Hành trình của Nghị quyết Đảng đi vào cuộc sống nhanh nhất
Tác phẩm “ Hành trình của Nghị quyết Đảng đi vào cuộc sống nhanh nhất” cua nhom tac gia Đưc Long – Hưu Sư – Thanh Nga, Bao Quân đôi Nhân dân đoạt Giải Khuyên khich – Giải báo chí toàn quốc về xây dựng Đảng (Giải Búa liềm vàng) lần thứ III – năm 2018.
Các tác giả nhân Giải Khuyên khich – Giải báo chí toàn quốc về xây dựng Đảng lần thứ III- năm 2018.
Bài 1: Một nghị quyết của ý Đảng, lòng dân
Cách đây tròn 10 năm, Hội nghị lần thứ bảy, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X đã thông qua Nghị quyết số 26-NQ/TW về nông nghiệp, nông thôn, nông dân. Nghị quyết này như lời đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là nghị quyết đi vào cuộc sống nhanh nhất, cả hệ thống chính trị đồng tình ủng hộ. Vậy hành trình để ra đời Nghị quyết số 26-NQ/TW như thế nào và bài học gì trong việc xây dựng nghị quyết hôm nay? Đó là nội dung chủ yếu của loạt bài viết này.
Trong cuộc hành trình đi tìm quá trình phát sinh, phát triển và tương lai của Nghị quyết số 26-NQ/TW, chúng tôi gặp ông Hồ Xuân Hùng, nguyên Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, nguyên Thường trực Tổ triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) về xây dựng nông thôn mới (NTM), là một trong những thành viên tham gia soạn thảo và theo sát hành trình của đề án này.
Khi nghe chúng tôi trình bày nguyện vọng muốn được kể về quá trình triên khai thực hiện Đê an Nông nghiệp, nông dân và nông thôn, ông Hùng nhiệt tình chia sẻ: “Nước ta, co tơi 70% dân sô sinh sông ở vùng nông thôn. Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước, nông dân luôn la nhưng ngươi đong gop, công hiên nhiêu nhât sức người, của cải, vật chất. Ngay ây, môi ngươi nông dân môt ngay danh cho minh co mây lang thoc, con thi danh hêt cho tiên tuyên. Bô đôi, thanh niên xung phong, công nhân quôc phong… phần lớn xuất thân tư nông dân. Hang triêu con em cua nông dân đa hy sinh vi sư nghiêp cach mang”.
Ngày trước, Hưng Đao Đai vương Trân Quôc Tuân, luc lâm chung đa dăn vua Trân răng “Phai khoan thư sưc dân đê lam kê sâu rê bên gôc”. Đang ta rât hiểu rõ tư tương ây. Nhưng vì chiên tranh liên miên, toan dân cư phai gông minh lên ganh vac, nên chưa co luc nao khoan sưc đươc cho dân.
Đảng và Nhà nước ta rất chăm lo cho cuộc sống tinh thần và vật chất của người dân, nhưng do chiến tranh khiến cho nền nông nghiêp cua nươc ta lac hâu, manh mun. Thu nhâp cua ngươi nông dân thâp so vơi măt băng chung cua xa hôi. Ty lê hô ngheo con cao, nhât la ơ vung sâu, vung xa, vung khó khăn. Ha tâng nông thôn thiêu thôn. Trươc tinh hinh đo, môt câu hoi đăt ra la, phai lam thê nao đê nâng cao đơi sông, nâng cao phuc lơi xa hôi cho ngươi nông dân, rut ngăn khoang cach giưa nông thôn va thanh thi.
Đồi chè sạch của nông dân xã Phú Đình, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên. Anh: Thê Ha
Nhấp ngụm trà, ông Hùng chia sẻ, Chương trinh MTQG xây dưng NTM theo Nghị quyết số 26-NQ/TW không phai la san phâm cua riêng ai, ma no la công sưc, trí tuệ và tâm nguyện cua toàn Đảng, toàn dân. Đó chính là ý Đảng, lòng dân.
