Giải mã bí ẩn sinh học của ong mật Nam Phi
Suốt 3 thập kỷ, cho đến vừa qua các nhà khoa học mới tìm ra nguyên nhân vì sao loài ong mật Nam Phi lại có khả năng bất kì con ong thợ nào cũng có thể sinh sản vô tính ra… ong chúa.
Các nhà nghiên cứu từ Đại học Sydney đã xác định ra nguyên nhân dẫn đến bí ẩn này liên quan đến gene nằm trên nhiễm sắc thể 11, có tên GB45239, cho phép ong thợ sinh ra ong chúa. Sở dĩ đây là một bí ẩn bởi khả năng tất cả các con ong thợ đều có thể sinh ra ong chúa vô tính hoàn toàn bị hạn chế ở những con ong mật nằm ở Nam Phi.
Không chỉ thế, chính vì việc con ong thợ nào cũng có thể “tái sinh di truyền” thành ong chúa nên đã xảy ra xung đột trong nội bộ đàn ong mật Nam Phi thay vì đoàn kết để tìm kiếm thức ăn như những loài ong khác.
Video đang HOT
Giáo sư Benjamin Oldroyd từ Trường Khoa học Đời sống và Môi trường, cho biết: “Nó cực kỳ thú vị. Các nhà khoa học đã tìm kiếm gene này trong suốt 30 năm qua. Bây giờ chúng tôi đã biết nó trên nhiễm sắc thể 11 và đã giải quyết được một bí ẩn thực sự”.
Ngoài khả năng đặc biệt của các con ong thợ, loài ong mật Nam Phi này còn có những đặc điểm đặc biệt khác như buồng trứng lớn hơn và dễ dàng kích hoạt tạo ra kích thích tố “nữ hoàng”, cho phép chúng khẳng định sự thống trị sinh sản ở trong đàn ong. Sự thống trị cho phép xâm chiếm, sinh sản và thuyết phục những con ong của tổ ong khác nhau nuôi ấu trùng của chúng.
“Nghiên cứu sâu hơn về ong mật Nam Phi có thể cho chúng ta cái nhìn sâu sắc về hai quá trình tiến hóa lớn đó là nguồn gốc của tìn.h dụ.c và nguồn gốc của các xã hội trong thế giới động vật”, giáo sư Oldroyd nhấn mạnh. “Nếu chúng ta có thể điều khiển một cơ chế cho phép động vật sinh sản vô tính, thì đó sẽ có những ứng dụng quan trọng trong nông nghiệp, công nghệ sinh học và nhiều lĩnh vực khác”.
'Bí ẩn sinh học' ở loài ong mật Nam Phi đã được giải mã
Loài ong mật Nam Phi (Cape Honey) vốn được biết đến với khả năng lạ kỳ là sản sinh trứng chỉ mang giống cái bằng hình thức sinh sản vô tính - một đặc điểm kỳ bí mà cho đến nay khoa học chưa giải thích được.
Tuy nhiên, trong một nghiên cứu được công bố vào ngày 8/5, các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Sydney (UoS) của Australia tuyên bố đã giải mã được bí ẩn trên.
Loài ong mật Nam Phi (Cape Honey). Ảnh: scitechdaily.com
Trong quá trình nghiên cứu, các khoa học đã xác định được gene duy nhất "chịu trách nhiệm" cho khả năng đặc biệt của loài ong mật Nam Phi mang tên GB45239 trên nhiễm sắc thể 11.
Tác giả nghiên cứu, giáo sư Benjamin Oldroyd cho biết: "Điều này vô cùng thú vị. Các nhà khoa học đã tìm kiếm gene này trong suốt 30 năm qua. Bây giờ chúng tôi biết nó nằm trên nhiễm sắc thể 11, chúng tôi đã giải mã được bí ẩn".
Giáo sư Oldroyd cũng cho biết nhóm nghiên cứu cũng phát hiện gene GB45239 hoàn toàn độc nhất có ở ong mật, điều bản thân nó cũng là một "bí ẩn sinh học".
Khả năng chỉ sinh con cái mang lại cho tất cả những con ong thợ Nam Phi cơ hội được "tái sinh" về mặt di truyền thành một con ong chúa mới. Để so sánh, các loài ong thợ khác nhau không bao giờ có thể sinh ra một ong chúa. Tuy nhiên, sự thích nghi tưởng chừng có vẻ bình đẳng đó đi kèm với một cái giá - "thay vì là một xã hội hợp tác, các đàn ong mật bị chia rẽ do xung đột bởi bất kỳ con ong thợ nào cũng có thể được tái sinh thành ong chúa mới". Nói cách khác, khi một đàn mất đi ong chúa, những con ong thợ còn lại sẽ đấu đá và cạnh tranh lẫn nhau để trở thành mẹ của ong chúa tiếp theo.
Theo giáo sư Oldroyd, phát hiện này không chỉ cung cấp những hiểu biết về nguồn gốc giới tính và các quần thể động vật, mà còn có tác động lớn trên nhiều lĩnh vực, từ an ninh lương thực đến công nghệ sinh học. Ông chia sẻ: "Nếu chúng ta có thể điều khiển một công tắc cho phép động vật sinh sản vô tính, điều này mang lại những ứng dụng quan trọng trong nông nghiệp, công nghệ sinh học và nhiều lĩnh vực khác".
Sinh sản vô tính ở động vật là hình thức sinh sản mà một các thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới giống hệt mình, không có sự kết hợp giữa tin.h trùn.g và tế bào trứng. Cơ thể con được hình thành từ một phần cơ thể mẹ (phân đôi, phân mảnh) hoặc từ tế bào trứng (trinh sản) nhờ nguyên phân. Các cá thể mới giống nhau và giống cá thể gốc.
Trí tuệ nhân tạo giúp phân biệt các mẫu phân cổ xưa 7000 năm tuổ.i Để nhận diện chính xác mẫu phân có niên đại đến 7000 năm tuổ.i, các nhà khoa học đã phải sử dụng đến trí tuệ nhân tạo được thiết kế đặc biệt. Thực tế các nhà khoa học đã thu thập rất nhiều mẫu phân cổ xưa đến nỗi họ phải thiết kế một AI riêng để phân biệt giữa phân chó và...