Già làng Cơtu mê đắm làm ná truyền thống

Theo dõi VGT trên

Những chiếc ná một thời đã theo người Cơtu ở huyện Tây Giang (Quảng Nam) lên non ngàn, vượt rừng săn bắn… đang dần mất đi bởi sự thay đổi của tự nhiên và lối sống. Tại thôn Pơ ning, xã Lăng, ngày ngày vẫn có một già làng cao niên lưu giữ nét văn hóa của dân tộc mình qua chiếc ná.

Người làm ná cuối cùng

Lên xã Lăng, hỏi nhà già làng Cơ Lâu Năm (80 tuổi), người dân tộc Cơtu, ở thôn Pơ Ning, nhiều người biết. Ngoài một già làng Cơtu gương mẫu, ông còn là người cuối cùng trên vùng cao Tây Giang biết chế tác và sử dụng ná thành thạo… Già làng Cơ Lâu Năm chia sẻ: “Người Cơtu gọi chiếc ná là Pa’nanh – vật dụng hết sức thiêng liêng, tượng trưng cho khả năng chinh phục thiên nhiên và sức mạnh của người đàn ông Cơtu. Xưa kia, người Cơtu sống ở vùng rừng núi, có nhiều thú dữ nên phải ở nhà sàn, lúc đi rừng, lên nương đều luôn mang theo ná để phòng thân và săn, đuổi thú phá hoa màu. Ngay cả trẻ con và phụ nữ cũng sớm làm quen với ná, tên và được người lớn đưa đi rừng…”.

Già làng Cơtu mê đắm làm ná truyền thống - Hình 1

Già làng Cơ Lâu Năm trò chuyện với khách về quy trình chế tác ná. Ảnh: N.V.S

Cứ mỗi chiều bên ngôi gươl làng, người ta thường bắt gặp hình ảnh của một người đàn ông Cơtu đắm mình, chăm chú bên những chiếc ná. Đó là già làng Cơ Lâu Năm. Hiện nay, trong thôn vẫn chưa thấy ai có thể làm được ná như già làng Cơ Lâu Năm”. Anh Bh’ríu Lạc –

Trưởng thôn Pơ ning

Theo già Cơ Lâu Năm, để làm 1 cây ná phải mất hàng tháng. Đàn ông Cơtu phải vào rừng tìm cây, rồi đánh dấu lại, đến thời gian nhất định trong tháng mới đến chặt, vì khi đó chất gỗ sẽ săn chắc hơn, không bao giờ bị mọt ăn. Gỗ phải là đoạn giữa thân cây. Sau khi đốn được đem về chặt ra thành từng bộ phận riêng biệt, rồi dùng dao mác nhỏ gọt hai đầu đều nhau. Sau đó lấy tâm điểm của cánh ná làm chuẩn vót nhỏ dần ra hai bên, đoạn cuối gọt hai khấc nhỏ bằng đốt ngón tay dùng để móc dây ná. Lúc này, họ mới lấy một sợi dây cột ở giữa treo lên như chiếc cân dây rồi từ từ chỉnh cho đều nhau, đến khi 2 bên cân xứng nằm song song với mặt đất. Cánh ná được gọt hình cung rất đều, có đánh dấu ở tâm, tùy theo sở thích của mỗi người mà kiểu dáng uốn lượn cũng khác nhau. Tiếp theo cánh ná, người Cơtu làm thân ná cũng với sự kỳ công và khéo léo…

Video đang HOT

Vẫn là một phần đời sống

Già làng Cơtu mê đắm làm ná truyền thống - Hình 2

Già làng Cơ Lâu Năm.

