Hình ảnh kinh ngạc cho thấy vi khuẩn phân chia ‘lãnh thổ’ trong lưỡi người
Tương tự như cách con người tổ chức thành các cộng đồng, khu vực khác nhau, vi khuẩn cũng có cách phân bổ tương tự trên lưỡi người.
Miệng là nơi cư trú của hàng tỷ vi khuẩn. Một số thích sống ở bên trong má, trong khi số khác khác bám vào răng, nhiều vi khuẩn ưa sống quanh nướu hoặc bề mặt của lưỡi.
Theo các nhà khoa học, khoảng 20 loại vi khuẩn khác nhau đang tạo thành các “tòa nhà chọc trời” trên về mặt lưỡi của mỗi người, bao xung quanh khu vực trung tâm màu xám được tạo thành từ các biểu mô.
Sơ đồ phân bố vi khuẩn trên lưỡi người. (Ảnh: SA)
Các loài liên cầu khuẩn (màu xanh lá) thích oxy, tập trung quanh vùng “ngoại ô thị trấn”. Tại đây chúng tiếp xúc nhiều hơn với không khí. Các loài xạ khuẩn hình que (màu đỏ) lại tập trung ở gần khu vực trung tâm tế bào biểu mô. Những loài khác, chẳng hạn như Rothia (màu xanh lơ) thích sống ở các khu vực cách xa 2 nơi này.
“Điều thực sự bất ngờ là chúng ta thấy được chúng tổ chức thế nào và cho ta biết rất nhiều về cách chúng làm việc cùng nhau”, nhà sinh thái học vi sinh vật Jessica Mark Welch tới từ Phòng thí nghiệm sinh học biển Woods Hole cho biết.
Tuy nhiên, đây mới chỉ là một phần nhỏ trong hơn 700 loài vi khuẩn khác nhau sống trong miệng của mỗi người. Các “cộng đồng” hình thành trên lưỡi cũng rất khác so với các cộng đồng được tìm thấy ở những nơi khác trong miệng như răng.
“Vi khuẩn trên lưỡi không chỉ là phân bổ ngẫu nhiên. Chúng giống như một cơ quan của cơ thể chúng ta“, nhà sinh vật học tế bào Gary Borisy thuộc Đại học Harvard giải thích.
Ông Borisy và các đồng nghiệp đã sử dụng CLASI-FISH, một kỹ thuật chụp ảnh huỳnh quang mang tên mới trên mẫu lưỡi của 21 tình nguyện viên khỏe mạnh để thu được hình ảnh này.
Thông qua cách vi khuẩn tổ chức, các nhà nghiên cứu có thể tìm hiểu thêm về sự tương tác giữa chúng, cách chúng hoạt động và vai trò của chúng đối với cơ thể của chúng ta.
Lịch sử kính hiển vi - "mắt thần" của giới sinh vật học, cứu thế giới khỏi đại dịch diệt vong
Nếu như kính viễn vọng giúp nhân loại khám phá một thế giới bao la rộng lớn bên ngoài Trái Đất thì ngược lại, kính hiển vi lại cho cả thế giới biết rằng, cùng đồng hành với loài người chúng ta là cả một thế giới tí hon của những vi sinh vật, vi khuẩn, virut...
Để có được chiếc kính hiển vi hoàn thiện như ngày hôm nay, rất nhiều nhà khoa học trong lịch sử nhân loại đã không ngừng nghiên cứu, tiếp nối giá trị của người đi trước, cũng cố phát hiện của riêng mình để tạo ra những càng trở nên tinh vi hơn.
Giới khoa học hiện nay không biết chính xác ai đã sáng chế kính hiển vi. Theo nhiều nhà sử học, kính hiển vi đầu tiên do Hans Lippershey chế tạo. Ông sinh ra tại Wesel, Đức, vào năm 1570. Sau này, ông chuyển đến sống và định cư ở Middelburg, Hà Lan - một quốc gia khi đó đang trải qua thời kỳ đổi mới nghệ thuật và khoa học được gọi là Thời đại Hoàng kim của Hà Lan (Dutch Golden Age). Tại Middelburg, Lippershey làm nghề chế tạo kính mắt với khả năng mài thấu kính điêu luyện. Ông cũng tự nghiên cứu để tạo ra ống nhòm và một số kính hiển vi, kính thiên văn sớm nhất. Lippershey được biết đến là người đầu tiên nộp đơn xin cấp bằng sáng chế cho một chiếc kính viễn vọng.
Nhưng một số bằng chứng khác lại cho thấy, hai cha con Hans Janssen và Zacharias Janssen là những người tạo ra kính hiển vi sơ khai. Họ cũng làm nghề chế tạo kính mắt và sống cùng thị trấn với Lippershey ở Hà Lan. Vào những năm 1650, nhà ngoại giao người Hà Lan William Boreel đã viết một bức thư cho bác sĩ của nhà vua Pháp. Trong bức thư của mình, Boreel nói rằng Zacharias Janssen đã kể và mô tả cho ông về một chiếc kính hiển vi mới sáng chế vào đầu thập niên 1590.
Zacharias Janssen, một trong những người đầu tiên chế tạo kính hiển vi. Ảnh: Wikimedia.
Những chiếc kính hiển vi do gia đình nhà Janssen chế tạo là kính hiển vi phức hợp, sử dụng ít nhất hai thấu kính hội tụ. Vật kính (objective len) với tiêu cự rất nhỏ được đặt gần vật thể cần quan sát, tạo ra ảnh thật lớn hơn vật. Hình ảnh này được phóng to hơn nữa bởi một thấu kính thứ hai gọi là thị kính (eyepiece) trước khi đến mắt người quan sát.
