Hạm đội Biển Đen ‘bất ngờ vắng bóng’ trong cuộc tập trận hải quân toàn cầu của Nga

Sau ba năm hứng chịu những đòn tấn công liên tiếp từ thiết bị bay không người lái (UAV) và tên lửa của Ukraine, Hạm đội Biển Đen được cho là không có mặt trong cuộc diễn tập toàn quy mô toàn cầu của Hải quân Liên bang Nga .

Ảnh chụp màn hình đội hình triển khai các tàu của Hải quân Liên bang Nga trong khuôn khổ cuộc tập trận toàn cầu “Bão Tháng Bảy”. Ảnh: X/Visioner OSINT

Báo The Kyiv Post ngày 24/7 cho biết vào hôm 23/7, Hải quân Liên bang Nga – lực lượng Hải quân lớn thứ ba thế giới – đã chính thức khởi động cuộc tập trận quy mô toàn cầu mang tên “Bão Tháng Bảy” (July Storm).

Cuộc tập trận này kéo dài tới 27/7, do Tư lệnh Hải quân Liên bang Nga, Đô đốc Aleksandr Moiseev chỉ đạo, tập trung vào nâng cao khả năng chiến đấu và sẵn sàng tác chiến toàn lực, với sự tham gia của hơn 150 tàu chiến, 15.000 quân nhân, 120 máy bay và 10 tổ hợp tên lửa bờ.

Trong cuộc tập trận này các tàu chiến của Hải quân Liên bang Nga đồng loạt triển khai ở Thái Bình Dương , biển Barents , biển Caspian và biển Baltic , tham gia các bài diễn tập chiến đấu “đa phổ” được quảng bá là “thực tế và quy mô”, trải dài trên 13 múi giờ.

Tuy nhiên, ở Biển Đen – nơi Liên bang Nga đang thực sự tham chiến trên mặt trận Hải quân với Ukraine – thì các tàu mặt nước và tàu ngầm của Hạm đội Biển Đen lại “nằm im bất động” tại cảng Novorossiysk. Trong khi đó, vào đêm 23/7, các thiết bị bay không người lái tầm xa của Ukraine đã ồ ạt tấn công các mục tiêu ven biển ở phía Bắc cảng này mà không gặp trở ngại từ Hải quân Liên bang Nga.

Tập trận trên toàn thế giới, trừ Biển Đen

Trong thông cáo báo chí ngày 24/7, Bộ Quốc phòng Liên bang Nga tự hào liệt kê các hoạt động tập trận như tại Vladivostok, tàu hộ vệ “Gremyashchiy” của Hạm đội Thái Bình Dương đã phóng một quả tên lửa chống ngầm vào mục tiêu giả định dưới nước còn ở gần càng Vladivostok, trực thăng Mi-8 và Ka-27PS của Hải quân cùng tàu tuần tra diễn tập săn ngầm và chống khủng bố.

Ở biển Caspian, một phi đội tàu tên lửa di chuyển 50km và mô phỏng phóng tên lửa. Tại biển Baltic, binh sĩ ở phía Đông biển Baltic thực hành bắn đạn thật vào các mục tiêu mặt nước. Ở vùng biển Barents, máy bay chiến đấu Liên bang Nga mô phỏng một cuộc không kích của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) vào căn cứ chính của Hạm đội phương Bắc ở Severomorsk – và theo tuyên bố chính thức, cuộc “tấn công” này đã bị các tàu chiến của Hạm đội phương Bắc bẻ gẫy.

Hạm đội Biển Đen – ở yên tại cảng

Trái ngược hoàn toàn, lần gần nhất một tàu chiến chủ lực của Hạm đội Biển Đen ra khơi là ngày 22/7: tàu ngầm điện-diesel Varshavyanka rời cảng Novorossiysk lúc 2h15 sáng, di chuyển một đoạn ngắn ngoài khơi, rồi phóng một loạt 4 tên lửa hành trình Kalibr trong đợt không kích quy mô lớn của Liên bang Nga vào lãnh thổ Ukraine. Không quân Ukraine sau đó tuyên bố đã bắn hạ toàn bộ 4 tên lửa hành trình phóng từ tàu Varshavyank.

Tiếp đó, vào ngày 23/7, các thiết bị bay không người lái của Ukraine đã băng qua Biển Đen để tấn công các mục tiêu trên Bán đảo Crimea và thành phố cảng Rostov trên Biển Azov, nhưng không có báo cáo nào về sự can thiệp từ Hải quân Liên bang Nga.

Tối 23 rạng sáng 24/7, các thiết bị bay không người lái tấn công Lyutyi AN-196 của Ukraine tiếp tục tập kích hai thành phố nghỉ dưỡng Adler và Sochi – có khả năng nhằm vào cơ sở hạ tầng dầu khí và sân bay. Người dân Novorossiysk chia sẻ trên mạng rằng các thiết bị bay không người lái Ukraine bay qua vùng Krasnodar “như chốn không người”, trong khi các nguồn tin chính thức vẫn khẳng định đã “bắn hạ tất cả các thiết bị bay không người lái” – nhưng không có thông tin nào về sự tham gia của tàu chiến.

Thực trạng Hạm đội Biển Đen

Do hứng chịu thiệt hại lớn từ các cuộc tấn công bằng tên lửa và các thiết bị bay không người lái, Hạm đội Biển Đen đã buộc phải rút khỏi căn cứ Sevastopol lịch sử (tồn tại từ cuối thế kỷ XVIII). Ukraine đã tấn công làm hư hại nghiêm trọng một tàu ngầm, đánh chìm một tàu đổ bộ và phá huỷ trụ sở chỉ huy của Hạm đội Biển Đen khi ở đây diễn ra một cuộc họp có nhiều sĩ quan cấp cao tham dự.

Theo các ước tính, Hạm đội Biển Đen đã mất khoảng 50% tổng lượng giãn nước của tàu chiến và 30-35% trong số 74 tàu chiến ban đầu.

Ảnh vệ tinh Maxar chụp ngày 13/7 (công bố bởi nhà phân tích OSINT MTAnderson ngày 16/7) cho thấy 29 trong số 33 tàu còn lại của Hạm đội Biển Đen vẫn đang neo tại cảng Novorossiysk, hầu như không có dấu hiệu hoạt động hay chuẩn bị ra khơi.

Người phát ngôn Hải quân Ukraine, Dmytro Pletenchuk, ngày 17/7 phát biểu trên truyền hình Ukraine rằng: “Hiện không còn tàu chiến Liên bang Nga nào còn khả năng chiến đấu ở Crimea. Hạm đội Biển Đen không còn đủ năng lực triển khai tàu lớn ra Biển Đen nữa”.

Ông nói thêm: “Đối phương giờ chỉ còn dùng tàu nhỏ – chủ yếu để tuần tra và phòng chống biệt kích. Những gì còn lại ở Crimea thì đã hỏng. Họ có thể ra khỏi cảng và phóng tên lửa, nhưng không thể đi sâu vào Biển Đen”.

Phía Liên bang Nga chưa đưa ra bình luận trực tiếp về các thông tin nêu trên, được đăng tải trên tờ The Kyiv Post ngày 24/7.