Gia tăng bệnh nhân bị rắn cắn phải nhập viện
Theo Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, mùa hè là mùa sinh sôi phát triển của rắn nên số bệnh nhân phải nhập viện do rắn cắn cũng tăng lên đáng kể.
Ảnh minh họa
Trung bình, mỗi ngày Trung tâm chống độc tiếp nhận từ 3-5 bệnh nhân bị rắn cắn phải nhập viện với các mức độ nặng – nhẹ khác nhau.
Bệnh nhân Nguyễn Thị H. (45 tuổi, Quảng Xương, Thanh Hóa) hiện đang điều trị tại Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai do bị rắn cạp nia cắn. Theo lời kể của người nhà, chiều 30/6, bệnh nhân đi làm đồng và đến 22 giờ cùng 3 người trong gia đình ngủ dưới đất. Đến 4 giờ ngày 1/7, bệnh nhân tỉnh dậy phát hiện đau cơ, sụp mi, nuốt khó, nói ngọng, tê yếu tay chân (đi phải có người dìu). Ngay lập tức, bệnh nhân được gia đình đưa tới Bệnh viện đa khoa Hợp Lực, đến 7 giờ, bệnh nhân xuất hiện suy hô hấp, liệt tứ chi. Bệnh nhân được đặt ống nội khí quản, thở máy và chuyển lên Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai; được chuẩn đoán theo dõi rắn cạp nia cắn.
Bác sĩ Phan Thị Thu Hương, Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Sau 5 ngày điều trị tích cực, tình trạng liệt cơ của bệnh nhân có cải thiện, tuy nhiên phải sau một tuần nữa mới đánh giá được mức độ hồi phục của bệnh nhân. Nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm, nguy cơ tử vong của bệnh nhân rất lớn. Đáng lưu ý, lúc đầu gia đình không biết bệnh nhân bị rắn cắn khi nào và loại rắn gì vì không nhìn thấy con rắn và vết cắn trên người bệnh nhân. Chỉ đến khi tới Trung tâm Chống độc, được các bác sĩ giải thích, phân tích, gia đình mới biết bệnh nhân bị rắn cạp nia cắn.
Chị Vũ Thị H (26 tuổi, ở Sông Công, Thái Nguyên) bị rắn lục cắn vào buổi tối khi đi ra sau nhà. Sau khi bị rắn cắn, chị thấy buốt và sưng đau. Sau đó, từ bàn chân, mu bàn chân đến đùi bên trái bị đau, sưng nề, bầm tím, rối loạn đông máu nặng. Bệnh nhân được sử dụng huyết thanh kháng nọc rắn lục. Sau 3 ngày điều trị, chân trái của bệnh nhân đã đỡ buốt và nhức, chỉ còn sưng và bầm tím. Xung quanh nhà là rừng nhưng chị H cũng chưa bao giờ nghĩ sẽ bị rắn lục cắn nên có phần chủ quan.
Video đang HOT
Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên cho biết, tại Trung tâm Chống độc, rắn cắn là một trong những ngộ độc hàng đầu, đặc biệt xảy ra nhiều nhất từ tháng 4 đến tháng 11 hằng năm, là mùa sinh sôi, phát triển của rắn độc.
Bác sĩ Nguyên khuyến cáo, hiện Việt Nam có rất nhiều loại rắn độc và mỗi loại lại có cơ chế gây độc khác nhau nên tùy theo loại rắn độc mà có biện pháp sơ cứu cũng như hướng điều trị khác nhau.
Bác sĩ Nguyên nhấn mạnh, sai lầm lớn nhất của những bệnh nhân khi bị rắn cắn là cứ loay hoay ở nhà áp dụng kinh nghiệm dân gian để sơ cứu, chỉ đến khi có các biểu hiện của suy hô hấp (tím tái, co cơ, khó thở…) thì mới đưa bệnh nhân đến các cơ sở y tế.
Vì thế, sau khi bị rắn độc cắn, người bệnh cần nhanh chóng sơ cứu đúng cách với mục đích làm cho nọc độc của rắn từ vết cắn xâm nhập vào trong cơ thể chậm hơn và ít hơn, sau đó nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế để được xử lý kịp thời.
