Giới chuyên gia nhận định thời gian dịch COVID-19 kết thúc

Ngọc Hà23:53 16/09/2021

Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 hoành hành và gây ra những tác động và thiệt hại vô cùng to lớn, kể cả người, vật chất lẫn tinh thần, các nhà khoa học đã đưa ra những nhận định về thời gian COVID-19 kết thúc.

Học sinh tại một trường học ở New York, Mỹ, ngày 13/9/2021. Ảnh: THX/ TTXVN

Hãng tin Bloomberg dẫn ý kiến của các nhà khoa học cho rằng khác với những đại dịch trước đây, COVID-19 sẽ không thể kết thúc trong vòng 6 tháng tới, mà cần nhiều thời gian hơn, dù rằng nhiều quốc gia đã nhanh chóng triển khai và thu được hiệu quả đối với chương trình tiêm vaccine ngừa COVID-19. Giới khoa học đều cho rằng đợt bùng phát hiện nay sẽ được kiểm soát khi hầu hết dân số toàn cầu, khoảng 90-95%, có khả năng miễn dịch nhờ tiêm chủng hoặc miễn dịch tự nhiên sau khi đã khỏi bệnh. Giới chuyên gia đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiêm vaccine ngừa COVID-19.

Giáo sư Lone Simonsen – một nhà dịch tễ học thuộc Đại học Roskilde ở Đan Mạch khẳng định: “Nếu không tiêm phòng, bạn sẽ giống như một mục tiêu dễ bị tấn công, vì virus sẽ lan rộng và tấn công hầu như tất cả mọi người vào mùa Thu và mùa Đông này”. Theo bà, trong 130 năm qua, thế giới ghi nhận 5 đại dịch cúm và trong 5 đại dịch trên, đợt lâu nhất kéo dài 5 năm. Các đại dịch còn lại bao gồm 2-4 đợt lây nhiễm trong thời gian trung bình 2 hoặc 3 năm. COVID-19 được xác định là đại dịch nghiêm trọng hơn, khi thế giới đã bước sang năm thứ hai với làn sóng dịch bệnh thứ 3 và vẫn chưa thấy hồi kết. Do đó, virus SARS-CoV-2 có thể sẽ không đi theo con đường giống như các đại dịch trong quá khứ. Với con số tử vong là hơn 4,6 triệu người cho đến nay, số người tử vong vì COVID-19 đã cao gấp đôi so với bất kỳ đợt bùng phát dịch bệnh nào kể từ dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918.

Trong khi đó, làn sóng lây nhiễm mới có thể sản sinh ra những biến thể mới. Ông Michael Osterholm, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Chính sách về Bệnh Truyền nhiễm tại Đại học Minnesota ở bang Minneapolis, đồng thời là cố vấn của Tổng thống Mỹ Joe Biden, nhận định “những đợt bùng phát này sẽ tiếp tục xảy ra trên khắp thế giới. Sau đó, nó sẽ giảm dần, có khả năng sẽ giảm xuống thấp. Và sau đó, rất có thể sẽ có đợt bùng phát khác vào mùa thu và mùa Đông”.

Do hàng tỷ người trên thế giới vẫn chưa được tiêm chủng, những ổ dịch mới có thể sẽ xuất hiện tại trường học, phương tiện giao thông công cộng và nơi làm việc trong những tháng tới, khi các nền kinh tế mở cửa trở lại. Ngay cả khi tỷ lệ tiêm chủng tăng lên, một số đối tượng – như trẻ sơ sinh, những người không thể hoặc không được tiêm chủng – vẫn thuộc nhóm nguy cơ cao mắc bệnh. Ngoài ra, lây nhiễm vẫn có thể xảy ra ở những người đã được tiêm vaccine.