Ông Hùng kể: Xin băt đâu tư viêc xây dưng dư thao Nghi quyêt 26 cua Hôi nghi Trung ương 7, khoa X. Khoảng tháng 8-2007, Ban Châp hanh (BCH) Trung ương ban hanh Văn ban sô 117-CV/T.Ư “vê viêc phân công cac đông chi Bô Chính tri, Ban Bi thư chi đao chuân bi cac đê an trinh Hôi nghi Trung ương 7, khoa X”, do đông chi Trương Tân Sang, Thương trưc Ban Bi thư, ky. Theo đo, Hôi nghi BCH Trung ương lần thứ 7, khoa X dư kiên se hop vao thang 6-2008, ban vê 3 nôi dung, trong đó, vân đê nông nghiêp, nông dân, nông thôn là nội dung quan trọng. Cung trong văn ban trên, Bô Chính tri phân công cac đông chi Uy viên Bô Chính tri, Uy viên Ban Bi thư chu tri, phu trach tưng đê an và đề nghị các đồng chí phụ trách chuẩn bị, đề xuất nhân sự cho các đề án. Đối với Đề án Nông nghiệp, nông dân, nông thôn, ngay 8-10-2007, BCH Trung ương ban hanh Quyêt đinh sô 90-QĐ/T.Ư, thanh lâp Ban Chi đao xây dưng Đê an “Vân đê Nông nghiêp-nông dân-nông thôn” do đông chi Nguyên Sinh Hung, Uy viên Bô Chính tri, Pho thu tương Chinh phu, lam trương ban, đông chi Cao Đưc Phat, Ủy viên Trung ương Đảng, Bô trương Bô Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), lam pho trưởng ban thương trưc. Ngoai ra, con co 21 đông chi la bô trương va trương cac ban, nganh cua Đang, Quôc hôi va đoan thê, lam uy viên. Cung vơi đo la hai quyêt đinh khac. Thư nhât, quyêt đinh cua Thu tương Chinh phu vê viêc thanh lâp Tô biên tâp xây dưng Đê an “Vân đê Nông nghiêp-nông dân-nông thôn”, do đồng chí Cao Đưc Phat lam tô trương; đồng chí Hồ Xuân Hùng lam tô pho.
Bô may vưa hoan thanh, ngươi nao viêc nây băt tay vao lam viêc ngay. Công viêc la xây dưng Dư thao Nghi quyêt Trung ương 7, khoa X vê vân đê nông nghiêp-nông dân-nông thôn. Ban dư thao sau khi hoan thanh, đươc trinh Chinh phu đê xin y kiên. Tiêp theo, Ban Chi đao xây dưng Đê an “Vấn đề Nông nghiêp-nông dân-nông thôn” thuôc Ban Can sư đang Chinh phu trinh đê cương đê an lên Bô Chính tri.
Sau đó, tại Hội nghị lần thứ bảy, BCH Trung ương Đảng khoa X đã thông qua vao ngay 5-8-2008. Đó chính là Nghi quyêt sô 26-NQ/TW vê nông nghiêp-nông dân-nông thôn”. Đây la nghi quyêt lịch sử đâu tiên cua Đang đê câp toan diên đên ca 3 linh vưc nông nghiêp-nông dân-nông thôn, trong đo khăng đinh nông dân la chu thê, xây dưng NTM la căn ban, phat triên toan diên nông nghiêp la then chôt. Giai quyêt tôt vân đê nông nghiêp-nông dân-nông thôn la nhiêm vu chinh tri quan trong cua toan Đang, toan dân, không chi đên năm 2020 ma con cho suôt chăng đương cua thơi ky qua đô lên chu nghia xa hôi. Vân đê tiêp theo la đưa nghi quyêt vao cuôc sông, tao bươc chuyên căn ban cho ca 3 linh vưc nông nghiêp-nông dân-nông thôn.
Đê thưc hiên Nghi quyêt sô 26-NQ/TW, năm 2009, Chinh phu đa ban hanh Chương trinh hanh đông gôm 3 chương trinh MTQG, 9 đê an quy hoach va 36 đê an chuyên nganh. Trong 3 chương trinh MTQG, chương trinh xây dưng NTM là chương trinh côt loi đê đưa Nghi quyêt 26 vao cuôc sông. Đê thưc hiên Chương trinh MTQG xây dưng NTM, phai tra lơi hang loat câu hoi, như: Viêc xây dưng NTM khi nào băt đâu, bao giơ hoan thanh, diên mao cua NTM sau khi hoan thanh se như thê nao? Đơi sông cua ngươi nông dân, đôi tương thu hương thanh qua cua NTM, se thay đổi như thê nao? Tiêu chi nao đê phân biêt môt đia phương đa hoan thanh chương trinh xây dưng NTM vơi môt đia phương chưa hoan thanh? Chương trinh se bao gôm môt khôi lương công viêc không lô, nhưng viêc đo se do ai lam, lam như thê nao, tiên ơ đâu, bao nhiêu tiên…?
Tra lơi đươc nhưng câu hoi đo không phai dê, bởi vì thưc sư la môt cuôc cach mang ơ nông thôn. Đê xây dưng đươc đê an cho chương trinh này giai đoan 2010-2020, Thu tương Chinh phu đa co quyêt đinh thanh lâp Ban soan thao đê an.
