Giới chức Mỹ thúc Obama khiến Trung Quốc ‘trả giá’ ở Biển Đông

Các thượng nghị sĩ hôm qua gây áp lực lên chính quyền của Tổng thống Mỹ Barack Obama, nhằm có những phản ứng mạnh mẽ hơn với hành động khiêu khích của Trung Quốc ở các vùng biển Đông Á.

Daniel Russel, trợ lý ngoại trưởng Mỹ, (trái), David Shear, Trợ lý bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, phụ trách châu Á – Thái Bình Dương (giữa), và Bob Corker, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ. Ảnh: Asahi, Defense.gov, Bob Corker

Bob Corker, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, than phiền rằng chính quyền thiếu một “chính sách chặt chẽ”, và phản đối quan điểm của chính phủ rằng Trung Quốc đang mất dần tầm vóc quốc tế vì các động thái khiêu khích.

Corker nói ông “không nhìn thấy bất cứ cái giá nào” Trung Quốc đang phải trả cho hoạt động ở Biển Đông và Hoa Đông. “Thực tế, tôi thấy chúng ta đang phải trả giá”, Corker nói. “Chúng ta đang thấy những người bạn liên tục lo ngại, không biết chúng ta đang ở đâu và mức độ cam kết của chúng ta đến đâu”.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry sẽ tới Bắc Kinh cuối tuần này và dự kiến gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Các quan chức Mỹ cho biết ông sẽ truyền tải thông điệp rằng hoạt động cải tạo đất đá quy mô lớn và hành vi nói chung của Trung Quốc ở Biển Đông sẽ làm tổn hại đến hình ảnh của nước này, quan hệ với nước láng giềng, cũng như với Mỹ.

Ông David Shear, Trợ lý bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, phụ trách châu Á – Thái Bình Dương, từ chối bình luận về việc liệu nước này có phải đang cân nhắc khả năng thể hiện tự do đi lại trong phạm vi 12 hải lý (22 km) quanh nơi Trung Quốc đang xây đảo nhân tạo hay không. Tuy nhiên, ông Shear nói nhiều thực thể Trung Quốc tuyên bố chủ quyền ở quần đảo Trường Sa chìm dưới nước và không mang quyền chủ quyền.

Ông Shear cho biết Mỹ có quyền đi lại tự do ở những khu vực này và đang thực hiện quyền đó ở cả Biển Đông và trên toàn cầu. “Chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện quyền đó ở cả trên mặt nước và trên không”, ông nói.

Daniel Russel, trợ lý ngoại trưởng Mỹ, cho rằng dù Trung Quốc có đổ bao nhiêu cát lên các rặng san hô đi nữa, họ không thể “tạo ra chủ quyền”. Ông cho biết Mỹ đang kêu gọi kiềm chế đối với các tranh chấp lãnh thổ, và “ngoại giao sẽ tiếp tục là công cụ cho nỗ lực đầu tiên”. Ông Russel vẫn giữ lập trường rằng hành động khiêu khích của Trung Quốc đã làm tổn hại vị thế nước này.

Mỹ đang “nhận được ngày càng nhiều yêu cầu” trở thành bên đảm bảo an ninh trong khu vực, ông cho biết. “Nếu chiến lược của Trung Quốc là cho chúng ta ra rìa, thì họ đã bị gậy ông đập lưng ông”.

Tuy nhiên, Thượng nghị sĩ Ben Cardin, chính trị gia hàng đầu theo đảng Dân chủ trong ủy ban, than phiền rằng dường như thỉnh thoảng, phản ứng của Mỹ đối với hành động khiêu khích của Trung Quốc chỉ là phát “thông cáo báo chí”.

Wall Street Journal dẫn lời các quan chức Mỹ giấu tên cho biết Washington đang cân nhắc cử tàu quân sự và máy bay để thách thức tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc với những đảo nhân tạo nước này xây dựng. Bắc Kinh hôm qua bày tỏ “quan ngại sâu sắc” trước khả năng này yêu cầu Mỹ làm rõ ý định của mình.

Trọng Giáp

Theo AP