Hoài nghi về những trùm ma túy Philippines chết trong tù

Nhiều phạm nhân ma túy cộm cán được báo cáo chết trong nhà tù Philippines và lập tức được đưa đi hỏa táng, gây hoài nghi về điều mờ ám.

Chủ tịch Thượng viện Philippines Vicente Sotto đang kêu gọi điều tra về thông tin ít nhất 9 phạm nhân, trong đó có một số ông trùm ma túy, chết trong tù trong bối cảnh xuất hiện nhiều đồn đoán rằng họ thực tế không chết mà đã thoát khỏi nhà tù.

Nhà tù New Bilibid. Ảnh: SCMP.

Theo báo cáo, tất cả những phạm nhân này đều tử vong vì Covid-19. Họ hầu hết là trùm ma túy đang bị giam tại nhà tù New Bilibid an ninh nghiêm ngặt bậc nhất Philippines, trong đó có một nhân chứng quan trọng chống lại thượng nghị sĩ phe đối lập Leila De Lima.

Các tù nhân được báo cáo tử vong này đều được hỏa táng mà không trải qua khám nghiệm tử thi, làm dấy lên hoài nghi rằng có điều mờ ám sau sự việc. Nhà tù New Bilibid từng đối mặt hàng loạt bê bối, trong đó có việc những phạm nhân quyền lực, với sự giúp đỡ từ các quan chức biến chất, vẫn có thể tiếp tục điều hành băng nhóm tội phạm của mình dù bị tống giam.

Theo nội dung giấy chứng tử mà CNN Philippines có được, Jaybee Sebastian, 40 tuổi, nhân chứng chống lại thượng nghị sĩ De Lima, chết hôm 18/7 vì “nhồi máu cơ tim cấp tính” và thi thể đã được hỏa táng ngay lập tức. Truyền thông địa phương đưa tin biến chứng tim của Sebastian có liên quan đến Covid-19. Nhiều tờ báo còn đăng ảnh một chiếc hộp bên trong chứa túi nhựa đựng tro của Sebastian.

“Có những lý do thuyết phục để chúng ta phải tiến hành điều tra”, ông Sotto ngày 20/7 tuyên bố. “Vì sao lại không khám nghiệm tử thi? Thân nhân của họ có được báo tin hay không? Giấy chứng tử nói gì? Cùng hàng loạt câu hỏi chưa có lời đáp khác”.

Kiến nghị điều tra của Sotto dẫn lời một “quan chức cảnh sát cấp cao” nói rằng giới chức nhà tù “có thể đã tráo thi thể đem đi hỏa táng bằng thi thể phạm nhân khác”, bởi hồ sơ không lưu dấu vân tay của người được hỏa táng.

Một phát ngôn viên Cục Cải huấn cho biết tính đến 20/7, 19 phạm nhân tại nhà tù New Bilibid đã chết trong tổng số 343 phạm nhân nhiễm nCoV. Tổng giám đốc Gerald Bantag từ chối cung cấp thông tin về những cái chết đang bị nghi vấn. “Chúng tôi rất muốn công bố trước công chúng tên của những tù nhân tử vong vì Covid-19 nhưng không thể vì Đạo luật về Quyền riêng tư”.

Báo Philippine Star dẫn lời Bộ trưởng Tư pháp Menardo Guevarra cho biết ông đã triệu tập Bantag để giải thích về các quy trình của nhà tù.

Là một trùm ma túy từng tiến hành các vụ bắt cóc và trộm xe hơi, Sebastian hồi năm 2016 khai rằng y từng được yêu cầu cung cấp cho De Lima, lúc bấy giờ còn giữ chức bộ trưởng tư pháp, ít nhất 70 triệu peso (hơn 3,1 triệu USD), nhằm giúp bà tiến hành chiến dịch tranh cử vào Thượng viện.

De Lima giành thắng lợi trong cuộc bầu cử năm 2016 nhưng ngay lập tức bị Tổng thống Rodrigo Duterte coi là kẻ thù vì bà liên tục chỉ trích cuộc chiến chống ma túy do ông phát động.

Bà bị bắt năm 2017 với cáo buộc nhận tiền từ các tay buôn ma túy trong nhà tù. De Lima bị giam từ đó đến nay, trong khi quá trình xét xử bà đang tiếp diễn.

Philip Sawali, chánh văn phòng của De Lima, cho biết Sebastian chưa làm chứng trước tòa và lời khai chưa được đối chất.

Bộ trưởng Tư pháp Guevarra khẳng định cái chết của Sebastian không ảnh hưởng quá lớn tới cuộc điều tra nhằm vào De Lima bởi còn “hàng loạt nhân chứng khác” và rất nhiều người đã ra làm chứng trước tòa.

Trên mạng xã hội, những đồn đoán đang được lan truyền rằng các ông trùm ma túy thực tế không chết mà đã trốn thoát khỏi nhà tù.

“Có khả năng những tên trùm ma túy ‘đã chết’ này sẽ sống lại ở thế giới bên ngoài như người tự do, với danh tính mới”, Sawali nói. “Một số trùm ma túy cộm cán được báo cáo là đã chết từ tháng ba đến nay nhưng chúng ta không nhìn thấy xác của họ. Họ đều được đưa đi hỏa táng ngay lập tức, dường như là vậy”.

Trong kiến nghị điều tra, Sotto cho hay “do các báo cáo không rõ ràng, thiếu chính xác và chưa được kiểm chứng, nhiều suy đoán đang được đưa ra về việc liệu các tù nhân có thực sự chết vì Covid-19 hay không”.