Video đang HOT
Đê rut kinh nghiêm cho chương trinh MTQG nay, Ban Bi thư quyêt đinh chon môt sô xa, đai diên cho cac vung nông thôn ca nươc tiên hanh xây dưng thử. Môt Ban chi đao xây dưng thi điêm đươc Trung ương thanh lâp tai Quyêt đinh sô 250-QĐ/TW ngay 30-12-2008 do Tông Bi thư Nông Đưc Manh ky, vơi 16 thanh viên la lanh đao cac bô, ban, nganh. Ban chi đao do đồng chí Trương Tân Sang, Thương trưc Ban Bi thư, lam trương ban; đồng chí Cao Đức Phát, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT làm phó trưởng ban và 11 thanh viên. Luc đâu, co 10 xa đươc chon, gồm: Thanh Chăn (huyên Điên Biên, tinh Điên Biên); Tân Thinh (huyên Lang Giang, tinh Băc Giang); Hai Đương (huyên Hai Hâu, tinh Nam Đinh); Gia Phố (huyên Hương Khê, tinh Ha Tinh); Tam Phươc (huyên Phu Ninh, tinh Quang Nam); Tân Hôi (huyên Đưc Trong, tinh Lâm Đông); Tân Lâp (huyên Đông Phu, tinh Binh Phươc); Đinh Hoa (huyên Go Quao, tinh Kiên Giang); My Long Nam (huyên Câu Ngang, tinh Tra Vinh); Tân Thông Hôi (huyên Cu Chi, TP Hô Chi Minh), nhưng sau bô sung thêm xa Thuy Hương (huyên Chương My, TP Ha Nôi). Đây chinh la nhưng “canh chim đâu đan” trong Chương trinh MTQG xây dưng NTM.
Sau thơi gian lam thí điểm, Đê an vê Chương trinh MTQG xây dưng NTM cơ bản hoàn thành, xây dưng đươc Bô tiêu chi NTM gôm 19 tiêu chi, bao quat tât ca linh vưc kinh tê, chinh tri, văn hoa, xa hôi, an ninh, quôc phong cua nông thôn, co tinh đên đăc điêm cua vung miên. Đây chinh la bô tiêu chi đươc dung lam chuân mực đê đanh gia môt đia phương đat hay chưa đat chuân NTM. Chương trinh xây dưng NTM đươc chia lam hai giai đoan. Giai đoan 1, tư năm 2010 đên 2015 va giai đoan 2, tư năm 2016 đên 2020, tâm nhin đên năm 2030. Cac tiêu chi đươc xem xet đê điêu chinh cho phu hơp sau môi giai đoan. Đê xây dưng đươc bô tiêu chi nay, Ban soan thao không chi khao sat, nghiên cưu ơ nươc ta ma con tham khao kinh nghiêm cua rât nhiêu nươc trong khu vưc va thê giơi, đăc biêt la kinh nghiêm cua Han Quôc, cư đoan đi nươc ngoai hoc tâp, mơi ca chuyên gia nước ngoài đên trao đổi kinh nghiệm… Ngay 22-4-2010, Bô Kê hoach và Đâu tư co văn ban thâm đinh vê Đê an Chương trinh MTQG xây dưng NTM. Ngay 18-5-2010, Bô NN&PTNT co văn ban gưi Thu tương, đê xuât mưc vôn cân thiêt đê thưc hiên nhiêm vu xây dưng NTM đên hêt năm 2020. Theo đo, tông mưc vôn cần có la 1.400.985 ty đông, tương đương 70 ty USD theo ty gia lúc đo.
Ông Hồ Xuân Hùng kể tiếp: “Sô tiên 1.400.985 ty đồng đo đươc câu thanh tư 4 nguôn, gồm: Huy đông trưc tiêp tư công đông dân cư, chiêm khoang 10%; vôn tin dung, chu yêu cho vay phat triên san xuât va cai thiên nơi ăn ơ, chiêm khoang 30%; vôn doanh nghiêp va hơp tac xa, chiêm khoang 20%; con lai la vôn ngân sach va co nguôn gôc ngân sach của Trung ương va đia phương”.
Ông Hô Xuân Hung nguyên Thư trương Bô NN&PTNT từng lam Chu tich UBND tinh Nghê An. Hiện nay, tuy đa vê hưu, ông vân đươc Chinh phu mơi lam cô vân cho Chương trinh MTQG xây dưng NTM và la Chu tich Tông hôi NN&PTNT Viêt Nam.
Đến nay, hơn 34% số xã cả nước đã hoàn thành 19/19 tiêu chí NTM. 16% chỉ còn thiếu một vài tiêu chí là cán đích. Ở những xã đã thực hiện chương trình NTM, cơ sở hạ tầng đã được xây dựng hoàn chỉnh. Các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, đời sống vật chất và tinh thần của người nông dân được nâng cao.
Bài 2: “Kiến trúc sư” và bài học về sức sống của nghị quyết Đảng
Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) xây dựng nông thôn mới (NTM) đến nay đã đi được một chặng đường khá dài. Chương trình giúp các tỉnh, thành phố trong cả nước định hình được “đường đi nước bước” trong công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông dân, nông thôn; đồng thời tạo niềm tin vững chắc của nhân dân với Đảng.
