Giải pháp tái cơ cấu đặc biệt

Qua hơn ba năm triển khai, đề án “Tái cơ cấu hệ thống các tổ chức tín dụng giai đoạn 2011 – 2015″ đã đi đến giai đoạn thực hiện cuối cùng, song cũng là giai đoạn quyết định, quan trọng nhất đồng thời cũng khó khăn nhất.

Sau giai đoạn các ngân hàng thương mại (NHTM) tự nguyện sáp nhập và tự cơ cấu lại, đã có ba NHTM cổ phần có phần vốn chủ yếu do Nhà nước nắm giữ sáp nhập với NHTM cổ phần thích hợp. Tiếp đó, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cũng đã phê duyệt các phương án sáp nhập giữa các NHTM cổ phần “thuần túy” với nhau theo nguyên tắc tạo ra các NHTM lớn hơn, có sức cạnh tranh cao hơn và huy động nguồn lực của các NHTM cổ phần có thực lực mạnh tham gia xử lý các NHTM cổ phần cần cơ cấu lại. Và gần đây, một biện pháp mạnh được NHNN sử dụng trong tái cơ cấu hệ thống tổ chức tín dụng là mua lại ngân hàng với giá 0 đồng. Đây là những trường hợp NHTM cổ phần buộc phải cơ cấu lại song chưa có phương án sáp nhập hay tự tái cơ cấu khả thi như trường hợp của NHTM cổ phần Xây dựng (VNCB) hay NHTM cổ phần Đại Dương (Ocean Bank) và GPBank.

Mua lại một số ngân hàng với giá 0 đồng được coi là biện pháp cần thiết và thích hợp, với điều kiện thị trường tài chính ngân hàng nước ta hiện nay khi kết hợp cơ cấu lại tổ chức tín dụng theo nguyên tắc tự nguyện với bắt buộc, sáp nhập, hợp nhất tổ chức tín dụng yếu kém với nhau và mở rộng mô hình tổ chức tín dụng mạnh hợp nhất với tổ chức tín dụng yếu hơn, tăng cường vai trò can thiệp của NHNN Việt Nam, bảo đảm tiến trình tái cơ cấu kịp thời và hiệu quả. Một mặt, thông qua việc mua lại giá 0 đồng, NHNN buộc các NHTM này chuyển đổi từ mô hình cổ phần sang mô hình trách nhiệm hữu hạn một thành viên thuộc sở hữu Nhà nước do thực chất các NHTM cổ phần này đã thua lỗ lớn, không còn vốn điều lệ, âm vốn chủ sở hữu nên các nghĩa vụ cũng như quyền lợi đối với khách hàng, cả người gửi tiền lẫn vay tín dụng đều được chuyển toàn bộ từ các cổ đông hiện hữu sang cho NHNN. Nhờ vậy, hệ thống các tổ chức tín dụng không bị xáo trộn và thị trường tín dụng ngân hàng giảm rủi ro hệ thống. Mặt khác, NHNN giao trách nhiệm cho một số NHTM hàng đầu hỗ trợ toàn diện để vực dậy các NHTM đã bị mua lại, từ hỗ trợ về nhân lực quản lý, về tài chính đến tổ chức sắp xếp và tái cơ cấu, xử lý nợ xấu…, từ đó giúp các NHTM này vượt qua khó khăn, quay trở lại thị trường ngân hàng với tư cách NHTM cổ phần độc lập hoặc đủ điều kiện sáp nhập và hợp nhất với tổ chức tín dụng phù hợp.

Kết quả thực hiện giải pháp mua lại ngân hàng 0 đồng còn cần thời gian để nhìn nhận, đánh giá. Song, có thể thấy, quá trình tái cơ cấu các ngân hàng đang diễn ra quyết liệt với nhiều cách thức, giải pháp đa dạng, mạnh mẽ được thực hiện trên nguyên tắc dứt điểm, kiên quyết, đồng bộ và có tầm nhìn xa. Chặng đường nước rút của tiến trình tái cơ cấu các tổ chức tín dụng không thể thiếu những giải pháp tái cơ cấu đặc biệt, phù hợp với trình độ phát triển và điều kiện cụ thể của thị trường tài chính ngân hàng Việt Nam.

ANH VŨ

Theo_Báo Nhân Dân