Theo bác sĩ Nguyên, các bước sơ cứu nên làm là: Động viên bệnh nhân yên tâm, đỡ lo lắng; không để bệnh nhân tự đi lại; bất động chân, tay bị cắn bằng nẹp (vì vận động làm cho nọc độc xâm nhập vào trong cơ thể nhanh hơn); áp dụng biện pháp băng ép bất động với một số loại rắn hổ (rắn cạp nong, cạp nia, hổ mang chúa, rắn biển và một số giống rắn hổ mang thường); vận chuyển bệnh nhân bằng phương tiện đến cơ sở y tế đồng thời duy trì băng ép, bất động; nếu bệnh nhân khó thở thì hô hấp nhân tạo.
Chuyên gia cũng khuyến cáo người dân không sử dụng các biện pháp sau: Cố gắng hút nọc độc của rắn; trích, rạch, châm, chọc tại vùng vết cắn; gây điện giật, chườm đá, sử dụng “hòn đá chữa rắn cắn”; sử dụng các loại thuốc dân gian, cổ truyền, chữa bằng mẹo; cố gắng bắt hoặc giết rắn…, bởi tất cả các biện pháp trên đều không mang lại hiệu quả mong muốn và chưa có cơ sở khoa học chứng minh.
Thông thường rắn khá sợ người nên sẽ bỏ đi nếu thấy có người đến gần và chỉ cắn khi cảm thấy bị đe dọa. Vì vậy, người dân có thể tránh bị rắn cắn bằng một số cách như: Tránh bắt hay chọc phá rắn; mang ủng, quần dày và găng tay nếu tới những nơi có thể có rắn; Nnu thấy rắn trong tự nhiên, hãy để rắn tự đi chứ không nên chọc phá hay bắt; tránh tới những nơi có thể có rắn như những khu vực có cỏ cao, bụi cây um tùm hoặc hang hốc có nhiều gạch đá, lâu không có người đi tới.
Vì sao mùa hè nhiều trẻ bị rắn độc trèo tường vào nhà cắn?
Theo BS Lê Xuân Trung - Bệnh viện Nhi Thanh Hóa cho biết mấy ngày gần đây, khoa Hồi Sức Tích Cực Bệnh viện Nhi Thanh Hoá liên tục phải cấp cứu, điều trị cho bệnh nhi bị rắn độc cắn.
Ví dụ như trường hợp bé gái 8 tuổi, bị rắn cắn vào chân rất nặng trong lúc chơi ngoài vườn được chuyển từ bệnh viện huyện Bá Thước lên. Trẻ nhập viện trong tình trạng rối loạn đông máu nặng, mu chân phải hoại tử, sưng nề, bầm tím lan đến gốc đùi, tại chỗ cắn có 2 vết răng, chân tay lạnh, rét run.
Sau khi được thăm khám, các bác sỹ chẩn đoán: Bệnh nhi bị rắn lục cắn ngày thứ nhất, tiên lượng rất nặng. Ngay sau đó các bác sỹ đã đưa ra phác đồ điều trị: Sử dụng thuốc giải độc đặc hiệu là huyết thanh kháng nọc rắn lục, giảm đau, bất động chi tổn thương, điều trị triệu chứng.
Trong tháng 5, Bệnh viện Nhi Thanh Hóa tiếp nhận 3 bệnh nhân bị rắn độc cắn. Các trẻ trong độ tuổi từ 5-10 tuổi. Các bệnh nhi đến cấp cứu trong tình trạng khó thở, suy hô hấp, sưng nề, đe dọa đến tính mạng...
Bác sĩ Trung cho biết nguyên do là thời tiết nắng nóng, cây bụi bị phát quang, khô héo. Các loại rắn, tìm vào tránh nắng trong gầm giường, nhà tắm. Vì vậy bố mẹ cần để ý khu vực nhà ở, khu vui chơi của trẻ giữ không gian thoáng sạch.
Trẻ em, người lớn vô tình giẫm, đụng vào và bị cắn. BS Trung cho biết nhiều người còn chủ quan cho rằng ở thành phố, ở nhà cao tầng thì an toàn nhưng thực ra ở bất cứ đâu rắn đều có thể xâm nhập. Tình trạng rắn bò qua tường vào nhà không phải là ít.
