Giải mã hiện tượng cá bơi ngửa, hoa sen nở trái mùa ở Nghệ An

Dư luận xã Nam Thành, tỉnh Nghệ An xôn xao, bàn tán về chuyện cá bơi ngửa, hoa sen nở trái mùa khiến những tin đồn mang màu sắc tâm linh theo nhau mọc như nấm sau mưa.

Con cá mè được người dân cho là “thần linh” bởi luôn bơi ngửa ở trong giếng.

Mục sở thị hiện tượng lạ kỳ

Tìm về xóm Đăng Lưu (xã Nam Thành) những ngày này, đi tới đâu chúng tôi cũng thấy người dân đang tụm năm, tụm ba bàn tán về câu chuyện cá bơi ngửa và hoa sen nở trái mùa. Hòa vào dòng người đang lũ lượt kéo đến hồ sen, chúng tôi được ông Nguyễn Trọng Bình (70 tuổi, người trông coi giếng cổ Tiên Hồ) cho biết: “Sống đến từng này tuổi, tôi chưa thấy hiện tượng nào lạ đời như vậy. Bình thường, sen chỉ nở vào mùa hè, đến mùa Thu thì tàn lụi. Giờ tiết trời đã bước vào cuối mùa Thu, đầu mùa Đông rồi mà hoa sen trong giếng lại đột ngột nở rộ. Không những vậy, dưới giếng lại có con cá mè khá to bơi ngửa trên mặt nước, mỗi ngày chỉ một thời gian nhất định rồi lặn xuống”.

Cũng theo ông Bình, giếng cổ Tiên Hồ có từ thời lập làng đến nay. Trước kia, giếng là nơi cung cấp nước sinh hoạt cho cả làng. Sau này nhờ điều kiện sống tốt hơn, bà con đều đào giếng khoan ở nhà tự cung, tự cấp. Bị lãng quên, giếng cổ cũng bị biến thiên thời gian làm hư một phần kiến trúc. Mãi đến ba năm trước, thấy giếng làng có nguy cơ bị mất, các cụ cao niên trong làng mới họp bàn quyết định tôn tạo lại để giữ gìn nét văn hóa cho con cháu đời sau.

Ngày 17/10/2011, người dân làng Tiên Hồ đã quyên góp tiền bạc nạo vét, cải tạo lại giếng. Sau hơn 1 tháng thi công, việc tôn tạo giếng cổ hoàn tất, người dân đã xây am thờ sát bên cạnh để thắp hương vào ngày rằm hay lễ, Tết. Nhiều người tin rằng, giếng cổ Tiên Hồ là nơi linh thiêng, là “long mạch” làng. Bà Trần Thị Quân (50 tuổi, ngụ tại địa phương) cho biết: “Từ khi giếng được tôn tạo, chúng tôi thường xuyên đến đây thắp hương cầu may mắn”.

Ngày rằm tháng 7 Âm lịch vừa qua, thấy ao hồ trống vắng, 3 vị cao niên trong làng gồm: ông Nguyễn Công Quỹ (Bí thư chi bộ xóm), ông Nguyễn Như Thanh (xóm trưởng), ông Nguyễn Trọng Hà (cán bộ về hưu) đã đến nhà một người dân trong xã để xin 5 gốc sen cấy xuống giếng cổ này. Khi trồng sen, mọi người đều hy vọng cây trụ qua mùa Đông này để cho hoa vào mùa hè năm tới. Những sau 2 tháng, những cây sen này đã đẻ nhánh phủ kín khắp mặt giếng và bất ngờ nở hoa. Cùng thời điểm này, ao sen nhà bà Vinh (người cho sen) đã tàn lụi hết. Những bông hao nở bung tỏa hương thơm ngát đã thu hút hàng trăm người hiếu kỳ đến chiêm ngưỡng.

Kỳ lạ hơn, khi đang ngắm hoa sen nở, bà con bất ngờ phát hiện một chú cá mè khá lớn bơi ngửatung tăng trong giếng. Điều đặc biệt, chú cá này chỉ nổi và bơi trên mặt nước từ 7h đến 8h sáng rồi lại lặn xuống sâu. Nhiều lần thấy cá nằm ngửa, bà con dìu cá vào bờ định bắt. Nhưng vào đến gần bờ, cá lại quẫy mạnh rồi lặn sâu xuống nước đến ngày hôm sau mới nổi trở lại. Có mặt tại địa phương vào lúc 7h30 sáng. PV cũng được mục sở thị hiện tượng khá kỳ lạ này. Theo bà Nguyễn Thị Dị (68 tuổi, người trong thôn) chia sẻ: “Ban đầu, chúng tôi cũng không tin chuyện sen nở trái mùa và cá bơi ngửa. Nhưng gần một tuần nay, chú cá này ngày nào cũng lặp lại quy luật nổi và bơi ngửa vào buổi sáng. Riêng hoa sen thì các chú đến có thể thấy đấy”.

