Hé mở đoạn tình không “gần gũi xác thịt” nổi danh làng thơ

Bên cạnh mối tình lãng mạn của Mộng Cầm – Hàn Mặc Tử còn có nghi án nhiều bí ẩn. Đến bây giờ nhiều chuyên gia văn học, y học mới hé lộ rằng, vì Mộng Cầm biết người bị bệnh phong gần đàn bà sẽ mau chết

Vì thế cố tránh để Hàn Mặc Tử sớm bình phục. Cũng từ việc né tránh này mà Hà Mặc Tử đau đớn, điên loạn và không qua khỏi…

Mối tình da diết nhất

Hàn Mặc Tử, sinh ngày 22/9/1912. Tên thật là Nguyễn Trọng Trí, mang họ mẹ, nguyên quán Lệ Mỹ, Đồng Hới, Quảng Bình. Gia đình lập nghiệp ở làng Thanh Tân, huyện Phong Điền, Thừa Thiên Huế. Hàn Mặc Tử thành danh ở thành phố Quy Nhơn, Bình Định. Nguyễn Trọng Trí kí nhiều bút danh. Ban đầu là Lệ Thanh, Phong Trần… sau cùng là Hàn Mặc Tử.

Nhà thơ Hàn Mặc Tử.

Mười bảy tuổi đã có thơ Đường luật, được Phan Bội Châu khen là tuyệt tác thi ca Việt. Mười bốn tuổi Hàn Mặc Tử mồ côi cha nhưng được mẹ là con gái ngự y Nguyễn Long và anh cả là nhà thơ Mộng Châu vỗ về, chăm chút nên học vấn và tài năng sớm nổi danh.

Lỡ chuyến du học Pháp, Tử trở thành công chức Sở đạc điền, sau vào Sài Gòn làm báo . Năm 1936 tác phẩm “Gái quê” ra đời, cũng là năm thi nhân dưỡng bệnh. Những tác phẩm sau “Gái quê” như “Đau thương”, “Xuân như ý”, “Duyên kỳ ngộ”, “Cẩm Châu Duyên”… đều là những sáng tác lâm sàng cùng Tử bốn năm cuối đời.

Còn bà Mộng Cầm, tên thật là Huỳnh Thị Nghệ, chính là người thiếu nữ trong mộng ngày xưa của Hàn Mặc Tử. Quê Mộng Cầm ở Phan Thiết, gần lầu Ông Hoàng nhưng thân sinh bà lại ra làm việc tận Nghệ An. Và ngày 17/7/1917, bà được sinh ra ở đó nên mới có tên “cúng cơm” là Huỳnh Thị Nghệ. Sau đó bà được gửi về trọ ở nhà ông cậu ở Phan Thiết học trường Pline Exercices.

Mộng Cầm là cháu gọi nhà thơ Bích Khê bằng cậu nên bà cũng có “máu thơ văn”. Tên Mộng Cầm xuất hiện từ khi bà làm thơ gửi đăng báo. Qua những vần thơ trên báo, Hàn Mạc Tử đã tìm đến làm quen, bày tỏ tình cảm với bà qua bài “Muôn năm sầu thảm”, với câu mở đầu “Nghệ hỡi Nghệ”… Bài thơ ấy, bà Mộng Cầm vẫn thuộc nằm lòng từ đó đến nay.

Khác với tình câm đầu đời Hoàng Cúc, tình yêu của Tử với Mộng Cầm đã thành nụ, thành hoa. Nhưng là nụ hoa của loài thạch thảo trên đèo dốc miền trung, gốc rễ bám hờ vách đá, non nửa mùa khô đã chết. Mối tình Hàn – Mộng đã từng say đắm như biển với bờ bỗng dưng trở trời gió chướng, xóa sạch lâu đài cát ái tình.

Không biết bao nhiêu huyết lệ đã ứa ra từ niềm tin mồ côi của Tử, lăn lóc dưới trăng, trong gió nơi xóm Động, Xóm Tấn của thị tứ Quy Nhơn hắt hiu, nghèo khó bảy nhăm năm trước. Hàn Mặc Tử đã dồn nén những khoảnh khắc điên loạn nội cảm vào tập thơ “Đau thương”.

Tập thơ “Đau thương” còn có tên là “Thơ điên”. Chữ “Điên” ấy đã có thời người ta mổ xẻ, chê bai, xa lánh… Nhưng thời gian đã khỏa lấp hoài nghi, chia sẻ niềm trắc ẩn vang vọng từ đáy tâm hồn tác giả. Sau này ai đó còn đặt tên cho quãng đường từ chân Ghềnh Ráng lên mộ Hàn Mạc Tử là dốc Mộng Cầm. Mấy người biết được rằng cái tên ấy làm sỏi đá cũng buồn đau cho một dốc tình đen bạc!

