Hai bức tranh từ xung đột ở Ukraine
Trong khi LHQ nỗ lực đáp ứng đề xuất của Moscow để cứu thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen, Mỹ “dặn” Ukraine không dùng vũ khí được cung cấp để tấn công lãnh thổ Nga.
Cố gắng cứu thỏa thuận ngũ cốc
Các nguồn tin của Reuters ngày 1.6 cho biết LHQ đang nỗ lực cứu thỏa thuận giữa Nga và Ukraine, trong đó cho phép phía Kyiv chuyển ngũ cốc qua các cảng ở Biển Đen với đề xuất “đôi bên cùng có lợi”. Bước đầu trong kế hoạch này là LHQ đề xuất Nga – Ukraine và bên trung gian là Thổ Nhĩ Kỳ chuẩn bị cho việc vận chuyển amoniac của Nga qua lãnh thổ Ukraine. LHQ cũng kêu gọi các bên nêu đề xuất để “cải thiện triệt để” hoạt động của hành lang ngũ cốc.
Xem nhanh: Chiến dịch ngày 462, Mỹ viện trợ thêm, NATO quyết ủng hộ; Nga nói xóa sổ chiến hạm Ukraine
Nguồn tin cho biết thông qua bước đi này, LHQ muốn đổi lại các cuộc đàm phán về việc mở rộng thỏa thuận Biển Đen nhằm nâng số cảng mà Ukraine có thể sử dụng, cũng như số loại hàng hóa được vận chuyển. Kyiv và Ankara đã đồng ý với đề xuất mới, trong khi Moscow vẫn chưa phản hồi.
Trong tháng này, Nga đã đồng ý gia hạn thỏa thuận thêm 2 tháng nhưng cho biết sáng kiến này sẽ chấm dứt nếu phương Tây không dỡ bỏ trở ngại đối với xuất khẩu ngũ cốc và phân bón của Nga. Moscow cũng kêu gọi các bên bỏ lệnh cấm vận chuyển amoniac qua cảng Pivdennyi của Ukraine.
Một tàu chở ngũ cốc ở Biển Đen. Ảnh REUTERS
Khi được hỏi về thông tin trên, phát ngôn viên LHQ Stephane Dujarric cho biết việc đàm phán vẫn đang tiếp tục. Ukraine cho biết các công nhân sẽ cần khoảng 30 ngày để chuẩn bị đường ống bơm amoniac trở lại. Một nguồn tin cho biết Kyiv sẽ cân nhắc cho phép amoniac của Nga quá cảnh qua Ukraine, nếu Moscow mở rộng thỏa thuận ngũ cốc.
Tổng thống Biden: Mỹ vẫn cân nhắc cung cấp tên lửa tầm xa ATACMS cho Ukraine
Mỹ gửi thêm viện trợ cho Ukraine
Trong lúc đó, Bộ Quốc phòng Mỹ hôm 31.5 công bố gói vũ khí mới trị giá 300 triệu USD cho Ukraine, bao gồm các hệ thống phòng không Patriot và Avenger, các tên lửa Aim-7 và Stinger, cũng như 30 triệu viên đạn cùng nhiều khí tài quân sự khác, theo tờ The Guardian.
Phát ngôn viên Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ John Kirby cho biết Washington đã đặt ra các quy tắc cơ bản đối với Kyiv, trong đó Ukraine không được dùng vũ khí phương Tây để tấn công lãnh thổ Nga. Theo ông Kirby, Ukraine đã cam kết việc này với Mỹ.
Một tòa nhà ở Luhansk hư hại do pháo kích ngày 31.5. Ảnh REUTERS
Tuy nhiên, cùng ngày, hãng TASS dẫn lời Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov nói các cam kết của Washington “không có giá trị”. Theo ông Antonov, gói hỗ trợ quân sự mới của Mỹ đang thể hiện sự thờ ơ của nước này trước hành động của Ukraine.
Thời gian gần đây, Nga liên tục báo cáo các cuộc tấn công bên trong lãnh thổ nước này, trong đó nổi bật nhất là các cuộc không kích bằng máy bay không người lái ở thủ đô Moscow và tỉnh giáp biên giới 2 nước.
Ngoại trưởng Na Uy: Nga không có quyền quyết định việc Ukraine gia nhập NATO
Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố đã đẩy lùi 3 cuộc tấn công xuyên biên giới gần thị trấn Shebekino thuộc tỉnh Belgorod của Nga trong ngày 1.6. TASS dẫn lời ông Vyacheslav Gladkov, Tỉnh trưởng Belgorod, hôm qua cho biết số người bị thương trong các cuộc tấn công gần đây ở Shebekino đã tăng lên 8. Kyiv chưa bình luận nhưng trước đó không nhận trách nhiệm về các cuộc tấn công bên trong lãnh thổ Nga.
Cùng ngày 1.6, Không quân Ukraine tuyên bố lực lượng phòng không nước này đã bắn hạ tất cả 10 tên lửa đạn đạo và hành trình được phóng từ tỉnh Bryansk của Nga trong cuộc tấn công thứ 18 nhắm vào thủ đô Kyiv kể từ đầu tháng 5, theo Reuters. Phía Moscow chưa bình luận thông tin này.