Bên ngôi nhà gươl của làng, ánh mắt già Cơ Lâu Năm nhìn ra xa xăm, già nhớ lại: “Ngày trước, ba tôi chính là người hướng dẫn cho tôi biết cách làm ná. Để làm được ná của người Cơtu thì người siêng năng mới có thể làm được. Việc làm lẩy ná (hay còn gọi là cò) là yếu tố rất quan trọng. Người có tay nghề cao thì dây ná bám rất chắc vào lẩy, có thể kéo dây gắn vào lẩy và tung lên không trung rồi bắt lại, dây ná vẫn nguyên vẹn trên lẫy. Nhưng chỉ cần lấy 2 ngón tay kéo nhẹ cò, dây sẽ bật ra đưa mũi tên lao đi. Một cây ná có độ chuẩn cao, có khả năng bắn xa đến 500m”.

Già làng Cơtu mê đắm làm ná truyền thống - Hình 3

Xưa, đồng bào Cơtu còn ở nhà sàn, ngoài công việc làm rẫy, săn thú rừng thì chiếc ná là vũ khí lợi hại của những đàn ông giữ đất, giữ làng. Hôm nay, đồng bào Cơtu đã có cuộc sống khấm khá hơn, nhưng chiếc ná vẫn là một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa. Hằng năm, đồng bào Cơtu thường tổ chức lễ hội ăn mừng lúa mới, tổ chức khánh thành gươl mới của làng. Những lễ, hội đó thường lồng các hoạt động như thi bắn ná, chế tác ná để con cháu hiểu hơn về nét văn hóa truyền thống. Già làng Cơ Lâu Năm ngậm ngùi: “Cả làng bây giờ chắc chỉ còn tôi ngày ngày đục đẽo ná. Không ai dùng thì họ làm ná ra làm gì. Vả lại làm ná đâu có dễ, để đẽo ra một chiếc ná phải mất cả tháng trời…”.

Theo Danviet

"Nhặt tiền" từ rau, quả rừng

Có hương vị rất riêng, đặc biệt sạch "100%", vì vậy nhiều loại rau, quả mọc tự nhiên ở vùng miền núi Quảng Ngãi ngày càng được người dân miền xuôi ưa thích, mua về sử dụng.

Nhờ vậy, không ít gia đình đồng bào thiểu số miền núi có thêm một khoản thu nhập khá từ thu, hái và bán các loại nông sản này.

Nhặt tiền từ rau, quả rừng - Hình 1

Người dân thu hoạch trái hường trồng trên rẫy của gia đình.

Nhặt tiền từ rau, quả rừng - Hình 2

Trái hường có vị dịu ngọt, có thể làm nước giải khát.

Tháng 9-10 cũng là thời điểm bước vào cuối vụ thu hoạch trái hường của các gia đình thiểu số người Kor ở huyện miền núi Tây Trà và Trà Bồng. Với giá bán khoảng 20.000 đồng/chục (10 trái), mỗi gia đình cũng có thêm thu nhập phụ từ 2 - 3 triệu đồng/vụ.

Không phải chờ đến vụ để thu hoạch như trái hường, khổ qua rừng, ốc đá, rau ranh... có thể tìm hái, bắt quanh năm và bày bán dọc đường quốc lộ. Tuy chưa đến mức tính bằng tiền triệu đồng/ngày, thế nhưng từ hái, bắt và bán khổ qua rừng, chuối rừng, ốc đá, rau ranh... đã mang lại từ 70.000-150.000 đồng/ngày/người, góp phần tăng thêm nguồn thu nhập để cải thiện đời sống cho nhiều gia đình thiểu số địa phương.

Nhặt tiền từ rau, quả rừng - Hình 3

Người dân Trà Bồng đi bắt ốc đá ở ven bờ suối.

Nhặt tiền từ rau, quả rừng - Hình 4

Nhặt tiền từ rau, quả rừng - Hình 5

Nhặt tiền từ rau, quả rừng - Hình 6

Khổ qua rừng, chuối rừng và ốc đá, rau ranh... mang lại nguồn thu hàng trăm ngàn đồng/ngày/người.

Nhặt tiền từ rau, quả rừng - Hình 7

Một điểm bán các loại nông sản ở ven đường huyện Tây Trà.

