Hà Tĩnh: ‘Muỗi khó lọt’, nhưng lâm tặc… vẫn qua
Việc truy quét gỗ lậu tại rừng đầu nguồn biên giới Sơn Hồng (Hương Sơn, Hà Tĩnh) cơ bản đã kết thúc, hơn 300m3 gỗ đã được phát hiện và thu giữ. Vấn đề đặt ra là cá nhân, tổ chức nào phải chịu trách nhiệm khi để xẩy ra vụ phá rừng tàn khốc như vậy?
Theo thống kê chưa đầy đủ, có tới hàng trăm người có chức năng, nhiệm vụ trực tiếp hoặc gián tiếp đến việc bảo vệ và phát triển rừng tại khu vực xã Sơn Hồng. Thế nhưng, không hiểu vì sao một vụ phá rừng lớn chưa từng có xảy ra trong 1 năm qua mà không cơ quan nào hay biết?
Rào chắn dày đặc, “muỗi khó lọt”?
Cho đến ngày 11/3, các lực lượng chức năng ở Hà Tĩnh cơ bản đã hoàn tất việc truy quét, thu hồi số gỗ được cất giấu trong các khu rừng ở biên giới Việt – Lào.
Con số chưa chính thức từ các cơ quan chức năng cho biết, đã có hơn 1000 phiến/lóng gỗ (khoảng 300m3) đã được các lực lượng chức năng thu giữ.
Vụ phá rừng lớn chưa từng có tại Hà Tĩnh, dư luận đang trông chờ vào kết quả “xử lý triệt để”, như lời ông Lê Đình Sơn, PCT UBND tỉnh đã chỉ đạo.
Và câu chuyện trách nhiệm được đặt ra. Ai đã tiếp tay cho lâm tặc? Ai phải chịu trách nhiệm trước việc rừng phòng hộ đầu nguồn biên giới bị tàn phá như vậy? Bởi các cơ quan làm hết chức năng, trách nhiệm của mình thì đã không xảy ra vụ việc.
Khu vực rừng biên giới Sơn Hồng được biết đến là khu vực có trữ lượng gỗ lớn, nhiều cây thân gỗ có đường kính lớn.
Thế nên, trên đoạn đường duy nhất nối từ xã Sơn Lĩnh qua xã Sơn Hồng rồi lên đến biên giới Việt – Lào có sự tồn tại dày đặc của nhiều cơ quan chức năng. Có tới 6 đơn vị và 5 sào chắn, kiểm soát con người và lâm sản.
Đầu tiên là Trạm kiểm lâm Sơn Lĩnh, tiếp đến là Ban Quản lsy bảo vệ và xây dựng rừng Hồng Lĩnh, tiếp đó nữa là sào chắn của Hải quan, kế đến là Trạm kiểm soát lâm sản do xã Sơn Hồng lập ra, gần cuối cùng là Trạm kiểm soát Đá Gân (Đồn Biên phòng 565) và cuối cùng là Trạm bảo vệ rừng Khe Sinh.
Chủ rừng, kiểm lâm, biên phòng và chính quyền địa phương, những cơ quan được cho là có liên quan trực/gián tiếp đến trách nhiệm trong vụ rừng bị phá này. Thế nhưng, chẳng ai biết, ai đã tàn phá rừng đầu nguồn!
Tổng cộng có hơn 100 con người ăn lương nhà nước có chức năng, nhiệm vụ trực/gián tiếp để bảo vệ rừng, kiểm soát gỗ lậu. Với lực lượng dày đặc dày đặc như vậy, tưởng chừng như “muỗi khó lọt”, nhưng ở đây, lâm tặc, người dân thoải mái vào rừng chặt hạ, vận chuyển về.
Chưa tính đến số gỗ mới thu giữ được mới đây, trong những năm qua, chủ rừng và các lực lượng chức năng đã tiến hành nhiều đợt truy quét gỗ lậu tại xã Sơn Hồng, hàng trăm m3 gỗ được cất giấu trong dân không rõ nguồn gốc đã được tịch thu.
Thế nhưng không vì thế mà rừng đầu nguồn được yên.
“ Chủ rừng có nhiệm vụ bảo vệ rừng, kiểm lâm vừa có nhệm vụ bảo vệ vừa ngăn chặn việc vận chuyển gỗ lậu, lại có thêm sào chắn của xã… thì gỗ lại càng khó lọt. Đó là chưa nói đến lực lượng biên phòng kiểm soát con người ra vào khu vực biên giới. Nếu người (lâm tặc- PV) không vào được thì rừng sẽ không bị chặt“, một người dân cho ý kiến.
Ngay cả khi các lực lượng chức năng tiến hành truy quét, lâm tặc vẫn không buông tha. Trong quá trình thu gom gỗ, lực lượng biên phòng đã phát hiện một số đối tượng đang phá rừng và thu giữ nhiều cưa xăng.
