“Giải trình xây nhà hát 1.500 tỷ đồng chỉ càng làm dư luận bức xúc”

“Dự án cao tốc 34.000 tỷ vừa thông xe đã hỏng, chỉ tuyên bố là đã có chỉ đạo chỉ rút kinh nghiệm thì nhẹ quá. Cứ rút kinh nghiệm liên tục như vậy, căn bệnh của đầu tư công không thể rút được”, TS.Nguyễn Đình Cung bức xúc.

Dự án cao tốc 34.000 tỷ chi chít “ổ gà” (cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi), vừa thông xe khoảng 1 tháng đã hỏng (Ảnh: I.T)

Ngày 17.10, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương ( CIEM) đã phối hợp với Chương trình Australia Hỗ trợ cải cách kinh tế Việt Nam (Aus4Reform) tổ chức hội thảo “Kinh tế Việt Nam: Tiếp tục khơi dòng cải cách và củng cố niềm tin đầu tư” nhằm cập nhật, phân tích, đánh giá diễn biến kinh tế vĩ mô quý III.2018. Đồng thời, phân tích một số vấn đề kinh tế nổi bật và đưa ra kiến nghị trong hoạt động điều hành kinh tế vĩ mô trong các tháng cuối năm 2018 và các năm tiếp theo.

Giải trình xây nhà hát 1.500 tỷ đồng chỉ càng làm dư luận bức xúc

Chia sẻ về vấn đề quản lý thu – chi ngân sách, đầu tư công, TS. Nguyễn Đình Cung khẳng định, chi tiêu ngân sách đang là một trong những điểm yếu lớn của nền kinh tế Việt Nam. Cụ thể, ngân sách đã giảm số bội chi nhưng chưa giảm được số khoản chi và chưa phát huy hiệu quả của những khoản chi.

TS. Nguyễn Đình Cung liên tiếp đặt câu hỏi: “Giảm số chi và tăng hiệu quả chi là yêu cầu rất cấp thiết. Thời gian qua, việc tăng thu được thực hiện rất ráo riết nhưng tăng chi lại thiếu minh bạch. Ví dụ tăng kịch khung thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu nhưng khoản tăng thu này, sau đó chi cho những hoạt động gì, mục tiêu gì? Đó là những câu hỏi rất cần thiết, người dân quan tâm nhiều hơn.

Hay nguồn thu 5 tỷ USD từ việc bán cổ phần Sabeco chi cho những cái gì? Người dân rất cần biết những khoản chi này được thực hiện như thế nào?”.

TS. Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM). (Ảnh: I.T)

Từ đây, ông Cung tiếp tục chỉ ra một điểm yếu khác trong quản lý ngân sách là cơ chế phân bố ngân sách thiếu hợp lý, làm sai lệch động lực tăng trưởng. Từ đó, làm suy yếu nỗ lực, giảm sáng kiến vươn lên của các nơi dám cải cách, dám đi vào thị trường và các địa phương đang nỗ lực, cố gắng.

Về đầu tư công, dù có sự giảm xuống về số lượng đầu tư nhưng bệnh của chưa giải quyết như đầu tư dàn trải, lỗ…. Đồng thời, chưa có dấu ấn công trình cụ thể, mang yếu tố nhiệm kỳ để lại ảnh hưởng lớn.

Khu đất dự kiến xây dựng nhà hát 1500 tỷ đồng tại Thủ Thiêm. (Ảnh: Zing.vn)

Đối với đề xuất xây nhà hát 1.500 tỷ đồng tại TP.HCM hay dự án cao tốc 34.000 tỷ chi chít “ổ gà” (cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi), vừa thông xe đã hỏng, TS. Nguyễn Đình Cung cho biết, riêng nhà hát 1.500 tỷ đồng ở TP.HCM, những người quyết định đầu tư chưa có giải trình, báo cáo về việc đầu tư.