Khi nhắc đến chương trình MTQG xây dựng NTM, chúng ta không thể không nhắc đến những người đầu tiên đặt nền móng và những bài học quý từ việc xây dựng nghị quyết Đảng.
Có thể nói “Kiến trúc sư trưởng” chương trình MTQG xây dựng NTM (chương trình NTM) là tập thể Bộ Chính trị, nhưng một trong những “kiến trúc sư” đầu tiên phải kể đến là đồng chí Trương Tấn Sang, nguyên Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Thường trực Ban Bí thư, nguyên Chủ tịch nước. Vốn là người rất nặng lòng, rất tâm huyết với nông nghiệp-nông dân-nông thôn, không lúc nào ông không trăn trở về những vấn đề nông nghiệp và nông dân, nông thôn, dù ở bất cứ cương vị công tác nào.
Năm 2008, ở cương vị Thường trực Ban Bí thư, ông được phân công làm Trưởng ban chỉ đạo xây dựng thí điểm mô hình NTM (Ban chỉ đạo). Có thể nói kể từ khi nhận nhiệm vụ đó, ba từ “nông thôn mới” không lúc nào rời khỏi tâm trí ông. Việc đầu tiên ông chỉ đạo ban là phải trả lời được câu hỏi: Mục tiêu của việc xây dựng thí điểm mô hình NTM là gì? Trên cơ sở tổng kết chương trình thí điểm, xác định rõ nội dung, phương pháp, cách làm, cơ chế, chính sách xây dựng nông thôn mới để nhân rộng sau này. Từ hoạt động và thực tiễn ở cơ sở, Ban chỉ đạo xây dựng thí điểm mô hình NTM đã xác định được 5 quan điểm, gồm: Một là, dựa vào nội lực cộng đồng là chính, Nhà nước và chính quyền các cấp chỉ hỗ trợ, giúp đỡ; hai là, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, các nội dung cụ thể của chương trình trên địa bàn do người dân dân chủ bàn bạc, quyết định; ba là, kế thừa, phối hợp, phát huy kết quả của các chương trình, dự án trên địa bàn, tạo sự thống nhất và sức mạnh chung; bốn là, xây dựng NTM là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị; năm là, trong khi triển khai thí điểm xây dựng mô hình NTM, được phép thực hiện một số cơ chế, chính sách đặc thù.
Đường nông thôn mới liên xã ở huyện Nghi Xuân ( Hà Tĩnh). Ảnh: Thanh Nga
Như vậy, có thể nói, xây dựng NTM là việc của các cộng đồng dân cư, dưới sự lãnh đạo của Đảng và sự điều hành của Chính phủ. Cần làm cái gì, cần xây dựng cái gì là do người dân bàn bạc dân chủ và quyết định. Chính điều này tạo sự đồng thuận giữa người dân và chính quyền.
Tránh được việc xây dựng mô hình NTM một cách phô trương, hình thức. Và, điều quan trọng nhất là xây dựng mô hình NTM không phải việc phá cái cũ đi làm cái mới, mà trên cơ sở kế thừa những gì tốt đẹp vốn có hàng ngàn năm ở nông thôn, như tình làng nghĩa xóm, sự gắn kết cộng đồng, lá lành đùm lá rách… Và 5 quan điểm này là kim chỉ nam xuyên suốt quá trình xây dựng NTM từ đó đến nay. Đồng chí Trưởng ban Chỉ đạo quốc gia chương trình NTM thường nhắc nhở các thành viên của ban rằng: Chương trình NTM chính là sự “đền ơn đáp nghĩa” đối với nông dân.
11 Ủy viên Bộ Chính trị, mỗi người được phân công theo dõi, chỉ đạo xây dựng thí điểm NTM ở một xã được chọn. Điều đó đủ thấy Trung ương coi việc thí điểm xây dựng NTM là rất quan trọng. Đồng chí Trương Tấn Sang từng nói: Xây dựng NTM không chỉ là những việc to tát, cần đến sức người, sức của của cả cộng đồng, mà còn từ những việc rất nhỏ. Sửa một ngôi nhà, thậm chí trồng một khóm hoa… cũng là góp phần xây dựng NTM.
