Giới chuyên gia nhận định khả năng phong trào Houthi điều quân tới Dải Gaza
Khi cuộc tấn công Gaza diễn ra ác liệt, phong trào Houthi ở Yemen đã tham gia các chiến dịch chống lại lực lượng Israel và đồng minh của nước này.
Khả năng của liên minh hải quân chống Houthi ở Biển Đỏ Các tàu chiến Mỹ đối phó ra sao với lực lượng Houthi trên Biển Đỏ? Israel thiệt hại do phiến quân Houthi đe dọa tuyến vận tải đường biển Các hãng vận tải biển đối phó với Houthi như thế nào khi đi qua Biển Đỏ?
Các chiến binh mới được tuyển mộ gia nhập lực lượng Houthi, dự định được cử đi hỗ trợ người Palestine ở Dải Gaza, trong cuộc duyệt binh ở Sanaa, Yemen, ngày 2/12. Ảnh: Reuters
Theo đài Sputnik (Nga), động thái mới nhất của Houthi là đe dọa điều động lực lượng mặt đất tới Gaza để đối phó lại Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cùng các nhóm chiến binh ở Palestine như Hamas, Thánh chiến Hồi giáo Palestine và Lữ đoàn Tử đạo Al-Aqsa.
Các chuyên gia khu vực đã bình luận về tính khả thi của kịch bản Houthi điều quân tới Dải Gaza và sự can thiệp của Mỹ.
Mỹ đã hỗ trợ Israel, triển khai lực lượng đặc nhiệm quốc tế để phá vỡ vòng phong tỏa của Yemen ở Biển Đỏ đối với tàu thuyền Israel, trong bối cảnh xung đột ở Gaza kéo dài và có nguy cơ leo thang thành cuộc chiến khu vực.
Nhà phân tích chính trị và an ninh Hasan Selim Ozertem tại Ankara nhận định nếu Houthi điều quân đến Gaza, dù kịch bản đó khó xảy ra, nhưng nó cũng đồng nghĩa với việc xung đột sẽ lan rộng hơn nữa trên khắp khu vực Trung Đông. Điều này có thể làm suy yếu an ninh khu vực hơn nữa và không thể ngăn chặn xung đột trong biên giới Gaza. Cuộc xung đột sẽ lan rộng sang Syria cũng như các khu vực Biển Đỏ.
“Về việc Houthi triển khai quân tới Gaza, tôi cho rằng đó là điều không thể thực hiện khi xét đến các động lực địa chính trị. Họ cần huy động quân và gửi lực lượng qua Biển Đỏ hoặc Saudi Arabia. Đây là điều không thể xảy ra trong hoàn cảnh hiện tại”, ông Hasan nhấn mạnh.
Tàu tấn công đổ bộ USS Bataan và USS Carter Hall ở Biển Đỏ. Ảnh: Hải quân Mỹ/AP
Thay vì điều quân đến Gaza, vị chuyên gia này cho rằng Houthi có thể triển khai một số hoạt động nhằm phá hoại an ninh, như họ đã thực hiện trong vài tuần qua – tấn công 2 tàu chở dầu đến khu vực. Vì vậy, ông Hasan nói rằng các lực lượng liên minh với lực lượng Houthi ở Yemen đang can dự sâu hơn vào khu vực để kiểm soát các cuộc xung đột, cũng như đảm bảo an ninh cho luồng giao thông từ Biển Đỏ qua kênh đào Suez.
Video đang HOT
Ông Lorenzo Trombetta, học giả và nhà phân tích Trung Đông tại Beirut, cho rằng lời đe dọa điều quân tới Gaza của Houthi là chỉ lập luận khoa trương để thể hiện sức mạnh, và không phải là mối đe dọa thực sự.
“Israel tất nhiên không chuẩn bị để đối mặt với một kịch bản đó, nhưng tôi nhấn mạnh rằng kịch bản này không thực tế”, ông nói.
Ông Mehmet Rakipoglu – nhà nghiên cứu về các vấn đề quốc tế tại tổ chức nghiên cứu Dimensions for Strategic Studies, có trụ sở tại London – cho hay Israel đã gặp áp lực ở Gaza, vì vậy nếu lực lượng Houthi xuất hiện bất ngờ thì điều đó có thể mang tính quyết định.
“Nếu Houthi thực hiện kế hoạch này, tất nhiên điều đó sẽ thay đổi cục diện đối đầu ở Gaza, bởi Israel sẽ phải đối phó với cả phong trào Houthi. Vì vậy, trọng tâm sẽ không chỉ hướng vào Houthi ở Gaza, mà còn là Hamas, Thánh chiến Hồi giáo và bất kỳ phong trào kháng chiến nào khác”, ông nói và khẳng định chắc chắn rằng Israel chưa sẵn sàng cho kịch bản này.
Theo ông Rakipoglu, nếu kịch bản này xảy ra, rất có thể Israel sẽ phải đối mặt với những mối đe dọa thách thức hơn. Houthi đã nhắm mục tiêu vào các tàu chở bất cứ thứ gì từ hoặc đến Israel. Vì vậy, thông điệp đã rõ ràng. Ông giải thích rằng Houthi đã can thiệp một cách cụ thể nhất vào cuộc chiến ở Gaza, đồng thời lưu ý rằng việc họ đe dọa triển khai quân tới Gaza là “một động thái nhằm thách thức câu chuyện được Mỹ hay Israel chấp nhận”.