Lời giải những tin đồn ly kỳ

Được biết, giếng cổ Tiên Hồ được xây dựng từ năm 1859. Như đã nói ở trên, giếng cổ Tiên Hồtừng là nơi cung cấp nước cho cả xóm Đăng Lưu và trước đây là xã Nam Thành. Từ khi xảy ra hiện tượng lạ, hàng trăm lượt người (trong và ngoài địa phương) đã kéo về đây mỗi ngày. Những tin đồn mang màu sắc tâm linh cũng theo đó rộ lên. Ông Nguyễn Trọng Hà (71 tuổi, một cán bộ về hưu) cho biết: “Nhiều bà con chứng kiến hiện tượng lạ xảy ra cùng lúc cho rằng việc tôn tạo giếng cổ và xây am thờ đã giúp khai thông “long mạch”. Bởi thế, hiện tượng sen nở trái mùa và cá bơi ngửa mới xảy ra. Tôi cũng như bà con đều tin đây là điềm lành nên rất phấn khởi”.

Kỳ lạ sen trong giếng làng xanh tốt, nở rộ hoa vào cuối mùa thu, tỏa hương thơm ngào ngạt.

Quá trính tìm hiểu tại địa phương chúng tôi cũng ghi nhận một số thắc mắc của bà con về nguồn gốc chú cá mè liên tục bơi ngửa hơn một tuần qua. Theo đó, người dân địa phương vẫn thường phóng sinh cá chép xuống giếng. Cũng chính vì thắc mắc chưa được giải đáp này, một số phần tử đã lợi dụng truyền bá mê tín dị đoan. Chị Minh Vằng (43 tuổi, người dân địa phương) cho biết: “Ba ngày sau khi bà con trong và ngoài địa phương ùn ùn đổ về đây xem hiện tượng lạ, chúng tôi đã phát hiện một số người đến cúng bái”. Một người dân địa phương khác cũng xác nhận việc số người này nửa đêm mang theo vàng mã, hoa quả rồi khấn vái sì sụp. Sau đó chỉ một ngày, tại địa phương xuất hiện tin đồn thêu dệt rằng chú cá mè có chấm đỏ như máu trên vẩy, là “vong linh” cô giao liên từng hy sinh bên giếng cổ thời chiến tranh? Tuy nhiên khi trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Như Thanh (Trưởng xóm Đăng Lưu) khẳng định: “Không có chuyện nhập hồn, nhập xác gì ở đây cả. Con cá liên tục bơi ngửa trong nhiều ngày theo tôi là do bị thiếu oxy do sen trong hồ phát triển quá nhanh, choán hết không gian dưới nước. Về thông tin một số người tiến hành cúng bái, phao tin đồn nhảm, chính quyền địa phương sẽ cho kiểm tra xử lý, đồng thời vận động bà con không nên tin theo những lời mê tín dị đoan”.

Khi được hỏi thêm về những cây sen nở trái mùa, tỏa hương thơm ngào ngạt liệu có phải là điềm báo “khai thông long mạch” như đồn thổi, ông Thanh cho rằng: “Lúc tôn tạo giếng, chúng tôi chỉ chừa lại 50 cm bùn cũ. Có lẽ qua nhiều năm trầm tích, lớp bùn này chứa nhiều chất hữu cơ màu mỡ mới khiến sen phát triển bất thường như vậy. Chuyện bà con bàn tán sen nở trái vụ là điềm báo khai thông “long mạch”, theo tôi cũng chỉ là nhận định cảm tính, mang nặng yếu tố duy tâm. Dù vậy. với cương vị một cán bộ địa phương, tôi đánh giá điều này cũng không gây hại gì đến an ninh trật tự hay sự phát triển kinh tế cả. Nếu như với niềm tin ấy, bà con có thêm động lực làm ăn, cùng góp sức xây dựng quê hương thì tôi nghĩ là điều rất tốt”.

Được biết, sau sự việc hy hữu xảy ra tại địa phương, những người dân xóm Đăng Lưu đều rất phấn khởi. Vừa bàn tán về hiện tượng lạ kỳ, bà con đều bày tỏ sự tin tưởng những việc dân làng đã thực hiện là đúng. Bởi vậy trong thời gian tới, người dân sẽ tiếp tục quyên góp tiền một lần nữa tiến hành cải tạo, khôi phục nguyên trạng kiến trúc trước kia cho giếng cổ Tiên Hồ. Hy vọng, với quyết định này, một di tích văn hóa tâm linh sẽ thực sự trở thành nơi khơi nguồn cho sự phát triển của một vùng quê.

Nguồn Kim Long (Đời sống & Hôn nhân) Minh Phương