Ảnh minh họa.
Ths.BS Nguyễn Thành Nam - Khoa Nhi - Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ tại khoa cũng tiếp nhận các ca trẻ bị rắn tấn công ngay tại nhà mình.
Ví dụ như trường hợp bệnh nhi Thu H. ở Hà Nam. Bệnh nhân bị rắn cắn khi đang đứng ở nhà chải tóc. Do trời tối nên em không phát hiện rắn gì.
Sau khi xác định rắn cắn, gia đình đã đưa bé đến cơ sở y tế địa phương sơ cứu và chuyển lên Bệnh viện Bạch Mai để điều trị. Khi vào viện, dù bệnh nhi không sốt, chân bên phải - chỗ bị rắn cắn sưng nóng. Phần mu chân có vết hoại tử đen, khoảng 2-3 cm. Các bác sĩ chỉ định tiêm uốn ván và dùng huyết thanh kháng nọc rắn hổ đất.
Tại Bệnh viện Nhi đồng 1, TP Hồ Chí Minh các bác sĩ cũng tiếp nhận ca bệnh bị rắn cắn khi trẻ đang ở nhà. Ví dụ mới đây nhất 1 bé 15 tháng tuổi ở Tiền Giang đang đứng ở nhà chơi bị rắn cắn. Bé được người nhà đắp thuốc dẫn tới biến chứng. Khi đưa lên Bệnh viện Nhi đống 1, dù các bác sĩ cố gắng cứu bé bằng cách truyền rất nhiều máu, chế phẩm máu, gần như là thay máu cho bé, truyền thuốc rối loạn đông máu... Tuy nhiên, tình trạng bệnh nhi ngày càng nặng, xuất huyết không chỉ ở vết thương mà còn dưới da, chân răng, nghi ngờ xuất huyết não, suy hô hấp và đã tử vong sau 2 ngày.
Theo BS Trung ngay khi phát hiện rắn cắn, bệnh nhân được đưa đến cấp cứu tại bệnh viện nên đã được xử trí kịp thời, không gây ảnh hưởng đến tính mạng, không tự ý dùng thuốc đông y dân gian.
Tại Bệnh viện Nhi Thanh Hoá, BS Trung cho biết bệnh viện sẽ sử dụng huyết thanh kháng độc rắn đặc hiệu để điều trị. Vì vậy, khi nạn nhân bị rắn cắn hãy đến bệnh viện càng sớm càng tốt và nếu có thể cùng con rắn đã cắn người.
Có thể nhận ra được một số loại rắn độc thường gặp dựa vào các đặc điểm đặc trưng bên ngoài của rắn: rắn hổ mang (khi chuẩn bị tấn công thì cổ bạnh, phát âm thanh đặc trưng), rắn cạp nong (thân mình khúc vàng khúc đen), rắn cạp nia (thân mình khúc trắng khúc đen), họ rắn lục (đầu to hình thoi hoặc tam giác).
Rắn độc thường có 2 răng độc lớn (còn gọi là móc độc) và thường ở vị trí răng cửa hàm trên, do đó khi cắn thường để lại vết cắn đặc trưng có thể giúp phân biệt với rắn không độc. Răng độc đóng vai trò như một kim tiêm dưới da hoặc tiêm vào bắp thịt. Một số loại rắn hổ mang mặc dù ở cách nạn nhân một khoảng cách vẫn có thể phun nọc độc về phía nạn nhân và gây tổn thương mắt, có thể từ đó gây nhiễm độc toàn thân.
Bé gái 8 tuổi bị rắn độc cắn rất nặng được cứu sống Mới đây, khoa Hồi sức cấp cứu Bệnh viện Nhi Thanh Hóa đã tiếp nhận một bé gái bị rắn cắn vào chân rất nặng trong lúc chơi ngoài vườn được chuyển từ bệnh viện huyện Bá Thước lên. Trẻ nhập viện trong tình trạng rối loạn đông máu nặng, mu chân phải hoại tử, sưng nề, bầm tím lan đến gốc đùi,...