Hai tỷ phú công nghệ giàu nhất hành tinh đã đóng bao nhiêu tiền thuế?

CEO Amazon Jeff Bezos và CEO Tesla Elon Musk là hai trong số những tỷ phú giàu nhất thế giới. Tuy nhiên, số tiền thuế họ đã đóng có thể khiến chúng ta “ngã ngửa” vì… quá ít.

Ông Elon Musk (trái) và ông Jeff Bezos là 2 trong số 10 người giàu nhất thế giới

Tổ chức báo chí phi lợi nhuận ProPublica vừa công bố báo cáo gây sốc về thực tế đóng thuế của những người nhiều tiền nhất thế giới, dựa theo tài liệu tối mật nộp lên Sở Thuế vụ (IRS) Mỹ.

Ông Jeff Bezos đang là người giàu nhất hành tinh, theo tạp chí Forbes, với tài sản ròng khoảng 188,8 tỷ USD. Tuy nhiên, ông chủ Amazon không đóng đồng thuế thu nhập nào vào năm 2007 và năm 2011.

Theo báo cáo, ông Bezos tránh được khoản thuế thu nhập liên bang trong 2 năm nói trên nhờ báo lỗ từ các khoản đầu tư cao hơn thu nhập nhận được từ cổ tức, lương…

Trong các năm đóng thuế từ năm 2006 đến năm 2018, ông Bezos nộp tổng cộng 1,4 tỷ USD trên thu nhập 6,5 tỷ USD, thuế suất khoảng 21,5%. Thu nhập này chưa bao gồm mức tăng tài sản ròng trong cùng kỳ – khoảng 127 tỷ USD – nhờ vào cổ phần trong Amazon.

Của cải của các tỷ phú như Jeff Bezos hay Bill Gates không đến từ thu nhập hàng năm. Thay vào đó, phần lớn gắn với cổ phiếu. Chẳng hạn, ông Bezos đang nắm 10,3% cổ phần trong Amazon, tương đương 170 tỷ USD. Do giá cổ phiếu dao động, ông và CEO Tesla Elon Musk thường luân phiên giữ ngôi người giàu nhất thế giới. Theo Business Insider, ít nhất 19 tỷ USD tài sản của ông không liên quan tới cổ phần Amazon.

Ông Bezos tránh được khoản thuế cho khối tài sản tích lũy từ cổ phiếu Amazon vì lợi nhuận từ cổ phiếu không bị đánh thuế cho tới khi chúng được bán đi. CEO Amazon có vài đợt bán cổ phiếu, chẳng hạn đầu năm nay bán 5 tỷ USD cổ phiếu, 3,1 tỷ USD vào tháng 8/2020, 2 tỷ USD tháng 8/2019. Ông cũng bán khoảng 1 tỷ USD cổ phiếu hàng năm để gây quỹ cho công ty vũ trụ Blue Origin của mình. Không rõ ông trả thuế bao nhiêu cho những lần này.

Vẫn theo ProPublica, ông Elon Musk chỉ nộp 455 triệu USD tiền thuế dù tài sản tăng 13,9 tỷ USD từ năm 2014 đến năm 2018. Thu nhập chịu thuế báo cáo lên IRS của ông chủ hãng xe điện Tesla là 1,52 tỷ USD. Như vậy, thuế suất so với tài sản thực tế của ông Musk chỉ là 3,27%. Với tài sản của mình, ProPublica chỉ ra ông Musk phải chịu thuế suất 37%. Song, cũng như ông Bezos, phần lớn tài sản ròng của ông Musk đến từ cổ phần đang nắm giữ trong SpaceX và Tesla.

Do Tesla báo lãi kỷ lục, ông Musk đủ tiêu chuẩn nhận khoản thưởng hậu hĩnh, đó là quyền chọn mua 8,4 triệu cổ phiếu Tesla với mức giá 70 USD/cổ phiếu, rẻ hơn rất nhiều so với trị giá hiện tại. Theo luật thuế liên bang hiện hành, ông không phải đóng thuế trừ khi bán cổ phiếu.

Năm 2018, ông Musk không đóng thuế thu nhập liên bang.

Việc những người giàu có lợi dụng kẽ hở của luật thuế để nộp số tiền thuế tối thiểu không phải chuyện mới mẻ. Tuy nhiên, báo cáo của ProPublica – dựa trên nghiên cứu dữ liệu hàng ngàn người giàu nhất nước Mỹ trong hơn 15 năm của IRS – giúp chúng ta hình dung được chính xác ông Bezos, ông Musk hay những người khác đóng thuế như thế nào mỗi năm, cũng như thu nhập mà họ kê khai lên nhà quản lý.

ProPublica không công bố dữ liệu nguồn hay tiết lộ làm thế nào mà họ thu thập được thông tin này. Theo ProPublica, Musk không phản hồi lại các câu hỏi từ tờ báo mà chỉ đáp lại bằng một dấu chấm hỏi