Giải mã bí ẩn loài động vật vỏ sắt, sống trong ‘địa ngục’ núi lửa nóng nhất thế giới
Loài động vật này phát triển bộ giáp bằng sắt của riêng mình và sống khỏe trong các miệng phun thủy nhiệt nóng như địa ngục ở Ấn Độ Dương.
Lớp vỏ sắt đáng kinh ngạc của ốc núi lửa giúp nó tồn tại trong các miệng phun thủy nhiệt nóng trắng mà nó coi là nhà. Ảnh: Wikimedia commons
Tên khoa học của loài động vật này là Chrysomallon squamiferum, nhưng bạn có thể gọi nó là ốc núi lửa. Đôi khi, nó còn được gọi ốc chân vảy hoặc tê tê biển. Dù tên gọi là gì, thì loài động vật nhỏ bé này có lẽ là loài cứng rắn nhất, nó sống ở những phần sâu nhất của một số miệng núi lửa dưới nước nóng nhất thế giới, nhờ lớp vỏ bằng sắt sunfua (FeS) giúp duy trì sự sống trong điều kiện nhiệt độ khắc nghiệt.
Và gần đây, lần đầu tiên trong lịch sử, bộ gien của ốc núi lửa đã được các nhà khoa học giải trình tự – giải quyết những gì từng là một trong những bí ẩn lớn nhất của thế giới khoa học.
Được phát hiện lần đầu tiên vào năm 2001, ốc núi lửa ban đầu được gọi là “gastropod chân vảy” (gastropod là động vật lớp Chân bụng), một cái tên mà hầu hết giới khoa học vẫn gọi nó cho đến ngày nay.
Vào thời điểm phát hiện ban đầu, tạp chí Science cho rằng nó chỉ là một phần của quần xã sinh vật ở Ấn Độ Dương. Tạp chí này cũng tuyên bố rằng chúng tập trung xung quanh cái gọi là “miệng phun thủy nhiệt” của Ấn Độ Dương. “Ngôi nhà” nổi bật đầu tiên của ốc núi lửa được gọi là miệng phun thủy nhiệt Kairei, còn “ngôi nhà” thứ hai được gọi là được gọi là miệng phun Solitaire, cả hai đều nằm dọc theo Mạch Trung Ấn.
Tọa độ của các miệng phun thủy nhiệt Kairei, Solitaire và Longqi nơi ốc núi lửa trú ngụ.
Sau đó, loài ốc sên này cũng được tìm thấy gần các miệng phun thủy nhiệt ở Longqi, thuộc Mạch Tây Nam Ấn Độ. Nhưng bất kể bạn tìm thấy những sinh vật nhỏ bé này ở vùng nào, chúng đều chỉ tập trung ở Ấn Độ Dương, cách mặt nước khoảng 2,5km.
Và đó không phải là tất cả những gì kỳ lạ về loài ốc này. Các miệng phun thủy nhiệt có nhiệt độ lên tới gần 400 độ C, đòi hỏi ốc núi lửa phải có các biện pháp bảo vệ thích hợp. Theo tạp chí Smithsonian, trong quá trình tiến hóa, chúng đã phát triển các biện pháp bảo vệ cần thiết cho bản thân. Ốc núi lửa hút sắt sunfua từ môi trường để phát triển một “bộ áo giáp” bảo vệ phần mềm bên trong của nó.
Smithsonian cũng lưu ý rằng sinh vật này lấy thức ăn từ vi khuẩn, xử lý trong một tuyến lớn, thay vì “ăn” theo nghĩa truyền thống.
Loài ốc núi lửa thường được tìm thấy trong các miệng phun thủy nhiệt dưới lòng Ấn Độ Dương.
Tuy nhiên, gần đây, các nhà khoa học đã cố gắng tìm hiểu sâu hơn điều gì khiến sinh vật quý hiếm này trở nên nổi tiếng. Và vào tháng 4/2020, họ đã có câu trả lời.
Video đang HOT
Giải mã DNA của ốc núi lửa
Vào đỉnh điểm của đại dịch COVID-19, các nhà nghiên cứu tại Đại học Khoa học và Công nghệ Hong Kong (HKUST) đã giải mã bộ gien của ốc sên núi lửa lần đầu tiên trong lịch sử.
Các nhà khoa học phát hiện ra rằng có 25 yếu tố sao chép mã di truyền đã giúp loài ốc núi lửa tạo ra lớp vỏ đặc biệt của nó từ sắt.