“Rất có thể, Mỹ sẽ có hành động chống lại người Houthi, mặc dù họ không thể gửi quân đến Gaza. Tôi chắc chắn rằng Washington đang lên kế hoạch chống lại Houthi”, ông nói.
Advertisement: 0:24
Close Player
Lực lượng Houthi ở Sanaa, Yemen. Ảnh: AP
Ngoài ra, ông Ozertem lưu ý khu vực Tây Nam Á và Bắc Phi (SWANA) cũng có những bất ổn riêng không liên quan đến sự can dự của Mỹ. Điều đó sẽ khiến những bất ổn trong cuộc chiến ở Gaza tiếp tục leo thang.
“Kịch bản này có thể tránh được, bởi xung đột tiếp diễn sẽ làm suy yếu sự ổn định trong khu vực và mở đường cho sự tham gia của các chủ thể khác. Đây là điều từng diễn ra, không phải điều chưa từng nhận thấy trước đây”, ông nói.
Học giả Trombetta cho biết Mỹ hoàn toàn không phải là quốc gia phương Tây duy nhất quan tâm đến các sự kiện ở Biển Đỏ.
“Tất nhiên, Mỹ cũng sẽ chia sẻ mức trách nhiệm của mình, nhưng họ không phải là bên duy nhất chịu trách nhiệm về tình trạng này. Mỹ và Anh, cùng Israel, có ý định khôi phục nguyên trạng Biển Đỏ về trước ngày 7/10. Về vấn đề này, họ được hầu hết các cường quốc phương Tây ủng hộ nhiệt tình”, ông Trombetta nói.
Ông lưu ý Nga có mối quan tâm tương tự trong việc đảm bảo an ninh thông thoáng cho các tuyến đường biển này, Nhưng không giống Mỹ, Moskva có cách tiếp cận khác thoả hiệp với các cường quốc liên quan, chẳng hạn Bahrain, Saudi Arabia và Iran.
Nhà nghiên cứu Rakipoglu cho rằng Mỹ nên chịu trách nhiệm về tình trạng leo thang xung đột hiện nay, vì nước này là thành viên duy nhất của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc bỏ phiếu phủ quyết văn kiện kêu gọi ngừng bắn ở Gaza, ủng hộ Israel mà không có bất kỳ mối lo ngại nhân đạo nào.
Điểm đáng chú ý trong phản ứng của quân đội Mỹ, Israel về vụ tấn công ở Biển Đỏ
Quân đội hai nước Mỹ và Israel đều đã lên tiếng về vụ Houthi tấn công tàu thương mại ở Biển Đỏ.
Vụ việc được đánh giá là đánh dấu sự leo thang mới ở Trung Đông liên quan đến cuộc xung đột Israel - Hamas.
Các binh sĩ tàu khu trục lớp Arleigh Burke USS Carney tham gia một cuộc diễn tập. Ảnh cắt từ clip của Reuters
Quân đội Mỹ cho biết vào hôm 3/12, ba tàu thương mại đã bị tấn công trong vùng biển quốc tế ở phía Nam Biển Đỏ. Thuỷ thủ đoàn của những chiếc tàu này đến từ 14 quốc gia và vùng lãnh thổ khác nhau, Trong khi đó, phong trào Houthi của Yemen tuyên bố tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa đạn đạo vào hai tàu Israel trong khu vực.
Trong một tuyên bố đưa ra, được hãng tin AP của Mỹ ngày 4/12 dẫn lại, Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ cho biết các cuộc tấn công "là mối đe dọa trực tiếp đối với thương mại quốc tế và an ninh hàng hải. Chúng đã gây nguy hiểm đến tính mạng của các thuỷ thủ đoàn quốc tế đại diện cho nhiều quốc gia trên thế giới"
Theo Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ, tàu khu trục lớp Arleigh Burke USS Carney đã phát hiện một tên lửa đạn đạo bắn từ các khu vực do Houthi kiểm soát ở Yemen vào tàu Unity Explorer được gắn cờ Bahamas. Tên lửa bắn trúng khu vực gần tàu Unity Explorer. Ngay sau đó, tàu khu trục USS Carney đã bắn hạ một máy bay không người lái đang lao về phía nó, mặc dù không rõ liệu chiếc tàu chiến này phải là mục tiêu hay không. Máy bay không người lái này cũng được phóng từ Yemen. Khoảng 30 phút sau, tàu Unity Explorer bị trúng tên lửa. Tàu Unity Explorer báo cáo bị thiệt hại nhỏ do tên lửa gây ra. Hai tàu thương mại khác là tàu chở hàng rời mang cờ Panama là Number 9 và Sophie II, cũng bị trúng tên lửa. Trong đó, tàu Number 9 báo cáo có một số thiệt hại, nhưng không có thương vong, còn tàu Sophie II báo cáo không có thiệt hại đáng kể.
