Hàng loạt vi phạm tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam

Phần lớn những vi phạm, khuyết điểm tại Ngân hàng Phát triển VN liên quan đến các hoạt động cho vay sai thẩm quyền, không đúng quy định. Nợ xấu tại VDB đến cuối 2010 lên tới hơn 38.000 tỷ đồng, gần gấp đôi mức báo cáo.

Kết quả thanh tra tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB) trong năm 2011 được Thanh tra Chính phủ công bố 10/1/2013. Cơ quan thanh tra nhìn nhận với vai trò được xác định là công cụ tài chính của Chính phủ trong việc thực hiện các chính sách về kinh tế – xã hội, VDB đã có nhiều nỗ lực, cố gắng để hoàn thành nhiệm vụ. Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động, đặc biệt là những năm gần đây, ngân hàng này cũng mắc phải khá nhiều vi phạm, khuyết điểm.

Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Ngô Văn Khánh (bên phải). Ảnh: Hoàng Việt.

Năm 2008 – 2010, ngân hàng chưa thực hiện đúng nguyên tắc chỉ huy động các nguồn vốn với lãi suất thị trường để cho vay khi đã sử dụng tối đa các nguồn vốn không phải trả lãi hoặc lãi suất thấp; chưa có giải pháp chủ động trong việc cân đối giữa huy động vốn, dẫn đến tình trạng vốn đã huy động nhưng chưa sử dụng, còn tồn lớn, khiến việc sử dụng kém hiệu quả, tăng chi phí nghiệp vụ ngân hàng.

VDB cũng mắc vi phạm trong lĩnh vực cho vay khi ban hành quy định và cho vay thí điểm không đúng thẩm quyền, chưa phù hợp với quy định của Chính phủ. Nợ xấu từ việc cho vay thí điểm hiện còn 238 tỷ đồng và rất khó thu hồi. Một loạt vi phạm trong cho vay tín dụng đầu tư và tín dụng xuất khẩu đã khiến nguy cơ mất vốn cao. Trong đó, tháng 6/2011, việc cho vay 35 dự án đóng mới tàu sông, tàu biển đã có tổng dư nợ hơn 2.500 tỷ đồng.

Ngoài ra, VDB còn cho Tổng công ty Phát triển hạ tầng và Đầu tư tài chính Việt Nam (Vidifi) vay tiền khi chưa đủ thủ tục quy định chỉ định thầu đối với gói thầu vay vốn; không kiểm tra việc sử dụng vốn vay dẫn tới sai mục đích. Trong 1.000 tỷ đồng tạm ứng từ Kho bạc Nhà nước để giải phóng mặt bằng, Vidifi đã sử dụng hơn 334 tỷ đồng trả nợ vay tại ngân hàng khác để kinh doanh thép…

Theo tính toán của Thanh tra Chính phủ, các khuyết điểm của VDB trong thẩm định dự án, vi phạm trong thủ tục đầu tư, điều kiện vốn, kiểm tra sau cho vay… đã dẫn đến dư nợ từ vài nghìn đến hơn một chục nghìn tỷ đồng cho mỗi hạng mục. Tính đến 31/12/2010, nợ xấu tại VDB đã lên tới 38.106 tỷ đồng, tương đương hơn 21% tổng dư nợ. Trong khi đó, theo báo cáo của VDB, con số này chỉ là 22.664 tỷ đồng.

Cũng theo cơ quan thanh tra, những khuyết điểm, vi phạm và tình trạng nợ xấu tăng cao là do Hội đồng quản lý của VDB chưa thực hiện tốt trách nhiệm chỉ đạo, ban hành cơ chế cho vay thí điểm chưa phù hợp với quy định. Tổng giám đốc VDB phải chịu trách nhiệm chung về những yếu kém, khuyết điểm trên. Các Phó tổng giám đốc cũng phải chịu trách nhiệm theo từng lĩnh vực được phân công. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Tài chính cũng có trách nhiệm liên quan theo từng chức năng, nhiệm vụ cụ thể.

Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng về việc chỉ đạo Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam kiểm điểm trách nhiệm và đề xuất những giải pháp xử lý nợ xấu và rủi ro thanh khoản nhằm giúp VDB khắc phục khó khăn, yếu kém. Bộ Giao thông Vận tải kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân liên quan đến Dự án mua tàu để kinh doanh của ĐH Hàng hải có giá cao hơn 2 triệu USD.

“Nếu trong quá trình kiểm điểm, phát hiện có dấu hiệu tội phạm tham nhũng, thất thoát hoặc các tội phạm khác Bộ Giao thông Vận tải chủ động chuyển hồ sơ sang cơ quan công an điều tra xử lý theo quy định pháp luật”, Phó tổng thanh tra – Ngô Văn Khánh nói.

Phó tổng thanh tra Chính phủ cũng cho biết, một số dự án vay tiền của ngân hàng có dấu hiệu cấu thành tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, vi phạm các quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Thanh tra Chính phủ đã chuyển hồ sơ sang cơ quan công an tiếp tục điều tra. Cụ thể, Dự án Nhà máy sản xuất cao su Power (do Công ty TNHH Lê Hiệp làm chủ đầu tư) có dấu hiệu lừa đảo khi sử dụng một bộ hồ sơ để vay vốn tại 2 ngân hàng VDB và Techcombank. Số tiền cho công ty này vay là 15 tỷ đồng và có nguy cơ mất vốn…

Theo VNE