Hai chỏm băng của Canada đã biến mất hoàn toàn khỏi Bắc Cực
Hình ảnh vệ tinh mới của NASA cho thấy, trên đảo Ellesmere băng giá của Canada, nằm sát rìa phía tây bắc của Greenland nơi Bắc Cực, hai chỏm băng khổng lồ một thời đã hoàn toàn biến mất.
Hình ảnh bên trái được chụp qua vệ tinh NASA vào năm 2015, bên phải được chụp vào năm 2020 và cho thấy các khối băng đã biến mất.
Hình ảnh vệ tinh mới của NASA cho thấy, trên đảo Ellesmere băng giá của Canada, nằm sát rìa phía tây bắc của Greenland nơi Bắc Cực, hai chỏm băng khổng lồ một thời đã hoàn toàn biến mất.
Giống như nhiều đặc điểm băng hà ở Bắc Cực – nơi đang nóng lên gần gấp đôi so với phần còn lại của thế giới – những chỏm băng đang b.ị g.iết c.hết do biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, các nhà khoa học nghiên cứu về sông băng trong nhiều thập kỷ vẫn cho rằng khí hậu nóng lên không thể làm những chỏm băng trên cao biến mất khỏi hành tinh nhanh đến thế.
Giám đốc Trung tâm dữ liệu băng tuyết quốc gia (NSIDC) ở Colorado, Mỹ Mark Serreze cho biết: “Khi tôi lần đầu tiên đến thăm những chỏm băng này, chúng có vẻ như là một vật cố định vĩnh viễn của cảnh quan”.
Mark Serreze đã nghiên cứu chỏm băng vào những năm 1980. Ảnh: NSIDC.
Video đang HOT
Theo NSIDC, chỏm băng là một loại sông băng bao phủ hơn 50.000 km2 đất trên Trái đất. Không giống các tảng băng, có thể bị gián đoạn hoặc chuyển hướng bởi các đỉnh núi, những mái vòm băng giá này thường bắt nguồn từ độ cao lớn ở các vùng cực và phủ kín mọi thứ bên dưới chúng trong băng.
NSIDC cho rẳng, việc mất chỏm băng của Trái đất không chỉ góp phần làm tăng mực nước biển mà còn làm giảm lượng bề mặt trắng phản chiếu trên hành tinh, dẫn đến sự hấp thụ nhiệt nhiều hơn.
Ảnh: Bruce Raup, NSIDC.
Hình ảnh vệ tinh của NASA ngày 4-8-2015, cho thấy vị trí của các chỏm băng của vịnh St. Patrick (khoanh tròn màu xanh). Kể từ tháng 7 này, hình ảnh vệ tinh cho thấy những chỏm băng đã biến mất.
Các tảng băng của vịnh St. Patrick nằm ở độ cao khoảng 800 mét trên cao nguyên Hazen của đảo Ellesmere ở Nunavut, Canada, nơi chúng tồn tại hàng trăm năm. Các nhà nghiên cứu không chắc chắn lúc nào chỏm băng ở mức độ tối đa của nó, nhưng vào năm 1959, một đội điều tra đã đo được diện tích một chỏm băng khoảng 7,5 km2 và chỏm kia 3 km2. Tức là nhỏm băng nhỏ hơn cũng lớn bằng Công viên Trung tâm ở Thành phố New York.
Vào năm 2017, khi các nhà khoa học một lần nữa đo các chỏm băng thì diện tích của chúng đã giảm xuống chỉ còn 5% kích thước trước đây. Ông Serreze, tác giả chính của nghiên cứu năm 2017, được công bố trên tạp chí The Cryosphere đã dự đoán rằng những chỏm băng này sẽ biến mất hoàn toàn trong vòng năm năm. Nhưng chúng đã biến mất hai năm trước cả dự đoán.
Sự co ngót của hai chỏm băng đã được ghi nhận trong một nghiên cứu năm 2017. Ảnh: NSIDC.
“Chúng ta đã biết từ lâu rằng khi biến đổi khí hậu diễn ra, các hiệu ứng sẽ đặc biệt rõ rệt ở Bắc Cực. Nhưng cái c.hết của hai chỏm băng mà tôi từng biết rất rõ đã khiến biến đổi khí hậu trở nên rất rõ ràng. Tất cả những gì còn lại là những bức ảnh với rất nhiều kỷ niệm”, ông Serreze nói.
Các hình ảnh vệ tinh mới của NASA cho thấy các đỉnh núi cằn cỗi vào ngày 14-7 vừa qua. Trong khi đó, ở Greenland gần đó, lượng băng mất đi đã tăng gấp sáu lần trong 30 năm trở lại đây. Không còn nghi ngờ gì nữa, khí hậu của Trái đất đang nằm ngoài “đường ray” điều chỉnh của con người.
