Hé lộ phương thức đưa vũ khí do Bulgaria sản xuất sang Ukraine
Bulgaria là nhà sản xuất chính các loại vũ khí tương thích với trang thiết bị do Liên Xô thiết kế, loại vũ khí mà Ukraine đã sử dụng phổ biến trước khi Mỹ và các đồng minh cung cấp cho nước này các loại thay thế do phương Tây sản xuất.
Bulgaria được cho là gián tiếp bán vũ khí cho Ukraine, ngay cả trước khi xung đột với Nga nổ ra. Ảnh: Reuters
Một cuộc điều tra do mạng tin EURACTIV.bg của Bulgaria thực hiện, mới được công bố hôm 6/3, phát hiện ra rằng vũ khí của nước này trị giá hàng tỷ đô la đã được chuyển đến Ukraine thông qua các quốc gia khác trước khi xung đột ở Ukraine nổ ra vào năm ngoái.
Trở lại với thời điểm bắt đầu cuộc xung đột ở Ukraine, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Kinh tế Bulgaria khi đó, bà Kornelia Ninova, đã nhắc lại rằng Bulgaria sẽ không cho phép xuất khẩu vũ khí của nước này sang Ukraine.
Kể từ đó, việc gửi vũ khí đến Ukraine đã trở thành vấn đề chính gây tranh cãi giữa những người theo chủ nghĩa ủng hộ Nga và các đảng phái thân phương Tây ở Bulgaria. Mặc dù hoạt động buôn bán vũ khí trực tiếp chưa diễn ra, nhưng như phát hiện của EURACTIV.bg, hoạt động mua bán vũ khí gián tiếp đã diễn ra ngay cả trước khi xung đột bắt đầu.
Phản hồi về thông tin của EURACTIV.bg theo Đạo luật Tiếp cận Thông tin công cộng của nước này, Bộ Kinh tế Bulgaria cho biết: “Trong khoảng thời gian từ ngày 24/2/2022 đến ngày 19/1/2023, không có đơn xin giao dịch ngoại thương nào với các công ty và tổ chức nhà nước Ukraine được Ủy ban Kiểm soát Xuất khẩu Bulgaria xem xét và do đó, không có giấy phép xuất khẩu nào được cấp trong giai đoạn này”.
Ngay cả trước xung đột, từ đầu năm 2021 cho đến ngày 24/2/2022, Ukraine không thực hiện giao dịch trực tiếp nào với các công ty vũ khí của Bulgaria, vốn là nhà xuất khẩu vũ khí và đạn dược lớn được sản xuất theo tiêu chuẩn của Liên Xô cho quân đội Ukraine.
Video đang HOT
Tuy nhiên, riêng năm ngoái, Bulgaria đã xuất khẩu gián tiếp ít nhất 1 tỷ USD vũ khí sang Ukraine. Ngành công nghiệp vũ khí của Bulgaria đã đạt doanh số kỷ lục trong giao dịch với nước ngoài, chủ yếu là sang Ba Lan và Romania, nơi vũ khí được gửi đến sau đó chuyển sang Ukraine.
Các nhà máy vũ khí lớn thuộc sở hữu nhà nước của Bulgaria như ở Sopot, Karlovo và Kazanlak đã báo cáo doanh số bán hàng tăng 100%. Alexander Mihailov, cựu Giám đốc điều hành của công ty xuất khẩu vũ khí nhà nước “Kintex” đã xác nhận mức xuất khẩu kỷ lục của Bulgaria trong năm nay.
“Khi có một cuộc xung đột vũ trang quốc tế, việc sử dụng các sản phẩm liên quan đến quốc phòng luôn gia tăng”, ông Mihailov nói, đồng thời cho biết thêm rằng các giấy phép xuất khẩu vũ khí do nhà nước Bulgaria cấp trong thời gian này tổng cộng khoảng 1,1 – 1,3 tỷ euro.
Velizar Shalamanov, từng là quyền Bộ trưởng Quốc phòng Bulgaria và cựu Chủ tịch Ban giám sát của Cơ quan Thông tin và Truyền thông NATO, người lên tiếng ủng hộ việc chuyển giao vũ khí tới Ukraine, cho biết việc vận chuyển vũ khí được thực hiện thông qua các kế hoạch nước ngoài và được tài trợ bằng nguồn tài chính nước ngoài.
“Các công ty vũ khí của Bulgaria không bán vũ khí và đạn dược trực tiếp cho các công ty Ukraine. Có một chương trình được tài trợ bởi Anh, Mỹ và Ba Lan. Thông qua chương trình này, các vũ khí cần thiết cho Ukraine được mua, nghĩa là không phải t.iền của Ukraine mà là của Anh, Mỹ, Ba Lan hoặc châu Âu. Đó là lý do tại sao vũ khí từ Bulgaria được mua thông qua các công ty khác”, ông Shalamanov giải thích.
Theo ông Shalamanov, có những yếu tố hợp lý khác khiến các công ty Bungaria không bán hàng trực tiếp cho Ukraine, nhưng những yếu tố này đã dẫn đến một loại “cách tiếp cận tam giác”, vốn cực kỳ hữu ích cho Bulgaria, cả về mặt tài chính và hình ảnh, cũng như với Ukraine.
“Tức là, tất cả các bên đều có lợi”, ông Shalamanov, người gần đây đã vận động để Bulgaria bàn giao tất cả các xe tăng và xe bọc thép thời Liên Xô và thay thế chúng bằng các thiết bị hiện đại từ các đồng minh NATO, nêu rõ, lưu ý thêm rằng điều này sẽ đẩy nhanh quá trình hiện đại hóa quân đội Bulgaria.