Hiện nay, một bảo tàng ở thị trấn Middelburg vẫn đang lưu giữ một trong những chiếc kính hiển vi đầu tiên của Hans Janssen và Zacharias Janssen, có niên đại vào năm 1595.
Phương pháp chế tạo kính hiển vi nhanh chóng lan truyền khắp châu Âu. Năm 1609, Galileo Galilei cải tiến thiết kế kính hiển vi phức hợp để làm tăng độ phóng đại và ông gọi thiết bị của mình là occhiolino, hay "con mắt nhỏ".
Robert Hooke, nhà khoa học người Anh, cũng sửa đổi thiết kế kính hiển vi để quan sát cấu trúc của bông tuyết, bọ chét, chấy và thực vật. Hooke là người đưa ra thuật ngữ tế bào (cell) bắt nguồn từ tiếng Latinh "cella", nghĩa là "căn phòng nhỏ". Bởi vì ông thấy rằng, tế bào khi quan sát dưới kính hiển vi trông khá giống với những căn phòng nhỏ mà các nhà sư sinh sống. Năm 1665, những quan sát của Hooke được nêu chi tiết trong cuốn sách "Micrographia", giúp công chúng tiếp cận gần hơn với thế giới vi mô.
Những chiếc kính hiển vi phức hợp thời kỳ đầu cung cấp độ phóng đại lớn hơn kính hiển vi thấu kính đơn, nhưng chúng cũng làm biến dạng [méo mó] hình ảnh nhiều hơn. Để khắc phục vấn đề này, Antoine van Leeuwenhoek, nhà khoa học người Hà Lan, đã thiết kế kính hiển vi chỉ với một thấu kính nhưng có độ phóng đại lớn vào thập niên 1670. Điều bất lợi của việc sử dụng một thấu kính là phải đặt dụng cụ rất gần với mắt. Với thiết bị này, ông là người đầu tiên quan sát, mô tả tinh trùng của chó và người. Ông cũng nghiên cứu nấm men, hồng cầu, vi khuẩn từ miệng và động vật nguyên sinh. Kính hiển vi thấu kính đơn của Van Leeuwenhoek có thể phóng to gấp 270 lần so với kích thước thực tế. Nó tiếp tục được sử dụng phổ biến cho đến thập niên 1830.
Đi kèm với sự cải tiến thiết kế kính hiển vi, các nhà khoa học cũng phát triển những phương pháp mới để làm tăng độ tương phản cho mẫu vật, ví dụ sử dụng kỹ thuật nhuộm màu để khiến mẫu vật dễ quan sát hơn. Nhờ áp dụng kỹ thuật này, bác sĩ người Đức Robert Koch đã phát hiện Mycobacterium tuberculosis, trực khuẩn gây ra bệnh lao, vào năm 1882. Sau đó, Koch tiếp tục sử dụng kỹ thuật nhuộm màu để phân lập vi khuẩn gây bệnh tả.
Các loại kính hiển vi hiện đại
Các loại kính hiển vi quang học tốt nhất đã đạt đến giới hạn quan sát vào đầu thế kỷ 20, bởi vì chúng không thể giúp nhìn thấy các vật nhỏ hơn bước sóng của ánh sáng khả kiến [ánh sáng nhìn thấy được]. Nhưng vào năm 1931, hai nhà khoa học người Đức là Ernst Ruska và Max Knoll đã vượt qua rào cản lý thuyết này bằng kính hiển vi điện tử.
Ernst Ruska sinh năm 1906, tại Heidelberg, Đức. Ông học ngành điện tử tại Đại học Kỹ thuật ở Munich, sau đó nghiên cứu công nghệ chân không và điện áp cao ở Đại học Công nghệ Berlin. Tại đây, Ruska và cố vấn của ông, tiến sĩ Max Knoll, lần đầu tiên tạo ra một "thấu kính" ảo nhờ từ trường và dòng điện. Đến năm 1933, hai nhà khoa học này chế tạo thành công một chiếc kính hiển vi điện tử có thể vượt qua giới hạn phóng đại của kính hiển vi quang học vào thời điểm đó.
Hiện nay, các phòng thí nghiệm được trang bị nhiều loại kính hiển vi khác nhau, tùy thuộc mục đích sử dụng. Ví dụ như kính hiển vi huỳnh quang, kính hiển vi phân cực kính hiển vi phản xạ, kính hiển vi tương phản pha, kính hiển vi đồng tiêu, kính hiển vi tia cực tím. Các nhà khoa học cũng có thể dùng máy tính kết nối với kính hiển vi để chụp và phân tích hình ảnh mà mắt người không nhìn thấy được. Kính hiển vi hiện đại thậm chí có thể ghi lại hình ảnh một nguyên tử duy nhất.
Theo người nổi tiếng, khoahocphattrien
Loài động vật kỳ lạ có mùi nước tiểu thơm như bắp rang bơ Các nhà khoa học không khỏi ngạc nhiên khi phát hiện ra mùi hương thơm như bắp rang bơ của loài cầy mực lại phát ra từ nước tiểu của chúng. Các nhà khoa học vừa tìm ra lời giải cho mùi hương kỳ lạ giống như mùi bắp rang bơ quyến rũ ở loài cầy mực. Lúc đầu họ cho rằng mùi...