Trong khi đáp lại cuộc gọi khẩn cấp của tàu Unity Explorer, tàu khu trục USS Carney đã bắn hạ thêm một máy bay không người lái khác đang lao về phía mình. Trong khi đi đến hỗ trợ tàu Sophie II, tàu khu trục USS Carney tiếp tục bắn hạ một máy bay không người lái khác đang hướng về phía nó. Các máy bay không người lái tấn công không gây thiệt hại gì.
Điểm đáng chú ý trong tuyên bố của Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ là cuộc tấn công do Houthi nhận trách nhiệm, nhưng họ đã đề cập tới Iran. Trong tuyên bố đưa ra, Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ nhấn mạnh: "Chúng tôi cũng có mọi lý do để tin rằng những cuộc tấn công này, tuy do Houthi phát động ở Yemen, nhưng hoàn toàn do Iran thực hiện", Mỹ sẽ xem xét "tất cả các phản ứng thích hợp".
Về phần mình, hãng tin Reuters ngày 4/12 cho biết trong cuộc gặp với phóng viên ở Tel Aviv một ngày trước đó, người phát ngôn Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF, quân đội Israel), Chuẩn Đô đốc Daniel Hagari khẳng định Israel không có mối liên hệ nào với 2 con tàu bị phong trào Houthi của Yemen tấn công cùng ngày. Ông Hagari nêu rõ: "Các tên lửa ngày 3/12 nhắm vào 2 tàu thương mại không có mối liên hệ nào với nhà nước Israel... Một tàu bị hư hỏng nghiêm trọng và có nguy cơ bị đắm, tàu còn lại bị hư hỏng nhẹ".
Theo ông Hagari, đây là một vụ việc tiêu cực, một sự cố mang tính lật đổ do Houthi tổ chức. Người phát ngôn IDF nhấn mạnh: "Cần hiểu rằng vũ khí mà Houthi sử dụng để thực hiện chiến dịch là vũ khí của Iran. Tình báo, khả năng, phương pháp là của Iran. Điều này cho thấy sự lật đổ tiêu cực của Iran trong khu vực và đó là một vấn đề toàn cầu, một vấn đề khu vực, và chúng ta cần xem thế giới phản ứng thế nào trước vấn đề này. Quyền tự do đi lại bằng thuyền đang trở nên nguy hiểm ở khu vực này của thế giới".
Phía Iran chưa đưa ra bình luận gì về tuyên bố của Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ và người phát ngôn IDF.
Trước đó, vào ngày 3/12, trong một đoạn video phát đi, người phát ngôn quân đội Houthi, Tướng Yahya Saree nói rằng phong trào này đã tấn công hai tàu của Israel sau khi chúng phớt lờ các thông điệp cảnh báo từ lực lượng hải quân Yemen. Theo ông Saree, tàu đầu tiên bị trúng tên lửa và tàu thứ hai bị máy bay không người lái bắn trúng khi đang ở eo biển Bab el-Mandeb, nối liền Biển Đỏ với Vịnh Aden.
Tướng Saree cảnh báo: "Các lực lượng vũ trang Yemen tiếp tục ngăn cản các tàu Israel di chuyển trên Biển Đỏ (và Vịnh Aden) cho đến khi hành động gây hấn của Israel chống lại những người anh em kiên định của chúng tôi ở Dải Gaza dừng lại". "Các lực lượng vũ trang Yemen tái cảnh báo tới tất cả các tàu của Israel hoặc những tàu có liên quan đến người Israel rằng họ sẽ trở thành mục tiêu hợp pháp nếu vi phạm những gì được nêu trong tuyên bố này."
Theo AP, Houthi đã tiến hành một loạt cuộc tấn công vào các tàu thuyền ở Biển Đỏ, cũng như phóng máy bay không người lái và tên lửa nhắm vào Israel.
Phía Mỹ đã không nói rằng các tàu Hải quân của họ đã bị nhắm mục tiêu, nhưng cho biết các máy bay không người lái của Houthi đã lao về phía có các tàu Hải quân Mỹ hoạt động và đã bị bắn hạ để tự vệ. Các cuộc tấn công của Houthi cho thấy vận chuyển toàn cầu ngày càng trở thành mục tiêu khi cuộc chiến Israel-Hamas có nguy cơ trở thành một cuộc xung đột khu vực rộng lớn hơn. Sự sụp đổ của thỏa thuận ngừng bắn và việc nối lại trừng phạt các cuộc không kích của Israel vào Gaza cũng như một cuộc tấn công trên bộ ở đó đã làm tăng nguy cơ các cuộc tấn công bằng đường biển tái diễn.
Biển Đỏ leo thang căng thẳng sau khi loạt tàu hàng bị lực lượng Houthi tấn công Diễn biến hai tàu hàng bị phong trào Houthi tấn công trên Biển Đỏ mới đây và tàu khu trục Mỹ buộc phải phóng tên lửa tự vệ đã đánh dấu bước leo thang lớn trong các vụ tấn công trên biển ở Trung Đông liên quan đến cuộc chiến Israel-Hamas. Tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường lớp Arleigh Burke của...