Giới người mẫu và chuyện siết lại ‘chiếc ốc’ quản lý

Tại buổi họp báo tuần lễ thời trang Việt Nam xuân hè 2013, bên cạnh những phát biểu về chuyên môn, về xu hướng thời trang trong năm tới, nhà thiết kế thời trang “lão làng” Minh Hạnh đã không ngại bày tỏ ý kiến về chiếc váy trong suốt của Hồng Quế tại Liên hoan phim Quốc tế Hà Nội cách đây không lâu. Bà cũng không ngần ngại tuyên bố: “Tôi sẽ vẫn mời Hồng Quế trình diễn và dạy dỗ lại cô ấy, hướng Hồng Quế quay lại với công việc một người mẫu thực sự”.

Câu nói này của nhà thiết kế Minh Hạnh khiến nhiều người cho rằng, trước những tai tiếng dồn dập của giới người mẫu thời gian qua, công tác quản lỹ lĩnh vực này cần được siết lại và có lẽ không chỉ riêng Hồng Quế, nhiều người mẫu cần phải được “giáo dục” lại.

1. Năm 2012 vừa qua được ví như một năm bùng nổ scandal của giới người mẫu. Một năm mà làng thời trang liên tục vướng vào những chuyện lùm xùm đáng xấu hổ. Dư luận đồng thuận rằng, những đóng góp của giới người mẫu trong lĩnh vực chuyên môn chưa thấy đâu nhưng nếu tính số lượng các “nữ hoàng scandal” thì năm qua đã có tới hàng chục người… xứng đáng với “danh hiệu” này.

Một trong những scandal khiến giới “chân dài” bẽ mặt nhất phải kể tới vụ người mẫu kiêm “Tú bà” Mỹ Xuân bị bắt vì tội bán dâm và môi giới mại dâm. Mỹ Xuân từng là người đạt danh hiệu “ Người đẹp Sóc Trăng”, “Người đẹp Mê Kông”, sau đó hành nghề người mẫu tự do. Ít ai biết rằng, công việc người mẫu chỉ là chiếc bình phong che chắn cho một công việc khác giúp Mỹ Xuân thu về bội tiền là điều hành đường dây gái bán dâm. Tham gia trong đường dây này hầu hết đều là những “chân dài” làm người mẫu, diễn viên, ca sĩ phòng trà có chút tiếng tăm trong làng giải trí. Cũng nằm trong đường dây này, trước đó không lâu, người mẫu Hồng Hà đã bị bắt khi đang “vui vẻ” với một khách hàng đại gia tại Sơn Tây. Bức tranh của làng người mẫu đã tối lại càng thêm tối bởi sau khi bị bắt, Mỹ Xuân còn khai thêm một loạt những cái tên quen thuộc của làng người mẫu tham gia đường dây này.

Bên cạnh scandal bán dâm thì giới người mẫu Việt còn “được mùa” clip quảng cáo phản cảm. Ba người đẹp của làng giải trí Việt là Ngọc Trinh, Hoàng Yến, Yến Trang trình làng bộ ảnh lịch quảng cáo cho một nhãn hàng nước tăng lực với những khuôn hình nóng bỏng và vô cùng khiêu khích. Trong trang phục mỏng manh khoe nội y, ba người đẹp còn uốn éo đủ tư thế. Không dừng lại ở đó, clip hậu trường của bộ lịch được tung ra khiến dư luận một phen nhăn mặt khi chứng kiến những cảnh diễn khêu gợi của các người đẹp không khác gì hình ảnh những bộ phim cấp 3. Người đẹp Trà Ngọc Hằng cũng không kém cạnh khi tung ra clip quảng cáo cho một nhãn hàng bánh ngọt. Điều đáng nói là clip dài hơn phút quảng cáo cho một sản phẩm ăn uống nhưng lại ghi lại cảnh ba nhân vật chính thư giãn bên hồ bơi, trong đó Don Nguyễn thì đang nhâm nhi bánh còn anh chàng người mẫu Chan Than San đang mát xa cho người yêu Trà Ngọc Hằng. Ngoài những hình ảnh mơn trớn quá đà rất phản cảm thì clip còn xuất hiện những cảnh liếm má đồng tính, uốn éo… Xem những hình ảnh quảng cáo này, nhiều người tự hỏi, không hiểu sự hiểu biết của các người mẫu này ở đâu để có thể tham gia những quảng cáo phản cảm như vậy.

Nhắc tới scandal người mẫu trong năm qua thì cái tên Hồng Quế luôn đứng đầu danh sách. Nhan sắc này đã khiến báo giới tốn rất nhiều giấy mực bởi liên tục tạo ra những chuyện ầm ĩ. Câu chuyện về việc Hồng Quế bị tố tham gia đánh người còn chưa ráo mực trên các trang báo thì việc cô xuất hiện trên thảm đỏ Liên hoan phim Quốc tế Hà Nội lần thứ 2 với một chiếc váy ren trong suốt khoe hết da thịt đã chạm đến sự chịu đựng cuối cùng của người hâm mộ.

Nhà thiết kế thời trang Minh Hạnh phát biểu tại buổi họp báo Tuần lễ thời trang Xuân Hè 2013.

