Giám sát năng lực, đạo đức kiểm định viên để ngăn sai phạm

TS Nguyễn Xuân Thủy cho rằng, tiêu cực xảy ra tại một loạt trung tâm đăng kiểm tồn tại từ lâu nhưng chậm phát hiện.

Thông tin “Giám đốc trung tâm đăng kiểm không biết chữ, mới học hết lớp 3″ được Trung tướng Tô Ân Xô, Chánh văn phòng, người phát ngôn của Bộ Công an thông báo tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ diễn ra chiều 3/1.

Cơ quan CSĐT Công an TP.HCM làm rõ dấu hiệu sai phạm tại Phòng Kiểm định xe cơ giới – Cục Đăng kiểm Việt Nam. Ảnh: Công an cung cấp

Người phát ngôn của Bộ Công an cho biết, trong những tuần qua, Công an TP.HCM và một số cục nghiệp vụ của Bộ Công an đã phát hiện, làm rõ các hành vi sai phạm trong cấp giấy chứng nhận kiểm định tại một số trung tâm đăng kiểm ở một số tỉnh, thành như TP.HCM, Long An, Tiền Giang, Sóc Trăng, Đồng Tháp, Bắc Giang, Bắc Ninh…

Đáng chú ý, một số trung tâm đăng kiểm không đủ tiêu chuẩn nhưng vẫn lập danh sách kiểm định viên ảo, hợp thức hóa quy định của Chính phủ khi thành lập trung tâm đăng kiểm như phải có 3 kiểm định viên, phải có 1 kiểm định viên bậc cao.

“Trong quá trình điều tra, đã phát hiện có giám đốc trung tâm đăng kiểm không biết chữ. Người này khai mới học lớp 3 cách đây 50 năm nhưng lên làm Giám đốc Trung tâm đăng kiểm 50-17D ở huyện Nhà Bè, TP.HCM”, ông Tô Ân Xô thông tin.

Trao đổi với phóng viên VietNamNet về vấn đề này, TS. Nguyễn Xuân Thủy, nguyên Giám đốc Nhà xuất bản Giao thông vận tải cho rằng, những vụ việc tiêu cực xảy ra tại một loạt trung tâm đăng kiểm được phát hiện thời gian qua cho thấy vấn đề đã tồn tại từ lâu nhưng chậm được phát hiện.

TS. Nguyễn Xuân Thủy, nguyên Giám đốc Nhà xuất bản Giao thông vận tải.

Theo ông Thủy, cơ quan đăng kiểm có trách nhiệm quản lý, giám sát kỹ thuật phương tiện. Nước ta có hàng nghìn phương tiện đường thuỷ, hàng không và hàng triệu phương tiện giao thông đường bộ nên việc đảm bảo an toàn là rất quan trọng.

“Mỗi ngày có hàng triệu phương tiện chạy trên đường, xác suất xảy ra tai nạn rất cao nhất là đối với phương tiện có chất lượng kỹ thuật kém, vấn đề điện, phanh, tốc độ không đảm bảo.

Nếu giám sát một cách hờ hững, thiếu trách nhiệm, tiêu cực, không làm hết chức năng của mình thì phương tiện ra đường sẽ không đảm bảo kỹ thuật, xác suất xảy ra tai nạn càng cao hơn. Mỗi năm xảy ra hàng nghìn vụ tai nạn giao thông với hàng nghìn người chết đều có một phần liên quan đến vấn đề đăng kiểm”, ông Thuỷ nhấn mạnh.

Thẳng thắn chỉ ra nguyên nhân xảy ra tình trạng này, vị chuyên gia với hơn 30 năm nghiên cứu về giao thông đô thị nhấn mạnh, có trách nhiệm của cơ quan quản lý.

Thứ nhất, do chủ trương xã hội hóa, thành lập mạng lưới với hàng trăm trạm đăng kiểm nhưng sắp xếp lộn xộn, mà không cân đối với các phương tiện. Điều này dẫn đến nhiều tỉnh ít phương tiện nhưng nhiều trạm đăng kiểm. Trạm nào cũng muốn có nhiều xe vào kiểm định để tăng doanh thu nên họ tìm mọi cách cạnh tranh, hút khách.

“Trạm đăng kiểm chú ý nhiều đến doanh thu chứ chưa quan tâm đến chất lượng. Vì thế xảy ra tình trạng bôi trơn, đưa tiền… là xe đi qua trót lọt. Nhiều phương tiện cũ nát vẫn qua được”, ông Thủy nhận định.

Thứ hai, cơ quan quản lý đã không giám sát chặt chẽ trình độ của kiểm định viên. Trong khi đó những người làm đăng kiểm phải đạt điều kiện là kỹ sư trở lên.

Giải pháp quan trọng nhất để ngăn chặn những sai phạm này, theo ông Thủy, phải tăng cường công tác giám sát chất lượng, năng lực, kỹ năng, đạo đức của các kiểm định viên.

Ngoài ra, cơ quan quản lý cần tăng cường quán triệt vai trò với những người làm đăng kiểm vì họ chính là một trong những người liên quan tới tình trạng tai nạn giao thông trên đường.

Ông Thuỷ nhận định: “Nếu kiểm tra tốt phương tiện sẽ giảm bớt 20 – 30% tai nạn giao thông, bởi vì có rất nhiều vụ tai nạn giao thông do mất phanh, mất lái hoặc các yếu tố hỏng hóc khi xuống đèo, dốc… Do đó, chính người đăng kiểm góp phần đảm bảo an toàn giao thông, nếu họ làm tốt chức năng, vai trò của mình thì sẽ giảm bớt những vụ tai nạn thương tâm xảy ra”.