Giải mã 5 tình tiết thâm thúy của US cho những ai xem về còn mông lung

Với một nhà làm phim “thâm” như Jordan Peele thì cái kết của “Us” chẳng hề đơn gian chút nào đâu.

Us ( Chúng Ta) theo chân gia đình Wilson gồm Adelaide (Lupita Nyong’o), Gabe ( Winston Duke), Zora ( Shahadi Wright Joseph) và Jason ( Evan Alex) trong kỳ nghỉ tới Santa Cruz. Một gia đình với nhân dạng giống hệt họ xuất hiện và âm mưu lấy mạng những “phiên bản gốc”. Là một bộ phim có rất nhiều ẩn dụ, có khá nhiều chi tiết trong phim không phải ai cũng giải mã được.

1. Các bản thể Tethered (Người bị xích) là ai và đến từ đâu?

Những kẻ bí ẩn tấn công gia đình Wilson được gọi là Tethered. Chúng là những “bản sao” hoàn hảo được chính phủ Hoa Kỳ tạo ra để kiểm soát người dân và bị nhốt trong mê cung ngay dưới mặt đất. Mỗi Tethered đều có kết nối tâm linh với bản gốc ở thế giới mặt đất khi tái hiện từng hành động một cách chuẩn xác.

Gia đình Tethered trong “Us”

Mục đích ban đầu của Tethered trong Us nhằm biến người dân thành những con rối, chính phủ sẽ kiểm soát được hành động của người dân bằng kết nối tâm linh. Đây là thuyết âm phổ biến khi cô bé Zora kể cho cha mẹ nghe chuyện bỏ Flour vào nước uống để dân chúng “ngoan ngoãn” hơn lúc đầu phim.

Tuy nhiên, kế hoạch đã không thành công và những “sản phẩm lỗi” này bị bỏ lại. Từ đó, Tethered trở thành những “bản sao” dị dạng, ăn thịt thỏ để sống và liên tục bắt chước hành động của bản gốc trong bóng tối. Dù có nhiều chi tiết chưa được giải thích cặn kẽ về cách Tethered được tạo ra hay kết nối với bản gốc, trọng tâm của Us là những gì diễn ra sau này chứ không phải nguồn gốc của chúng.

2. Ẩn ý của những cái nắm tay “bắt tay xuyên nước Mỹ”

Hand Across America (Bắt tay xuyên nước Mỹ) là một sáng kiến từ thiện táo bạo và thành công vào năm 1986. Trên khắp lục địa Hoa Kỳ, mọi người nắm tay nhau để quyên góp cho các tổ chức dành cho người vô gia cư (10 USD cho mỗi người tham gia). Michael Jackson (được nhắc tới trong chiếc áo thun có chữ Thriller) cũng là một trong những người tổ chức chương trình.

Cái đêm mà Tethered vùng lên từ lòng đất, chúng ra tay kaasy mạng các bản thể gốc hoặc bất kì ai cản đường. Cuối cùng, những “bản sao” lại đứng nắm tay nhau tạo thành một hàng dài không gián đoạn trải dọc lãnh thổ Mỹ. Mục đích của Tethered có lẽ không phải lật đổ con người mà chỉ muốn tìm chỗ đứng và tuyên bố sự hiện diện của mình mà thôi.

3. Thân phận bị tráo giữa Adelaide và Red

Đoạn đầu của Us diễn ra vào năm 1986 với hình ảnh Adelaide ngồi xem TV – bao gồm đoạn quảng cáo cho Hands Across America – trước khi được cha mẹ đưa đến bãi biển Santa Cruz. Cô bé vô tình bước vào một căn nhà gương đáng sợ. Trong lúc tìm lối thoát, Adelaide huýt sáo rồi nghe tiếng vọng lại. Đây cũng là lúc cô bé gặp “bản sao” của mình. Khán giả đều tin rằng trải nghiệm này đã khiến Adelaide bị tổn thương nặng nề và sao nhân vật không dám chống trả mạnh mẽ xuyên suốt bộ phim.

Adelaide chính là Red và Red là Adelaide.

Tuy nhiên, đoạn kết Us mang đến nút thắt đen tối hơn hẳn. Red đã tấn công và xích Adelaide xuống dưới lòng đất rồi thay thế vị trí của cô bé. Sau sự kiện đó, mối liên kết giữa họ bị phá vỡ. Các bác sĩ cho rằng Adelaide (do Red giả dạng) bị sốc và trầm cảm nhưng thực chất, cô bé không nói được vì suốt tuổi thơ dưới lòng đất. Nhân vật cũng sợ trở lại Santa Cruiz vì không dám đối diện với quá khứ. Ngược lại, Adelaide phải chịu đựng nhiều hơn sau khi bị mắc kẹt dưới lòng đất. Cô bé dần mất đi tiếng nói nhưng vẫn đủ sức để tập hợp các Tethered còn lại để chờ ngày trả thù.