Theo Danviet

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Danh tính nam tài xế ô tô tránh xe máy, đâm bé gái tử vong ở Tuyên QuangDanh tính nam tài xế ô tô tránh xe máy, đâm bé gái tử vong ở Tuyên Quang
14:43:24 23/12/2024
Lời khai của tài xế ô tô tránh xe máy, đâm bé gái tử vong ở Tuyên QuangLời khai của tài xế ô tô tránh xe máy, đâm bé gái tử vong ở Tuyên Quang
22:48:46 23/12/2024
Vụ ô tô lao vào nhà tông tử vong bé 17 tháng tuổi: Người dân bàng hoàng kể lại khoảnh khắc người mẹ hoảng loạn ôm con lao ra ngoàiVụ ô tô lao vào nhà tông tử vong bé 17 tháng tuổi: Người dân bàng hoàng kể lại khoảnh khắc người mẹ hoảng loạn ôm con lao ra ngoài
09:50:28 23/12/2024
Chìm phà chở 14 người ở Quảng Nam, nhiều xe máy bị rơi xuống sôngChìm phà chở 14 người ở Quảng Nam, nhiều xe máy bị rơi xuống sông
13:41:34 23/12/2024
Vụ xe lao vào nhà tông bé gái tử vong: Phút ám ảnh nhấc xe cứu nạn nhânVụ xe lao vào nhà tông bé gái tử vong: Phút ám ảnh nhấc xe cứu nạn nhân
07:58:01 24/12/2024
Vụ cháy nhà khiến 16 người thương vong ở TPHCM: Các nạn nhân hiện ra sao?Vụ cháy nhà khiến 16 người thương vong ở TPHCM: Các nạn nhân hiện ra sao?
07:37:05 24/12/2024
Bão số 10 hình thành trên Biển Đông, tên quốc tế là PabukBão số 10 hình thành trên Biển Đông, tên quốc tế là Pabuk
14:35:11 23/12/2024
Vụ nổ làm 6 người thương vong ở Tây Ninh là do tự làm pháoVụ nổ làm 6 người thương vong ở Tây Ninh là do tự làm pháo
11:07:41 24/12/2024

Tin đang nóng

Xót xa clip dừng xe đạp nghe điện thoại, nữ công nhân bị xe khách lùi cán tử vong tại chỗXót xa clip dừng xe đạp nghe điện thoại, nữ công nhân bị xe khách lùi cán tử vong tại chỗ
16:15:22 24/12/2024
Mỗi ngày bỏ 70 nghìn đồng mua vé số, chọn con số "đen đủi" nhiều người tránh, người đàn ông trúng luôn 2 giải độc đắc 67 tỷ đồngMỗi ngày bỏ 70 nghìn đồng mua vé số, chọn con số "đen đủi" nhiều người tránh, người đàn ông trúng luôn 2 giải độc đắc 67 tỷ đồng
16:37:50 24/12/2024
Châu Đăng Khoa mắng thẳng mặt một nữ ca sĩ là "vô liêm sỉ"Châu Đăng Khoa mắng thẳng mặt một nữ ca sĩ là "vô liêm sỉ"
16:48:04 24/12/2024
Cái kết "gậy ông đập lưng ông" cho nữ diễn viên hạng A làm tiểu tam, dùng mọi thủ đoạn để "săn" đại giaCái kết "gậy ông đập lưng ông" cho nữ diễn viên hạng A làm tiểu tam, dùng mọi thủ đoạn để "săn" đại gia
14:15:06 24/12/2024
Diện mạo của con trai Son Ye Jin và Hyun Bin gây sốcDiện mạo của con trai Son Ye Jin và Hyun Bin gây sốc
13:49:19 24/12/2024
Phương Lan phản hồi vụ bị chồng tố thường xuyên tụ tập, đi nhậu về khuyaPhương Lan phản hồi vụ bị chồng tố thường xuyên tụ tập, đi nhậu về khuya
14:18:34 24/12/2024
Xét xử 17 bị cáo trong vụ chuyến bay giải cứu, giai đoạn 2: Đại diện Cục Hàng không Việt Nam vắng mặtXét xử 17 bị cáo trong vụ chuyến bay giải cứu, giai đoạn 2: Đại diện Cục Hàng không Việt Nam vắng mặt
16:28:27 24/12/2024
Sự thật đắng ngắt đằng sau khoảnh khắc Hyun Bin đắm đuối nhìn trộm Son Ye JinSự thật đắng ngắt đằng sau khoảnh khắc Hyun Bin đắm đuối nhìn trộm Son Ye Jin
14:20:59 24/12/2024

Tin mới nhất

Người phụ nữ vừa lái ô tô vừa hát karaoke: Vì sao chưa xử phạt?

