Gian truân đam mê ‘múa lửa’ với Zippo

“Cả 10 đầu ngón tay bị đứt liên tục, vết bỏng xuất hiện khắp nơi… không làm người mê Zippo chùn bước, thậm chí chỉ mong vết thương mau lành để tập &’múa’ tiếp”, một tay chơi Zippo nhiều năm ở Sài Gòn chia sẻ.

>> Thú chơi zippo đang &’sốt’ trở lại?

Khi một thanh niên sở hữu một chiếc bật lửa, nhiều người sẽ cho rằng anh ta là một gã suốt ngày phì phèo điếu thuốc. Nhưng có một sự thật đáng ngạc nhiên là rất nhiều chủ sở hữu của những chiếc Zippo ở Việt Nam lại không bao giờ hút thuốc lá.

Họ có những lý do rất đặc biệt để săn tìm những chiếc bật lửa ưng ý. Với một số, đó là sở thích sưu tầm “đồ chơi độc” (đối với những người này, Zippo quý không bao giờ được đổ xăng để dùng, mà đơn giản chỉ là để ngắm và khoe với bạn bè). Với phần lớn số khác, sở hữu Zippo là để &’múa’, là để thỏa mãn sở thích biểu diễn những màn &’ảo thuật’ với bật lửa trước bạn bè. Đây chính là một trong những lý do khiến giới trẻ mê mẩn loại công cụ châm lửa kim loại ra đời từ năm 1933 này.

Khác với các loại bật lửa khác, Zippo có hệ thống nắp được đóng mở nhờ một hệ thống bản lề rất đặc biệt, giúp người dùng dễ dàng mở ra khi sử dụng nhưng cũng rất kín khi gập lại (và tạo ra tiếng kêu rất “sướng tai”). Thêm vào đó, bánh xe của Zippo rất nhạy nếu được lắp đúng cách, chủ nhân của nó không cần phải sử dụng quá nhiều lực ở ngón tay để thắp sáng lõi bấc. Ngọn lửa khi cháy thì dù có quay cuồng ở tốc độ và phương hướng nào đi chăng nữa cũng không thể bị thổi tắt.

Chính những lý do trên khiến trong suốt quá trình tồn tại gần 8 thập kỷ, Zippo tạo ra một loại “văn hóa” của riêng mình là “văn hóa múa lửa”. Gần như không người nào dùng Zippo mà không cố học lấy vài chiêu cơ bản để “múa” mỗi khi có cơ hội.

Ngọn lửa ma thuật nuôi dưỡng thú chơi

“Zippo trick – hay múa lửa với Zippo – là làm sao để người đối diện không biết mình bật lửa lên lúc nào nhờ kỹ thuật khéo léo của bàn tay và tốc độ chuyển động tác”, Trần Đức Anh, một tay chơi Zippo 28 tuổi ở Hà Nội, được biết đến là một trong những đầu mối cung cấp Zippo khá lão làng ở đất Hà thành dưới biệt danh Bop, cho biết. “Điểm mấu chốt của trick là xác định điểm tỳ của bật lửa vào tay, sau đó mới là tốc độ. Những kiểu trick khó nhất thực chất chính là những kiểu trick dễ kết hợp với tốc độ. Bạn mở Zippo theo cách bình thường nhưng thật nhanh, đó cũng là trick. Đó có thể là một kiểu bật bình thường bạn mất 3 bước để hoàn thiện, nhưng người xung quanh chỉ thấy bạn dùng có một bước là đã thấy lửa”.

Cũng giống như trick bài Tây, các kỹ thuật của Zippo trick được chia làm cơ bản và nâng cao. Người tập cần nhuần nhuyễn các “ngón” căn bản trước rồi sau đó mới tự sáng tạo ra những bước nâng cao theo phong cách của riêng mình. “Đó là cũng là lý do mà tôi có thể khẳng định tôi biết hàng trăm kiểu trick khác nhau, nhưng kỳ thực cũng chỉ xuất phát từ vài chục chiêu chính mà thôi”, Đức Anh tiếp.

Một trong những trick của Bop.

“Tùy vào cách thao tác với Zippo, có thể chia các kỹ thuật căn bản của &’múa lửa’ thành những loại chính là bóp, bật, búng, lắc, dập, trượt, bẻ, lăn và quay”, Nguyễn Văn Tình, admin Cộng đồng ZippoVietnam.net, giải thích. “Ví dụ, bóp là kỹ thuật để lòng bàn tay ngửa lên trời, dùng ngón cái giữ đáy Zippo, ngón trỏ và ngón giữa giữ nắp của bật lửa sao cho bản lề hướng vào ngón út rồi bóp để ngón trỏ và ngón giữa trượt từ thân xuống đáy Zippo. Làm thao tác này thật nhanh, lực li tâm sẽ khiến nắp Zippo tự bật mở”.

Trước đây, những người chơi Zippo cũng đã thường tự tìm đến nhau để biểu diễn kỹ thuật và để học hỏi lẫn nhau, nhưng chưa thật sự hệ thống. Bởi vậy, thời gian để thành thục một trick có thể kéo dài đến vài tháng. Những năm gần đây, thời điểm các trang cho phép đăng clip như YouTube, Zing Video… phát triển mạnh, cộng đồng chơi Zippo cũng có điều kiện để phát triển bùng nổ… Không chỉ diễn khi gặp mặt bạn bè, các cao thủ trick đã bắt đầu tự quay kỹ thuật của mình rồi chia sẻ trên mạng. Cách truyền bá đơn giản này đem lại hiệu quả rất tích cực khi phổ biến được rất nhiều các trick, giúp người tập không còn phải mò mẫm nữa.