Còn đến ngày 5/3 vừa rồi, khi đi kiểm tra, ông Lê Đình Sơn, Phó Chủ tịch tỉnh cũng đã tận mắt nhìn thấy có 5 lán trại của lâm tặc đã được dựng lên ở khu vực sát đường biên.
Video đang HOT
“Lâm tặc ngang nhiên đặt lán trại ngay tại đường biên, chủ rừng, kiểm lâm và biên phòng ở đâu?”, ông Sơn bức xúc.
Ai cũng chỉ có…. 1 phần trách nhiệm
Khi đưa câu hỏi, ai phải chịu trách nhiệm cho những khu rừng bị tàn phá như vậy? Ngoài chủ rừng ra, câu trả lời mà chúng tôi nhận được từ các cơ quan chức năng chỉ là “một phần trách nhiệm” hoặc “liên đới trách nhiệm”.
Còn về việc ai là chủ của số gỗ trái phép khổng lồ như vậy thì chẳng có cơ quan nào hay biết!
Ông Lê Tiến Cát, PGĐ Cty Lâm nghiệp và Dịch vụ Hương Sơn (Cty) cho biết: Để xảy ra tình trạng rừng bị phá như vậy chủ rừng phải chịu trách nhiệm đầu tiên vì rừng được nhà nước giao cho Cty quản lý.
Hàng loạt sào chắn, hơn 100 người ăn lương nhà nước của các cơ quan Ban QLBV rừng Hồng Lĩnh, kiểm lâm, biên phòng, xã Sơn Hồng có chức năng nhiệm vụ trực tiếp và gián tiếp trong việc bảo vệ rừng. Thế nhưng rừng vẫn bị “chảy máu”.
“ Chúng tôi đã làm hết sức để bảo vệ rừng nhưng không thể kiểm soát hết. Việc Cty không được khai thác rừng như mọi năm khiến nguồn thu không có, và cũng đồng nghĩa với việc không có tiền tái đầu tư trở lại cho việc bảo vệ rừng“, ông Cát nói.
Theo ông Cát, năm 2010, khi nguồn kinh phí chưa cạn kiệt, Cty bỏ ra 200 triệu đồng hợp đồng với chính quyền cơ sở, biên phòng để giúp bảo vệ rừng, gìn giữ an ninh ở nhiều địa bàn. Đến năm 2011 thì không còn nữa, lương của CBCNV cũng giảm một nửa, nhiều người bỏ việc.
Trong năm 2011, sau khi vụ phá rừng Sơn Hồng được các cơ quan chức năng phát hiện, gỗ lậu tập kết trong dân bị thu giữ, đã có hàng loạt lãnh đạo các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương bị kỷ luật. Riêng Trưởng và Phó ban QLBVXD rừng Hồng Lĩnh bị cách chức. Hàng loạt cán bộ, nhân viên Cty, kiểm lâm bị cảnh cáo, điều chuyển.
Ông Đoàn Anh Thân, Chủ tịch UBND xã Sơn Hồng thì cho biết, rừng đã được giao cho Cty thì chủ rừng phải có trách nhiệm bảo vệ.
Chính quyền cơ sở chỉ giúp kiểm soát về con người và vận chuyển lâm sản trái phép. Các cơ quan chức năng đã kiểm soát quá lỏng lẻo?
Người đứng đầu Chi cục Kiểm lâm Hà Tĩnh và Hạt kiểm lâm Hương Sơn đều cho rằng, trách nhiệm đầu tiên phải thuộc về chủ rừng, tiếp đến là chính quyền địa phương rồi sau đó là lực lượng kiểm lâm và biên phòng.
Ông Nguyễn Duy Trinh, Chủ tịch UBND huyện Hương Sơn thì cho rằng, chính quyền địa phương chỉ có một phần trách nhiệm, người chịu trách nhiệm chính vẫn là chủ rừng và kiểm lâm.
Còn ông Nguyễn Thế Hậu, Đồn Trưởng Đồn BP 565 cũng cho biết, gỗ lậu nằm trên khu vực rừng do Cty quản lý nên phải chịu trách nhiệm đầu tiên.
Lực lượng biên phòng chỉ có trách nhiệm liên đới trong việc giám sát, phối hợp với các cơ quan khác. Chức năng nhiệm vụ chính của BP vẫn là đảm bảo an ninh biên giới.
Theo VietNamNet
Vụ phá rừng lớn chưa từng có tại Hà Tĩnh
Những cánh rừng đầu nguồn biên giới Việt - Lào (địa phận Hà Tĩnh) đã bị lâm tặc chặt hạ không thương tiếc trong hơn 1 năm qua, hàng trăm m3 gỗ từ nhóm 2 đến nhóm 6 đã được các lực lượng chức năng phát hiện. Có thể nói, đây là vụ phá rừng nghiêm trọng nhất từ trước tới nay được phát hiện.
