Hấp dẫp du khách bằng sự khác biệt Câu chuyện nhìn từ du lịch Sơn La

Tài nguyên du lịch phong phú, đa dạng, đặc biệt là tài nguyên thiên nhiên và văn hóa bản địa đặc trưng là những tiềm năng lớn để thu hút du khách đến các địa phương.

Nhưng làm thế nào để phát huy được những tiềm năng này và phát triển du lịch bền vững trong thực tế lại là bài toán khó. Du lịch Sơn La là một trong những trường hợp điển hình.

Nhiều điều kiện thuận lợi

Tỉnh Sơn La nằm trên trục đường quốc lộ 6, cách Hà Nội hơn 300km về phía Tây Bắc, có đường biên giới Việt – Lào dài 274km, với 12 dân tộc cùng đoàn kết chung sống. Với vị trí địa lý là trung tâm của vùng Tây Bắc và tiềm năng tài nguyên du lịch phong phú, đa dạng, Sơn La đang sở hữu những tài nguyên du lịch thiên nhiên và nhân văn là những tiềm năng lớn có thể tạo nên những sản phẩm du lịch độc đáo, hấp dẫn đối với các nhà đầu tư, các du khách trong và ngoài nước. Chỉ trong 9 tháng đầu năm 2022, Sơn La ước tính đón 2,2 triệu lượt khách, doanh thu từ dịch vụ du lịch đạt 2.000 tỷ đồng.

Du lịch cộng đồng đang là điểm sáng của Sơn La.

Theo Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Sơn La Tráng Thị Xuân, trong những năm qua, lượng khách du lịch đến Sơn La không ngừng tăng lên. Địa phương đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 tổng lượt khách đạt 5,2 triệu lượt, tổng doanh thu từ dịch vụ du lịch đạt 5.800 tỷ đồng, tăng trưởng bình quân 15-20%/năm.

Hiện nay, Sơn La đã bước đầu xây dựng được các sản phẩm du lịch trên cơ sở tiềm năng thế mạnh của tỉnh như: Du lịch cộng đồng; du lịch Vùng lòng hồ thủy điện Sơn La; du lịch nghỉ dưỡng, sinh thái gắn với nông nghiệp; du lịch văn hóa gắn với lễ hội, thể thao… Nhiều khu, điểm du lịch dần trở nên nổi tiếng, đã tạo sức hấp dẫn thu hút khách du lịch trong và ngoài nước đến với Sơn La như: Khu du lịch quốc gia Mộc Châu; khu du lịch Quỳnh Nhai; Ngọc Chiến; cầu kính Bạch Long (cây cầu có đường đi bộ bằng kính dài nhất thế giới); điểm du lịch Pha Đin Tốp; sống lưng khủng long; săn mây Tà Xùa… Đặc biệt, năm 2022 Khu du lịch quốc gia Mộc Châu – Sơn La được bình chọn là “Điểm đến du lịch thiên nhiên hàng đầu Việt Nam và hàng đầu châu Á”…

Trước yêu cầu đòi hỏi phát triển du lịch Sơn La trong những năm tới, địa phương đặt mục tiêu phấn đấu đưa du lịch của tỉnh trở thành điểm đến an toàn, hấp dẫn vùng Tây Bắc, xây dựng sản phẩm du lịch độc đáo, khác biệt, chuyên nghiệp, bền vững và hội nhập quốc tế…

Cần hướng tới phát triển bền vững

Nhận định Sơn La có nhiều tiềm năng, lợi thế về tài nguyên thiên nhiên, tài nguyên văn hóa trong phát triển du lịch, đặc biệt là du lịch xanh, phát triển du lịch bền vững nhưng nhiều người làm du lịch cũng cho rằng, du lịch Sơn La cũng còn nhiều vấn đề phải bàn, trong đó có vấn đề về nhân lực du lịch.

Theo anh Tráng A Chu, người Mông đầu tiên làm du lịch cộng đồng ở bản Hua Tạt, xã Hua Tạt, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La cho biết, hiện nay, A Chu homestay được đông đảo khách du lịch trong nước và quốc tế lựa chọn khi đến Sơn La. Cơ sở đã cung cấp nhiều dịch vụ, từ nghỉ dưỡng với nhiều loại phòng, từ nhà sàn cộng đồng đến các phòng có dịch vụ cao cấp, các dịch vụ ăn uống, hoạt động trải nghiệm văn hóa, ẩm thực, khám phá bản làng vùng cao…

Nhưng để có cơ ngơi này, ngoài nỗ lực của gia đình thì còn nhờ rất nhiều vào sự hỗ trợ của địa phương, nhất là giúp đỡ theo kiểu “cầm tay chỉ việc”, dù rằng anh A Chu đã từng được đào tạo về du lịch trước đó.

Cũng theo anh Tráng A Chu, ở Hua Tạt hiện nay, ngoài cơ sở của gia đình anh, một số gia đình khác ở địa phương cũng mở homestay phục vụ khách. Tuy nhiên, cơ sở thường chỉ phục vụ tốt nhất cùng lúc từ 50-80 khách. Nếu phục vụ cùng lúc đến 200 khách thì nhiều đồng bào làm homestay “hơi choáng”. Vì cung vượt quá cầu nên có gia đình đành để mặc khách. Việc này dẫn tới những ấn tượng không đẹp cho du khách đến địa phương… Chưa kể, có những gia đình mở homestay hiện nay nhưng chưa được hỗ trợ như gia đình anh A Chu trước đây. Trong khi đó, với đồng bào, ngoài hỗ trợ về vốn thì hỗ trợ đào tạo nhân lực theo kiểu “cầm tay chỉ việc” vô cùng cần thiết.

Giám đốc Công ty Bàn chân Việt, ông Phạm Duy Nghĩa cũng cho rằng, Sơn La có nhiều tiềm năng phát triển du lịch nhưng cơ sở vật chất để phục vụ các đoàn khách lớn, đặc biệt là khách tham gia hội nghị hội thảo kết hợp du lịch nghỉ dưỡng chưa nhiều. Cơ sở hạ tầng, trong đó có đường sá chưa thực sự thuận lợi là một trong những điểm yếu của Sơn La trong thu hút khách, phát triển du lịch.

Đồng quan điểm nói trên, ông Phùng Quang Thắng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Hà Nội phân tích, lợi thế về tài nguyên thiên nhiên, văn hóa đặc sắc của đồng bào vùng Tây Bắc giúp Sơn La có nhiều điều kiện phát triển du lịch xanh, du lịch bền vững. Đây là xu hướng phát triển chung của du lịch thế giới và cơ hội để du lịch Sơn La bứt phá. Tuy nhiên, để thu hút du khách, du lịch Sơn La phải hướng đến sự hấp dẫn và khác biệt, không chỉ đáp ứng khách đi du lịch ngắn ngày vào cuối tuần như khách từ Thủ đô Hà Nội mà còn hướng tới nhiều đối tượng khách khác như khách từ các tỉnh miền Trung, miền Nam…