Đồng chí nói vậy và làm vậy. Trong những lần về làm việc ở các xã đang thí điểm xây dựng NTM, ngoài việc chỉ đạo những việc lớn, ông không bỏ qua cả những việc nhỏ nhất. Nghe báo cáo về việc xã Thanh Chăn (huyên Điên Biên, tinh Điên Biên) còn rất nhiều người nghiện ma túy, đồng chí Trương Tấn Sang lập tức chỉ đạo xây dựng ở Thanh Chăn một trung tâm cai nghiện. Một lần khác, một nông dân ở Thanh Chăn đề đạt xin một con đường mới phục vụ việc đi lại của người dân. Nghe vậy, đồng chí thấy yêu cầu đó là đúng và chính đáng, nên lập tức bàn với đồng chí Đinh Tiến Dũng, Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên lúc đó (hiện là Bộ trưởng Bộ Tài chính) và một số bộ trưởng kết hợp làm ngay con đường từ TP Điện Biên về Thanh Chăn. Kết quả, con đường gần chục cây số đã hoàn thành rất nhanh. Có đường, kinh tế địa phương phát triển nhanh. Tiếp theo, đồng chí chỉ đạo các ngành hỗ trợ Thanh Chăn phát triển chăn nuôi, làm hầm biogas để lấy ga đun và phát điện, rồi sau đó là nước sạch và giao thông nội đồng…
Hiện tại, Thanh Chăn trở thành xã điển hình về NTM. Số người nghiện ma túy hầu như không còn, năng suất lúa tăng cao, chăn nuôi và cây trồng phát triển. Đời sống của người dân được cải thiện.
Vị “kiến trúc sư” thứ hai của chương trình NTM là đồng chí Nguyễn Sinh Hùng. Thời kỳ đó, đồng chí là Ủy viên Bộ Chính trị, Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ, được giao chỉ đạo việc soạn thảo đề án về NTM. Ông Hồ Xuân Hùng, nguyên Thứ trưởng Bộ NN&PTNT, nguyên Tổ phó tổ Biên tập đề án NTM, nhớ lại: “Lần ấy, anh Cao Đức Phát, Trưởng ban soạn thảo đề án chỉ đạo tôi. Tôi mang dự thảo đề án xây dựng NTM đến trình anh Nguyễn Sinh Hùng, trước khi trình Chính phủ và Ban Bí thư. Xem xong, anh bảo: Tập trung cao độ nguồn lực xây dựng hạ tầng NTM hiện đại thì rất tốt. Vì có hạ tầng tốt thì mới phát triển được kinh tế. Nhưng xây dựng NTM là phải đồng thời phát triển các khâu, như: Kinh tế, văn hóa, xã hội… Nguồn lực có hạn, nếu ta tập trung tất cả vào phát triển hạ tầng thì không còn nguồn lực để phát triển các lĩnh vực khác. Vậy cần lùi một bước, nên đặt vấn đề là từng bước xây dựng hạ tầng hiện đại. Chúng ta đã có nhiều nghị quyết, chính sách về nông nghiệp, nông dân, nhưng đời sống nông dân chưa được cải thiện. Lần này làm NTM, phải là bước đột phá làm cho nông dân giàu lên. Chúng ta đều từ bờ tre gốc rạ mà ra, làm gì được cho người nông dân thì phải hết sức mà làm”.
Chương trình NTM, không phải thuận buồm xuôi gió ngay từ đầu. Không những thế, sóng gió có lúc còn nổi lên dữ dội. Không chỉ một số bộ, ngành chưa muốn có NTM, mà ngay cả một số tỉnh cũng vậy. Trước tình hình đó, đồng chí Nguyễn Sinh Hùng đã có bức thư đầy tâm huyết gửi lãnh đạo các bộ, bí thư tỉnh ủy, chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố. Bức thư có đoạn: “Với tinh thần vì nông dân, nông nghiệp, nông thôn, tôi đề nghị các đồng chí tiếp tục chỉ đạo các cấp ủy đảng, chính quyền và nhân dân quán triệt sâu sắc hơn nữa nội dung nghị quyết, cụ thể hóa các chương trình, đề án của Chính phủ thành nhiệm vụ cụ thể của địa phương mình. Coi đây là một nội dung quan trọng và nhiệm vụ chủ yếu trong báo cáo chính trị và phương hướng nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2011-2015 và những năm sau 2020 để được thảo luận trong đại hội đảng các cấp. Từ đó, thực sự trở thành nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, khơi dậy tinh thần yêu nước, tự chủ, tự lực, tự cường, vươn lên của nhân dân.
“Kiến trúc sư” thứ ba phải kể tới là đồng chí Cao Đức Phát, lúc đó là Bộ trưởng Bộ NN người được giao nhiệm vụ Trưởng ban soạn thảo Đề án Nghị quyết 26 cùng với thành viên là lãnh đạo một số bộ, ngành có liên quan. Phải nhìn vào khối lượng đồ sộ của những công việc để ra được Nghị quyết 26 mới thấy hết vai trò cũng như sự lăn lộn, vất vả của người “Tổ trưởng Biên tập này”. Đồng chí Cao Đức Phát nhớ lại: “Đó là những ngày tháng mà chúng tôi phải căng hết mình ra để làm việc. Nào là nghiên cưu, đê xuât, nao tranh luân, ra ca nươc ngoai đê “tâm sư hoc đao”, rôi hôi hop, hôi thao liên miên, nhiêu luc tương như hut hơi… Nhưng vui, say mê”.