Video đang HOT

Nhân viên y tế tiêm vaccine phòng COVID-19 cho người cao tuổi tại tỉnh Nagano, Nhật Bản, ngày 21/4/2021. Ảnh: AFP/ TTXVN

Vì vậy, theo giới chuyên gia thế giới sẽ phải đối mặt với giai đoạn khó khăn trong 1 vài tháng tới và vaccine vẫn là “tấm khiên” hiệu quả bảo vệ con người trước sự tấn công của virus. Nói như Phó Giáo sư về lịch sử y học thuộc Đại học Oxford Erica Charters thì đại dịch COVID-19 sẽ kết thúc vào những thời điểm khác nhau, ở những nơi khác nhau, giống như những đợt bùng phát trước đó. Do đó, các chính phủ sẽ phải tự quyết định việc có thể sống chung với dịch bệnh ở mức nào.

Trên thực tế, hơn 5,66 tỷ liều vaccine đã được sử dụng trên khắp thế giới, song thành công của chương trình tiêm chủng này không đồng đều giữa các khu vực. Nếu tỷ lệ tiêm chủng đạt khá cao tại một số khu vực, trong đó có Liên minh châu Âu (EU), Bắc Mỹ và Trung Quốc, thì ở hầu hết quốc gia châu Phi, mới chi có gần 5% dân số được tiêm đủ 2 mũi vaccine. Ấn Độ – quốc gia đông dân thứ 2 trên thế giới cũng mới chỉ tiêm đủ 2 mũi vaccine cho khoảng 26% dân số.

Đây là lý do các nhà khoa học cho rằng thế giới cần đẩy nhanh tốc độ bao phủ vaccine và có thể sẽ giống như bệnh cúm, người dân cần phải tiêm vaccine nhắc lại thường xuyên để duy trì khả năng bảo vệ khi virus tiến hóa.

Lý do khiến Nam Mỹ thoát khỏi khủng hoảng COVID-19

Đầu năm nay, Nam Mỹ còn là tâm dịch của thế giới. Giới chuyên gia đang cố tìm hiểu tại sao số ca mắc mới và tử vong vì COVID-19 ở khu vực này lại giảm mạnh.

Nhân viên y tế đi tiêm chủng cho đối tượng người lớn tuổi sống ở một khu vực hẻo lánh ở phía nam Peru. Ảnh: AFP

Mới chỉ vài tuần trước, COVID-19 vẫn còn lây lan với cấp độ báo động ở khắp Nam Mỹ, gây ra tình cảnh quá tải bệnh viện ở nhiều nước, làm hàng nghìn người tử vong mỗi ngày. Nhưng thật bất ngờ, khu vực từng là tâm dịch của thế giới hiện đang dần thoát khỏi khủng hoảng. Số ca nhiêm mới giảm mạnh ở tất cả các nước trong khu vực, đi cùng đó là tỉ lệ tiêm chủng vaccine tăng nhanh.

Brazil, Argentina, Chile, Peru, Colombia, Uruguay và Paraguay từng rơi vào khủng hoảng dịch bệnh COVID-19 trong nhiều tháng đầu năm nay. Các biện pháp phong tỏa được thực hiện không đồng đều và có thể gọi là lỏng lẻo, do chính phủ nhiều nước muốn khởi động lại nền kinh tế đang lao dốc.

Lây nhiễm giảm nhanh và mạnh trong bối cảnh biến thể Delta đang tàn phá nhiều nơi trên thế giới. Điều này khiến giới chuyên gia bất ngờ. "Tình hình đã lắng dịu ở khắp Nam Mỹ. Đó là một hiện tượng mà chúng tôi chưa biết lý giải ra sao", Carla Domingues, một chuyên gia dịch tế học, người từng phụ trách chương trình miễn dịch tại Brazil, bày tỏ.

Không có thêm loạt biện pháp phong tỏa, giãn cách quy mô lớn được dựng lên ở Nam Mỹ, dù một số quốc gia vẫn áp đặt biện pháp kiểm soát chặt đường biên giới. Giới chuyên gia cho rằng nhân tố đầu tiên giúp kéo giảm dịch bệnh chính là tiến độ tiêm chủng vaccine. Chính quyền các nước Nam Mỹ về cơ bản không phải đối mặt với các xu hướng chống vaccine, chính trị hóa hay thuyết âm mưu liên quan đến vấn đề vaccine, điều mà Mỹ và nhiều nước khác gặp phải.