Giống với Get Out, nút thắt này đã được Jordan Peele cài cắm từ trước, như việc Adelaide bộc lộ cảm xúc mạnh mẽ khi trở lại Santa Cruiz hay nói với cô bạn rằng mình không hề thích giao tiếp. Việc nhân vật xúc động khi thấy tấm hình vẽ của Jason hay lấy mạng cặp song sinh nhà Tyler một cách bạo lực cũng cho thấy Adelaide biết rõ về họ. Ngoài ra, việc Red bỗng nhiên biết nói so với số Tethered còn lại cũng là chi tiết ám chỉ sự hoán đổi này.

Red đã hoán đổi với Adelaide khi còn bé.

Cuối cùng, Adelaide (thực chất là Red) cũng đã lấy mạng được Red (vốn là Adelaide) và chôn vùi quá khứ. Tuy nhiên, cậu bé Jason dường như đã nhận ra sự thật đáng sợ về mẹ mình và dần kéo chiếc mặt nạ xuống như một biểu hiện của sự phòng thủ, nghi kị.

4. Us tượng trưng cho nỗi sợ từ bên ngoài

Tuy không đề cập trực tiếp như Get Out nhưng Us vẫn thể hiện rõ nét thông điệp của Jordan Peele. Bộ phim nói về nỗi sợ của chúng ta về “người khác” trong khi “người khác” đó thực chất nằm trong chính chúng ta. Tựa đề Us vừa có nghĩa là “Chúng ta” vừa mang hàm ý nước Mỹ (US) khi Red trở lời rằng “bọn ta là người Mỹ”. Chúng là những “bản sao” của chính người dân nhưng lại bị lãng quên, bị xem là người ngoài cuộc bởi chính những kẻ sáng tạo.

“Người khác” không đâu xa chính là “chúng ta”.

Đó chính là những người vô gia cư mà chương trình Hand Across America giúp đỡ với sự tham gia của chính tổng thống Hoa Kỳ Reagan. Nhưng Tethered còn mang ý nghĩa nhiều hơn thế: họ chính là những nô lệ da màu bị bắt đến Mỹ lao động khổ sai hay người da đỏ bản xứ bị mất đất đai vào tay dân da trắng (chi tiết chiếc nhà gương chuyển từ chủ đề người da đỏ sang truyền thuyết nước Anh sau nhiều năm là có chủ đích).

Nhưng Us không chỉ là một bài học lịch sử về sự bất công. Nó nói với khán giả rằng những bất công này còn tồn tại cho đến ngày nay. Tethered là một sản phẩm từ trước thời cha cha mẹ của Adelaide nhưng chẳng thể bị chôn vùi. Nước Mỹ hiện đại vẫn phải đương đầu với hậu quả mà nó để lại. Tethered có thể hành động khác nhưng giống hệt chúng ta về bản chất. Họ cố gắng sống theo cách mà chúng ta đang sống. Us chính là bộ phim về những quyền cơ bản của con người.

Đây không phải là vấn đề người da đen hay da trắng. Mục tiêu cuối cùng của Tethered là sự phản kháng. Dĩ nhiên, họ đã lấy mạng những bản gốc một cách tàn bạo nhưng đó chẳng là gì so với cuộc sống không khác gì địa ngục dưới mặt đất. Điều này thể hiện rõ nét ở sự hoán đổi giữa Adelaide và Red. Bộ phim khiến chúng ta giật mình khi những “Tethered” này có thể xuất hiện mọi nơi trong cuộc sống nhưng chẳng ai để tâm tới họ.

5.Ý nghĩa của Jerimiah 11:11

Một chi tiết xuất hiện nhiều lần trong Us chính là Jerimiah 11:11. Đây là một câu nói được trích dẫn trong Kinh Thánh: “Vậy nên, Đức Ngài phán rằng ta sẽ khiến tai nạn đổ trên chúng nó, không thể tránh được; chúng nó sẽ kêu đến ta, những ta chẳng thèm nghe.”

Câu nói này như đại diện cho sự tàn bạo của Tethered trong cuộc nổi dậy với mệnh lệnh từ “Chúa” là Red – người duy nhất biết nói. Thế nhưng, Red lại là một người đến từ mặt đất và bị tước đi quyền sống căn bản. Thứ nhân vật này muốn dường như chỉ là sự trả thù cá nhân mà thôi. Dường như bộ phim đang ám chỉ rằng tôn giáo chỉ thực chất chỉ là “quân cờ” của một số kẻ đứng đầu mà thôi.

Us hiện đang công chiếu trên toàn quốc.

Theo trí thức trẻ