Sau 3 năm thí điểm, năm 2011, Trung ương tổ chức tổng kết, đánh giá việc thí điểm xây dựng mô hình NTM ở 11 xã thí điểm đã rút ra được những bài học và kinh nghiệm vô cùng quý giá, đủ điều kiện để nhân rộng mô hình xây dựng NTM trên cả nước. Chương trình xây dựng NTM, như con tàu đã khởi động, lăn trên đường ray và thẳng tiến đến kết quả như ngày nay.
Sau 10 năm Nghị quyết 26 đi vào cuộc sống, rất nhiều địa phương được đổi mới, có bước chuyển mạnh trên các lĩnh vực. Một trong những địa phương có bước tiến nổi bật đó là tỉnh Hà Tĩnh. Những năm đầu tách ra từ tỉnh Nghệ Tĩnh (1991) thứ duy nhất mà Hà Tĩnh có được là con người. Trong tâm thế “tay không bắt giặc”, việc đưa Hà Tĩnh vươn lên sánh ngang với các tỉnh khác trong khu vực Bắc Trung Bộ là điều không tưởng và cũng ít vị lãnh đạo nào dám “bạo miệng” nói đến.Đặc biệt, đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn đang ở mức “dưới trung bình”, thu nhập bình quân người/tháng chỉ đạt 400.000 đồng (bằng 63,5% thu nhập bình quân cả nước; khu vực nông thôn chỉ bằng 57% khu vực thành thị); tỷ lệ hộ nghèo chiếm tới 26,76%, trong đó một số huyện có số hộ nghèo rất cao, như: Hương Khê: 55,68%; Vũ Quang: 43,7%; Kỳ Anh: 36,74%…
Sau khi có Nghị quyết 26-NQ/TW, Hà Tĩnh hiện thực hóa nghị quyết của Trung ương bằng các chủ trương, nghị quyết, quyết định mang đặc thù riêng của địa phương tạo sức bật cho toàn tỉnh. Hiện, toàn tỉnh đã có hơn 50% số xã đạt chuẩn NTM; đời sống vật chất, tinh thần người nông dân được cải thiện với mức thu nhập bình quân đầu người đạt hơn 25 triệu đồng/năm, tăng gấp 3,2 lần so với năm 2008 (vượt mục tiêu nghị quyết đề ra đến 2020 là 20 triệu đồng/người/năm); tỷ lệ hộ nghèo giảm còn dưới 10% theo chuẩn nghèo đa chiều.
Có thể thấy, sau một thập kỷ thực hiện Nghị quyết 26-NQ/TW, một “luồng gió mới” được thổi vào những địa phương nghèo khó, vùng sâu, vùng xa trên cả nước. Với những chính sách kích cầu hết sức thiết thực, giúp cho hàng nghìn mô hình kinh tế tập thể đã lên ngôi mạnh mẽ tạo sức bật cho người dân vươn lên làm giàu hiệu quả. Sức sống của Nghị quyết 26-NQ/TW đang và sẽ là bài học hữu ích cho việc xây dựng các nghị quyết của Đảng.
Theo Vietnam
Cải cách chính sách BHXH: Bảo đảm quyền được an sinh xã hội của mỗi công dân
Năm 2018, một trong những sự kiện nổi bật trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội (BHXH) được ghi dấu khi Ban Chấp hành Trung ương ban hành Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 về cải cách chính sách BHXH.
Năm 2019, từng cán bộ cơ quan BHXH cơ sở phải nêu cao tinh thần trách nhiệm phục vụ, nâng cao sự hài lòng của người dân
Ông Đào Việt Ánh, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam khẳng định, những định hướng cải cách chính sách tại Nghị quyết hứa hẹn sẽ tạo ra nhiều bứt phá trong năm 2019 và quyền lợi của người tham gia BHXH ngày càng được đảm bảo tốt hơn.
Xin Phó Tổng Giám đốc cho biết, Nghị quyết số 28-NQ/TW sẽ tạo ra những đột phá gì cho lĩnh vực BHXH thời gian tới? Đặc biệt với các quyền lợi người lao động có thể được hưởng?
- Ngay khi vừa ban hành, Nghị quyết số 28-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã được các chuyên gia trong nước, các chuyên gia của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) đánh giá là có những nội dung cải cách chính sách BHXH tiến bộ, tiệm cận với các tiêu chuẩn về an sinh xã hội trong các Công ước và Khuyến nghị của ILO.