Người phụ nữ vừa lái ô tô vừa hát karaoke: Vì sao chưa xử phạt?

11:08:04 24/12/2024
Sáng 24/12, Công an huyện Tuy Đức (Đắk Nông) đã làm việc với bà N.T.L. (32 tuổi, trú tại xã Hòa An, huyện Krông Pắk, Đắk Lắk) về hành vi vừa lái ô tô vừa hát karaoke.
Hà Nội: Người phụ nữ tử vong trong phố Tạ Quang Bửu

Hà Nội: Người phụ nữ tử vong trong phố Tạ Quang Bửu

11:00:48 24/12/2024
Công an quận Hai Bà Trưng (Hà Nội) đang làm rõ nguyên nhân tử vong của một phụ nữ trong phố Tạ Quang Bửu (phường Bách Khoa).
Thông tin vụ người phụ nữ đi xe sang đá thùng rác ra giữa đường

Thông tin vụ người phụ nữ đi xe sang đá thùng rác ra giữa đường

10:42:55 24/12/2024
Tiếp nhận phản ánh một người phụ nữ ở thành phố Nha Trang (Khánh Hòa) dùng chân đá thùng rác ra giữa đường phố, địa phương này đã vào cuộc xác minh thông tin.
Vụ phát hiện thi thể trẻ sơ sinh ở bãi rác: Công an tìm tung tích nạn nhân

Vụ phát hiện thi thể trẻ sơ sinh ở bãi rác: Công an tìm tung tích nạn nhân

10:27:49 24/12/2024
Công an tỉnh Thanh Hóa vừa có thông báo truy tìm tung tích nạn nhân liên quan đến vụ việc phát hiện thi thể bé gái sơ sinh ở bãi rác xã Đông Nam.
Điệp viên Mossad tiết lộ về chiến dịch tình báo đặc biệt của Israel

Điệp viên Mossad tiết lộ về chiến dịch tình báo đặc biệt của Israel

09:58:47 24/12/2024
Hai cựu điệp viên cấp cao của tình báo Israel đã chia sẻ thông tin chi tiết về chiến dịch sử dụng bộ đàm và máy nhắn tin tấn công Hezbollah ở Li Băng.
Bão số 10 suy yếu kết hợp không khí lạnh, mưa lớn từ Đà Nẵng vào phía nam

Bão số 10 suy yếu kết hợp không khí lạnh, mưa lớn từ Đà Nẵng vào phía nam

09:34:24 24/12/2024
Bão số 10 (tên quốc tế Pabuk) suy yếu thành áp thấp nhiệt đới trong 24 giờ tới. Tuy ít ảnh hưởng đến đất liền nhưng hoàn lưu bão kết hợp không khí lạnh gây mưa lớn nhiều nơi từ Đà Nẵng vào phía nam.
Giám đốc Nhật sang Việt Nam cảm ơn gia đình thực tập sinh

Giám đốc Nhật sang Việt Nam cảm ơn gia đình thực tập sinh

09:11:13 24/12/2024
Đây là năm thứ 4 hai doanh nghiệp Nhật Bản tổ chức gặp mặt công ty phái cử Việt Nam, nghiệp đoàn quản lý đào tạo, sử dụnglao độngvà gia đình thực tập sinh.
Con ngõ bất ổn thường xuyên xảy ra tai nạn ở Hà Nội

