Giá cá tra giảm chỉ còn 18.000 đồng/kg dù Trung Quốc đã mua trở lại
Từ tháng 3 trở lại đây, thị trường Trung Quốc bắt đầu có dần các đơn hàng nhập khẩu cá tra trở lại, nhưng khách hàng Trung Quốc muốn ép giá dù giá chào bán sản phẩm đã thấp hơn so với trước dịch Covid-19 xảy ra.
Theo dự đoán của một số doanh nghiệp cá tra, sang tháng 4, xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc có thể phục hồi 50%, tháng 5 hồi phục 70% và đến tháng 6 mới có thể hồi phục hoàn toàn 100%.
Sợ rớt giá, người dân thu hoạch cá tra sớm
Theo Tổng cục Thủy sản, 3 tháng đầu năm 2020, diện tích thả nuôi lũy kế đạt khoảng 3.528 ha (bằng 100,5% so với cùng kỳ 2019); sản lượng thu hoạch ước đạt 242,8 nghìn tấn, giảm 3,7% so với cùng kỳ.
Dịch Covid-19 lây lan mạnh trên toàn cầu, đầu ra gặp khó khiến giá cá tra nguyên liệu chạm đáy mức thấp nhất trong 10 năm qua.
Tuy nhiên, giá cá tra nguyên liệu giảm từ cuối tháng 3/2019 đến nay do nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân chính là diện tích thả nuôi tăng trong khi thị trường đầu ra khó khăn. Hiện nay, giá bán buôn cá tra nguyên liệu duy trì ở mức 18.000-18.500 đồng/kg đối với cá tra loại I (700-900 g/con). Đây là mức giá thấp nhất trong 10 năm qua.
Trong khi đó, giá thành sản xuất từ 21.000 – 22.000 đồng/kg nên hầu hết người nuôi lỗ, chỉ khoảng 1/4 tổng số hộ nuôi trên địa bàn là có lợi nhuận khá nhờ gia công cho doanh nghiệp hoặc có liên kết với doanh nghiệp.
Theo lý giải của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), giá cá tra nguyên liệu giảm vì người nuôi sợ rớt giá thu hoạch sớm trong khi một số doanh nghiệp tạm ngừng mua nguyên liệu vì đơn hàng giảm (bị hoãn, hủy, không có đơn hàng mới), kho lạnh để trữ hàng bị đầy và thiếu.
Thực tế, dịch Covid-19 lây lan mạnh trên toàn cầu khiến cho sản xuất và xuất khẩu thủy sản của cả nước bị ảnh hưởng nặng nề. Ước tính xuất khẩu thủy sản trong tháng 3/2020 giảm gần 20% so với cùng kỳ năm ngoái, chỉ đạt 549 triệu USD.
Video đang HOT
Tính đến hết tháng 3/2020, xuất khẩu thủy sản của cả nước ước đạt trên 1,5 tỷ USD, giảm 14%. Trong đó, xuất khẩu cá tra giảm mạnh nhất (-31%) , chủ yếu do giảm sang thị trường Trung Quốc từ 2 tháng đầu năm. Trong tháng 3, xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc giảm 40%, sang Mỹ giảm 25%, sang EU giảm gần 50%.
Doanh nghiệp chưa thoát khỏi tình trạng sụt giảm
Diễn biến dịch bệnh Covid-19 còn đang rất phức tạp tại các nước trên thế giới nên trong vài tháng tới tình hình xuất khẩu chắc chắn tiếp tục bị tác động giảm. VASEP cho biết, trong quý II và III/2020, rất nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa gần như không có các đơn hàng mới. Một số doanh nghiệp khác có đơn hàng nhưng không nhiều.
“Doanh nghiệp chưa thể thoát khỏi tình trạng bị sụt giảm, hoãn/hủy đơn hàng, vận tải hàng hóa khó khăn. Việc thanh toán cũng không thuận lợi, sẽ có không ít doanh nghiệp, nhất là những doanh nghiệp nhỏ không thể trụ vững vì thiếu vốn để duy trì, để quay vòng kinh doanh” – VASEP nhận định.
Theo khảo sát của VASEP, tỷ lệ các đơn hàng vẫn được giao bình thường theo hợp đồng đã ký chỉ chiếm 30-50%. Trong khi đó, tỷ lệ các đơn hàng bị khách yêu cầu tạm hoãn và tỷ lệ các đơn hàng bị khách yêu cầu dừng hoặc hủy khá cao (lần lượt 20-40% và 20-30%).
Nguyên nhân chính được khách hàng đưa ra là do Chính phủ các nước đóng cửa biên giới vì dịch Covid-19. Khách hàng không bán được hàng nên không nhập hàng tiếp, các cửa hàng dịch vụ thực phẩm (food service) cũng ngừng hoạt động.
