Giáo sư đầu ngành kể chuyện bác sĩ cắt nhầm động mạch máu
Thỉnh thoảng, ông cũng có nghe đến sai sót khi bác sĩ để quên dụng cụ y khoa trong bụng bệnh nhân sau khi phẫu thuật.
Bác sĩ không muốn tiết lộ sai sót y khoa
Trong cuộc làm việc với báo chí mới đây, GS.TS khoa học Phạm Mạnh Hùng, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, xu hướng chung thế giới là các nhà quản lý, bác sĩ đều không muốn tiết lộ những sai sót y khoa. Ở Việt Nam, số báo cáo sai sót y khoa cũng thấp hơn nhiều so với thực tế. Trong khi đó, các nghiên cứu cho thấy, càng công khai những sai sót trong y khoa thì càng giảm được sai sót.
Ông kể, lúc còn làm Thứ trưởng Bộ Y tế đã chứng kiến một sai sót y khoa dở khóc dở cười. Ông cùng hai giáo sư đầu ngành khác đưa kỹ thuật, chỉ đạo, giám sát ghép thận đến bệnh viện Trung ương Huế. Trong ca ghép thận đầu tiên tại bệnh viện này, bác sĩ bất ngờ cắt vào động mạch chủ của người hiến thận khiến máu bắn lên trần nhà. Nếu bệnh nhân này tử vong, đồng nghĩa với kỹ thuật này sẽ bị khép lại tại Việt Nam.
Giáo sư Phạm Mạnh Hùng
Ông Hùng vội kiểm tra rồi cùng hai giáo sư đầu ngành cố gắng thực hiện hết mọi khả năng có thể. Ông nhận định, trong ca phẫu thuật ấy, lỗi nằm ở bác sĩ. Đáng lẽ, trước khi lấy thận, bác sĩ phải lật quả thận lên rồi mới thao tác. Tuy nhiên, người này lại để nguyên và cắt nên trúng vào động mạch chủ.
Vị giáo sư cho biết thêm, sai sót y khoa phổ biến nhất là nhổ nhầm răng. Ngoài ra, sai sót khác cũng dễ xảy ra là phẫu thuật cắt động mạch tử cung. Bởi, động mạch tử cung lớn gần như niệu quản. Lúc phẫu thuật, một số bác sĩ sờ, cắt nhằm động mạch tử cung thay vì niệu quản. Thỉnh thoảng, ông cũng có nghe đến sai sót khi bác sĩ để quên dụng cụ y khoa trong bụng bệnh nhân sau khi phẫu thuật.
Giấu giếm sai sót y khoa vô cùng nguy hiểm
Có nhiều nguyên nhân chủ quan lẫn khách quan dẫn đến sai sót y khoa, nhưng theo ông Hùng, một nguyên nhân không nhỏ là kiến thức không đầy đủ, thiếu kinh nghiệm của bác sĩ. Theo ông, đào tạo bác sĩ tại nước ta hiện nay vẫn chưa ổn. Ở nước ngoài, một bác sĩ được đào tạo trong vòng 9 năm, trong khi đó, nước ta đào tạo chỉ trong vòng 6 năm. Nếu chỉ đào tạo thời gian 6 năm, nước ngoài chỉ cho rằng đó là nhân viên y tế chứ không phải là bác sĩ.
Nhiều người, được đào tạo trong vòng 6 năm, cho rằng kiến thức của mình đã đủ nên khám và chữa bệnh tràn lan. Ông cho rằng, nếu không thay đổi cách đào tạo thì ngành y tế sẽ rất khó phát triển.
Sai sót y khoa vẫn còn rất nhiều
Video đang HOT
Ông nhìn thẳng vấn đề, hiện tại, trong nước vẫn có những “bàn tay vàng”, có trình độ không hề thua kém so với nước ngoài nhưng con số ấy là rất hiếm. Ông đề nghị, đừng nhìn vào những con người này mà cho rằng ngành y của ta ngang bằng với trình độ thế giới.
Giáo sư cũng cho rằng, người hoạt động trong nghề y cần phải đổi mới về văn hóa an toàn cho người bệnh. Việc báo cáo những sai sót y khoa là nhằm hạn chế, khắc phục những sai sót. Do đó, những người làm nghề không nên giấu giếm, điều này là vô cùng nguy hiểm.
