Hóa ra nhạc phim Việt Nam 70 năm trước nghe như thế này, phim hot đến mức thuê máy bay lượn khắp Hà Nội để quảng cáo!

Koi Koi12:13 27/09/2021

Bạn có muốn thử nghe giai điệu nhạc phim ra mắt từ năm 1953 không?

Ngày nay, khi xem xong một bộ phim chiếu rạp, hẳn không ít khán giả cũng sẽ chú ý đến ca khúc nhạc phim. Ca khúc nhạc phim là một “chất xúc tác” khiến cảm xúc của khán giả thăng hoa, đóng một phần không nhỏ trong sự thành công của một bộ phim. Nhiều dự án điện ảnh hiện nay cất công mời những cái tên “mát tay” trong việc hát nhạc phim như Phan Mạnh Quỳnh, Bùi Lan Hương, Lê Cát Trọng Lý… để thể hiện ca khúc chủ đề, càng làm cho khán giả thêm ấn tượng.

Vậy bạn đã bao giờ tự đặt câu hỏi, nhạc phim Việt Nam 70 năm về trước nghe sẽ ra sao? Có khác biệt nhiều so với các ca khúc nhạc phim hiện đại hay không? Vậy thì mời bạn trở về năm 1953 khi bộ phim Việt Nam có âm thanh đầu tiên được công chiếu tại Hà Nội – Kiếp Hoa.

Kiếp Hoa là một dự án điện ảnh đạo diễn bởi soạn giả cải lương Trần Lang, đánh dấu bộ phim Việt Nam đầu tiên có âm thanh. Từ những năm 20 của thế kỉ trước, Việt Nam đã có một số tác phẩm điện ảnh đầu tiên như Kim Vân Kiều (dựa trên Truyện Kiều của Nguyễn Du) , Đồng Tiền Kẽm Tậu Được Ngựa (dựa trên truyện ngụ ngôn La Fontaine),… nhưng tất cả đều chỉ là phim câm. Thế nên việc một bộ phim có âm thanh như Kiếp Hoa ra mắt là một sự kiện “chấn động” vào thời bấy giờ.

“Ngày đó, Kiếp Hoa thực sự là một sự kiện nghệ thuật đình đám của đất Thăng Long. Tôi vẫn nhớ cảm giác choáng ngợp khi nhìn thấy người ta quảng bá bộ phim này bằng cách thuê nguyên một máy bay trực thăng rải các tờ bướm quảng cáo quanh hồ Gươm” – Ông Mai Văn Minh, một khán giả của Kiếp Hoa kể lại. Kiếp Hoa chính là một “bom tấn” của thời điểm bấy giờ, một “kì tích” khi điện ảnh Việt Nam lần đầu sản xuất được một bộ phim có âm thanh.

Tờ bướm quảng cáo phim Kiếp Hoa năm 1953

Ở Hà Nội, phim chiếu ở cả rạp Đại Nam và rạp Bắc Đô. Ở Sài Gòn, phim chiếu ở Nam Quang và Nam Việt, mỗi rạp cách nhau 30 phút. Mỗi suất chiếu rạp đều đông kín người, doanh thu lên đến 10 triệu đồng – con số doanh thu khổng lồ cách đây gần 7 thập kỉ.

Công chúng khắp nơi người ta tìm mọi cách để đến rạp chiếu bóng xem Kiếp Hoa như một “mốt thời thượng”, họ bàn tán rôm rả các tình tiết xoay quanh Kiếp Hoa, và ca khúc nhạc phim Kiếp Hoa cũng trở thành “hiện tượng” được đông đảo quần chúng cực kì yêu thích.

Dư Âm – nhạc phim Kiếp Hoa (1953)

Câu chuyện xoay quanh đoạn tình cảm nhiều bi kịch của 2 cô gái Ngọc Lan (Kim Chung) và Ngọc Thủy (Kim Xuân) với một kịch bản éo le cùng cái kết đầy ám ảnh. Mặc dù so với thời điểm hiện tại, kịch bản trên là motif “drama” khá quen thuộc nhưng đặt vào bối cảnh 68 năm về trước, đó thực sự là một “cuộc cách mạng” về phim ảnh, khiến cho hàng triệu khán giả Việt Nam lúc bấy giờ phải say mê.

Ở một trong những phân đoạn cuối cùng của Kiếp Hoa, hai chị em Ngọc Lan và Ngọc Thủy đã cất giọng thể hiện ca khúc Dư Âm của NS Nguyễn Văn Tý, vốn là một ca khúc cực kì nổi tiếng trong thời điểm đó bởi giai điệu dịu dàng cùng ca từ tuyệt đẹp. Ca khúc được sáng tác năm 1950 và được mang vào bộ phim với giọng hát thánh thót của hai nhân vật Ngọc Lan và Ngọc Thủy.