Cũng chính vì tình yêu quá da diết này mà sau này khi biết tin Mộng Cầm lập gia đình, Hàn Mặc Tử đã đau khổ trong tuyệt vọng. Trong quyển nhật ký của em trai Hàn Mặc Tử, tức ông Nguyễn Bá Tín có đoạn: “Nữ sĩ Mộng Cầm đã cùng anh Trí trải qua những tháng ngày hạnh phúc, những đêm ngày hy vọng. Nhưng có ai ngờ đâu rằng, chính Mộng Cầm đã gây cho anh Trí một nỗi tuyệt vọng đến bầm gan. Cô đã quên lời thề non hẹn biển năm xưa để sang ngang khi anh Hàn Mặc Tử lâm bệnh chưa đầy một năm…”. Cái tin Mộng Cầm đột ngột vu quy đã làm cho chàng thi sĩ trẻ như “chết gục trên giấc mơ hạnh phúc”.

Nỗi lòng… “nàng Cầm”

Sinh thời khi còn sống, Mộng Cầm luôn tâm niệm rằng Hàn Mặc Tử là tình yêu đầu đời của bà. Một mùa hè, năm xưa, Hàn Mặc Tử từ Quy Nhơn vào Phan Thiết thăm Mộng Cầm. Hàn hỏi ở đâu có cảnh đẹp thì đưa anh đi thăm cho biết. Mộng Cầm đã đưa Hàn Mặc Tử lên lầu Ông Hoàng.

Đó là một ngọn đồi thấp, nhưng lên đó vào những đêm trăng tỏ, có thể nhìn thấy Mũi Né và thị xã Phan Thiết mờ ảo, lấp lánh đèn hiệu hay đèn ghe chài như những viên kim cương khổng lồ. Nào ngờ, đây lại là lần đi chơi sau cùng của hai người. Hàn Mạc Tử ra Huế, sau đó vào Quy Nhơn, điều trị bệnh phong ở bệnh viện phong Quy Hòa, và mất ở đó .

Tại sao Hàn Mặc Tử lại ra Huế? Sau này khi đã ở tuổi xưa nay hiếm, Mộng Cầm đã nói hết những gì mà bà giấu kín trong lòng suốt mấy chục năm trời. Đó là Hàn Mặc Tử có mối tình đầu với một cô gái Huế tên là Hoàng Cúc. Thân sinh của Hoàng Cúc làm quan chức trong Sở Đạc điền ở Quy Nhơn.

Sau khi biết Hàn Mặc Tử theo đuổi con gái mình, do không thích văn nhân, thi sĩ nên ông đã tìm cách đưa Hoàng Cúc về Huế. Thế là Hàn Mặc Tử ra Huế tìm và sau đó có bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ. Bài thơ này tuyệt hay nhưng Mộng Cầm lại ghét cay, ghét đắng…

Còn về mối tình của Hàn Mặc Tử và Mộng Cầm chẳng đi đến đâu, Mộng Cầm bộc bạch: Với hai lẽ, một là bà là con nhà phong kiến, cha mẹ luôn cản trở bà lấy một người Công giáo, lại là văn nhân, thi sĩ. Nhưng quan trọng hơn là lúc ấy bà quá thương Hàn Mặc Tử. Theo bà hiểu thì người bị bệnh phong gần đàn bà sẽ rất mau chết. Vì vậy, bà cố tránh để Hàn Mặc Tử mau chóng bình phục, sau đó sẽ liệu lần với cha mẹ. Nhưng tiếc là Hàn không qua khỏi…

Bây giờ người đọc thấy những vần thơ hai người viết cho nhau rất thắm thiết, nhưng thật sự cho đến lúc Hàn Mặc Tử mất, giữa Mộng Cầm và Hàn Mặc Tử không hề có chuyện gần gũi. Thời ấy, mới cầm tay nhau là đã run lắm rồi. Sau này nhớ lại những kỷ niệm với cố nhân, Mộng Cầm có bài thơ “Kỷ niệm Hàn Mặc Tử ở lầu Ông Hoàng”, một bài thơ chưa bao giờ phổ biến, được bà chép tay, nét chữ đã phai màu:

Sương sa trong lúc hoàng hôn

Đường lên dốc đá sáng dần bể xanh

Triều dâng con nước mênh mông

Chuông chùa văng vẳng tiếng lòng xôn xao

Lầu Ông Hoàng đây, anh ở đâu?…

Còn tiếp…

Tú An

Theo_Người Đưa Tin