Giang hồ vặt

Chủ tịch UBND TP Hà Nội vừa có văn bản giao Công an TP nhanh chóng điều tra, xử lý nghiêm việc bảo kê (thu tiền bến bãi trái pháp luật) của một số đối tượng núp dưới danh nghĩa tổ đội bốc xếp ở chợ đầu mối Long Biên, báo cáo lên Thành ủy, UBND TP trước ngày 30/9 – được coi là động thái rất kịp thời của chính quyền TP nhằm ngăn chặn tình trạng “giang hồ cát cứ”, lộng hành, đe dọa cuộc sống, hoạt động buôn bán, làm ăn của người lương thiện.

Chỉ đạo của Chủ tịch UBND TP Hà Nội được dư luận hoan nghênh nhưng cũng không thể không đặt ra câu hỏi: Ai, tổ chức, cá nhân nào “chống lưng” cho hoạt động phi pháp của những kẻ “giang hồ vặt”, để chúng ngang nhiên lộng hành tại một khu chợ lớn của Thủ đô, giữa ban ngày?

Thu tiền bảo kê giữa chợ. Ảnh: Cắt từ video VTV.

Chợ đầu mối Long Biên là nơi tập kết hàng hóa từ các địa phương vùng Đông Bắc và cả vùng đồng bằng trung du Bắc Bộ trước khi tỏa về các chợ lớn trên địa bàn Hà Nội. Khu chợ cửa ngõ phía Đông Hà Nội này có khoảng 1.000 hộ buôn bán, với 300 hộ thường xuyên sử dụng xe ô tô chuyên chở hàng hóa, nông sản.

Theo phản ánh của tiểu thương, để xe được vào ra buôn bán tại chợ, họ phải chung tiền bảo kê (gấp hàng chục lần mức tiền mua vé vào cổng của Ban Quản lý chợ) cho một nhóm người nhân danh tổ đội bốc xếp. Thậm chí, có những tiểu thương phải nộp tiền bảo kê bến bãi khoảng 100 triệu đồng/năm cho người của tổ đội bốc xếp.

Làm con tính đơn giản sẽ thấy số tiền thu lợi bất chính từ việc tự đặt ra luật – lệ, đe dọa, khủng bố hàng ngàn tiểu thương của nhóm giang hồ vặt ở chợ đầu mối Long Biên, là vô cùng lớn. Hình ảnh được ghi lại, đăng tải trên phương tiện truyền thông đại chúng cũng cho thấy, 2 tổ đội bốc xếp ở chợ đầu mối Long Biên do một người đàn ông tên là Nguyễn Kim Hưng (còn gọi là Hưng “kính”) làm tổ trưởng. Là tổ trưởng tổ đội bốc xếp ở một khu chợ nhưng ông Hưng ăn mặc khá tươm tất (áo trắng, quần trắng, giày trắng, cổ quàng khăn) không phù hợp với công việc mà ông này phải làm hàng ngày. Hình ảnh được đăng tải cũng cho thấy thái độ trịch thượng, kẻ cả, ngang tàng, thách thức, đe dọa tiểu thương của ông Kính – dù chỉ là tổ trưởng tổ đội bốc xếp.

Việc nhóm người dưới danh nghĩa tổ đội bốc xếp chợ đầu mối Long Biên tự đặt ra luật – lệ, trắng trợn thu tiền bến bãi từ hàng ngàn tiểu thương buôn bán ở đây, khiến dư luận nhớ lại vụ án Dương Văn Khánh (Khánh “trắng”) vào những năm 1990. Dưới danh nghĩa tổ trưởng tổ đội bốc xếp, Khánh “trắng” điều khiển đàn em thực hiện nhiều hoạt động phi pháp, đe dọa, thu tiền bảo kê của tiểu thương chợ Đồng Xuân, vươn vòi cả vào đời sống chính trị của địa phương, trở thành Chủ tịch nghiệp đoàn lao động dịch vụ Đồng Xuân, Bắc Qua, Long Biên. Ngày 24/5/1996, khi bị Ban chuyên án của Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội (C14) Bộ Công an bắt tại nhà riêng ở số nhà 31/10 phố Nguyễn Thiệp – Hà Nội với 4 tội danh là giết người, cướp tài sản công dân, trốn thuế, che giấu tội phạm; Khánh “trắng” còn vỗ ngực: “Tôi là đoàn viên công đoàn, là Chủ tịch nghiệp đoàn!” cùng lời đe dọa lực lượng thực thi công vụ “bắt dễ, thả khó!”.