Brazil là nước mà chiến dịch tiêm chủng có thời điểm được coi là chậm, nhiều điểm nghẽn. Thế nhưng hiện có đến 64% người dân Brazil được tiêm ít nhất một liều vaccine - một tỉ lệ vượt cả Mỹ. Một người từng nghi ngờ vaccine như Tổng thống Jair Bolsonaro cũng đã từng phải thốt lên rằng "Brazil là một trong những nước đi đầu thế giới về tiến độ tiêm chủng". Còn tại Chile và Uruguay, hơn 70% dân số đã được tiêm đủ liều.

Số ca mắc giảm, đa số các trường học ở các nước Nam Mỹ đã mở cửa trở lại, đón học sinh tới trường. Các sân bay cũng đông đúc, nhộn nhịp hơn, khi ngày càng có nhiều người nối lại hoạt động đi nghỉ. Lây nhiễm COVID-19 lắng dịu khiến Liên hợp quốc trong tuần vừa qua đã đưa ra dự báo tăng trưởng kinh tế lạc quan với khu vực. GDP của các nền kinh tế Mỹ Latinh và Caribbean được dự báo tăng 5,9% trong năm nay, cao hơn mức dự báo 5,2% hồi tháng 7.

Dòng người xếp hàng chờ tiêm vaccine ngừa COVID-19 ở Brasslia, Brazil. Ảnh: AP

"Chúng tôi nỗ lực ngăn chặn, trì hoãn các vòng lây nhiễm phát mà biến thể Delta gây ra, đồng thời đẩy nhanh chiến dịch tiêm chủng lớn nhất trong lịch sử", Bộ trưởng Y tế Argentina Carla Vizzotti đề cập đến xu hướng chống dịch ở nước này. Tại Argentina hơn 61% dân số đã được tiêm ít nhất một mũi vaccine.

Jairo Méndez Rico, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm chuyên tư vấn cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho rằng biến thể Delta không lây lan mạnh ở Nam Mỹ bởi khu vực này có một số lượng lớn người có miễn dịch tự nhiên - số từng nhiễm COVID-19 trước đó. Nhưng ông cũng cho rằng biến thể Delta vẫn có thể làm tăng số ca nhiễm. "Rất khó để lý giải. Còn quá sớm để khẳng định điều gì đang diễn ra", ông Rico nêu quan điểm.

Dịch bệnh lắng dịu có bền vững vẫn còn là câu hỏi để ngỏ. Một số chuyên gia lo ngại số ca nhiễm giảm nhanh dễ khiến người dân chủ quan, lơ là việc đeo khẩu trang hay tránh tụ tập đông người trong khi COVID-19 vẫn là nguy cơ với thế giới. "Tiềm ẩn nguy cơ nghiêm trọng dẫn đến giảm hiệu lực của vaccine. Không nên để người dân có tâm lý xả hơi khi dịch lắng dịu trong cuộc khủng hoảng này" Chrystina Barros, chuyên gia y tế tại Đại học Liên bang Rio de Janeiro nhận định.

Dịch bệnh khó đoán định, nhưng chính phủ các nước Nam Mỹ sẽ mở cửa biên giới trong một vài tháng tới. Tổng thống Argentina Alberto Fernández tuyên bố hồi cuối tháng 7 rằng nước này đã nhìn ra con đường để đưa nhịp sống trở lại bình thường. "Chúng ta đáng để có một đời sống khác, một nhịp sống mà mọi người được thưởng thức âm nhạc, hội họa, điêu khắc, đi rạp hát, xem phim. Một cuộc sống mà mọi người có thể cười mà không cần khẩu trang, có thể ôm những người mình yêu mến", ông Alberto Fernández phát biểu.

Nóng: Cặp đôi người Việt bị đâm suýt chết ở Nhật với cơ thể đẫm máu, nghi phạm có quen biết với nạn nhân Khi cảnh sát tới nơi, họ phát hiện nạn nhân nam nằm gục xuống với nhiều vết đâm trên người. Cả hai đều đã được đưa đến bệnh viện điều trị. Yahoo News Japan đưa tin, vào tối ngày 18/8, đã có 2 thực tập sinh kỹ thuật người Việt bị tấn công bằng dao tại làng Kawakami, tỉnh Nagano. Cụ thể vào...