Việc chuyển giao có thể áp dụng cho xe tăng T-72, máy bay Su-25 và MiG-29. Ông Shalamanov chỉ ra CH Séc và Ba Lan, những quốc gia đã làm như vậy, là những ví dụ điển hình.
Mỹ viện trợ gì cho Ukraine trong gói vũ khí mới 400 triệu USD?
Bộ Quốc phòng Mỹ ngày 3/3 thông báo sẽ gửi một gói viện trợ quân sự mới trị giá 400 triệu USD cho Ukraine.
Binh sĩ Ukraine chuẩn bị nã pháo vào các vị trí của Nga gần Bakhmut ngày 15/2. Ảnh: AP
Theo đài RT, gói này gồm một số loại đạn pháo, nhưng trong bối cảnh có thông tin về tình trạng thiếu hụt, không rõ mỗi lực lượng của Kiev sẽ nhận được bao nhiêu.
Gói này là đợt viện trợ quân sự thứ 33 dành cho Ukraine kể từ tháng 8/2021. Từ khi Nga bắt đầu hoạt động quân sự ở Ukraine vào tháng 2 năm ngoái, Mỹ đã gửi cho Kiev số vũ khí trị giá hơn 32 tỷ USD, trong số quỹ hơn 110 tỷ USD mà chính quyền của Tổng thống Joe Biden phân bổ để viện trợ quân sự và kinh tế.
Theo một tuyên bố của Lầu Năm Góc, gói viện trợ gồm đạn pháo 155 mm và 125 mm, đạn pháo tự động 25 mm, đạn cho Hệ thống tên lửa phóng loạt cơ động cao (HIMARS), cầu dã chiến, đạn phá hủy và thiết bị sửa chữa.
Gần đây, các tuyên bố về gói viện trợ có cả thông tin về số lượng từng loại đạn dược. Trước đây, các tuyên bố không nêu số lượng cụ thể.
Khi Ukraine tiêu thụ đạn dược với tốc độ nhanh, Mỹ đang yêu cầu quân đội Ukraine tiết kiệm nguồn cung, còn quân đội Mỹ phải dùng các kho dự trữ ở nước ngoài để đáp ứng nhu cầu của Ukraine. Theo nhiều phương tiện truyền thông, vũ khí trong kho quân sự ở Mỹ và châu Âu gần như đã cạn do nỗ lực trang bị vũ khí cho Ukraine.
Theo số liệu gần đây nhất của Lầu Năm Góc, Mỹ đã cung cấp cho Ukraine hơn 1,4 triệu quả đạn pháo từ tháng 2 năm ngoái. Tổng thống Joe Biden đã cam kết sẽ tiếp tục cung cấp vũ khí cho Ukraine chừng nào còn cần thiết và Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky sẽ quyết định thời điểm đàm phán với Nga.
Điện Kremlin đã nhiều lần cảnh báo rằng việc phương Tây tiếp tục ủng hộ Ukraine sẽ chỉ kéo dài cuộc xung đột mà không thay đổi được kết cục. Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov cảnh báo rằng sự can dự ngày càng sâu của phương Tây cũng làm tăng khả năng xảy ra chiến tranh hạt nhân giữa Nga và Mỹ.
Trước đó, Ukraine cùng với Liên minh châu Âu (EU) và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) sẽ cùng khởi động cơ chế điều phối cung cấp vũ khí cho nước này. Thông tin trên được công bố sau cuộc gặp đầu tiên của đại diện cấp cao 3 bên diễn ra ngày 21/2 tại Brussels, Bỉ.
Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết ông đã thảo luận với Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba và Đại diện cấp cao phụ trách đối ngoại của EU Josep Borrell về sự cần thiết phải đẩy mạnh sản xuất vũ khí và cải thiện việc mua sắm vũ khí để đảm bảo cung cấp cho Ukraine. Ông Borrell cho biết đang tìm cách đẩy nhanh việc giao hàng từ các quốc gia thành viên tới Ukraine.
Để đạt được mục tiêu này, ba bên sẽ thiết lập một cơ chế phối hợp, liên kết các ngành công nghiệp quốc phòng, các nhà thầu và chính phủ. Theo đó, cơ chế này không chỉ đáp ứng nhu cầu của Ukraine mà còn bổ sung cho kho dự trữ đạn dược của các nước thành viên NATO và EU.
Đại diện NATO và EU cho biết do tốc độ tiêu thụ đạn dược lớn hơn tốc độ sản xuất, các quốc gia thành viên EU và NATO cần phải tăng cường sản xuất. Ông Stoltenberg cho biết NATO sẽ giúp Ukraine phát triển một hệ thống mua sắm hiệu quả, minh bạch và có trách nhiệm giải trình, đồng thời sẽ tăng mục tiêu cho các kho dự trữ đạn dược thông qua quy trình lập kế hoạch quốc phòng. Trong khi đó, Ngoại trưởng Kuleba của Ukraine cho biết những nỗ lực tăng cường sản xuất đã bắt đầu từ cuối mùa hè năm ngoái.
Xung đột Nga - Ukraine: Thách thức từ việc cung cấp chiến đấu cơ F-16 cho Kiev Mặc dù chiến đấu cơ F-16 có năng lực vượt trội trong không chiến nhưng về bản chất, có một số hạn chế trong việc chuyển giao F-16 cho Ukraine. Máy bay chiến đấu F-16 của Mỹ. Ảnh: RSS Kể từ khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra, đã xuất hiện nhiều lời kêu gọi chuyển giao máy bay chiến đấu cho...
