Hồ Tây nhọc nhằn để thành di sản
Hiện hồ Tây chỉ có những du thuyền nhếch nhác với nhà hàng to tướng phục vụ mỗi mục đích kinh doanh thôi. Hình như nhà quản lý chỉ muốn phong di sản mà không định bảo vệ hồ, GS-KTS Hoàng Đạo Kính nói.
Du thuyền, nhà hàng nổi choán cả một góc hồ – Ảnh: Ngọc Thắng
Hồ đang nhỏ đi từng ngày
Cuộc kiểm tra mới đây của Công an TP.Hà Nội đã phát hiện 5 du thuyền hoạt động không phép, 2 du thuyền vô chủ tại hồ Tây. Các thuyền cũng còn nhiều sai phạm khác như không giám sát môi trường định kỳ theo yêu cầu đã phê duyệt, xả thải không phép. Về những chiếc du thuyền này, ông Tô Văn Động – Giám đốc Sở VH-TT-DL Hà Nội nói: “Cấp phép thuyền đi được hay không là bên giao thông. Còn ăn uống nhà hàng là do công thương. Sở Văn hóa cũng có thể có việc liên quan nhưng phân cấp cho quận huyện. Quận huyện phải chịu trách nhiệm trước”, ông Động nói.
Ông Động cũng cho biết thêm: “Hồ Tây vốn dĩ là ở một quận du lịch, phấn đấu là quận du lịch. Trước đây định hướng phát triển của quận Tây Hồ là du lịch, trong đó quan trọng nhất là hồ Tây. Hồ đang được nghiên cứu để trở thành di sản”. Theo dự kiến của chính quyền Hà Nội, hồ Tây sẽ được đề nghị công nhận là danh thắng quốc gia nhằm phát huy giá trị cảnh quan thiên nhiên, di sản văn hóa. Trước đó, hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn đã được công nhận Di tích quốc gia đặc biệt.
Không được quên xung quanh hồ Tây có bao làng gắn với niềm tự hào của người Hà Nội. Từ làng hoa đến Trích Sài, rồi Bưởi… Các làng nghề chi chít. Nó là điểm đậm đặc văn hóa. Vì thế nên phát triển du lịch văn hóa một cách đúng nghĩa
Ông Nguyễn Đình Thành
Ở thời điểm này, rõ ràng ý định đưa hồ Tây trở thành di sản và thực trạng hồ hoàn toàn không ăn khớp. Theo GS-KTS Hoàng Đạo Kính, ở Hà Nội có hai hồ quý đến mức thành biểu tượng là hồ Tây và hồ Gươm. Tuy nhiên, chúng không giống nhau. Nếu hồ Gươm nhỏ nhắn không nên chất tải bất cứ cái gì lên mặt nước thì hồ Tây lại có thể tải được, sử dụng được cho nhiều mục đích khác nhau. Có thể bơi thuyền, thậm chí đua thuyền… Tuy nhiên, để hồ Tây tải cái gì trên mặt nước thì phải tính toán, kiểm soát. “Nhất định không được gây ô nhiễm và không được gây cái gì phản thẩm mỹ trên mặt hồ. Đằng này trên đó những con tàu nổi hết sức phi thẩm mỹ. Nó quá xấu, to kềnh càng và neo đậu dày đặc ở chỗ rất xung yếu của hồ Tây. Chưa kể nhiều kiến trúc cao tầng đang lấn hồ. Hồ chắc đã mất 1/3 diện tích rồi và sẽ còn mất nữa. Cả nhà, cả du thuyền đang trang trí hồ Tây kiểu thô lỗ. Nó tự biên, tự diễn, tự phát. Chả có thiết kế, thẩm mỹ gì cả. Không chỉ diện tích mà về thị giác hồ cũng đang nhỏ đi”, ông Kính nói.
Ông Đào Ngọc Nghiêm, nguyên KTS trưởng TP.Hà Nội cho biết hồ Tây là một trong 4 khu vực trọng yếu của quy hoạch thành phố. Tuy nhiên, nếu HĐND TP.Hà Nội đã nghị quyết quản lý để bảo tồn khu phố cổ, hồ Gươm đã được tôn vinh thì hồ Tây vẫn chưa được chú trọng xứng tầm.
PGS-TS Phạm Trung Lương chỉ biết lắc đầu quầy quậy khi nói đến hiện trạng cấp phép du thuyền hồ Tây. Theo ông, bây giờ du thuyền đang hết hạn giấy phép, nhưng nó có thể được cấp lại nay mai khi hoàn thành thủ tục. Song ngay cả khi đã hoàn thành hết thủ tục về dịch vụ ăn uống, khả năng vận tải thủy rồi thì cũng không có gì chắc du thuyền đó xứng đáng với hồ Tây. “Nó không thể chỉ là một cái tàu đảm bảo kỹ thuật là đi được chạy được. Nó phải có phẩm cấp nhất định về hình dáng màu sắc, về quản lý môi trường. Chẳng hạn Viện Nghiên cứu du lịch đã nghiên cứu và xây dựng tiêu chuẩn cánh buồm xanh cho du thuyền Hạ Long. Phải nghiên cứu để đưa ra mẫu chứ không thể lôm nhôm, thế nào cũng được”.