Con ngõ bất ổn thường xuyên xảy ra tai nạn ở Hà Nội

08:05:57 24/12/2024
Ngõ 2 Nguyễn Viết Xuân trở thành con ngõ bất ổn nhất Hà Nội, khi liên tiếp xảy ra các vụ va chạm xe, nhẹ thì trầy xước, nặng có người gãy chân đi cấp cứu.
Vụ xe lao vào nhà tông bé gái tử vong: Gia đình hiếm muộn chỉ có một con

Vụ xe lao vào nhà tông bé gái tử vong: Gia đình hiếm muộn chỉ có một con

23:42:14 23/12/2024
Lãnh đạo UBND TP Tuyên Quang cho biết, bố mẹ cháu bé làm kinh doanh, gia đình hiếm muộn, mãi mới có được một người con thì lại xảy ra tai nạn thương tâm.
Bị phạt 2,5 triệu đồng, tài xế ăn nhậu ở TPHCM thừa nhận "hơi ẩu"

Bị phạt 2,5 triệu đồng, tài xế ăn nhậu ở TPHCM thừa nhận "hơi ẩu"

23:05:42 23/12/2024
Tôi tính đi xe ôm về nhưng tiếc tiền. Bây giờ tiền phạt gấp mấy chục lần tiền đi xe ôm, tôi hơi ẩu , tài xế D. vi phạm nồng độ cồn chia sẻ.
Cuộc sống của chàng trai Hà Nội sau 21 năm bị đánh ghen oan bằng bom thư

Cuộc sống của chàng trai Hà Nội sau 21 năm bị đánh ghen oan bằng bom thư

21:50:33 23/12/2024
21 năm từ ngày vụ cuồng ghen bằng bom thư, mất đi đôi mắt và khả năng nghe, cuộc sống của Nguyễn Văn Thơ giờ chỉ còn một mảng tăm tối.
Bão số 10 mạnh cấp 8, từ Phú Yên đến Cà Mau sẵn sàng ứng phó

Bão số 10 mạnh cấp 8, từ Phú Yên đến Cà Mau sẵn sàng ứng phó

20:04:37 23/12/2024
Để ứng phó với bão số 10 Pabuk, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT vừa có công điện gửi các tỉnh, thành ven biển từ Phú Yên đến Cà Mau.

Có thể bạn quan tâm

Bí ẩn xác ướp "người ngoài hành tinh" tiếp tục gây chấn động với phát hiện mới chứng minh "không thể là con người"

Bí ẩn xác ướp "người ngoài hành tinh" tiếp tục gây chấn động với phát hiện mới chứng minh "không thể là con người"

Lạ vui

18:13:26 24/12/2024
Mới đây, vụ việc về những xác nghi là người ngoài hành tinh bí ẩn ở Peru tiếp tục gây tranh cãi sau khi hai sinh vật mới được đặt tên là Paloma và Antonio được công bố.
Ronaldo: 'Ai bảo Messi hay hơn tôi'

Ronaldo: 'Ai bảo Messi hay hơn tôi'

Sao thể thao

18:07:03 24/12/2024
Siêu sao người Bồ Đào Nha là Cristiano Ronaldo vừa có một phản ứng hài hước trước câu trêu đùa liên quan đến Lionel Messi trong khi tham gia thử thách sút phạt đền cùng MrBeast.
Cuối năm, CSGT mật phục bắt nhiều tàu hút trộm cát trên sông Hồng

Cuối năm, CSGT mật phục bắt nhiều tàu hút trộm cát trên sông Hồng

Pháp luật

18:01:29 24/12/2024
Rạng sáng ngày 24/12, lực lượng chức năng đã phát hiện và bắt giữ một phương tiện không có số đăng ký, đăng kiểm đang tiến hành hút cát trái phép trên sông Hồng.
Hôm nay nấu gì: 4 món dân dã mà ngon cho bữa tối

Hôm nay nấu gì: 4 món dân dã mà ngon cho bữa tối

Ẩm thực

17:16:43 24/12/2024
4 món dân dã mà ngon cho bữa tối. Không cầu kỳ nhưng bữa cơm này chắc chắn cả nhà sẽ rất thích vì quá đậm đà, ngon miệng.
Thủ tướng Israel đánh giá tiến triển trong đàm phán ngừng bắn ở Gaza

