉ sau 4 lần sang Malaysia, mỗi lần 2 ngày (kể cả thời gian đi đường).

Bộ Giáo dục và Đào tạo khuyến cáo chỉ nên theo học văn bằng quốc tế đối với những trường đượcViệt Nam công nhận. Trong ảnh: Đăng ký học chương trình liên kết giữa Trường ĐH Công nghệ TP HCM và Viện Công nghệ Việt – Nhật Ảnh: TẤN THẠNH

Căn cứ theo hồ sơ, người này đã học chương trình tiến sĩ giáo dục học, ngành giảng dạy tiếng Anh trong thời gian 4 năm, từ tháng 5-2011 đến tháng 12-2015. Tuy nhiên, theo thông tin trên hộ chiếu, “tiến sĩ” này không sang học trực tiếp tại cơ sở của AeU mà chỉ sang nước này 4 lần, tổng cộng 8 ngày.

Ông Vũ Ngọc Hà, Trung tâm Công nhận văn bằng, thông tin thêm có những trường hợp bị từ chối công nhận văn bằng do theo học chương trình của một trường của Singapore nhưng trường này không được Bộ GD-ĐT cho phép tổ chức giảng dạy ở Việt Nam.

Theo ông Hà, do thiếu thông tin hoặc bị lừa, không ít gia đình đã đưa con em mình đi du học ở các trường chất lượng không bảo đảm, không được cơ quan giáo dục ở nước sở tại cấp giấy chứng nhận kiểm định. Trên thực tế, việc du học tiềm ẩn không ít rủi ro do các công ty tư vấn không làm hết trách nhiệm, cố tình tư vấn cho người học vào những trường chưa được kiểm định. Hậu quả là rất nhiều văn bằng quốc tế không được Việt Nam công nhận, mặc dù người học mất chi phí rất lớn để sở hữu tấm bằng đó.

Thời gian qua, Cục Quản lý chất lượng cũng phát hiện không ít trường hợp đến xin được công nhận văn bằng quốc tế nhưng khi kiểm tra thông tin thì lại là bằng giả. Những bằng này có thể mua dễ dàng ngay trên các chợ bán văn bằng giả online mà ai cũng có thể tiếp cận, miễn là có tiền.

Văn bằng nào được công nhận?

Theo quy định hiện hành, việc công nhận văn bằng của người Việt Nam do cơ sở giáo dục nước ngoài cấp thực hiện theo Quyết định số 77/2007/QĐ-BGDĐT do Bộ GD-ĐT ban hành ngày 20-12-2007 và Thông tư số 26/2013/TT-BGDĐT sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định 77.

Cụ thể, văn bằng của người Việt Nam do cơ sở giáo dục nước ngoài cấp được công nhận trong các trường hợp: Văn bằng được cấp bởi cơ sở giáo dục nước ngoài đang hoạt động hợp pháp tại Việt Nam, thực hiện hoạt động giáo dục theo quy định trong giấy phép và được tổ chức kiểm định chất lượng giáo dục của Việt Nam hoặc nước ngoài công nhận về chất lượng; văn bằng được cấp bởi cơ sở giáo dục nước ngoài thuộc phạm vi áp dụng của hiệp định về tương đương văn bằng hoặc công nhận lẫn nhau về văn bằng hoặc điều ước quốc tế có liên quan đến văn bằng mà Việt Nam đã ký kết hay là thành viên (người có văn bằng thuộc trường hợp này không phải làm thủ tục công nhận văn bằng); văn bằng được cấp bởi các cơ sở giáo dục phổ thông, trường trung cấp chuyên nghiệp, cơ sở giáo dục ĐH ở nước ngoài mà các chương trình giáo dục đã được cơ quan kiểm định chất lượng giáo dục của nước đó công nhận hoặc được cơ quan có thẩm quyền về giáo dục của nước đó cho phép thành lập và được phép cấp bằng.

Ngoài ra, đối với văn bằng do cơ sở giáo dục nước ngoài cấp cho người học theo hình thức học từ xa, chỉ được công nhận khi các chương trình giáo dục từ xa được cơ quan kiểm định chất lượng giáo dục công nhận và được Bộ GD-ĐT Việt Nam cho phép đào tạo hoặc liên kết đào tạo tại Việt Nam.

Từ hàng chục ngàn văn bằng bị từ chối, Cục Quản lý chất lượng khuyến cáo người có nhu cầu theo học các văn bằng quốc tế cần nắm rõ các quy định trên. Cục cũng lưu ý hiện nay, Bộ GD-ĐT không bắt buộc tất cả công dân Việt Nam có văn bằng do nước ngoài cấp phải làm thủ tục công nhận văn bằng. Việc làm thủ tục đề nghị công nhận văn bằng là do từng cá nhân có nhu cầu thực hiện trên cơ sở yêu cầu của cơ quan sử dụng lao động.

Do chưa được kiểm định

Trong số những văn bằng tiến sĩ bị từ chối công nhận, đáng chú ý có trường hợp của ông Nguyễn Xuân Anh, nguyên Bí thư Thành ủy Đà Nẵng. Bằng tiến sĩ của ông Xuân Anh do Southern California University (Mỹ) cấp năm 2006. Lý do bị từ chối công nhận là vì vào thời điểm ông Xuân Anh được cấp bằng, Southern California University chưa được kiểm định bởi bất kỳ trung tâm kiểm định hợp pháp nào. Trong khi đó, theo quy định của luật pháp Mỹ, văn bằng chỉ hợp pháp khi được cấp bởi một cơ sở đào tạo đã được một trong số những trung tâm kiểm định mà Bộ Giáo dục Mỹ (USDE) hoặc Hội đồng Kiểm định giáo dục đại học (CHEA) công nhận.

Theo Yến Anh

Người lao động