Một trong những lỗ thủng tầng ozone lớn nhất lịch sử chính thức biến mất, nhưng lý do không phải "nhờ" Covid-19
'Thậm chí, Covid-19 và các lệnh phong tỏa liên quan có lẽ chẳng liên quan gì đến việc này.' - trích bài đăng trên Twitter của CAMS - trạm quan sát khí tượng Copernicus.
CBS đưa tin, lỗ thủng tầng ozone lớn nhất từ trước đến nay đã chính thức khép lại, đột ngột như cái cách nó xuất hiện vậy.
Các nhà khoa học phụ trách theo dõi lỗ thủng được đ.ánh giá là "chưa từng có này" tại trạm quan sát khí tượng Copernicus (CAMS) đã thông báo về sự thu hẹp của nó từ trước đây 1 tuần. Tuy nhiên, dẫu cho lệnh phong tỏa các thành phố trên thế giới đã giúp giảm lượng khí thải nhà kính, các nhà nghiên cứu tin rằng dịch bệnh Covid-19 dường như không liên quan đến hiện tượng này.
"Thậm chí, Covid-19 và các lệnh phong tỏa liên quan có lẽ chẳng liên quan gì đến việc này." - trích bài đăng trên Twitter của CAMS. "Nó đến từ một luồng khí xoáy mạnh bất thường và tồn tại rất lâu trên vùng cực, và chẳng liên quan gì đến chất lượng không khí cả."
Lỗ thủng biến mất và hiện ra đều không liên quan đến chất lượng không khí, và chẳng phải do Covid-19
Đến nay, luồng khí xoáy ấy chấm dứt, lỗ thủng tầng ozone cũng đóng lại. CAMS cho rằng trong năm kế tiếp, hiện tượng khí xoáy bất thường này sẽ không xảy ra.
Theo số liệu mới nhất từ NASA, nồng độ ozone tại Bắc Cực đã đạt mức thấp kỷ lục trong tháng 3. Sự suy giảm nghiêm trọng này là khá bất thường, chỉ có 2 giai đoạn năm 1997 và 2011 là có hiện tượng tương tự xảy ra thôi.
"Dù hiếm, nhưng hiện tượng này không phải chưa từng xảy ra," - các nhà khoa học chia sẻ.
Trên thực tế, chất chlorofluorocarbon (CFC) do con người tạo ra và ứng dụng trong máy lạnh, tủ lạnh... đã khiến tầng ozone bị đục thủng trong thế kỷ 20, tạo ra một lỗ thủng khổng lồ tại Nam Cực vào thập niên 1980. Tuy nhiên, lỗ hổng tại bắc cực lại là do "hiện tượng khí quyển bất thường", thứ đã đẩy các hóa chất công nghiệp lên tầng thượng quyển và phản ứng với tầng ozone.
"Việc nồng độ ozone tại Bắc Cực sụt giảm mạnh xảy ra 1 lần trong mỗi thập kỷ," - Paul Newman, chuyên gia từ NASA chia sẻ trong cuộc họp báo mới đây. "Đối với tình trạng của tầng ozone, đây là vấn đề đáng lo ngại bởi thông thường nồng độ ozone sẽ tăng cao trong giai đoạn tháng 3 và tháng 4."
Đầu tháng 4, Cơ quan vũ trụ châu Âu ESA cho biết có một lỗ thủng ozone hiếm gặp xuất hiện ở Bắc Cực, với kích cỡ gấp 3 lần diện tích đảo Greenland. Họ dự đoán lỗ thủng này sẽ "lành lại" khi nhiệt độ tăng lên, phá vỡ xoáy khí tại Bắc Cực và khiến bầu không khí giàu ozone dưới thấp tràn lên.
Năm 1987, Hiệp định Montreal được ký kết, 197 quốc gia đã đồng ý loại bỏ CFC ra khỏi các đồ điện gia dụng để bảo vệ tầng ozone. Newman nhận định nếu không có sự kiện này, mối đe dọa từ lỗ thủng Bắc Cực mới đây hẳn sẽ gây ra nhiều thiệt hại hơn.
1001 thắc mắc: Vì sao băng luôn nổi trên mặt hồ? Những lớp băng trên sông hồ hay trên chum nước vào mùa đông đều đóng trên bề mặt nước, chưa bao giờ xảy ra trường hợp lớp băng đóng dưới đáy nước. Lớp băng được đông kết thành từ nước, vậy tại sao băng có thể nhẹ hơn nước? Nước có một đặc tính khá đặc biệt. Khi ở nhiệt độ trên 4...