Ông cũng trăn trở đối với nghề điều dưỡng. Ông cho biết, tại Singapo, 1 bác sĩ có 9 điều dưỡng, Nam Phi 1 bác sĩ có 20 điều dưỡng. Trong đó, ở Việt Nam, 1 bác sĩ chỉ có 1,5 điều dưỡng. Các công tác của điều dưỡng chủ yếu dựa vào người nhà bệnh nhân. Điều dưỡng là người chăm sóc bệnh nhân. Ông đề nghị mọi người cần cho nghề này có một vị trí xứng đáng.
Theo_Eva
Người phụ nữ gốc Việt được lấy tên đặt cho một tiểu hành tinh
Giáo sư Lưu Lệ Hằng (SN 1963, người Mỹ gốc Việt) được thế giới biết đến với hai giải "Nobel thiên văn học" và là người phụ nữ được lấy tên đặt cho một tiểu hành tinh.
Vị nữ giáo sư này vừa về Việt Nam với nhiều hoạt động, trong đó, có giao lưu với học sinh, sinh viên và các cán bộ khoa học. Chúng tôi bất ngờ khi gặp, chị luôn nở nụ cười, ăn mặc phóng khoáng với áo thun và quần kaki, năng động cùng mái tóc ngắn.
Kiên trì với đam mê
Chị Hằng trò chuyện khá thân tình, vui vẻ. Chị kể, mình sinh ra và lớn lên tại TP HCM nhưng quê gốc ở Hải Phòng.
Năm 1975, chị cùng người thân sang Mỹ định cư. Họ đến nhà một số họ hàng ở tiểu bang Kentucky. Ở đất nước xa lạ, gia đình chị gặp vô vàn khó khăn về mặt kinh tế, lẫn xáo trộn văn hóa. Thế nhưng, cha mẹ chị vẫn cố gắng để nuôi nấng con cái học hành.
Giáo sư Lưu Lệ Hằng phát biểu trong lần về Việt Nam này
Trong quá trình học tập, chị luôn đạt danh hiệu cao. Tốt nghiệp phổ thông, chị giành được học bổng của trường đại học Stanford và đỗ cử nhân vật lý lúc tròn 21 tuổi.
Trên giảng đường, chị hứng thú bởi những lý thuyết, hình ảnh về khoa học hành tinh. Một lần, chị đến thăm phòng thí nghiệm, được nhìn thấy những hình ảnh được truyền về từ Hỏa tinh, Thổ tinh thì rất thích thú và quyết định theo ngành thiên văn học.
Sau đó, chị chọn vào học viện Công nghệ Massachustts học khoa Trái đất, khí quển và khoa học hành tinh.
Tại học viện, chị được David Jewitt hướng dẫn. Anh hơn chị năm tuổi. Chỉ trong khoảng thời gian ngắn, cả hai nhận ra mình có nhiều điểm tương đồng, như có thể ngồi hàng giờ liền để quan sát thông qua kính thiên văn.
Cả hai đặc biệt chú ý đến phỏng đoán của nhà thiên văn học người Mỹ gốc Hà Lan Gerard Kuiper cho rằng, có một vành đai các tiểu hành tinh ở vùng cửa ngõ hệ mặt trời. Nhiều nhà khoa học đã dành phần đời của mình để nghiên cứu phỏng đoán này, nhưng đều thất bại. Do đó, về sau, hầu hết các nhà khoa học cho rằng, phỏng đoán của Kuiper là vô căn cứ.
Thế nhưng, với tâm thức "biết đâu có điều đặc biệt chưa được khám phá", năm 1987, chị cùng David quyết định bắt tay vào nghiên cứu phỏng đoán của Kuiper. Tuy nhiên, khi các chuyên gia dần khước từ phỏng đoán của Kuiper mà anh chị lại lao vào nghiên cứu nên nhiều người cho rằng, đây chỉ là một chuyện chẳng thu được kết quả gì. Do đó, không có bất kỳ một cơ quan, tổ chức nào chấp nhận hỗ trợ kinh phí.
