Hạn hán khiến cá heo chết hàng loạt ở Amazon
Ngày 17/10, các nhà nghiên cứu cho biết hạn hán hoành hành với nền nhiệt cao kỷ lục ước tính đã làm chết khoảng 10% số cá heo trong hồ Tefe, lưu vực sông Amazon ở Brazil.
Cá heo mắc cạn tại bờ biển ở thành phố Florianopolis, bang Santa Catarina, Brazil, ngày 1/10/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Viện phát triển bền vững Mamirau (IDSM) và nhóm môi trường thuộc Quỹ quốc tế bảo vệ thiên nhiên tại Brazil (WWF-Brazil) cho biết vào tuần cuối cùng của tháng 9, các nhóm cứu hộ đã phát hiện xác của 130 con cá heo hồng và 23 con cá heo tucuxi ở hồ Tefe, nơi nhiệt độ nước lên tới 39,1 độ C, cao hơn 7 độ so với mức tối đa bình thường. Cả hai loài cá heo trên đều được Hiệp hội bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) đưa vào danh sách những loài có quần thể đang suy giảm. Ngoài cá heo, một số lượng lớn cá khác cũng đang chết dần.
Bà Mariana Paschoalini Frias, chuyên gia bảo tồn tự nhiên tại WWF-Brazil cho biết số lượng cá heo chết nhiều như vậy ở hồ Tefe là bất thường. Việc mất đi các loài động vật này để lại hệ lụy nghiêm trọng và ảnh hưởng đến toàn bộ hệ sinh thái địa phương. Theo bà, cá heo được ví như “người lính gác”, là chỉ dấu cho thấy “ sức khỏe” của môi trường xung quanh chúng. Do đó, những gì xảy ra đối với loài cá này cũng phản ánh những vấn đề ở cả các loài khác, bao gồm cả con người.
Video đang HOT
Ngoài việc khiến cá chết hàng loạt, hạn hán cũng làm giảm đáng kể mực nước sông, tàn phá khu vực vốn dựa vào đường thủy để vận chuyển và đáp ứng các nhu cầu thiết yếu. Chính phủ Brazil đã gửi viện trợ khẩn cấp đến khu vực bị ảnh hưởng, nơi những bờ sông vốn thường nhộn nhịp giờ đây đã biến thành khung cảnh khô cằn, rải rác những chiếc thuyền mắc cạn.
Các chuyên gia nhận định mùa khô ở sông Amazon năm nay đã xấu đi do hiện tượng El Nino. Bộ trưởng Môi trường Brazil Marina Silva cũng cho rằng biến đổi khí hậu vượt tầm kiểm soát là nguyên nhân dẫn tới tình trạng hạn hán nghiêm trọng này.
Nắng nóng cũng ảnh hưởng tới cuộc sống của người dân bang Amazonas của Brazil – nơi sông Amazon chảy qua. 59 vùng đô thị tại bang báo cáo mực nước dưới mức trung bình đang cản trở hoạt động vận tải và đánh bắt cá trên sông.
Nước sông Amazon tại Brazil thấp nhất trong hơn 100 năm qua
Ngày 16/10, mực nước sông Amazon ở khu vực chảy qua "tâm" rừng nhiệt đới ở Brazil đã giảm xuống mức thấp kỷ lục trong hơn một thế kỷ qua, trong bối cảnh hạn hán nghiêm trọng ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng, cũng như cuộc sống của hàng trăm nghìn người dân Brazil tại đây.
Một chiếc tàu kéo và một chiếc sà lan mắc cạn trên lòng sông Rio Negro đang gặp hạn hán nghiêm trọng. Ảnh: Reuters
Tại cảng Manaus - nơi hai dòng sông Rio Negro và Amazon giao nhau, nước sông được ghi nhận ở mức 13,59 m, thấp hơn đáng kể so với mức 17,60 m ghi nhận cách đây 1 năm. Đây cũng là mức thấp nhất kể từ khi số liệu này bắt đầu được thống kê vào năm 1902, vượt qua mức thấp nhất mọi thời đại ghi nhận trong năm 2010. Manaus là thủ phủ và thành phố đông dân nhất thuộc bang Amazonas của Brazil.
Theo Trung tâm Cảnh báo thiên tai của Chính phủ Brazil (Cemaden), một số khu vực ở Amazon thời gian qua cũng ghi nhận lượng mưa trong giai đoạn tháng 7 - 9 thấp nhất kể từ năm 1980.
Cơ quan phòng vệ dân sự của bang Amazonas cho biết tình trạng hạn hán đã ảnh hưởng đến 481.000 người trong khu vực, cũng như làm nhiều nhánh sông Amazon khô cạn nhanh chóng khiến tàu thuyền bị mắc cạn, làm gián đoạn nguồn cung thực phẩm và nước uống tới các ngôi làng hẻo lánh. Hạn hán kéo dài và nhiệt độ nước cao kỷ lục cũng có thể là nguyên nhân khiến trên 100 con cá heo chết trên sông Amazon của Brazil hồi đầu tháng này.
Bộ Khoa học Brazil cho biết hạn hán năm nay là hệ quả của hiện tượng El Nino gây ra các điều kiện thời tiết cực đoan trên toàn cầu. Đầu tháng này, bộ dự báo hạn hán sẽ kéo dài ít nhất đến tháng 12 tới khi tác động của El Nino lên đến đỉnh điểm.
Cuối tuần trước, thành viên thuộc tổ chức phi chính phủ Fundacao Amazonia Sustentavel (FAS) của Brazil đã tới khu vực khô hạn gần Manaus để hỗ trợ thực phẩm và nhiều mặt hàng cho các ngôi làng bị ảnh hưởng. Người đứng đầu một cộng đồng ở Santa Helena do Ingles, phía Tây thành phố Manaus, ông Nelson Mendonca cho biết một số khu vực canoe có thể tiếp cận nhưng rất nhiều tàu lại không thể chở hàng dọc theo sông. Do đó, đa số hàng hóa phải chở bằng máy kéo, thậm chí vác tay.
Bà Luciana Valentin - một người dân sinh sống ở Santa Helena do Ingles - bày tỏ quan ngại về chất lượng nguồn nước tại địa phương sau hạn hán. Bà cho biết trẻ em đang gặp các vấn đề sức khỏe như tiêu chảy, nôn mửa và thường xuyên sốt do nguồn nước không đảm bảo vệ sinh.
Xây dựng tương lai kiên cường cho tất cả Số lượng thảm họa thiên nhiên trên thế giới đã tăng gấp 10 lần kể từ những năm 60 của thế kỷ trước, với tổng chi phí khắc phục thiệt hại tăng từ 50 tỷ USD/năm trong những năm 80 lên 200 tỷ USD/năm trong thập kỷ qua. Riêng từ đầu năm đến nay, thế giới liên tiếp chứng kiến những đợt thiên...