Năm 2012, làng thời trang cũng ghi thêm vào danh sách tai tiếng bằng bộ ảnh bán nuy của người mẫu – hoa khôi tỉnh Khánh Hòa Mai Hải Anh. Có lẽ, đã từng tung ra bộ ảnh bán nude nóng bỏng nhưng chưa giúp tên tuổi nổi được như mong muốn nên cô lại quyết định tung ra bộ ảnh nude toàn tập với lời chú thích “nude vì biển”. Lý do này của cô khiến người ta bật cười và nhớ lại câu chuyện của người mẫu Ngọc Quyên năm nào. Những bức ảnh nude phản cảm, thiếu tính nghệ thuật đã được các người mẫu gắn cho mục đích khá sang trọng – ấy là “vì môi trường”. Sự trần trụi và lõa lồ của những bức ảnh khiến người xem rất bức xúc. Không thể nhận ra ý tưởng bảo vệ biển đảo quê hương ở đâu mà thay vào đó chỉ là sự khoe thân một cách lố lăng, kệch cỡm. Còn rất nhiều những bê bối nữa như chuyện người mẫu Vương Thu Phương giấu nhẹm việc lấy chồng để dự thi hoa hậu. Sự việc bị phát giác, Thu Phương đã phải lặng lẽ rút khỏi cuộc thi chỉ mấy giờ trước khi đêm chung kết trao giải bắt đầu. Chuyện ì xèo cãi cọ sau mỗi cuộc thi tìm kiếm người mẫu, chuyện người mẫu Việt “lộ hàng”… luôn nhan nhản trên các mặt báo. Và tất cả những chuyện ấy xảy đến với những người mẫu chỉ với một mục đích để họ nổi tiếng và kiếm tiền dễ dàng.

2. Vì sao những câu chuyện tai tiếng của giới người mẫu lại xảy ra ngày càng nhiều như vậy? Liệu có việc chúng ta đang thả nổi lĩnh vực này dẫn đến các người mẫu bỏ qua những giới hạn về đạo đức, lối sống, làm những việc vi phạm pháp luật, đi ngược lại với truyền thống văn hóa hay không? Về mặt giấy tờ thì hoạt động người mẫu vẫn đang được quản lý tại Nghị định của nhà nước về Quy chế hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa công cộng. Tuy nhiên, những quy định này dường như vẫn chưa đủ sức bao quát, cụ thể trong khi hoạt động người mẫu đang vô cùng phức tạp, nhạy cảm như hiện nay. Một trong những đề xuất giúp quản lý người mẫu được tốt hơn là cấp thẻ hành nghề vẫn đang là một vấn đề gây tranh cãi. Phía các công ty người mẫu và bản thân nhiều người mẫu chân chính mong muốn có được chiếc thẻ hành nghề để có thể tự tin làm nghề. Nhưng phía Cục Nghệ thuật biểu diễn thì cho rằng, một mặt chiếc thẻ hành nghề có thể giúp cho việc quản lý người mẫu dễ dàng hơn nhưng mặt khác nó lại không đúng với tinh thần của chính phủ về cải cách thủ tục hành chính. Hơn nữa, tiêu chí cấp thẻ hành nghề cũng sẽ là một điều đáng bàn vì lĩnh vực này rất phức tạp, không phải ai học hành bài bản cũng có thể trở thành người mẫu trong khi nhiều người không được học hành bài bản lại có thể làm rất tốt công việc này.

Một nguyên nhân quan trọng khác: Phông văn hóa yếu của các người mẫu dẫn đến việc họ dễ bị cám dỗ, vì lợi ích trước mắt mà đi ngược lại những giá trị văn hóa tốt đẹp. Theo quy định, những thí sinh dự thi hoa hậu, hoa khôi, hành nghề người mẫu phải tốt nghiệp lớp 12. Tuy nhiên, những cuộc thi ở địa phương, hay do tư nhân tổ chức và những chương trình truyền hình thực tế tìm kiếm người mẫu lại dễ dàng xuê xoa vấn đề này. Chính vì thế, danh xưng người mẫu trở nên quá dễ dãi. Chỉ cần bỏ tiền thực hiện một bộ ảnh, chỉ cần biểu diễn trong chương trình thời trang của một hội chợ là đã có thể tự hào khoe mình là người mẫu.

Số lượng người mẫu đông nhưng chủ yếu hoạt động theo kiểu bán chuyên nghiệp hay thời vụ. Đó cũng là điều khiến các cơ quan chức năng khó có thể kiểm tra sát sao. Năm 2006, Hiệp hội Người mẫu Việt Nam được thành lập. Tuy nhiên, nhiều năm qua, hoạt động của Hiệp hội này tỏ ra kém hiệu quả. Chưa kể, một nguyên nhân khiến danh xưng người mẫu đang bị lạm dụng hiện nay là sự thổi phồng của giới truyền thông. Những cụm từ như “siêu mẫu”, “hoa hậu” được sử dụng tùy tiện không theo quy định nào. Đa số các người mẫu được công nhận qua một số cuộc thi nhưng các đơn vị đứng ra tổ chức những cuộc thi này lại là các doanh nghiệp, công ty tư nhân, vì vậy các danh hiệu đạt được khó có thể gọi là chính thống.

Vậy thì, làm thế nào để siết chặt lại việc quản lý người mẫu đang trở nên quá lỏng lẻo hiện nay? Khi việc cấp thẻ hành nghề còn chưa đi đến sự đồng nhất thì các cơ quan quản lý cần thắt chặt hơn nữa các cuộc thi người đẹp, người mẫu. Chỉ những đơn vị nào có chuyên môn, có năng lực mới được đứng ra tổ chức các cuộc thi này. Cũng như ca sĩ hay cầu thủ bóng đá, người mẫu nào vi phạm có thể đề xuất cấm xuất hiện trong các chương trình tiếp theo hay trên những phương tiện truyền thông đại chúng. Đơn vị, tổ chức nào dung túng cho việc này có thể bị phạt hành chính thật nặng. Có như vậy mới hy vọng giới người mẫu lấy lại được cảm tình từ người hâm mộ.

K.T.

Theo CAND