Hiện tượng lạ của thị trường bất động sản
Thị trường căn hộ khan hiếm nguồn cung trầm trọng, do đó đã xuất hiện hiện tượng lạ tại phân khúc căn hộ gây nhiễu loạn giá cả.
Giá nhà sơ cấp ở một số dự án cao hơn nhiều so với giá bán thứ cấp, đi ngược quy luật thị trường.
Ảnh minh họa.
Hiện tượng lạ của bất động sản
Trong bối cảnh nguồn cung thiếu hụt trầm trọng, thị trường căn hộ thứ cấp tại Hà Nội thu hút người mua nên đang rất sôi động. Tại những dự án mới đưa vào sử dụng, có vị trí đẹp, thuận tiện, giá nhà trên thị trường thứ cấp đang tăng rất nhanh.
Đơn cử, tại một dự án chung cư nằm trên đường Định Công (quận Hoàng Mai), dù mới chỉ mở bán vào đầu năm nay, thế nhưng, chỉ chưa đầy 1 tháng đã “cháy hàng”. Giá bán của chủ đầu tư đưa ra là 38 – 42 triệu đồng/m2, tùy từng vị trí.
Do đã bán hết, nên trong trường hợp khách hàng có nhu cầu mua căn hộ tại dự án này, buộc phải mua sang nhượng từ chủ cũ (mua trên thị trường thứ cấp). Trên thị trường thứ cấp, giá bán căn hộ tại dự án này đã tăng lên 40 – 43 triệu đồng/m2.
Tương tự, tại một dự án chung cư nằm ngay mặt đường Quang Trung (quận Hà Đồng), vào đầu năm 2021, khách hàng mua căn hộ sẽ phải trả 29 – 31 triệu đồng/m2. Thế nhưng, hiện nay, giá thứ cấp tại dự án này đã tăng lên 34 – 35 triệu đồng/m2.
Anh Vũ Tùng, một môi giới bất động sản tại Hà Nội cho biết, do thị trường căn hộ đang khan hiếm, nên giá thứ cấp cao hơn giá sơ cấp đây là quy luật của thị trường bất động sản. Ngay cả những dự án đã đưa vào sử dụng lâu năm, cũng đang có rục rịch tăng giá.
Video đang HOT
Tuy nhiên, một số dự án đi ngược lại quy luật này, giá bán sơ cấp cao hơn rất nhiều so với giá bán thứ cấp.
Đơn cử, căn hộ 45m2 tại một dự án thuộc quận Nam Từ Liêm, dự kiến nhận nhà vào tháng 5/2023 hiện có giá 1,9 tỷ đồng, tương đương 42,3 triệu đồng/m2. Trong khi đó, trên thị trường thứ cấp, khách hàng dễ dàng tìm mua từ chủ cũ, với mức giá chỉ từ 1,5 – 1,6 tỷ đồng, tương đương 33 -35 triệu đồng/m2.
Điều đặc biệt, các căn hộ được rao bán trên thị trường thứ cấp có giá rẻ hơn vài trăm triệu đồng là hàng mới, chưa sử dụng, thậm chí có căn còn chưa được bàn giao cho khách hàng.
Một môi giới bất động sản tại dự án này cho biết, do chủ đầu tư có chính sách thay đổi giá bán 3 tháng/lần, nên giá sơ cấp cao hơn nhiều so với giá thứ cấp.
“Do đây là một dự án lớn, ngoài việc xây dựng các khu nhà ở, chủ đầu tư còn phát triển thêm các tiện ích khác. Nên mới có chính sách thay đổi giá bán 3 tháng/lần. Việc thay đổi giá bán này cũng mang lại lợi ích cho người mua sớm, ngay cả khi bán lại, thấp hơn giá sơ cấp thì vẫn có lời”, môi giới này nói.
Cần xây dựng chỉ số giá
Tuy nhiên, việc tăng giá liên tục đã khiến giá đất bình quân tăng lên nhanh chóng, tạo ra áp lực rất lớn cho những người có nhu cầu mua nhà thật.
Nhận định về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Đính – Phó chủ tịch Hội môi giới Bất động sản Việt Nam cho biết: “hiện tượng này rất có thể là một chiêu trò của ngành sale bất động sản. Về bản chất giai đoạn vừa rồi ở Hà Nội nguồn hàng khan hiếm các chủ đầu tư tận dụng tình trạng cầu cao, cung ít nâng giá lên và thông qua các đơn vị phân phối để bán sản phẩm”.
Ông Đính nhận định, tình trạng này này xuất hiện không mang lại lợi ích nào cho người mua, mà chỉ tạo ra sự hỗn loạn cho thị trường và thông tin trở nên “bát nháo”. Tức là trên thị trường có nhiều giá bán như giá trần, giá làm hàng, giá chênh… từ đó tạo ra một thị trường không chuyên nghiệp, minh bạch.
Đồng quan điểm với chuyên gia bất động sản Nguyễn Văn Đính, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh – chuyên gia kinh tế khẳng định đây chỉ là chiêu trò “thổi giá” của chủ đầu tư để tối đa hóa lợi nhuận.