Dư Âm qua đó có thể xem là một trong những bản nhạc phim đầu tiên của nền điện ảnh Việt Nam. Qua bản Dư Âm trong phim Kiếp Hoa, công chúng có một cái nhìn rõ nét hơn về nét thanh lịch của người Hà Nội xưa, trong cung cách cư xử hằng ngày cũng như nét đẹp của người con gái lúc bấy giờ. Giọng hát của các nhân vật cũng có đôi chút khác biệt so với âm sắc Hà Nội hiện tại.

Trong bộ phim Kiếp Hoa còn có sự xuất hiện của các ca khúc Làng Tôi sáng tác bởi NS Văn Cao, Giọt Mưa Thu của NS Đặng Thế Phong, Cây Đàn Bỏ Quên của NS Phạm Duy – tất cả đều là những ca khúc kinh điển của nền âm nhạc Việt Nam và do những nhạc sĩ “cây đa cây đề” sáng tác. Chỉ riêng phần âm nhạc của bộ phim Kiếp Hoa cũng đã đủ khiến bộ phim trở thành một kho tư liệu quý giá về nền nghệ thuật Việt Nam thập niên 50 của thế kỉ trước.

Phần trình diễn ca khúc Dư Âm trong Kiếp Hoa qua đó trở thành một đoạn tư liệu quý, thể hiện nét tài hoa của người xưa

Nâng chất nhạc phim

Không còn được xem là yếu tố phụ, nhạc phim và ca khúc trong phim đang trở thành "vũ khí" truyền thông hiệu quả. Nhiều ê kíp sản xuất đầu tư lớn cho khâu này, thậm chí tiệm cận tính chuyên nghiệp ở Hollywood.

Dồn dập bản hit

Tại buổi giới thiệu phim điện ảnh Kiều , nhà sản xuất Tincom Media lần đầu ra mắt MV nhạc phim Kiều mệnh khúc với phần thể hiện của ca sĩ Bùi Lan Hương. MV được đầu tư chỉn chu về phần nhìn và nghe với chất liệu âm nhạc dân tộc khá đậm nét, hứa hẹn là bản hit khi chính thức ra mắt thời gian tới. Bùi Lan Hương hiện được xem là "nữ hoàng nhạc phim" khi đứng sau thành công của rất nhiều ca khúc đình đám.

Trước Kiều , cô cũng rất thành công với Ngày chưa giông bão (phim Người bất tử ), Sự thật vỡ đôi (phim Tiệc trăng máu ) và gần nhất là Đóa bạch trà trong phim Gái già lắm chiêu V .

Nói về ý tưởng thực hiện Đóa bạch trà , Bùi Lan Hương cho hay: "Đạo diễn giao tôi một chủ đề khá lạ. Bài hát nói về loài hoa cao sang - bạch trà, nhưng lại phải truyền tải được ẩn ý về cuộc đời, tình yêu và sự khát khao của người phụ nữ Lý gia. Cũng may thời gian đó đang trong khu cách ly, nên tôi lập tức tưởng tượng mình đang ở trong Bạch Trà viên cô quạnh. Tôi đã thay lời họ, nói lên tâm tư của chính mình".

Ở mảng ca khúc nhạc phim, sẽ là thiếu sót nếu bỏ qua ca khúc Cha già đúng không trong bộ phim đang làm mưa làm gió tại các rạp chiếu Bố già .

Một điều khá thú vị, ca khúc này được chính MC, diễn viên Trấn Thành viết lại lời mới dựa trên bản gốc, sáng tác từng rất được yêu mến của Phạm Hồng Phước. Nếu bản gốc chinh phục khán giả bằng câu chuyện đậm tính cá nhân và riêng tư của tác giả, thì phiên bản mới đem lại những tâm sự mà bất cứ người con nào cũng sẽ trải qua khi bước vào tuổi trưởng thành.

Ca sĩ Ali Hoàng Dương, người thể hiện ca khúc này, nói: "Ban đầu, tôi rất lo lắng, bởi tác giả của bản nhạc đã tạo nên cái hồn và sức sống cho nó rồi. Tuy nhiên, khi được nghe những giai điệu đầu tiên của bài hát, mọi thứ từ ca từ lẫn cái tình trong bản nhạc này đều chạm mạnh đến trái tim của tôi". Ca khúc này hiện thu hút hơn 2,5 triệu lượt xem trên YouTube.