Video đang HOT
Ống xả của nhà bếp nhà nổi Eureka
Nhà vệ sinh trên du thuyền xả thải trực tiếp – Ảnh: CTVHN
Như viên ngọc vùi trong cát
“Không được quên xung quanh hồ Tây có bao làng gắn với niềm tự hào của người Hà Nội. Từ làng hoa đến Trích Sài, rồi Bưởi… Các làng nghề chi chít. Nó là điểm đậm đặc văn hóa. Vì thế nên phát triển du lịch văn hóa một cách đúng nghĩa”, ông Nguyễn Đình Thành, một chuyên gia truyền thông văn hóa nói. Mỏ vàng du lịch văn hóa này kết hợp du lịch trên hồ hoàn toàn có thể giúp Hà Nội thoát cảnh “neo” sản phẩm du lịch. Còn khách nước ngoài cũng không rơi vào cảnh sang ngày thứ hai chả biết đi đâu ở thủ đô. “Khai thác du thuyền hồ Tây rất tốt chứ. Thậm chí theo tôi còn có thể khai thác thủy phi cơ được. Vấn đề nằm ở ý tưởng đó khai thác thế nào thôi”, ông Thành nói.
Hiện giá bữa ăn trung bình của một tiệc trưa trên du thuyền vào khoảng 300.000 đồng/người. Điều này, theo các chuyên gia, chẳng khác gì việc bán rẻ hồ Tây. “Tôi nhớ những tiệc mời khách quý trên du thuyền sông Seine nước Pháp. Ở hồ Tây cũng nên thế. Đã là một viên ngọc, thì cần được trân quý. Phải có dịch vụ hoàn hảo. Chứ như bây giờ, muốn mời khách VIP lên du thuyền hồ Tây cũng chịu”, ông Thành nói.
“Nhà hàng trên hồ Tây phải đẹp. Du thuyền cũng thế. Nó cần nhỏ nhắn và phải có tên đẹp, hình ảnh đẹp”, ông Kính nói. Bên cạnh đó, vẫn phải giữ những không gian mở cho số đông ở hồ này. Chẳng hạn, đừng để ai chiếm cứ dải ven hồ Tây nữa. Hãy để cho hàng nghìn người có thể đi bộ trên đường Thanh Niên và quanh hồ mỗi ngày. Dải lụa mềm chia không gian hồ Tây và hồ Trúc Bạch ấy, năm xưa đoàn thanh niên chung sức làm là để cho cộng đồng.
Một mai thành di sản, hồ Tây cũng khó lòng nổi tiếng hơn, giàu văn hóa hơn nhờ danh hiệu ấy. Vì thế, điều cần nhất là rà soát lại các cơ chế đang áp dụng với hồ này, để hồ không mãi như viên ngọc vùi trong cát.
Theo TNO
Khó hình dung một Hà Nội không có cầu Long Biên
Dưới góc nhìn của các chuyên gia kiến trúc, giao thông và văn hóa, những phương án liên quan đến số phận của cầu Long Biên mà Bộ Giao thông đưa ra đều chưa giải quyết được mối quan hệ giữa bảo tồn và phát triển.
Theo ông Đào Ngọc Nghiêm, Phó chủ tịch Hội Quy hoạch và Phát triển đô thị Hà Nội, thành phố cần bảo tồn nguyên trạng cầu Long Biên bởi cây cầu này là một chứng tích lịch sử trong cuộc kháng chiến chống Pháp, Mỹ.
Ông Nghiêm cho rằng các giá trị tiêu biểu của cầu Long Biên là di sản về kiến trúc độc đáo do người Pháp xây dựng, thế giới có rất ít công trình như vậy. Giá trị di sản của cầu Long Biên là không có gì so sánh được nên cần giữ gìn, bảo tồn.
Ngoài đường sắt, cầu Long Biên còn dành cho người đi xe máy. Ảnh: Nguyên Anh
Theo Luật thủ đô, Hà Nội đã đặt vấn đề tập trung nguồn lực để bảo tồn, phát huy giá trị di tích trước năm 1954, không chỉ là bảo tồn vật thể mà còn cần bảo tồn không gian.
"Chúng ta phải chấp nhận giải tỏa dân để làm cầu mới, không được đặt vấn đề kinh tế khi bảo tồn vì di sản là vô giá", ông Nghiêm nói.
Dưới góc nhìn giao thông, ông Bùi Danh Liên, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Hà Nội, cho rằng các nhà quản lý phải xem xét bảo tồn cầu Long Biên bên cạnh phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo việc đi lại của người dân. Khi bảo tồn phải tính đến nguồn kinh phí, tình hình kinh tế xã hội của đất nước, không nên bỏ hàng trăm tỷ đồng bảo tồn khi nhiều người còn khó khăn.