Với việc hoàn thiện chính sách BHXH theo định hướng cải cách tại Nghị quyết 28, chúng ta tin tưởng rằng sẽ tạo ra những đột phá mới, quyền lợi của người tham gia BHXH sẽ ngày càng được bảo đảm tốt hơn, cụ thể:
Một là, cải cách chính sách BHXH hướng đến bao phủ toàn dân được nhìn nhận toàn diện từ yếu tố đầu vào đến các yếu tố đầu ra. Đó là việc hoàn thành tỷ lệ bao phủ tham gia BHXH so với lực lượng lao động trong độ tuổi (35% năm 2021; 45% năm 2025; 60% năm 2030) và số người sau độ tuổi hưởng lương hưu được hưởng lương hưu (45%; 55%; 60%).
Hai là, cải cách chính sách BHXH không chỉ quan tâm đến lao động khu vực chính thức mà còn đặc biệt chú trọng đến lao động là nông dân, lao động khu vực phi chính thức - đây là khoảng trống vẫn chưa được quan tâm triệt để trong những lần thiết kế chính sách trước đây. Ví dụ: Mục tiêu đến năm 2025, trong số 45% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHXH thì nông dân, lao động phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện chiếm khoảng 2,5% lực lượng lao động trong độ tuổi.
Ba là, cải cách chính sách BHXH không chỉ quan tâm đến chính sách mà còn chú trọng cả đến quá trình tổ chức thực hiện chính sách thông qua việc chú trọng nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ hướng tới sự hài lòng của người tham gia BHXH đạt 80% năm 2021; 85% năm 2025 và 90% năm 2030.
Bốn là, lần đầu tiên, chúng ta coi phạm vi BHXH không chỉ bao gồm những quan hệ đóng hưởng trực tiếp vào quỹ BHXH mà còn bao gồm cả những quan hệ đóng hưởng gián tiếp vào ngân sách nhà nước. Theo đó, hệ thống BHXH đa tầng, ngân sách nhà nước cung cấp một khoản trợ cấp cho người cao tuổi không có lương hưu, hoặc BHXH hàng tháng. Bên cạnh đó, Nhà nước còn có chính sách huy động các nguồn lực xã hội đóng thêm để các đối tượng này có mức hưởng cao hơn, điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội phù hợp với khả năng của ngân sách. Điều này cho thấy Nhà nước ngày càng quan tâm hơn đến việc bảo đảm an sinh cho người dân thông qua việc hướng tới tất cả người hết tuổi lao động trong xã hội đều có lương hưu.
Năm là, linh hoạt điều kiện tham gia BHXH để hưởng chế độ. Trước đây, chúng ta khẳng định tối thiểu phải 20 năm đóng BHXH, người lao động mới có cơ hội được hưởng lương hưu. Chính quy định thời gian dài như vậy dẫn đến rất nhiều lao động khu vực trí thức, nông dân khó có điều kiện tham gia để được hưởng lương hưu. Lần này Trung ương đã đưa ra chủ trương rất lớn sẽ có lộ trình giảm dần từ 20 năm xuống còn 15 năm, thậm chí tiến tới còn 10 năm để bảo đảm người dân có lương hưu để bảo đảm cuộc sống tuổi già.
Với những yêu cầu mà Nghị quyết 28 đặt ra, đâu là những thuận lợi và thách thức với ngành BHXH trong các năm tiếp theo, thưa ông?
- Nghị quyết 28 với 11 nội dung cải cách, là định hướng toàn diện cho quá trình xây dựng chính sách, pháp luật BHXH và 5 nhóm nhiệm vụ giải pháp chỉ đạo tổ chức thực hiện nhằm từng bước đạt được các mục tiêu cho từng giai đoạn. Đây là những thuận lợi hết sức cơ bản cho việc hoàn thiện chính sách và tổ chức thực hiện trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, những mục tiêu phát triển đã được quán triệt thực hiện trong Nghị quyết 28-NQ/TW như: Mở rộng diện bao phủ BHXH đến các năm 2021, 2025, 2030, tương ứng phải đạt bao phủ 35%, 45%, 60% lực lượng lao động tham gia BHXH, trong đó, yêu cầu phát triển BHXH tự nguyện với mục tiêu phải đạt từ 1%, 2,5%, 5% lực lượng lao động trong độ tuổi; với BH thất nghiệp phải đạt 28%, 35%; 45% lực lượng lao động tương ứng đến các năm 2021, 2025, 2030. Đây là những thách thức vô cùng lớn khi mà việc khai thác, mở rộng diện bao phủ tham gia BHXH của chúng ta còn rất nhiều khó khăn.