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Ca khúc nổi tiếng trở thành 'bài hát diệt muỗi thần kỳ' ở Trung Quốc

Loài hoa nhìn thì đẹp nhưng ẩn chứa sự thật hãi hùng

Bữa sáng hạng thương gia của 1 hãng hàng không gây sốc với thứ được mang ra, càng bực hơn nữa khi dụng cụ ăn uống lại là đũa

Cá sấu "oằn tà là vằn" ở Biên Hòa khiến dân tình hoang mang tột độ: Rốt cuộc nó đã trải qua những gì?

Bức ảnh ghi lại sự tương phản đáng kinh ngạc trên trái đất chúng ta đang sống: "Không nơi nào đặc biệt bằng"

Ngôi mộ 28.000 năm chôn cất người lai giữa 2 loài

Núi Roraima: 'Thế giới đã mất' bị cô lập hàng triệu năm mà người bản địa gọi là 'nhà của các vị thần'

Ảnh đánh cá tại Việt Nam gây sửng sốt

Đi đào măng vô tình tìm thấy 'rắn vàng', người đàn ông đổi đời ngay sau đó

Video ghi lại cảnh tượng kỳ quái giữa đường cao tốc khiến mọi người đều sốc vì không hiểu tại sao

Chàng trai 18 tuổi lông mọc đầy mặt lập kỷ lục Guinness

Bắt con cá nặng 1.080 kg đem bán lấy 16 triệu đồng, nhóm ngư dân nhận kết đắng
Có thể bạn quan tâm

Huỳnh Hiểu Minh vã mồ hôi bỏ chạy ở sân bay vì bị hỏi chuyện Diệp Kha sinh con
Sao châu á
17:05:51 12/03/2025
EU sẽ đáp trả mạnh mẽ đòn thuế quan Mỹ
Thế giới
17:03:46 12/03/2025
Độc lạ: Thuê xe tải phát 100 tấm thiệp cưới "khổng lồ", chủ nhân tuyên bố 1 điều về giá trị bên trong
Netizen
17:01:04 12/03/2025
Những xu hướng đời sống định nghĩa lại không gian sống hiện đại
Sáng tạo
16:48:00 12/03/2025
7 nhóm người không nên ăn nhiều đu đủ
Sức khỏe
16:31:54 12/03/2025
Phim cổ trang 18+ đang gây bão toàn cầu: Nữ chính đẹp quá mức chịu đựng, gây sốc với loạt cảnh nóng cực bạo
Phim âu mỹ
16:14:09 12/03/2025
Đàm Vĩnh Hưng đổi luật sư, đòi bồi thường cho việc mất 4 ngón chân
Sao việt
16:10:34 12/03/2025
Bất ngờ trước giọng hát của Liên Bỉnh Phát và ca sĩ Trung Quốc
Nhạc quốc tế
15:46:00 12/03/2025
Concert "Anh trai vượt ngàn chông gai" 2025 hứa hẹn lập kỷ lục Guinness
Nhạc việt
15:43:01 12/03/2025
Kim Soo Hyun thân mật với Seo Ye Ji cỡ này, bảo sao netizen nghi ngoại tình: Tự tay làm điều "vượt mức bạn diễn"
Hậu trường phim
15:38:35 12/03/2025