Giữ nghề làm bánh gia truyền

Cơ sở sản xuất bánh trung thu, bánh pía và bánh in Thuận Huê tại ấp Phú Xương, thị trấn Chợ Vàm (Phú Tân) thuộc một gia đình người Hoa định cư lâu năm.

Gọi là cơ sở nhưng thực ra đây là một xưởng bánh nhỏ với quy mô gia đình, tất cả các thành viên đều biết làm bánh. Lưu truyền đến nay qua 3 thế hệ, các loại bánh làm ra vẫn được giữ gần như nguyên vẹn theo công thức truyền thống. Không đặt nặng vấn đề cạnh tranh trên thị trường, niềm vui chính là giữ lại nghề do ông cha truyền dạy.

Xưởng làm bánh Thuận Huê chỉ bắt đầu nhộn nhịp vào một mùa duy nhất trong năm, đó là từ dịp rằm tháng 7 đến Tết Trung thu. Cẩn trọng, chăm chút trong từng khâu chế biến để cho ra thành phẩm là những chiếc bánh nướng mang hương vị cổ truyền không thể trộn lẫn. Chị Trương Thanh Bích Phượng (một trong những thợ chính làm bánh) chia sẻ: “Nghề này có từ đời ông nội, sau thời gian sống ở Tân Châu, gia đình dời hẳn về đây, giữ gìn qua 3 đời khoảng 80 năm. Ngày trước, việc làm bánh toàn bộ là thủ công, nay có thêm phần trợ giúp của máy móc. Các loại bánh trung thu, bánh pía của người Hoa về cơ bản không khác biệt nhiều so với bánh phổ biến trên thị trường, thậm chí rất hạn chế về mẫu mã, sáng tạo trong thành phần, nhân bánh, cốt lõi là giữ lại hương vị truyền thống từ xưa. Chúng tôi quý trọng nghề này nên không đặt nặng vấn đề lời lỗ mà chỉ sản xuất số lượng vừa đủ duy trì trong năm”. Chị Phượng là con thứ 6 trong gia đình, công việc chính hàng ngày là làm kế toán, 4 anh, chị, em còn lại cũng vậy, làm các nghề khác nhau vẫn không từ bỏ việc quen thuộc bấy lâu nay. Từ nhỏ, chị Phượng đã biết phụ làm các công đoạn làm bánh, rồi thuần thục lúc nào không hay. Anh trai lớn là ông Trương Thanh Thảo, năm nay đã 51 tuổi nhưng rất tâm huyết và mở 1 xưởng sản xuất bánh tại nhà riêng.

Sản phẩm bánh pía và bánh trung thu của cơ sở Thuận Huê

Nguyên liệu thông dụng làm bánh pía là đậu xanh, sầu riêng, trứng. Còn bánh trung thu là mứt, thịt, hột vịt muối, lạp xưởng, xá xíu… Trong đó một số thành phần được làm thủ công từ đầu đến cuối, không mua sẵn ở ngoài. Công thức thì hầu như cơ sở nào cũng tương tự nhau, khác biệt ở cách pha trộn tỷ lệ của người thợ để tạo hương vị riêng biệt, khi cắt bánh ra rất thơm, miếng bánh gọn đẹp không bị rơi vụn. Tỷ lệ này phụ thuộc vào kinh nghiệm của người nối nghề, trong quá trình làm mỗi người có cách cảm nhận khác nhau để tự biết mức độ nào là đủ. Đã làm đến mức thành thục, hầu như các anh, chị trong gia đình chị Phượng không cần cân đo từng nguyên liệu, đôi khi việc tuân thủ theo những con số lại không bằng “cảm giác” khi trực tiếp làm, bởi có nhiều công đoạn rất khó. Hoa văn bánh quen thuộc được khắc thêm tên cơ sở trực tiếp lên khuôn và bao bì giản dị.

Theo chia sẻ của những người thợ làm bánh, đầu tiên, toàn bộ các công đoạn phải đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, nguồn nguyên liệu nhập vào phải ngon, tinh khiết. Dù sản xuất quy mô khiêm tốn, hàng năm cơ sở vẫn được ngành chức năng đến kiểm tra để khẳng định chất lượng với khách hàng. Không khí sản xuất không còn nhộn nhịp như xưa nhưng sản phẩm bánh, làm ra vẫn bán quanh năm. Bình quân mùa cao điểm, mỗi xưởng sản xuất từ 200-300 cái bánh, số lượng vừa đủ đảm bảo bán ra hết kịp thời nên bánh lúc nào cũng mới. Thế hệ trước truyền cho thế hệ sau, giữ gìn đến nay là điều hết sức nỗ lực. Dù hiện nay, bánh trung thu được sản xuất theo công nghệ sáng tạo trong cách làm từ vỏ ngoài bắt mắt, đến các loại nhân đa dạng nhưng bánh truyền thống vẫn có vị trí riêng. Làm bánh trung thu không quá khó, thậm chí nhiều bà nội trợ đảm đang cũng có thể tự làm tại nhà, nhưng chắc chắn nguyên liệu khó lòng đầy đủ và chính xác theo công thức bánh cổ truyền, đặc biệt là sự tinh tế trong mùi vị, hương thơm.

Hàng chục năm qua, cơ sở Thuận Huê không chú tâm mấy đến chuyện xây dựng hình ảnh hay thương hiệu, không đặt nặng kinh doanh lời lãi, chỉ cần bánh ăn ngon và được khách hàng yêu thích là đã thành công! Ấy vậy mà cứ đến mùa trung thu vẫn nhộn nhịp khách ra vào, chủ yếu là người quen đến ủng hộ, khách từ các tỉnh, thành phố vốn là người từng sinh sống tại địa phương. Họ đánh giá cao về uy tín, chất lượng, khẩu vị nên ưa chuộng mua để ăn, làm quà tặng. Và còn bởi một lý do, hương vị truyền thống bao giờ cũng lưu giữ những ký ức xưa cũ, đi kèm với miếng bánh ngon luôn là những kỷ niệm đẹp.

Theo Angiang