Giữa căng thẳng, Trung Quốc gửi cảnh báo đáng ngại về Biển Đông với Australia

Chuyên gia cho rằng Canberra không nên coi nhẹ lời đe dọa tàu chiến Australia ở Biển Đông mà truyền thông Trung Quốc đưa ra giữa lúc căng thẳng hai nước leo thang.

Trong một bài xã luận đăng tải hôm 1/12, tờ Hoàn Cầu Thời báo trực thuộc Nhân dân nhật báo của Đảng Cộng sản Trung Quốc cảnh báo các chiến hạm của Australia tránh xa Biển Đông nếu không muốn nuốt phải thuốc đắng.

“Australia nên kiềm chế sự kiêu ngạo của mình. Đặc biệt tàu chiến của họ không được tiếp cận các vùng ven biển của Trung Quốc để phô trương sức mạnh. Nếu không sẽ nuốt phải thuốc đắng “, tờ này viết.

Bài xã luận được đăng tải trong bối cảnh căng thẳng Australia – Trung Quốc gia tăng sau khi người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc đăng ảnh một người trong bộ quân phục Australia cầm dao dí vào cổ một đứa trẻ Afghanistan. Thủ tướng Scott Morrison khẳng định bức ảnh này là giả mạo, thái quá và yêu cầu Bắc Kinh xin lỗi.

Tàu chiến HMAS Ballarat của hải quân Australia bên cạnh các tàu của Hải quân Mỹ ở Thái Bình Dương. (Ảnh: Getty Images)

Liên quan tới vụ việc, Thời báo Hoàn cầu cáo buộc chính phủ Morrison ngạo mạn, chỉ trích việc lực lượng đặc nhiệm Australia sát hại dân thường, tù nhân Afghanistan là chà đạp lên nhân quyền.

Australia từng từ chối đề nghị tăng các chuyến tuần tra tự do hàng hải tại Biển Đông do Mỹ đề xuất. Tuy nhiên, theo Rowan Callick, nhà phân tích làm việc tại Viện châu Á, trường Đại học Griffith bang Queensland, nếu Australia thay đổi chiến lược, “có thể sẽ xảy ra điều gì đó hoặc cũng có thể không”.

“Tôi không nghĩ Hoàn Cầu Thời báo là phương tiện để đưa ra những thông điệp mang tính chiến lược cao. Đó là một phương tiện đánh vào tâm lý chung. Nếu Nhân dân Nhật báo đưa ra bài xã luận về điều này, rằng các tàu của Australia nên đề phòng, điều đó sẽ đáng lo ngại hơn”, ông Callick phân tích.

Tuy nhiên cựu nghị sĩ đảng Lao động Michael Danby nhận định bài xã luận thể hiện một cảnh báo rõ ràng, theo sau hoạt động gần đây của tàu hộ vệ lớp Anzac HMAS Ballarat.

Hồi tháng 10, HMAS Ballarat hội quân cùng tàu khu trục USS John S. McCain của Mỹ tiến hành tập trận chung tại Biển Đông.

“Đó là một mối đe dọa. HMAS Ballarat đã ở Biển Đông gần đây cùng với lực lượng của Mỹ. Điều đó rất đáng ngại. Nó cho thấy có thể phát sinh một sự cố” , ông Danby nói.

Bức ảnh gây tranh cãi mà người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc đăng tải gần đây. (Ảnh: Twitter)

Hồi tháng 7, 5 chiến hạm Australia di chuyển gần các thực thể Trung Quốc chiếm đóng trái phép thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam nhưng không tiến vào khu vực 12 hải lý. Các chiến hạm này chạm mặt tàu hải quân Trung Quốc trước khi di chuyển tới Biển Philippines để diễn tập chung.

Năm 2019, các phi công lái trực thăng của Hải quân Australia bị chiếu tia laser trong đợt diễn tập trên Biển Đông.

Cùng thời điểm này, các chiến hạm Australia bị tàu quân sự của Trung Quốc theo sát khi đi qua khu vực Biển Đông.

Theo cây viết Andrew Tillett của Australian Financial Review , các tàu chiến của Australia thường xuyên bị hải quân Trung Quốc bám đuôi ở Biển Đông nhưng cho tới nay các cuộc đầu chỉ giới hạn ở những thách thức bằng lời nói chứ không phải là các cuộc đụng độ trực diện.

Giới chức quân sự Australia hiện không xác nhận liệu có bất cứ tàu Australia đang được triển khai ở Biển Đông hay không. Tuy nhiên, ở thời điểm này, hải quân Australia thường rút lực lượng triển khai ở nước ngoài về để hỗ trợ công tác cứu trợ thảm họa ở Australia và Thái Bình Dương.

Giám đốc điều hành Viện Chính sách Chiến lược Australia Peter Jennings nhận định Hoàn Cầu Thời báo thường phản ánh phần nào sự giận dữ của truyền thông Trung Quốc và điều này không nên xem nhẹ.

“Vấn đề bây giờ là nó nghe giống hệt như phát ngôn của Bộ Ngoại giao… Chính sách ngoại giao chiến lang của Trung Quốc được thể hiện trong bài xã luận này. Vì vậy từ quan điểm quốc phòng, chúng ta phải xem xét nó một cách nghiêm túc. Các tuyên bố này sẽ không xuất phát từ một tòa soạn báo, nó có sự cân nhắc của chính quyền”, ông Jennings cho biết.

Ông này kêu gọi Australia nên tập hợp các nước “cùng chí hướng” để bảo vệ nguyên tắc tự do hàng hải trước mối đe dọa của Trung Quốc và biến nó thành một vấn đề quốc tế.

Ngoài quân sự, bài xã luận của Hoàn Cầu Thời báo cũng nhắc tới vấn đề thương mại khi chỉ trích Australia định đệ đơn khiếu nại lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) về việc Trung Quốc áp thuế lên hàng hóa của nước này.

“Australia đối xử với thiện chí của Trung Quốc bằng cái ác. Thật không đáng để tranh cãi. Nếu họ không muốn làm ăn với Trung Quốc thì hãy cứ như vậy. Chính trị, quân sự và văn hóa của họ nên tránh xa Trung Quốc – hãy giả sử hai nước không trên cùng một hành tinh”, bài xã luận khẳng định.