Dàn nhạc giao hưởng thu âm nhạc nền cho bộ phim Sám hối

Thời gian gần đây, phim Việt có xu hướng tung ra ca khúc chủ đề sớm trước khi phát hành và dùng đó làm công cụ PR, quảng bá dự án. Hầu hết các ca khúc đều được đặt hàng từ những nhạc sĩ tên tuổi.

Rap Say được đạo diễn Lý Hải cho ra mắt khá sớm, trước ngày Lật mặt: 48H khởi chiếu, rút kinh nghiệm từ "sự cố" bản quyền ca khúc Gánh mẹ của Lật mặt: Nhà có khách .

Ca khúc Trạng Tí trong Trạng Tí phiêu lưu ký , hay Nhìn vậy mà không phải vậy trong Thiên thần hộ mệnh ... cũng được PR khá rầm rộ.

Đầu tư lớn cho nhạc nền

Trong khi đó, ở mảng nhạc nền, sự chịu chi lên đến hàng tỷ đồng. Cuối năm 2019, đạo diễn Victor Vũ hé lộ mời dàn nhạc giao hưởng gồm 20 nhạc công châu Âu, thu âm cho Mắt biếc tại Bulgary.

Bước sang năm 2020 và 2021, xu hướng này phổ biến hơn. Sám hối có lẽ là bộ phim chịu chi nhất khi dành kinh phí đến 3 tỷ đồng, cùng sự tham gia của dàn nhạc giao hưởng Anh quốc Macedonian Symphonic Orchestra.

Sam CS, người đảm nhận vai trò sáng tác nhạc phim Sám hối, cho biết: "Chúng tôi đã thu âm bản nhạc với dàn nhạc giao hưởng Macedonian Symphonic của Anh Quốc. Do thực hiện phần thu âm ngay trong mùa dịch, tất cả các nhạc công tham gia đều phải mang khẩu trang suốt quá trình chơi nhạc. Toàn bộ quá trình tạo ra bản nhạc này là một điều mới mẻ và kỳ diệu, khi tôi có thể khám phá những lĩnh vực mới".

Trước đó, Truyền thuyết về Quán Tiên cũng chi hơn 1,2 tỷ đồng cho nhạc phim, với phần thể hiện của Dàn nhạc giao hưởng Mặt Trời, do nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng viết.

"Hơn cả một bộ phim, Truyền thuyết về Quán Tiên là một bản giao hưởng cảm xúc dành tặng khán giả. Và bản giao hưởng theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng đều được thể hiện trong phần âm nhạc với 166 trang tổng phổ và 1.500 trang phân phổ của bộ phim này", đạo diễn Đinh Tuấn Vũ hào hứng chia sẻ. Anh cho biết, hơn 1,2 tỷ đồng đầu tư cho nhạc phim là hoàn toàn xứng đáng.

Chị chị em em cũng đầu tư bản nhạc của ban nhạc giao hưởng đến từ Budapest (Hungaria) và Creative Team ở Los Angeles (Mỹ).

Gái già lắm chiêu V mời nhạc sĩ Christopher Wong và dàn nhạc giao hưởng thính phòng từ Anh đến đảm nhận phần nhạc phim. Tất cả đều cộng hưởng, góp phần đẩy cảm xúc của khán giả.

Theo nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung, việc đầu tư cho phần âm nhạc trong phim thật sự cần thiết. Theo anh, âm nhạc chiếm 30% thành công của bộ phim, nhất là vào những cảnh cao trào, xúc động hoặc gay cấn nhất. Anh cũng đưa ra nhận xét, phim Việt hay tiết kiệm phần âm nhạc, vì các nhà sản xuất thường cho rằng, phim ăn khách chỉ cần nhờ diễn viên hot và kịch bản tốt. Tuy nhiên, thời gian gần đây, sự thay đổi này ngày càng đậm nét và là điều đáng mừng.

Nữ ca sĩ đăng đàn đòi "hành hung" fan nhưng bị Facebook gỡ bài ngay và luôn, chuyện gì đã xảy ra? Bài viết có nội dung cực "gắt" của nữ ca sĩ này đã bị Facebook "sờ gáy" và gỡ ngay khiến chính chủ vội lên tiếng đính chính! Tối ngày 31/8, nữ ca sĩ nổi tiếng với khả năng "hát bằng tóc" - Bùi Lan Hương gây bất ngờ khi chia sẻ bài viết thể hiện cảm xúc phẫn nộ, tức tưởi dành...