Đại ngàn biên giới "chảy máu"
Nhận được thông tin hàng trăm m3 gỗ vô chủ được phát hiện tại điểm nóng Sơn Hồng (huyện Hương Sơn), nhóm phóng viên chúng tôi có cuộc ngược ngàn, tìm về khu vực vành đai biên giới để tìm hiểu.
Sau hơn 2 tiếng đồng hồ, cuối cùng chúng tôi cũng đã có mặt tại khu vực rừng khe Sinh, thuộc quản lý trực tiếp của Ban xây dựng bảo vệ rừng Hồng Lĩnh (Cty Lâm nghiệp và Dịch vụ Hương Sơn).
Hàng chục khối gỗ được thu giữ tập kết tại Trạm kiểm soát biên phòng Đá Gân.
Trên con đường nối thẳng qua nước bạn Lào xuất hiện nhiều gốc cây nhiều năm tuổi trơ trọi, đã được chặt hạ từ lúc nào. Cạnh đó là những dấu vết vận chuyển gỗ của lâm tặc vẫn còn mới, những khúc gỗ lớn chưa kịp vận chuyển đang được ngụy trang bên đường.
Đi sâu vào các cánh rừng tại các tiểu khu 2, 12, sát ngay mốc km số 0 (bên kia là nước bạn Lào), cánh phóng viên không thể tin tưởng vào mắt mình, rất nhiều phiến gỗ người ôm không xuể được lâm tặc cất dấu khắp nơi trong rừng.
Theo một người dân ở đây cho biết, những phiến gỗ bị chặt hạ chủ yếu là gỗ Táu (nhóm 2) và các loại gỗ nhóm 4, 5 và 6.
Trong các cánh rừng, xuất hiện chi chít những "đường máu", những con đường đã được lâm tặc làm sẵn từ lâu để vận chuyển gỗ. Hai bên những tuyến đường xương cá này, hàng chục phiến gỗ đã được cưa vuông thành sắc cạnh được nguỵ trang, chờ ngày vận chuyển về.
Khu vực phát hiện gần 200m3 gỗ nằm tại các tiểu khu 2, 12, 21, 22, thuộc khu vực khe Sinh, nằm ngay cạnh khu vực giáp ranh Việt - Lào.
Dù không thể đi sâu đến được tận các "sào huyệt" của lâm tặc nhưng khi chứng kiến những thân gỗ có đường vanh khoảng vài ba mét bị đốn hạ ngổn ngang; những phiến gỗ vuông rộng khoảng 30- 40 cm, dài 3-4 mét, những khúc gỗ tròn cỡ bằng cột nhà... nằm rải rác khắp nhiều vùng rừng...mới biết được rừng đầu nguồn đã bị tàn phá khủng khiếp như thế nào.
Bên cạnh những phiến gỗ đã được triệt hạ từ lâu thì còn xuất hiện nhiều gốc cây mà dấu vết còn mới. Sau khi hạ xong cây, thân cây chưa kịp xẻ và được vứt chỏng chơ giữa rừng. Cạnh đó là những cây thân gỗ rất lớn đã được lâm tặc đánh dấu, chưa kịp chặt hạ.
Từ lâu nay, các khu rừng thuộc địa bàn xã Sơn Hồng được biết đến với nạn khai thác, vận chuyển gỗ trái phép diễn ra nhức nhối. Trong nhiều năm qua, không biết bao nhiêu cánh rừng đã bị đốn hạ.
Một người dân ở đây cho biết, người dân Sơn Hồng và các xã lân cận do điều kiện ruộng nương ít, đất đai cằn cỗi nên đời sống khó khăn, buộc phải vào rừng kiếm kế sinh nhai. Họ vào rừng để chặt cây về bán, làm nhà, hoặc là làm thuê cho các đầu nậu buôn gỗ.
Hàng trăm m3 gỗ ở đâu ra?
Khi nhóm Pv có mặt tại xã Sơn Hồng thì lực lượng biên phòng vẫn đang tìm mọi cách để vận chuyển hàng chục m3 gỗ ra khỏi rừng.
Mặc dù đã thu hồi được hơn 130 khối gỗ nhưng hiện trong rừng vẫn đang còn có rất nhiều gỗ được lâm tặc tập kết.
Theo trung tá Võ Trọng Hải, Phó Chỉ huy trưởng Bộ đội biên phòng tỉnh, trong 3 ngày (từ 1-3/3) lực lượng biên phòng đã đưa được hơn 30m3 gỗ ra khỏi vị trí lâm tặc tập kết, hiện trong rừng vẫn đang còn rất nhiều gỗ.
