Giám đốc ILO Việt Nam chỉ cách giữ việc làm cho người lao động

Cần tập trung duy trì việc làm, bằng cách hướng những hỗ trợ của Chính phủ tới những doanh nghiệp có thực hiện các biện pháp để giữ người lao động và bảo vệ sức khỏe của người lao động bằng các hình thức phân công công việc đảm bảo sức khỏe.

Chợ Yên Thế (Hà Nội) được kẻ các vạch ngăn cách để bảo đảm khoảng cách giữa người tham gia mua bán – Ảnh: MAI THƯƠNG

Đó là khuyến nghị của TS Chang Hee Lee – giám đốc Tổ chức Lao động Quốc tế Việt Nam – trong một bài chia sẻ về ứng phó với dịch COVID-19 tại Việt Nam gửi đến báo chí.

“Về phương diện sức khỏe cộng đồng, Việt Nam đã thể hiện là một trong những nước đi đầu trên thế giới. Đã đến lúc chứng tỏ rằng Việt Nam cũng xuất sắc như vậy trong giải quyết các thách thức về kinh tế, xã hội và thị trường lao động”, ông đánh giá.

Giữ việc làm và bảo vệ người lao động

TS Chang dự báo, doanh nghiệp nhiều khả năng sẽ phải cho thêm nhiều người lao động nghỉ việc – điều mà chúng ta đã bắt đầu nhìn thấy và nếu không có biện pháp kiềm chế. Điều này sẽ làm trầm trọng cuộc khủng hoảng xã hội.

“Điều quan trọng cần làm là tập trung duy trì việc làm, bằng cách hướng hỗ trợ của Chính phủ tới những doanh nghiệp có thực hiện các biện pháp để giữ người lao động, và bảo vệ sức khỏe của họ bằng các hình thức phân công công việc đảm bảo sức khỏe.

Chẳng hạn, đổi ca hàng ngày có thể vừa giúp giữ người lao động, vừa thực hiện giãn cách xã hội. Đây là cách thức chia sẻ công việc trong thời kỳ khó khăn. Làm như vậy cũng sẽ giúp làm chậm và giảm thiểu cú sốc từ khủng hoảng việc làm”, TS Lee chỉ rõ.

Một doanh nghiệp tại TP.HCM bố trí công nhân ngồi cách xa nhau trong bữa ăn giữa ca để đảm bảo khoảng cách an toàn – Ảnh: THANH VÂN

Theo ông, để làm được điều đó, quan trọng là cần phải tổ chức đối thoại xã hội giữa doanh nghiệp và người lao động, và giữa cả hai bên với Chính phủ, để tìm được hướng điều chỉnh dần dần đối với việc làm, số giờ làm việc và tiền lương, dựa trên cơ sở đồng thuận.

“Đối thoại xã hội có thể tạo ra niềm tin và sự tín nhiệm vào chính sách và các biện pháp mà Chính phủ và doanh nghiệp thực hiện nhằm giảm thiểu khả năng dẫn tới bất ổn xã hội.

Điều đó sẽ giúp nền kinh tế hồi phục khi COVID-19 được khống chế. Về phương diện này, Việt Nam đã có một số sáng kiến hay”, TS Chang Hee Lee phân tích.

TS Chang đánh giá cao việc Việt Nam đã bắt đầu đưa ra và triển khai các gói chính sách kích thích nền kinh tế, hỗ trợ doanh nghiệp, việc làm và thu nhập, giúp tăng cường khả năng hồi phục hậu COVID-19 bằng việc giảm thiểu những tác động tiêu cực lên con người cũng như tiềm năng phát triển kinh tế của tương lai.

Chính sách cho nông dân, hộ kinh doanh và doanh nghiệp siêu nhỏ

Mục tiêu tiếp theo, theo TS Chang là cần giảm thiểu tác động của các biện pháp kiềm chế dịch bệnh tới các doanh nghiệp siêu nhỏ, hộ kinh doanh gia đình, nông hộ và khu vực nông nghiệp – nông thôn.

Theo ông, phạm vi và tốc độ khủng hoảng việc làm do đại dịch COVID-19 gây nên có thể lớn hơn rất nhiều so với khả năng gánh vác của hộ kinh doanh gia đình và người làm nông nghiệp.

Chính phủ cần có biện pháp hỗ trợ có tính mục tiêu để người dân có thể vượt qua những thời điểm khó khăn nhất của khủng hoảng, cho tới khi tình hình dần trở lại bình thường.

Ông nhấn mạnh, những hình thức “giãn cách xã hội” nghiêm ngặt có lẽ cần phải dần được nới lỏng, để các hoạt động kinh tế của các doanh nghiệp siêu nhỏ và hộ gia đình có thể cung cấp nguồn sống cho con người, cho khả năng chống chịu và bình ổn.

Nhưng “đó cần phải là kinh doanh an toàn và lành mạnh dưới sự chỉ dẫn rõ ràng về cách áp dụng giãn cách xã hội trong các hoạt động kinh doanh”.

“Đó chính là những loại hình kinh tế đã giúp Việt Nam vượt qua thời kỳ chiến tranh, và các cuộc khủng hoảng kinh tế trước đây.

Trong trường hợp sụt giảm mạnh nhu cầu của thế giới đối với hàng hóa và dịch vụ của Việt Nam, hoặc chuỗi cung ứng toàn cầu bị đứt gẫy, chính hàng triệu doanh nghiệp siêu nhỏ, đơn vị kinh doanh hộ gia đình và khu vực nông nghiệp – nông thôn mang lại sự hỗ trợ thay thế.

Vì vậy, cần tạo điều kiện để họ phát huy vai trò của mình trong giai đoạn quan trọng này, với sự hỗ trợ của Chính phủ”, TS Chang Hee Lee nhận định.

VŨ THỦY