Thủ tướng Israel đánh giá tiến triển trong đàm phán ngừng bắn ở Gaza

Thế giới

17:12:15 24/12/2024
Trước đó cùng ngày, tại cuộc họp kín của Ủy ban Đối ngoại và Quốc phòng thuộc Quốc hội Israel, Ngoại trưởng Gideon Sa ar đã vạch ra một thỏa thuận khung bao gồm nhiều giai đoạn và được triển khai từng bước.
Sao Việt 24/12: Bảo Thy hội ngộ Vương Khang, tiết lộ điều bất ngờ

Sao Việt 24/12: Bảo Thy hội ngộ Vương Khang, tiết lộ điều bất ngờ

Sao việt

16:55:14 24/12/2024
Bảo Thy và Vương Khang hội ngộ trong một sự kiện. Nữ ca sĩ tiết lộ người bạn thân Vương Khang đã giảm cân để có thân hình thon gọn hơn.
Trang Pháp lên tiếng sau khi bị producer tố "cướp công", netizen có phản ứng trái chiều

Trang Pháp lên tiếng sau khi bị producer tố "cướp công", netizen có phản ứng trái chiều

Nhạc việt

16:45:21 24/12/2024
Tối hôm 23/12, MXH có 1 phen dậy sóng khi music producer Nemo (Trần Huy Hùng) đã lên bài tố cáo Trang Pháp có hành vi ăn cắp chất xám , chỉ 4 ngày sau khi MV Bê Trap được phát hành.
Loạt thành tích đáng nể của nữ sinh "gương mặt đẹp nhất" Hoa hậu sinh viên 2024

Loạt thành tích đáng nể của nữ sinh "gương mặt đẹp nhất" Hoa hậu sinh viên 2024

Netizen

16:39:23 24/12/2024
Không chỉ sở hữu gương mặt chuẩn tỉ lệ vàng, Vũ Thủy Tiên còn sở hữu loạt thành tích học tập ấn tượng khiến nhiều người ngưỡng mộ.
Sốc nặng ảnh "nữ thần" Chung Hân Đồng phát tướng khó nhận ra sau scandal bị leak ảnh riêng tư

Sốc nặng ảnh "nữ thần" Chung Hân Đồng phát tướng khó nhận ra sau scandal bị leak ảnh riêng tư

Sao châu á

16:12:28 24/12/2024
Trong lần xuất hiện hiếm hoi sau ồn ào bị nam ca sĩ kém 19 tuổi Dư Diễn Long phát tán hình ảnh riêng tư, Chung Hân Đồng khiến khán giả choáng nặng với thân hình tròn trịa, nặng nề.
Cặp đôi Hoa ngữ lộ clip "khóa môi" cháy hơn chữ cháy: Nhà trai hôn như muốn "nhai" luôn nhà gái, đập tan tin đồn bất hòa

Cặp đôi Hoa ngữ lộ clip "khóa môi" cháy hơn chữ cháy: Nhà trai hôn như muốn "nhai" luôn nhà gái, đập tan tin đồn bất hòa

Hậu trường phim

16:06:34 24/12/2024
Bị đồn bất hòa, không có cảnh hôn nào trong phim ngôn tình mới, cặp đôi này bất ngờ có màn khóa môi cực cháy khiến fan rần rần.
Lướt "tóp tóp" quá 180 phút, tôi học lỏm được 5 chiêu tái chế đồ đỉnh "kịch trần" từ cư dân mạng

Lướt "tóp tóp" quá 180 phút, tôi học lỏm được 5 chiêu tái chế đồ đỉnh "kịch trần" từ cư dân mạng

Sáng tạo

15:58:37 24/12/2024
Một bài đăng trên mạng xã hội Douyin (TikTok Trung Quốc) đang nhận được nhiều sự quan tâm của dân mạng về cách tái sử dụng 5 món đồ vô tri trong cuộc sống.