“Giá bán sơ cấp cao hơn nhiều lần so với giá thứ cấp, thì giới mua đi bán lại “ăn chênh lệch” thế nào. Rõ ràng, đây là một trường hợp rất lạ và không hợp lý so với quy luật của thị trường bất động sản”, ông Thịnh nói.
Cũng theo PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, trong trường hợp này, cả người mua nhà thật, lẫn nhà đầu tư đều bị chịu thiệt. Chỉ có duy nhất chủ đầu tư được hưởng lợi từ việc giá nhà đất lên cao.
Để hiện tượng này không tiếp tục diễn ra, các chuyên gia bất động sản cho rằng, cần tính minh bạch trong giá bán các căn hộ trên thị trường. Đặc biệt là nhà nước, các cơ quan quản lý sớm cần xây dựng, ban hành chỉ số giá để cho các nhà đầu tư, khách hàng có cơ sở để so sánh, đối chiếu trong trường hợp mua bán hàng hoá trên thị trường, tránh rủi ro lớn nhất đến với người mua.
Thị trường bất động sản đang bất ổn?
Thị trường bất động sản đang có các dấu hiệu bất ổn, tiềm ẩn sự rủi ro như tình trạng mất cân bằng, lệch pha cung cầu, phân lô bán nền tràn lan, sốt giá...
Thời gian qua, nghịch lý đã xuất hiện trên thị trường bất động sản, nhiều phân khúc có giá tăng mạnh trong khi đó thanh khoản chưa tương xứng.
Ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam cho rằng, thị trường nhà ở vẫn chịu áp lực tăng giá vì nguồn cung thấp, giá đất tăng. Nguồn cung đất nền trên thị trường phần lớn không nằm ở các dự án được phê duyệt quy hoạch mà chủ yếu ở các dự án đấu giá của địa phương và dự án tự phát của nhà đầu tư nhỏ lẻ.
Trong khi đó, giá đất trúng đấu giá ở hầu hết các địa phương đều rất cao. Cộng với lạm phát có thể tăng cao hơn, ngân hàng dự kiến tiếp tục siết chặt tín dụng bất động sản... là những nguyên nhân đẩy giá nhà đất lên cao. Phân khúc nhà ở cao cấp và đất nền vẫn sẽ có sức hấp dẫn tốt do phù hợp hơn với nhu cầu giữ tài sản, do đó giá các phân khúc này sẽ tiếp tục tăng. Với phân khúc căn hộ bình dân và trung cấp, giá sẽ tăng chậm hơn để duy trì lượng hấp thụ.
Theo vị chuyên gia, thực tế giao dịch thấp, hạn chế bởi giá bị đẩy quá cao, giá không phản ánh đúng giá trị thực. Các nhà đầu tư, người mua cũng tính được giá trị ở mức độ nào hợp lý. Vì vậy, người có nhu cầu thực sẽ không mua những sản phẩm bị thổi giá quá cao, dẫn đến tình trạng hấp thụ kém.
TS Sử Ngọc Khương, Giám đốc cấp cao Savills Việt Nam nhấn mạnh, tại Việt Nam, trong thời gian qua, nguồn cung bất động sản nhà ở rất hạn chế. Người dân chủ yếu đầu tư đất nền còn các sản phẩm bất động sản nhà ở bao gồm đất và các tài sản trên đất chiếm tỷ lệ thấp hơn. Chính vì vậy, trong bối cảnh bất ổn kinh tế - chính trị thế giới, lạm phát tăng nhanh và nguồn cung khan hiếm, thị trường bất động sản bao gồm cả phân khúc nhà ở và thương mại tại Việt Nam được đánh giá sẽ tăng đáng kể trong thời gian tới và là kênh đầu tư giúp giảm thiểu rủi ro trong bối cảnh lạm phát.
Tuy nhiên, Giám đốc cấp cao của Savills cũng nhấn mạnh khi lạm phát diễn ra, mặc dù giá bất động sản tăng lên nhưng thị trường không có khả năng mua, tính thanh khoản không có. Đồng thời, nhiều nhà đầu tư cũng dùng các đòn bẩy tài chính để đầu tư bất động sản, khiến tài sản có thanh khoản thấp trở thành một gánh nặng lớn cho họ cũng như gây áp lực lên hệ thống ngân hàng.
Theo ông Võ Hồng Thắng, Phó giám đốc nhà ở DKRA Vietnam, nguyên nhân khiến giá sơ cấp tăng là quỹ đất phát triển các dự án như nội thành TP.HCM khá khan hiếm, những nút thắt pháp lý gần như không tháo gỡ nhiều, thời gian triển khai kéo dài và ảnh hưởng nguồn cung, vấn đề cung - cầu thị trường khi 2 năm vừa qua nguồn cung giảm rất mạnh, chi phí đầu vào, chi phí vật liệu, nhân công đều tăng rất cao....Ngoài ra, những cơn sốt sốt đất bền vững nhưng xác lập mặt bằng giá khu vực.
