Hiện tượng lạ khiến bệnh nhân Covid-19 đột tử

Nhiều người nhiễm nCoV vẫn nói chuyện, đi lại bình thường, song nồng độ oxy trong máu thấp tới mức có thể gây bất tỉnh hoặc tử vong bất cứ lúc nào.

Các chuyên gia gọi đây là hiện tượng “thiếu oxy thầm lặng” (silent hypoxia), xảy ra khi người bệnh không ý thức được cơ thể mình đang thiếu oxy. Đa số nhập viện với sức khỏe tồi tệ hơn nhiều so với họ tưởng tượng.

Thông thường, những bệnh nhân này biểu hiện triệu chứng Covid-19 trong hai đến 7 ngày trước khi tới bệnh viện. Họ “cảm thấy tức ngực hoặc không thể thở sâu”, bác sĩ Richard Levitan, Trung tâm Chăm sóc Sức khỏe Littleton, thành phố New York, cho biết.

Ông đã dành gần hai tuần tình nguyện làm việc trong phòng cấp cứu ở tâm dịch New York. Tại đây, ông theo dõi các bệnh nhân nhập viện với nồng độ oxy máu 50%, thấp tới mức có thể gây bất tỉnh, ăn nói không mạch lạc. Kết quả chụp phổi cho thấy dấu hiệu viêm nghiêm trọng, đáng lẽ sẽ gây cảm giác đau đớn, khiến người bệnh thở hổn hển.

“Ảnh X-quang trông thật tồi tệ. Nhưng họ hoàn toàn tỉnh táo, có thể sử dụng điện thoại di động. Tất cả đều bị ốm nhiều ngày rồi. Song chỉ gần đây họ mới cảm thấy khó thở, mệt mỏi và gặp các vấn đề khác”, bác sĩ Levitan nói.

Bác sĩ tại Trung tâm Y tế Maimonides, Mỹ, tiến hành đặt nội khí quản cho bệnh nhân Covid-19. Ảnh: WSJ

Đây là hiện tượng nguy hiểm bởi khi người nhiễm nCoV nhận thấy các dấu hiệu bất thường về hô hấp, bệnh đã ở giai đoạn rất nặng.

“Một số thậm chí phải sử dụng máy thở. Nồng độ carbon dioxide tăng lên, chất dịch tích tụ trong túi khí, phổi của họ xơ cứng, dấn đến suy hô hấp cấp tính”, ông bổ sung.

Các bác sĩ phỏng đoán đối với một số người, triệu chứng của Covid-19 không tiến triển nhanh chóng. Tiến sĩ Cedric Rutland, Hiệp hội Phổi Mỹ, giải thích khi nồng độ oxy giảm đáng kể, cơ thể sẽ tự động bù đắp bằng cách tăng nhịp thở và bệnh nhân dần làm quen với tốc độ đó. Nhiều người không nhận thức được điều này và không tìm kiếm sự giúp đỡ của bác sĩ.

Vào thời điểm họ phải nhập viện, tổn thương nghiêm trọng đã xảy ra, không chỉ với phổi mà còn nhiều cơ quan khác như tim, thận và não. Tình trạng “thiếu oxy thầm lặng” có thể là câu trả lời cho một số trường hợp bệnh nhân trẻ tuổi, không có bệnh nền, nhiễm nCoV và đột ngột tử vong.

Giai đoạn đầu của đại dịch, hầu như các bệnh nhân được sử dụng máy thở sau khi nhập viện. Hiện tại, y bác sĩ cố gắng tìm biện pháp thay thế như mặt nạ oxy hoặc điều chỉnh tư thế nằm. Các chuyên gia nhận định điều này có lợi cho cả nhân viên y tế và người bệnh.

Muốn nối máy thở, bác sĩ phải tiến hành đặt nội khí quản. Quá trình này không hề dễ chịu. Nhiều người phải sử dụng thuốc an thần để không kéo ống thông ra trong giấc ngủ. Thở máy cũng có thể dẫn đến tình trạng nhiễm trùng, viêm phổi hoặc đông máu.

Để tránh hiện tượng “thiếu oxy thầm lặng”, bác sĩ Richard Levitan kêu gọi chẩn đoán sớm bằng cách cho bệnh nhân Covid-19 có triệu chứng nhẹ sử dụng máy đo nồng độ oxy máu trong suốt hai tuần cách ly. Ông cũng khuyến nghị người dân tự đo chỉ số này tại nhà bằng các thiết bị cầm tay, nhanh chóng tới bệnh viện nếu có dấu hiệu bất thường.

Tuy nhiên vấn đề đặt ra là tính chính xác của các loại máy đo cá nhân bày bán trên thị trường. Một nghiên cứu năm 2016 chỉ ra rằng chỉ 30% số thiết bị được thử nghiệm đáp ứng đầy đủ tiêu chí của Tổ chức Tiêu chuẩn Quốc tế.