Dù vậy, hai người vẫn quyết theo đuổi ý định bằng cách tự bỏ tiền túi để nghiên cứu. Vào 1988, Daivid rời học viện công nghệ Massachustts, đến Hawai công tác. Dù đoạn đường cách xa hàng nghìn dặm, nhưng chị vẫn chưa một lần có ý định bỏ ngang khát khao tìm ra "điều đặc biệt". Chị làm việc, tích cóp tiền để mùa hè bay hơn nửa vòng trái đất, đến Hawai làm việc với Daivid trong vòng ba tuần. Mỗi khi đến, chị chỉ lên đỉnh ngọn núi lửa đã tắt Mauna Kea với chiếc kính viễn vọng đường kính 2,2 mét.
Trước khi đến Mauna Kea, anh chị phải đăng ký giữ chỗ tại đài thiên văn cả năm trời. Đây là nơi hẻo lánh, có thể tránh xa được sự ồn ào, náo nhiệt lẫn những tạp âm, nhiễu sóng của chốn đô thị. Nó cao hơn mực nước biển 4.000 km, không khí khá loãng. Nhưng, là địa điểm lý tưởng để theo dõi các hành tinh trong hệ mặt trời.
Thời gian biểu chị làm việc từ lúc mặt trời lặn đến khi bình minh lên. Sáng, chị đi ăn rồi về phòng, với giấc ngủ mộng mị vì thiếu oxy. Bốn lần chị đặt chân đến Hawai, gặp gỡ Daivid, làm việc trong điều kiện khắc nghiệt, nhưng vẫn không tìm được chút manh mối khả quan nào.
Thành công bất ngờ
Chị cho biết, đài thiên văn Mauna Kea sở hữu nhiều công nghệ tiên tiến nhất trên trái đất lúc bấy giờ. Ngoài ra, chị sử dụng máy ảnh kỹ thuật số thế hệ mới, có độ nhạy gấp hai lần và trường nhìn rộng gấp bốn lần so với thế hệ trước. Mỗi lần quan sát, họ chụp liên tiếp ba tấm hình để đối chiếu xem có vật thể nào đã thay đổi vị trí hay không. "Phải chụp ba tấm để đối chiếu. Nếu chỉ chụp hai tấm thì hình ảnh dùng đối chiếu có thể không chuẩn xác", chị nói.
Bà Trần Thị Thu Hà (Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Định) tiếp đón giáo sư Lưu Lệ Hằng
Đêm 30/8/1992, cả hai vẫn lên Mauna Kea như bình thường. Sau khi chị quan sát và chụp hình, David thế chỗ. Khi anh chụp bức ảnh thứ hai thì bất ngờ dừng lại, quay sang nói với chị: "Jane ơi! Có gì đó bất thường. Có chấm sáng như vết tia vũ trụ đang di chuyển".
Chị vụt dậy, đến xem thì đó là một vệt sáng nhòe. Nó không như những tia vũ trụ bất ngờ bay tới kính viễn vọng như bình thường. Họ lại chụp liên tiếp hàng loạt tấm ảnh khác. Mỗi bức ảnh, vệt sáng ấy lại di chuyển một xa hơn.
Nhớ lại đêm ấy, chị bảo, công việc nghiên cứu, theo dõi, chụp hình lặp đi lặp lại suốt năm năm ròng. Do đó, khi gặp hiện tượng lạ, cả hai vui mừng lắm. Tuy nhiên, họ vẫn không dám hy vọng quá nhiều. Và, họ dặn nhau chưa thể công bố, tiếp tục quan sát, tìm hiểu vệt sáng di chuyển ấy là gì. Công việc vẫn tiếp tục như bình thường, nhưng lại có một niềm tin được nhen nhóm.
Khi đã đủ đầy bằng chứng có thể khẳng định, vệt sáng ấy là một tiểu hành tinh, anh chị quyết định công bố. Nó quay quanh mặt trời ở khoảng cách 6,6 tỉ km, xa gấp 44 lần khoảng cách mặt trời và trái đất, có đường kính 280 km.
Anh chị tiếp tục nghiên cứu thêm nhiều năm sau nữa. Về sau, có một nghiên cứu sinh người Trung Quốc và một nghiên cứu sinh khác là Michael E Brown cùng tham gia nhóm nghiên cứu.