Nga bác cáo buộc nhận vũ khí từ Nam Phi
TASS dẫn lời Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov ngày 31.5 bác bỏ cáo buộc của ông Reuben Brigety, Đại sứ Mỹ tại Pretoria, rằng Nam Phi đã chuyển vũ khí cho Nga. Theo ông Lavrov, Nam Phi và Nga đều là các quốc gia có chủ quyền và hợp tác song phương “tuân thủ đầy đủ các chuẩn mực và nguyên tắc của luật pháp quốc tế”. Ông nói rằng Nga “không bao giờ vi phạm các quy tắc quốc tế” liên quan việc cung cấp vũ khí, trong khi phương Tây đã và đang gửi vũ khí cho Ukraine.
Tổng thống Nga và Ukraine cùng có ý định tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ
Trong chuyến thăm của ông Putin và Zelensky đến Thổ Nhĩ Kỳ, vấn đề xung đột Nga-Ukraine và hành lang ngũ cốc sẽ được thảo luận.
Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdoğan trong một cuộc gặp ở Điện Kremlin năm 2020. Ảnh: AFP
Theo mạng tin Pravda.com.ua (Ukraine) ngày 31/5, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin đều có kế hoạch đến thăm Ankara nhân lễ nhậm chức của nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan vào ngày 3-4/6 tới.
Thông tin trên được nhật báo Hurriyet của Thổ Nhĩ Kỳ loan tải, trong đó nói rằng: "Nhiều nguyên thủ quốc gia nước ngoài đã cung cấp thông tin về việc tham gia buổi lễ [nhậm chức của ông Erdoğan] vào thứ Bảy tuần này (4/6). Tổng thống Nga Putin sẽ đến Thổ Nhĩ Kỳ với một chuyến thăm đặc biệt riêng. Tiếp đó, Tổng thống Ukraine Zelensky cũng sẽ đến Ankara". Trong các chuyến thăm riêng lẻ của hai nhà lãnh đạo Nga và Ukraine, vấn đề xung đột và hành lang ngũ cốc sẽ được thảo luận với phía Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo Hurriyet, Thư ký báo chí của Tổng thống Nga Dmitry Peskov cũng xác nhận dự định tổ chức cuộc gặp song phương giữa ông Putin và Erdogan, nhưng thời gian khi nào và địa điểm hiện vẫn chưa được thống nhất.
Đầu tuần này, Nga cảnh báo rằng thỏa thuận ngũ cốc đang gặp nguy hiểm trừ khi một thỏa thuận của Liên hợp quốc nhằm khắc phục những trở ngại đối với xuất khẩu ngũ cốc và phân bón của Nga được thực hiện.
Thỏa thuận này cho phép xuất khẩu thực phẩm an toàn trong thời kỳ xung đột, chủ yếu là ngũ cốc, từ ba cảng trên Biển Đen của Ukraine. Một thỏa thuận đồng thời cũng yêu cầu Liên hợp quốc giúp Nga vượt qua mọi trở ngại đối với việc xuất khẩu ngũ cốc và phân bón của nước này trong ba năm.
Moskva đã miễn cưỡng đồng ý gia hạn thỏa thuận ngũ cốc cho đến ngày 17/7 tới nhưng cho biết cần phải đạt được nhiều tiến bộ hơn để thúc đẩy lợi ích của chính mình.
Các quan chức và nhà phân tích của Liên hợp quốc cảnh báo rằng việc không mở rộng Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen có thể gây tổn hại cho các quốc gia ở châu Phi, Trung Đông và một số khu vực châu Á phụ thuộc vào lúa mì, lúa mạch, dầu thực vật và các sản phẩm thực phẩm giá rẻ khác của Ukraine, đặc biệt là trong bối hạn hán gây thiệt hại nặng nề. Thỏa thuận này đã giúp hạ giá các mặt hàng thực phẩm như lúa mì trong năm ngoái.
Các quan chức từ Nga, Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ và Liên hợp quốc đã thành lập một Trung tâm Điều phối Chung (JCC) ở Istanbul, nơi thực hiện thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc ở Biển Đen.
Tổng thống Erdoğan thường xuyên nói rằng Ankara sẵn sàng đảm nhận vai trò trung gian hòa giải để tạo điều kiện cho hòa bình lâu dài giữa Nga và Ukraine.
Vào ngày 28/5, Thổ Nhĩ Kỳ đã tiến hành bỏ phiếu vòng 2 cuộc bầu cử tổng thống với chiến thắng của ông Erdoğan. Cả Tổng thống Nga Putin và nhà lãnh đạo Ukraine Zelensky đều đã gửi lời chúc mừng ông Erdoğan đã chiến thắng trong cuộc bầu cử.
Anh cung cấp tên lửa tầm xa, Mỹ đẩy nhanh chuyển giao xe tăng cho Ukraine Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace cho biết, Kiev sẽ nhận đủ số lượng tên lửa hành trình Storm Shadow để đáp ứng nhu cầu vũ khí tầm xa. CNN hôm nay (11/5) dẫn lời các quan chức phương Tây cho hay, Anh đã chuyển giao tên lửa hành trình tầm xa Storm Shadow cho Ukraine. Đồng thời, London nhận được sự...