Theo ông Liên, người Đức đã từng giữ lại một phần của bức tường Berlin hay chiến trường Điện Biên Phủ giữ lại hầm De Castries, đồi A1... chứ không bảo tồn tất cả công trình. Tuy nhiên, khi tu tạo cầu Long Biên phải tính đến những yếu tố như cầu hiện nay đã cũ kỹ, nếu tháo ra sẽ bị hư hỏng, hay phương án tổ chức giao thông nếu xây cầu lại tại vị trí cũ.
"Nếu không giữ được nguyên vẹn thì cần phục chế lại cây cầu này cũng là một hình thức bảo tồn", ông Liên nói.
"Cầu Long Biên cũng xứng đáng là một di sản cần được xếp hạng và bảo vệ" - Giáo sư Ngô Đức Thịnh nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu văn hóa Việt Nam. Ảnh: Nguyên Anh
Trao đổi với VnExpress, GS Ngô Đức Thịnh nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Văn hóa Việt Nam cho biết: "Nên giữ lại cầu Long Biên với chức năng đi bộ, bảo tàng, nơi diễn ra các sinh hoạt văn hóa chứ không phải để ô tô, tàu hỏa qua lại".
Theo GS Thịnh, cầu Long Biên có ý nghĩa lịch sử, văn hóa rất lớn. Nó là kết quả của quá trình giao lưu văn hóa giữa Việt Nam với phương Tây mà đại diện là nước Pháp.
"Hà Nội ngày nay có sự hiện diện rất lớn của văn hóa Pháp. Các công trình như: Hệ thống biệt thự Pháp ở Hà Nội; bảo tàng Lịch sử Việt Nam; Nhà Hát lớn; Phủ chủ tịch; hàng loạt các nhà thờ và cầu Long Biên... chính là những di sản văn hóa quý báu mà quá trình giao lưu văn hóa Việt - Pháp mang lại. Một số công trình như Nhà Hát lớn đã được nhà nước công nhận là di tích lịch sử và kiến trúc quốc gia. Cầu Long Biên cũng xứng đáng là một di sản cần được xếp hạng và bảo vệ", giáo sư Thịnh nói.
Cầu Long Biên do Pháp xây dựng từ 1889 - 1902. Cầu dành cho đường sắt đơn (khổ 1.000 mm) chạy ở giữa. Hai bên là đường ôtô (rộng 2,7 m) và đường đi bộ (rộng 0,8 m). Cầu dài 1.681 m gồm 19 nhịp dầm thép. Trong chiến tranh chống Mỹ, cầu bị đ.ánh bom nhiều lần. Tổng cộng 4 đợt đ.ánh phá năm 1972, cầu bị mất hẳn 9/19 trụ chính, 9 trụ khác bị hỏng nặng.
Vị nguyên Viện trưởng nhấn mạnh, cầu Long Biên được xây dựng theo chủ trương của Pháp nhưng chủ yếu do bàn tay và sự sáng tạo của người Việt Nam làm ra. Cây cầu này đã có những đóng góp vào sự phát triển của đất nước suốt hơn 100 năm qua và trở nên quen thuộc với người Hà Nội đến mức, khó ai có thể hình dung một Hà Nội không có cầu Long Biên.
Với các lý do trên, dù chưa được công nhận là di sản nhưng GS Thịnh cho rằng, khi làm bất cứ điều gì ở cầu Long Biên chúng ta phải ứng xử như với một di sản văn hóa dân tộc. "3 phương án mà Bộ Giao thông vận tải đưa ra thực chất đều phá hủy cầu, như vậy là xâm phạm di sản. Những ký ức đẹp của cây cầu trong lòng người Hà Nội cũng vì thế bị tan vỡ", GS Thịnh bức xúc nói.
Trong kết quả thăm dò ý kiến bạn đọc về các phương án xử lý cầu Long Biên, có 12% ý kiến độc giả đồng ý việc di dời, xây cầu mới.
PGS.TS. Đặng Văn Bài, Phó Chủ tịch Hội Di sản văn hóa Việt Nam cũng cho rằng, không nên vìgiao thông mà phá bỏ cây cầu Long Biên đã đi vào lịch sử, trái tim người Việt Nam. "Hành động đó sẽ không nhận được sự đồng thuận. Chúng ta làm gì cũng cần giải quyết hài hòa giữa bảo tồn và phát triển. Tương lai, chắc chắn sẽ có nhiều cây cầu được xây dựng qua sông Hồng nên đừng vì hành động nhất thời mà phá bỏ một cây cầu lịch sử", ông Bài chia sẻ.
Ba phương án cầu đường sắt qua sông Hồng của Bộ Giao thông Phương án 1: Phá bỏ cầu Long Biên hiện tại, giữ lại 9 nhịp cầu mang tính bảo tồn tượng trưng, kết hợp phục vụ du lịch khu vực bãi giữa sông Hồng. Phương án 2: Xây mới cầu Long Biên tại vị trí cũ theo hình dáng kiến trúc cũ. Phương án 3: Xây dựng cầu mới có một phần vị trí tại tim cầu hiện tại, giữ nguyên bản các nhịp cầu Long Biên để bảo tồn.
Đoàn Loan - Quỳnh Trang
Theo VNE