“Tôi thấy quyết định đầu tư nhà hát 1.500 tỷ đồng ở Thủ Thiêm chưa đưa ra căn cứ, giải trình thấu đáo về quyết định đầu tư. TP.HCM cứ nói rằng đã có kế hoạch, quy hoạch xây dựng nhà hát 20 năm rồi. Cách giải trình này chỉ làm dư luận bức xúc thêm thôi, vì căn cứ đưa ra quyết định phải là hiệu quả đầu tư, đó là điều dân chúng đòi hỏi, cũng như trước khi quyết định đầu tư cần phải cân nhắc rất kỹ giữa các phương án. Song điều này lại không có bất kỳ giải trình nào.

Dự án cao tốc 34.000 tỷ vừa thông xe đã hỏng, chỉ tuyên bố là đã có chỉ đạo chỉ rút kinh nghiệm thì nhẹ quá. Cứ rút kinh nghiệm liên tục như vậy, căn bệnh của đầu tư công không thể rút được”, TS. Nguyễn Đình Cung bức xúc.

“Không thể lấy lý do bận xử lý yếu tố bên ngoài mà chậm cải cách!”

Về cải cách chính sách vĩ mô, ông Cung thừa nhận đã bước đầu được cải thiện, cách thức tăng trưởng dần cải thiện, tăng trưởng của Việt Nam không còn dựa chủ yếu vào việc bơm tài chính ra thị trường mà thay đổi nhiều hơn về phía cung – khuyến khích sản xuất.

“Môi trường kinh doanh được cải thiện và có sự khác biệt so với trước. Tuy nhiên, trong những điều kiện kinh doanh được bãi bỏ, có những cái bãi bỏ thực tế, thực chất nhưng có cái bãi bỏ hình thức. Có thay đổi nhưng đạt mục tiêu kỳ vọng là không có”, TS Cung nói.

Ông Cung cho rằng, bãi bỏ điều kiện kinh doanh nói riêng và cải thiện môi trường kinh doanh nói chung cần phải thực hiện mạnh mẽ và quyết liệt hơn. Dù mục tiêu đặt ra là cắt giảm 50% điều kiện kinh doanh nhưng kinh nghiệm cho thấy con số này vẫn quá ít, bởi thực tế rào cản này đang thừa quá nhiều. Trong đó, riêng về điều kiện đầu tư đất đai chúng ta chưa thay đổi.

Ông Nguyễn Anh Dương, Trưởng Ban chính sách Kinh tế vĩ mô (CIEM)

Trong khi đó, ông Nguyễn Anh Dương, Trưởng Ban chính sách Kinh tế vĩ mô (CIEM) nhấn mạnh: Duy trì đà tăng trưởng kinh tế trong 4 đến 8 quý tới không quá khó, nhưng tính bền vững sau đó vẫn khó khẳng định bởi cả tiêu dùng cuối cùng và tích lũy tài sản đều tăng chậm lại. Xuất khẩu phụ thuộc chủ yếu vào khu vực FDI, hàng hóa xuất khẩu và thị trường xuất khẩu chưa được đa dạng hóa.

“Không thể lấy lý do bận xử lý các yếu tố bên ngoài mà chậm cải cách… Và dù có khung khổ chính sách tiền tệ lạm phát mục tiêu hay không, cải cách về phía cung là không thể thay thế được”, ông Nguyễn Anh Dương nói.

Để đảm bảo mục tiêu tăng trưởng bền vững trong dài hạn, TS. Nguyễn Anh Dương cho rằng, cần tiếp tục cải cách thể chế kinh tế (môi trường kinh doanh, cạnh tranh, doanh nghiệp Nhà nước, đổi mới sáng tạo) và ứng phó tốt với các cú sốc bất lợi từ thế giới.

Trưởng Ban chính sách Kinh tế vĩ mô của CIEM cũng lưu ý tới sự cần thiết trong kiểm soát lạm phát, nhưng phải linh hoạt hơn trước rủi ro suy giảm kinh tế toàn cầu.

“Không thể lấy lý do bận xử lý các yếu tố bên ngoài mà chậm cải cách… Và dù có khung khổ chính sách tiền tệ lạm phát mục tiêu hay không, cải cách về phía cung là không thể thay thế được”, ông Dương nêu rõ.

Theo Danviet