Nhóm phát hiện ngoài tiểu hành tinh đầu tiên, còn có khoảng 70.000 vật thể khác có đường kính lớn hơn 100 km, và hàng triệu vật thể có đường kính nhỏ hơn. Trong đó, Diêm Vương tinh cũng chỉ là một tiểu hành tinh. Tất cả chúng hợp thành một quần thể và được gọi là Vành đai Kuiper.
Năm 1992, chị nhận bằng tiến sỹ tại Học viện Công nghệ Massachustts, và nhận học bổng Hubble của Viện đại học Califfonia - Brekeley.
Để vinh danh chị, cộng đồng thiên văn học thế giới đã chọn một tiểu hành tinh trong Vành đai Kuper đặt tên là 540 Luu. Họ Lưu của chị được dùng để gọi tiểu hành tinh này. Từ năm 1994, chị là giáo sư thiên văn học tại Viện đại học Harvard, và hiện làm việc tại phòng thí nghiệm Lincoln tại Học viện Công nghệ Massachustts.
Sự phát hiện của chị cùng với các cộng sự đã tạo ra một sự đột phá trong thiên văn thế giới. Họ đã chứng minh rằng, phỏng đoán của Gerard Kuiper là đúng chứ không phải là sai lầm. Trong năm 2012, chị cùng hai cộng sự là David Jewitt và Michael E Brown được trao giải Kavli về vật lý. Cùng năm, chị và David Jewitt được trao giải Shaw. Hai giải thưởng này được xem là "nobel thiên văn học".
Trong cuộc trò chuyện, chị chia sẻ, trong hành trình tìm hiểu về Vành đai Kuiper, ngược chiều với dư luận, đồng nghiệp nên đôi lúc có chút dao động. Nhưng, chị luôn lấy câu nói của Edison làm châm ngôn cho mình: "Thiên tài là 1% và 99% mồ hôi".
Chị cho rằng, tất cả mọi người, ai cũng mong muốn mình là người thông minh xuất chúng. Nhưng, điều đó chỉ dừng lại ở số ít rất nhỏ. Còn lại, để muốn đạt được mục đích thì phải đổi bằng mồ hôi, công sức. Riêng thế hệ trẻ, hãy tìm cho mình một niềm yêu thích và đam mê.
Và, bạn hãy tự tìm thấy thú vui trong đam mê đó. Bạn đừng vội nản lòng nếu may mắn chưa mỉm cười với mình. Chỉ cần đam mê, yêu thích, kiên trì, chắc chắn, bạn sẽ đi đến tận cùng ý nghĩa.
Chị cho hay, trong nghiên cứu khoa học không dành cho những người lười biếng, thiếu sự nhẫn nại. Với những bạn trẻ làm khoa học, nếu nhận thấy thắc mắc về một điều gì đó thì hãy tự tìm câu trả lời. Đừng vì những lời bàn tán của người khác mà nản lòng. Cái kết của việc tìm tòi là không ai có thể dự đoán được.
Tự hào là người Việt Nam Chị Hằng cho biết, trong tâm thức, chị luôn cảm thấy hài lòng và may mắn khi là người gốc Việt. Bất kể, đi đâu, chị cảm thấy tự hào khi giới thiệu về mình là con lạc cháu hồng. Đây cũng chính là lý do, chị nhận lời trở về nước, với hy vọng góp phần thổi bùng ngọn lửa yêu khoa học trong mọi người nói chung và giới trẻ nói riêng.
Huy Cường
Theo_Người Đưa Tin
VietinBank 6 năm liên tiếp dẫn đầu Ngành Ngân hàng nộp ngân sách Nhà nước Theo Bảng xếp hạng mới công bố: VietinBank đứng thứ 5 trong Top 10 doanh nghiệp (DN) nộp thuế thu nhập DN lớn nhất Việt Nam năm 2015. Đồng thời, VietinBank dẫn đầu trong số 9 ngân hàng nằm trong Bảng xếp hạng. Ngày 15/10, Công ty cổ phần Báo cáo đánh giá Việt Nam (Vietnam Report), báo VietNamNet và Tạp chí Thuế...