“Tôi không phải là dân trick, nhưng để nuôi dưỡng thú chơi, tôi cũng có kiêm luôn việc mua bán Zippo, để bán được, tôi cũng tập các trick để diễn trước những người muốn mua. Có không ít người chẳng hề hút thuốc nhưng xem tôi biểu diễn đã ngỏ ý muốn mua Zippo”, &’Bop’ Đức Anh vui vẻ nói. “Gần đây tôi cũng bắt đầu quay clip của riêng mình để chia sẻ với anh em qua mạng. Giới trẻ thế hệ sau này tập trick nhanh hơn ngày xưa rất nhiều, vì kỹ thuật căn bản đã được những người đi trước hướng dẫn chi tiết. Sự chia sẻ và tính cộng đồng trong thú chơi này rất quan trọng vì từ đó, các kiểu trick mới được hoàn thiện, sáng tạo và phát triển theo chiều rộng”.

Ngoài &’Bop’, ở Việt Nam, những cái tên &’múa lửa dẻo’ được khá nhiều dân chơi Zippo biết đến còn có &’Kts’ Hải, Mạnh &’TranTien’… đều nổi lên nhờ những clip chia sẻ kỹ năng. Trong đó, Kts Hải, một người chơi Zippo ở Sài Gòn, nổi danh hơn cả vì được coi là thuộc lớp người đầu tiên đưa các clip trick với độ nhuần nhuyễn cao lên mạng để cho mọi người tập.

Thú chơi đánh đổi bằng… máu và da

Thoạt nhìn, nhiều người xem đều thấy chiếc bật lửa nhỏ nhắn khó có thể làm tổn thương đến các tricker, nhưng thực ra để có những màn trình diễn điêu luyện, không ít người chơi đã phải tróc da, bật máu.

“Thời gian tập mỗi trick có khi lên đến hàng tuần hoặc hàng tháng. Việc cố làm sao để nắm bắt được điểm tì, rồi lại tăng độ nhanh của động tác và đột ngột dừng ở một thời điểm dễ khiến người tập gặp tai nạn vì cạnh của nắp Zippo và của buồng đốt rất sắc”, Nguyễn Văn Tình cho biết.

Theo Tình, ở những người đam mê tập &’múa lửa’, sẹo đứt ở cả 10 ngón tay là chuyện bình thường. Nhẹ thì có thể chỉ sượt qua da, nặng thì có thể ứa máu… khiến người tập phải băng tay cả một thời gian dài trước khi quay lại tiếp tục “múa”.

Chơi với lửa thì ắt sẽ bị bỏng, người chơi Zippo khó tránh những “tai nạn” kiểu này. Bởi hầu hết các trick đều yêu cầu có sự hiện diện của ngọn lửa trong suốt quá trình “múa”. Các vết bỏng không đến từ ngọn lửa, mà hầu hết là đến từ buồng đốt bị làm nóng quá lâu.

“Trên cộng đồng ZippoVietnam của mình, chúng tôi luôn đề cao những lời khuyên các thành viên cẩn thận khi tập trick để không gây nguy hiểm cho mình và những người xung quanh”, Tình khẳng định. “Người tập nên cắt tỉa móng tay thật gọn bởi móng tay dài sẽ gây vướng. Nếu cần có thể thoa thêm kem chống bỏng bởi nhiệt độ của buồng đốt sau những màn tập liên tục sẽ rất cao. Nhiều người thậm chí còn tập liên tục trong nhiều giờ mà không để cho phần thép quanh ngọn lửa kịp nguội đi”.

Không chỉ gây ra những “tai nạn” về mặt “thể xác” như vậy, những rủi ro gặp phải “tai nạn về mặt tinh thần” của những người mê “múa lửa” là rất cao. Nguyên do nằm ở chỗ mỗi chiếc Zippo thường có giá vài trăm, hoặc vài triệu đồng, mà khi tập thì chuyện rơi rớt là không tránh khỏi.

“Dân trick Zippo chúng tôi thường bao giờ cũng phải sở hữu ít nhất là 2 chiếc, một chiếc ưng ý để xài, còn một chiếc &’cùi bắp’ để tập, lỡ có bị rơi, hỏng cũng đỡ xót. Chứ để rơi, móp méo một món đồ cả triệu đồng thì chịu sao nổi”, Tình cười nói.

Clip của Mạnh cũng được chia sẻ để dân múa lửa tham khảo.

Không giống như thú biểu diễn với các quân bài, người chơi trick Zippo ở Việt Nam từ trước đến nay gần như chưa bao giờ có được một sân chơi thực sự để chiêm ngưỡng và học hỏi lẫn nhau. Trong khi dân mê Zippo ở các nước như Nhật Bản và Trung Quốc có những giải biểu diễn riêng để so tài các ở đẳng cấp cao thì ở Việt Nam, quay clip và chia sẻ qua Internet là hình thức “diễn” cao nhất.

“Cuối năm ngoái, người chơi Zippo ở Hà Nội đã gặp nhau ở một quán cà phê và tổ chức cuộc thi tài The Best Tricker đầu tiên và có trao giải cho người thắng cuộc dựa trên các tiêu chí kỹ thuật, sáng tạo và tâm lý. Nhưng đó mới chỉ là sự khởi đầu. Để cộng đồng phát triển, cần có thêm nhiều cuộc thi quy mô hơn”, &’Bop’ Trần Đức Anh kết luận.

Tâm Anh