Bởi trong bối cảnh hiện nay thì số người tham gia BHXH hàng năm tuy có tăng nhưng tương ứng với đó là số người rút khỏi hệ thống (hưởng trợ cấp BHXH một lần) cũng không hề nhỏ. Bên cạnh đó, tình trạng trốn đóng BHXH tại khu vực tham gia BHXH bắt buộc vẫn còn và chưa được giải quyết triệt để. Đáng chú ý, chính sách BHXH tự nguyện với mức hỗ trợ đóng còn rất thấp, thời gian tham gia dài nên chưa thực sự hấp dẫn,...
Vậy trong thời gian tới, BHXH Việt Nam sẽ có những định hướng quan trọng nào để ngành phát triển vững mạnh hơn, quyền lợi người tham gia BHXH đảm bảo hơn, thưa ông?
- Năm mới 2019 hứa hẹn với nhiều khó khăn và thách thức mới, BHXH Việt Nam xác định đây là năm bản lề để triển khai các nhiệm vụ đã được đặt ra tại Nghị quyết 28, trong đó đặc biệt quan tâm việc hoàn thành các chỉ tiêu bao phủ BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT). Vì vậy, ngành sẽ tập trung vào một số nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm nhằm phát triển vững chắc hệ thống BHXH, (BHYT), bảo đảm ngày càng tốt hơn quyền được an sinh xã hội của mỗi công dân, cụ thể như:
Xác định cụ thể nhiệm vụ, chỉ tiêu, biện pháp thực hiện phù hợp, chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố phát huy hiệu quả vai trò tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh tiếp tục thực hiện hiệu quả Nghị quyết 21-NQ/TW của Bộ Chính trị, tăng cường vai trò của các cấp ủy, chính quyền địa phương với phát triển BHXH, BHYT. Đặc biệt, tích cực tham mưu để cụ thể hóa quan điểm, mục tiêu phát triển BHXH nhất là triển khai các nhóm giải pháp thực hiện được quán triệt tại Nghị quyết 28-NQ/TW của Trung ương 7 về cải cách chính sách BHXH phù hợp với thực tế tại địa bàn. Triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết 102/NQ-CP ngày 03/8/2018 của Chính phủ về việc giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH; giao chỉ tiêu và lộ trình tăng số người tham gia BHXH với từng địa bàn quận, huyện, thị xã.
Bên cạnh đó, công tác truyền thông tiếp tục phải được đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác truyền thông BHXH, BHYT phù hợp với tình hình mới. Hướng tới mục tiêu an sinh bền vững, cần truyền thông để người lao động nhận thức rõ lợi ích của việc tham gia BHXH dài lâu, hạn chế BHXH một lần. Truyền thông phải đi trước một bước, tác động bền bỉ dài lâu, tập trung làm rõ quyền lợi, trách nhiệm thực hiện theo quy định của pháp luật, vì sức khỏe, cuộc sống của bản thân, gia đình và người lao động, an sinh xã hội để các đối tượng hiểu, biết, tự giác chấp hành.
Song song với việc thực hiện công tác mang tính thường xuyên, thu đúng, thu đủ, thanh, kiểm tra, giảm nợ đọng thì từng cán bộ cơ quan BHXH cơ sở phải nêu cao tinh thần trách nhiệm phục vụ, nâng cao sự hài lòng của người dân. Phải nhận thức rõ, ứng dụng công nghệ thông tin, hiện đại hóa nhưng yếu tố con người vẫn đóng vai trò quyết định. Do vậy, quá trình giải quyết thủ tục hành chính cần có sự linh hoạt, tạo thuận lợi tối đa cho người dân, doanh nghiệp, từng bước, từng ngày tạo và nâng cao niềm tin về cơ quan BHXH cũng như chính sách, pháp luật BHXH của Đảng, Nhà nước vì mục tiêu bảo đảm an sinh xã hội bền vững.
Xin cảm ơn ông!
"Công tác truyền thông tiếp tục phải được đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác truyền thông BHXH, BHYT phù hợp với tình hình mới. Hướng tới mục tiêu an sinh bền vững, cần truyền thông để người lao động nhận thức rõ lợi ích của việc tham gia BHXH dài lâu, hạn chế BHXH một lần. Truyền thông phải đi trước một bước, tác động bền bỉ dài lâu, tập trung làm rõ quyền lợi, trách nhiệm thực hiện theo quy định của pháp luật, vì sức khỏe, cuộc sống của bản thân, gia đình và người lao động, an sinh xã hội để các đối tượng hiểu, biết, tự giác chấp hành".
Ông Đào Việt Ánh, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam
Theo SGGP
Minh Anh
Suy ngẫm về một bài báo Đảng của Bác Hồ Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ rằng sự nghiệp cách mạng của chúng ta là cuộc đấu tranh lâu dài, gian khổ, nhiều thử thách, hy sinh, cho nên đội ngũ cán bộ đảng viên đi tiên phong cần có bản lĩnh, năng lực và đặc biệt là phải rèn luyện, tu dưỡng phẩm chất đạo đức để có thể làm...