Tiến sĩ Sun Jin, một trong những nhà nghiên cứu, cho biết: “Chúng tôi phát hiện ra rằng một gien, được đặt tên là MTP 9 – protein dung nạp kim loại – đã cho thấy sự gia tăng gấp 27 lần các cá thể có khoáng chất sắt sunfua so với gien không có.
Khi các ion sắt trong môi trường của ốc núi lửa phản ứng với lưu huỳnh trong vảy của chúng, sắt sunfua được tạo ra và tạo nên màu đặc biệt cho loài vật này.
Cuối cùng, trình tự bộ gien của ốc núi lửa đã cung cấp cho các nhà khoa học những hiểu biết độc đáo về cách vật liệu vỏ sắt của chúng có thể được con người ứng dụng trong tương lai, chẳng hạn như ý tưởng về chế tạo áo giáp bảo vệ tốt hơn cho binh sĩ ngoài chiến trường.
Tranh vẽ hai con ốc núi lửa óc màu khác nhau. Ảnh: Wikimedia commons
Nguy cơ tuyệt chủng
Tuy nhiên, những sinh vật có sức sống tuyệt vời này đang phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng do tình trạng khai thác khoáng sản dưới đáy biển sâu có khả năng ảnh hưởng đến sự thay đổi nhiệt độ của Trái đất.
Năm 2019, Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) đã xếp loài ốc núi lửa vào danh sách các loài có nguy cơ tuyệt chủng. Số lượng cá thể của loài này đã giảm đáng kể trong những năm gần đây. Mặc dù ốc núi lửa vẫn rất sung mãn ở miệng phun thủy nhiệt Longqi, số lượng của chúng lại đang giảm mạnh ở những nơi khác.
Mối đe dọa lớn nhất đối với sự tồn tại của ốc núi lửa là nạn khai thác quá mức ở biển sâu. Tài nguyên khoáng sản sunfua đa kim – hình thành rất nhiều gần nơi cư trú của ốc núi lửa – được đánh giá cao vì có nồng độ lớn các kim loại quý, bao gồm đồng, bạc và vàng. Và do đó, sự tồn tại của những loài động vật kỳ lạ này liên tục bị đe dọa do việc khai thác sunfua đa kim làm ảnh hưởng đến môi trường sống của chúng.
Cho đến nay, ốc núi lửa là sinh vật sống duy nhất được biết đến có chứa sắt trong lớp giáp ngoài, khiến nó trở thành một loài động vật lớp Chân bụng (Gastropod) đặc biệt.
Võ Tắc Thiên tìm thấy mộ Tần Thủy Hoàng, không dám cướp thuốc trường sinh: Lý do bất ngờ!
Trong lịch sử Trung Hoa, truyền thuyết đi tìm thuốc trường sinh bắt đầu từ thời Tần Thủy Hoàng, kéo dài tới thời Võ Tắc Thiên.
Tần Thuỷ Hoàng từng có được thuốc trường sinh?
Trong lịch sử Trung Hoa, truyền thuyết đi tìm thuốc trường sinh bất lão có lẽ đã phát triển mạnh mẽ nhất từ thời Tần Thủy Hoàng. Đến nay, đa số mọi người đều tin rằng vị hoàng đế này chưa từng tìm ra vị thuốc trường sinh.
Thế nhưng, trong sách "Sử Ký - Thủy Hoàng Bản Ký" lại ghi chép một dị bản khác về chuyện này.
Tần Thủy Hoàng là người phát triển mạnh mẽ trào lưu... đi tìm thuốc trường sinh trong lịch sử Trung Hoa. Ảnh: Baidu.
Theo sách, vua Tần từng phái một phương sĩ tên là Từ Phúc đi tìm thuốc trường sinh cho mình. Từ Phúc ban đầu rất tự tin, thề thốt có thể hoàn thành nhiệm vụ nhưng sau cùng lại không tìm được gì. Biết rõ Tần Thủy Hoàng là một vị vua tàn bạo, nếu tay không trở về thì chỉ còn đường chết nên Từ Phúc đã cao chạy xa bay.
Thế nhưng, sự biến mất của Từ Phúc không làm Tần Thủy Hoàng từ bỏ ý định tìm thuốc trường sinh. Tần Thủy Hoàng tiếp tục tìm một phương sĩ khác tên là Lư Sinh giúp mình thực hiện khát vọng này.
