Giảng viên luật làm luật sư – “đ.ánh cược” cả uy tín làm thầy?

“Cũng như giảng viên làm bác sỹ là đ.ánh cược cả tín nhiệm làm nghề và uy tín người thầy với việc nhận làm, càng được tin tưởng hơn, giảng viên luật, nếu cấm hành nghề luật thì gắn thực tiễn bằng công cụ gì?” – Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân đặt câu hỏi.

Làm thầy có nên làm thợ?

“Mắc mớ” quan điểm cho phép hay không giảng viên luật hành nghề luật sư vẫn là vấn đề gây tranh luận trong phiên thảo luận tại Quốc hội về dự thảo Luật sư sửa đổi ngày 23/10. Không ít quan điểm trái chiều dù cả cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra đều thống nhất cho rằng cần quy định không cấp chứng chỉ hành nghề luật sư cho viên chức đang làm công tác giảng dạy pháp luật.

Chủ nhiệm UB Tư pháp Nguyễn Văn Hiện “bác” quan điểm cho phép giảng viên luật làm luật sư.

Ông Nguyễn Văn Hiện, Chủ nhiệm UB Tư pháp – cơ quan thẩm tra dự án luật phân tích, qua tổng kết 5 năm thi hành Luật luật sư cho thấy, một trong những hạn chế căn bản của hành nghề luật sư thời gian qua là hoạt động hành nghề luật sư, tổ chức hành nghề luật sư chưa mang tính chuyên nghiệp. Số luật sư hành nghề kiêm nhiệm các công việc khác vẫn còn khá cao (chiếm trên 20%). Điều này đã làm cho hoạt động luật sư hiện nay bị kém hiệu quả và kém chất lượng.

Ông Hiện lo ngại, việc quy định cho phép viên chức làm công tác giảng dạy pháp luật được kiêm nhiệm nghề luật sư sẽ không khắc phục được tình trạng nêu trên. Hơn nữa, việc cho phép kiêm nhiệm sẽ ảnh hưởng đến hoạt động chuyên môn giảng dạy, khó bảo đảm chất lượng hành nghề luật sư và cũng không phù hợp với mục tiêu xây dựng đội ngũ luật sư theo hướng chuyên nghiệp theo định hướng cải cách tư pháp và quan điểm chỉ đạo sửa đổi, bổ sung Luật luật sư lần này.

UB Tư pháp cũng “bác” cả ý kiến cho phép giảng viên luật hành nghề luật sư với tư cách luật sư tư vấn. Lý do đưa ra là nếu chỉ cấp Chứng chỉ hành nghề luật sư cho viên chức làm công tác giảng dạy pháp luật để làm dịch vụ tư vấn pháp luật thì sẽ hình thành hai loại luật sư: luật sư tư vấn và luật sư tranh tụng. Điều này không phù hợp với quy định hiện hành và định hướng phát triển nghề luật sư cũng như xu hướng chung của nhiều nước trên thế giới.

Một số đại biểu cũng nghiêng về quan điểm “can gián” với tình huống đặt ra, nếu cấp chứng chỉ hành nghề luật cho đội ngũ, trong một vụ án, thầy làm luật sư bảo vệ cho người bị kết án, học trò là thẩm phán, ngồi ghế chủ tọa xét xử. Khi đó, rất khó cho việc tuân theo pháp luật của thẩm phán vì về tâm lý lẫn đạo đức, học trò không được quyền phán quyết thầy của mình.

Làm nghề phải “cược” thêm uy tín người thầy

Những quan điểm “đối lập” phần nhiều được đưa ra từ những “người trong nghề”, cả nghề luật và nghề giáo.

Luật sư Trương Trọng Nghĩa (đại biểu TP.HCM) cho rằng, cho giảng viên luật làm nghề luật sư vừa ích lợi cho đội ngũ làm luật vừa tốt cho các giảng viên, tránh tình trạng giảng chay. “Đừng để xảy ra tình trạng người thầy đi dạy người khác cái nghề mà mình không làm được” – ông Nghĩa khuyến cáo.

“Bác” lo ngại cảnh thầy trò ngồi cùng một phòng xử án, ông Nghĩa lập luận, nếu đã muốn chi phối trò, chỉ cần ông thầy ngồi ở nhà “bốc” điện thoại can thiệp là xong. Hơn nữa, cấm giảng viên làm luật sư cũng không hạn chế được các tiêu cực trong lĩnh vực xét xử.

Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân: “Cấm giảng viên luật hành nghề luật thì việc giảng gắn thực tiễn bằng công cụ gì?” (ảnh: TTXVN)

Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân (đại biểu tỉnh Bắc Giang), với nhiều năm trong nghề làm thầy cũng cho rằng nên khuyến khích giảng viên trực tiếp tham gia thực hành về nghề mình dạy.

Ông Nhân phân tích, những người giảng dạy luật nếu đạt trình độ, học các bồi dưỡng nghiệp vụ luật sư mà dám nhận làm luật sư sẽ rất có ích cho nghề. Phó Thủ tướng dẫn ví dụ ở nhiều lĩnh vực khác, giảng viên ngành nông nghiệp làm hợp đồng tư vấn cho sản xuất nông nghiệp, tư vấn cây con chuyển giao tiến bộ. Giảng viên ở Bách Khoa đi làm tư vấn cho doanh nghiệp cải tiến thiết bị… Với nghề y, hầu hết các thầy giáo là trưởng khoa, phó khoa các trường đại học y đồng thời là phó bộ môn hoặc trưởng khoa ở bệnh viện.

“Những người đó đã đ.ánh cược cả tín nhiệm làm nghề và uy tín người thầy với việc nhận làm, càng được tin tưởng hơn. Với giảng viên luật, nếu cấm hành nghề luật thì họ gắn thực tiễn bằng công cụ gì?” – ông Nhân đặt câu hỏi.

Đại biểu Chu Sơn Hà (Hà Nội) góp ý kiến gạt đi quan ngại về việc làm “tay ngang”, ảnh hưởng thời gian cho công tác giảng dạy. Theo ông Hà, ở bậc đại học, ngoài giảng dạy, giảng viên nào cũng cần dành nhiều thời gian nghiên cứu. Quá trình tham gia xét xử các vụ án, quá trình bào chữa cho khách hàng cũng là một hoạt động nghiên cứu lại có thể áp dụng ngay vào thực tiễn.

Tuy nhiên, ông Hà cũng không phủ nhận việc khi thầy, trò ngồi một phòng xét xử, về mặt tâm lý là có tác động.

Theo Dantri