Vụ việc chợ đầu mối Long Biên cũng khiến nhiều người nhớ lại vụ án Năm Cam ở TP Hồ Chí Minh. Xuất thân chỉ là giang hồ vặt, bảo kê chợ búa, bến bãi, nhà hàng nhưng Năm Cam, với nhiều chiêu thức, thủ đoạn tinh vi, đã móc nối, mở rộng quan hệ với nhiều cán bộ ở các cấp – ngành từ Trung ương đến địa phương nơi y và gia đình cư trú. Vụ án Năm Cam khép lại bằng phiên tòa xét xử, khai mạc ngày 25/2/2003 tại TP Hồ Chí Minh với 155 bị can bị truy tố 24 tội danh khác nhau, trong đó có những người là cán bộ lãnh đạo cấp bộ – ngành và nhiều người là lãnh đạo tại các cơ quan ở TP Hồ Chí Minh, cho thấy tính chất phức tạp của vụ án do đối tượng giang hồ vặt Năm Cam cầm đầu.

Vụ việc chợ đầu mối Long Biên còn chờ kết quả điều tra của Công an TP Hà Nội. Tuy nhiên, phản ánh đầy bức xúc của tiểu thương, thái độ thách thức, đe dọa của tổ trưởng tổ đội bốc xếp, phần nào cho thấy, có gì đó rất không bình thường phía sau hoạt động thu tiền bảo kê bến bãi trắng trợn cũng như việc tự đặt ra luật – lệ để khống chế hàng ngàn tiểu thương hàng ngày phải vào ra, buôn bán. Vụ Khánh “trắng” ở Hà Nội, vụ Năm Cam ở TP Hồ Chí Minh là bài học lớn, là cái giá phải trả vô cùng đắt về sự “chống lưng” của một bộ phận cán bộ, tổ chức quản lý địa phương với hoạt động tội phạm núp dưới các vỏ bọc khác nhau tại các khu vực dân cư và tại các khu chợ, bến bãi trên cả nước.

Với những gì đang diễn ra, có thể thấy rất nhiều tiểu thương ở chợ đã không còn tin tưởng vào hoạt động của Ban Quản lý chợ đầu mối Long Biên. Theo phản ánh của tiểu thương thì mỗi khi xảy ra xung đột giữa họ với người của tổ đội bốc xếp, nhân viên Ban Quản lý chỉ đến “chứng kiến” rồi bỏ đi. Lãnh đạo Ban Quản lý chợ Long Biên cũng chỉ chấn chỉnh và nhắc nhắc nhở tiểu thương và thành viên tổ đội bốc xếp mỗi khi xảy ra xung đột. Ai bảo kê cho hoạt động phi pháp của một số đối tượng giang hồ vặt núp dưới vỏ bọc tổ đội bốc xếp chợ đầu mối Long Biên? Đây là câu hỏi mà hơn 1.000 tiểu thương chợ đầu mối Long Biên và dư luận trông chờ ở cơ quan có trách nhiệm của TP Hà Nội.

Có một thực tế không thể không nhắc đến là nhiều năm nay, đời sống xã hội khá “quen thuộc” với các cụm từ “giang hồ” hay “xã hội đen”. 2 cụm từ này gắn với các đối tượng bất hảo, câu kết kết bè đảng, làm những việc trái pháp luật, đạo lý, đe dọa việc buôn bán và cuộc sống bình thường của người dân lương thiện. 2 chữ “giang hồ” khi xưa, vốn chỉ dành cho những người có võ công cái thế, hành tung nghĩa trượng, lấy tín nghĩa làm đầu, đã bị biến tướng trở thành cụm từ đầy đe dọa đối với cuộc sống và việc làm ăn buôn bán của người dân. Trị cho nghiêm các đối tượng giang hồ vặt, đã và đang manh nha lộng hành, cát cứ ở các khu chợ hay bến bãi là đòi hỏi bức bách của đời sống xã hội, vì sự yên bình của mọi người dân.

Dương Thanh Tùng

Theo daidoanket