Lư Sinh lần này đã không làm Tần Thủy Hoàng thất vọng, ông tìm được một cao nhân hợp tác với mình để tạo ra một viên tiên đan trường sinh bất lão. Có điều, viên tiên đan này là độc nhất vô nhị, không thể chế tạo được viên thứ hai.
Biết thế nào quay về cũng bị hoàng đế xử tử nên Từ Phúc quyết định "cao chạy xa bay". Ảnh: Baidu.
Tần Thủy Hoàng vốn tính đa nghi, sợ đây là thuốc độc nên định cho người thử trước. Nhưng vì chỉ có duy nhất một viên, khiến Tần Thủy Hoàng phân vân day dứt mãi không biết mình có nên uống hay không. Đến tận khi qua đời, viên tiên đan này vẫn còn được Tần Thủy Hoàng giữ trong lòng, sau đó được chôn cùng với ông trong mộ.
Tất nhiên, những điều trên cũng chưa có cứ liệu nào để chứng minh cả, vì đến nay người ta vẫn chưa tiếp cận được thi thể của ông.
Vì sao Võ Tắc Thiên không trộm thuốc của Tần Vương?
900 năm sau, nữ hoàng đầu tiên và cũng là duy nhất của Trung Quốc là Võ Tắc Thiên đăng cơ. Bà cũng là một người tài trí, mưu lược kiệt xuất. Và giống như Tần Thủy Hoàng, Võ Tắc Thiên cũng khát khao được trường sinh bất lão.
Tương truyền, sau khi nghe kể Tần Thủy Hoàng thực ra đã có được tiên đan, bà liền lập tức chiêu mộ người đi tìm. Những người nữ hoàng chiêu mộ đều là những tay trộm mộ chuyên nghiệp nhằm đi tìm lăng mộ của Tần Thủy Hoàng.
Vài tháng sau, họ tìm thấy mộ vua Tần ở núi Ly Sơn và thu thập được một số mảnh vỡ của tượng đất nung trong mộ về làm chứng, rồi hỏi Võ Tắc Thiên liệu có nên khai quật huyệt mộ này không.
Nối gót Tần Thủy Hoàng, Võ Tắc Thiên cũng nuôi mộng trường sinh. Ảnh: Baidu.
Nhìn thấy mảnh đất nung, Võ Tắc Thiên vô cùng mừng rỡ, lập tức hạ lệnh cho người chuẩn bị để xuất phát đến đó khai quật mộ ngay ngày hôm sau.
Nhưng đêm đó, sau khi quay về tẩm cung, Võ Tắc Thiên mơ thấy một giấc mơ lạ. Bà mơ thấy mình đi vào lăng mộ Tần Thủy Hoàng, khắp nơi là vàng bạc lấp lánh, cũng nhìn thấy viên thuốc trường sinh trong tay vua Tần.
Sau đó bà lập tức giật lấy viên thuốc đó và nuốt trôi. Nhưng sau đó bà lại mơ thấy nhà họ Lý tạo phản rồi giam cầm mình. Võ Tắc Thiên còn mơ thấy sự diệt vong của nhà Đường, bản thân bà thì lưu lạc nơi đất khách quê người, bị những kẻ khao khát tìm ra phương thuốc trường sinh truy đuổi, sống không bằng chết.
Hình ảnh Võ Tắc Thiên trên phim. Ảnh: Baidu.
Sau khi Võ Tắc Thiên tỉnh dậy thì nhận ra đó chỉ là một giấc mơ, nhưng bà chợt hiểu ra tại sao đến tận cuối đời Tần Thủy Hoàng vẫn không uống viên thuốc này.
Sau đó, bà lệnh cho người không tìm cách đào mộ vua Tần nữa. Sinh lão bệnh tử vốn là quy luật tự nhiên không thể thay đổi, làm ngược lại ý trời chẳng qua chỉ là mộng tưởng viển vông của con người mà thôi.
Lại thêm người tự khỏi HIV một cách bí ẩn Các nhà khoa học đã xác định thêm một bệnh nhân tự khỏi HIV mà không cần điều trị, theo một bài báo đăng trên tuần san Annals of Internal Medicine. Bệnh nhân là một phụ nữ không tiết lộ danh tính, hiện sống tại Argentina. Cô được chẩn đoán nhiễm virus HIV vào năm 2013. Từ 2017, một nhóm các nhà nghiên...