Lần lại thông tin vụ việc chúng tôi được biết, từ ngày 15- 29/2, chủ rừng là Cty Lâm nghiệp và dịch vụ Hương Sơn đã phối hợp với lực lượng kiểm lâm, biên phòng đã vào rừng để tịch thu số gỗ được khai thác trái phép.
Trong 2 tuần, lực lượng này đã thu giữ được 105m3 gỗ từ nhóm 2 đến nhóm 6, một con số khủng khiếp.
Ông Lê Ngọc Danh, Hạt phó Hạt kiểm lâm Hương Sơn cho biết, số gỗ được thu giữ từ ngày 15-29/2 đang được tập kết tại Trạm kiểm soát lâm sản Sơn Lĩnh và Hạt kiểm lâm Hương Sơn.
Ông Danh thông tin, tháng 7/2011, chủ rừng là Công ty TNHHMTV Lâm nghiệp và Dịch vụ Hương Sơn đã phát hiện tại Tiểu khu 2,12,21 và 22 thuộc địa phận xã Sơn Hồng có 60 m3 gỗ lậu do lâm tặc khai thác đang được cất giấu trong rừng. Sau đó, đến tháng 8/2011, Công ty lại kiểm tra lại lập biên bản với số lượng gần 93 m3.
Sau khi phát hiện, Công ty đã lập văn bản và báo cáo với Hạt kiểm lâm về nội dung này (chuyển báo cáo cho Hạt Kiểm lâm).
Lực lượng biên phòng đang tiếp tục thu hồi số gỗ còn lại.
Ông Lê Ngọc Danh, Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Hương Sơn cho biết: "Sau khi nhận được báo cáo của chủ rừng về tình hình tập kết gỗ lậu tại khu vực này, trong các ngày 9, 11 và 115/1/2012, Hạt Kiểm lâm Hương Sơn đã phối hợp chủ rừng kiểm tra tại 3 tiểu khu (trừ Tiểu khu 21 không kiểm tra) và xác định khối lượng gỗ lậu ước khoảng 130 m3...".
Dù phát hiện được số gỗ vô chủ rất lớn như thế nhưng do điều kiện mưa gió và nhiều yếu tố chủ quan và khách quan nên mãi đến đầu tháng 2/2012 Công ty mới tổ chức thu gom với sự giám sát của lực lượng kiểm lâm và biên phòng (đồn 565).
Ai tàn phá đại ngàn biên giới?
Đưa câu hỏi về số lượng gỗ khủng khiếp được phát hiện từ đâu ra, ai phá rừng? đến các lực lượng có mặt trên địa bàn, chẳng ai có thể trả lời được.
Số gỗ hơn 100 khối mà Cty Lâm nghiệp Dịch vụ Hương Sơn đã thu hồi được trong tháng 2.
Nếu câu trả lời là vô chủ thì khó mà thuyết phục được dư luận. Bởi trên địa bàn, chỉ có duy nhất con đường vào rừng, xuất phát từ QL 8A nối thẳng sang nước bạn Lào. Trên con đường đó chúng tôi đếm được có tới 4-5 lực lượng chức năng làm việc.
Đầu tiên là Trạm kiểm soát lâm sản Sơn Lĩnh, tiếp nữa là rào chắn của xã, rồi đến Ban Xây dựng và bảo vệ rừng Hồng Lĩnh, rồi đến Trạm kiểm soát biên phòng Đá Gân, và sau cùng, gần với khu vực rừng bị phá nhất là Trạm bảo vệ rừng khe Sinh (thuộc Cty Lâm nghiệp dịch vụ Hương Sơn).
"Với sự có mặt dày đặc của các cơ quan chức năng, chính quyền cơ sở như thế, thì không thể nói là không biết hàng trăm m3 gỗ kia được khai thác ở đâu? Ai là chủ nhân của số gỗ đó. Đây là vụ phá rừng quy mô rất lớn và có tổ chức, cần được điều tra và xử lý nghiêm", một người dân Sơn Hồng bức xúc.
Một gốc cây to bị mới bị đốn hạ, nằm ngay cạnh ranh giới Việt - Lào.
Được biết, trước tết Nguyên Đán, khi biết số gỗ trái phép bị phát hiện, một số đầu nậu đã huy động 30 con trâu lên khu vực phá rừng để tìm cách vận chuyển về. Thế nhưng do sự kiểm soát chặt chẽ của các lực lượng chức năng nên chúng không làm được gì. Đến ngày 29 tết, số đầu nậu này phải đưa ô tô vào vận chuyển trâu kéo về.
Ông Lê Đình Sơn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh cho biết, số gỗ phát hiện và thu giữ được đã được khai thác từ lâu, trước, trước mắt tỉnh tập trung chỉ đạo thu hồi sung công quỹ. Sau đó mới bàn đến vấn đề trách nhiệm, nếu đủ yếu tố thì sẽ khởi tố vụ án.