Ngoài ra, siết tín dụng vào bất động sản của ngân hàng Nhà nước trong thời gian gần đây. Chính những yếu tố này theo các chuyên gia đang tác động đến tâm lý của nhà đầu tư trên thị trường.
Bên cạnh đó, việc Nhà nước rà soát lại việc phát hành trái phiếu của doanh nghiệp bất động sản cũng sẽ tác động đến thị trường này. Đặc biệt là việc tiếp cận nguồn vốn của các doanh nghiệp bất động sản. Mặt khác, những nút thắt pháp lý, cấp phép dự án mới chưa được tháo gỡ, kéo dài thời gian triển khai dự án, làm tăng chi phí hồ sơ thủ tục, tăng chi phí để phát triển dự án. Tiếp đó, sự lệch pha cung - cầu, hiện tại thị trường thiếu trầm trọng nhà ở giá thấp, nhưng lại thừa nhà giá cao. Trong khi với thu nhập bình quân của đại bộ phận người dân hiện nay rất khó để có thể sở hữu nhà.
Theo ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), thời gian qua đã có một số dấu hiệu biến động trên thị trường bất động sản như tình trạng mất cân bằng cung - cầu, lệch pha phân khúc, phân lô bán nền tràn lan, sốt ảo giá, lợi dụng đấu giá đất để trục lợi, lợi dụng việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp để lừa đảo, thao túng thị trường chứng khoán... Tất cả các dấu hiệu trên cho thấy tiềm ẩn sự bất ổn của thị trường bất động sản và an sinh xã hội về nhà ở.
HoREA phân tích, thị trường bất động sản đang rất thiếu nguồn cung nhà ở, nhất là loại nhà ở thương mại bình dân và nhà ở xã hội, phục vụ nhu cầu của đa số người dân trong xã hội, người có thu nhập trung bình, thấp bao gồm cán bộ, công chức, viên chức nhà nước, cán bộ lực lượng vũ trang, người mới lập nghiệp, mới lập gia đình, công nhân lao động và người nhập cư.
Thiếu cung trong lúc tổng cầu rất lớn đã dẫn đến tình trạng giá nhà đất tăng liên tục trong hơn 5 năm qua. Chỉ số giá nhà ở cao gấp hơn 20 lần so với thu nhập trung bình của xã hội, làm cho nhiều hộ gia đình và cá nhân khó tạo lập được nhà ở.
Ngoài mất cung cầu, thị trường còn mất cân đối khi tình trạng lệch pha về phân khúc nhà ở cao cấp thể hiện rất rõ trong hai năm gần đây. Tại TP. HCM, loại nhà ở giá bình dân chỉ chiếm 1% trong năm 2020 và biến mất trong năm 2021, trong khi nhà ở cao cấp chiếm đến 74%.
Nguồn thu ngân sách nhà nước từ đất đai và thị trường bất động sản cũng chưa tương xứng với tiềm năng, thể hiện rất rõ qua nguồn thu tiền sử dụng đất tại TP. HCM. Trong giai đoạn 2016 - 2021, nguồn thu này là 82.932 tỷ đồng, chỉ chiếm 5,9% tổng thu ngân sách, trong khi tiềm năng có thể đạt gần 10%.
Theo HoREA, các bất cập trên đây bắt nguồn từ một số nguyên nhân chủ yếu như vướng mắc, bất cập từ một số quy định của văn bản luật hoặc văn bản dưới luật hoặc còn thiếu quy định phù hợp. Ngoài ra còn do việc chấp hành pháp luật chưa nghiêm túc, đầy đủ, thậm chí có trường hợp vi phạm pháp luật của một số doanh nghiệp và lực lượng "phi chính thức" trên thị trường như đầu nậu, cò đất cò nhà...
Nói về vấn đề lành mạnh hóa thị trường vốn, đặc biệt là thị trường trái phiếu doanh nghiệp, HoREA kiến nghị Bộ Tài chính trình Chính phủ xem xét sửa đổi Nghị định 163/2018 và Nghị định 81/2020 để chấn chỉnh hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho nhà đầu tư và khách hàng, áp dụng kể từ ngày 1/1/2023.
Đặc biệt là đề nghị bổ sung các quy định chặt chẽ về đánh giá xếp hạng tín nhiệm của tổ chức xếp hạng tín nhiệm đối với doanh nghiệp phát hành trái phiếu; về các tiêu chí đánh giá đơn vị tư vấn phát hành trái phiếu; về bảo lãnh phát hành trái phiếu; về việc sử dụng vốn trái phiếu doanh nghiệp đúng mục đích.
Liên hoàn "sốt" đất đẩy giá tăng "ảo", nhà đầu tư cần hành động ngay khi có hiện tượng này Khi có những hiện tượng giá bất động sản vượt quá giá trị thực thì các nhà đầu tư cũng nhận thấy cần phải điều chỉnh, không thể đi trên con sóng cao và nhận lại nhiều rủi ro. Chỉ trong điều kiện khu vực được đầu tư có tiềm năng phát triển thì khi đó đầu tư mới là một quyết định...