Một số doanh nghiệp xuất khẩu cá tra cho biết, sau khi dịch Covid-19 bớt căng thẳng tại Trung Quốc, nhu cầu nhập khẩu cá tra phile đông lạnh từ Việt Nam trong tháng 3/2020 tăng 15%, nhưng giá trung bình nhập khẩu lại giảm 21% (từ 2,26 USD xuống 1,77 USD/kg).
Tại thị trường EU, VASEP cho rằng, cá tra chủ yếu bán cho hệ thống bán lẻ chứ không phải là phân khúc dịch vụ thực phẩm, do đó sau dịch Covid-19 tại thị trường này cá tra vẫn có cơ hội cho khôi phục lại, nhất là sau khi EVFTA có hiệu lực.
Ngoài ra, sản phẩm cá tra nếu được kiểm soát chất lượng tốt, đẩy mạnh chế biến hàng giá trị gia tăng thì vẫn có thể có giá tốt trên thị trường châu Âu, khi kênh tiêu thụ tại một số thị trường hồi phục lại.
Đối với thị trường Mỹ, giá cá tra bị ảnh hưởng do giá nguyên liệu xuống nhưng sản lượng tiêu thụ năm nay dự báo sẽ tốt hơn 2019 vì tồn kho đã hết. Dịch Covid-19 ở Mỹ dù lan rộng nhưng cá tra vẫn có thể đứng vững trên thị trường Mỹ. Nhà máy Trung Quốc bị đóng cửa, sản lượng cá pollock đưa sang Mỹ giảm, nên cá tra có cơ hội thay thế trên thị trường này.
Khương Lực
Vi phạm gia tăng, siết chặt quản lý giống thủy sản
Theo Tổng cục Thủy sản (Bộ NNPTNT) dù công tác quản lý giống thủy sản đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm thủy sản nhưng qua kiểm tra vẫn còn tình trạng vận chuyển giống thủy sản không có giấy chứng nhận kiểm dịch.
15/25 phương tiện kiểm tra vi phạm
Để tăng cường quản lý chất lượng giống thủy sản, trong tháng 2/2020, Tổng cục Thủy sản đã phối hợp với Sở NNPTNT các tỉnh tổ chức ra quân kiểm tra phương tiện vận chuyển giống thủy sản qua địa bàn. Qua kiểm tra, một số địa phương đã thực hiện tốt công tác kiểm soát giống thủy sản như Bạc Liêu, Sóc Trăng.
Sản xuất tôm giống tại Bạc Liêu. Ảnh: Thanh Cường
Tuy nhiên, cũng vẫn phát hiện nhiều cơ sở sản xuất, ương dưỡng giống thủy sản không đáp ứng đủ điều kiện theo quy định của Luật Thủy sản và tình trạng vận chuyển giống thủy sản không có giấy chứng nhận kiểm dịch đến vùng nuôi, gây nguy cơ bùng phát dịch bệnh, ảnh hưởng đến mục tiêu phát triển ngành thủy sản năm 2020 vẫn còn xảy ra.
Cụ thể, trong 3 đêm từ 18 - 20/2/2020, đoàn công tác của Tổng cục Thủy sản đã phối hợp với đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh Sóc Trăng và Bạc Liêu kiểm tra 25 phương tiện (khoảng 50 triệu con tôm giống) vận chuyển giống thủy sản lưu thông qua địa bàn tỉnh.
Theo đó, đoàn đã phát hiện 15 phương tiện vận chuyển vi phạm; trong đó có 21 lô tôm giống (khoảng hơn 20 triệu con giống) không có giấy chứng nhận kiểm dịch giống thủy sản khi lưu thông.
Theo ông Kiều Trung Dũng-Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế - Thanh tra (Tổng cục Thủy sản), Trưởng đoàn công tác phối hợp kiểm tra việc vận chuyển giống thủy sản tại Sóc Trăng và Bạc Liêu: "Điều đáng lo ngại là, số phương tiện vận chuyển tôm giống vi phạm về kiểm dịch (không có giấy chứng nhận kiểm dịch, vận chuyển quá số lượng so với giấy chứng nhận kiểm dịch được cấp...) không có dấu hiệu giảm, thậm chí còn có xu hướng tăng so với các năm trước".
"Nguyên nhân là do từ khi Luật Thủy sản và các văn bản hướng dẫn có hiệu lực, các địa phương không thực hiện kiểm dịch đối với cơ sở sản xuất, ương dưỡng giống thủy sản chưa đáp ứng đủ điều kiện theo quy định của Luật Thủy sản" - ông Dũng nói.
Thực tế, theo báo cáo của các địa phương, số lượng cơ sở đã kiểm tra, cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, ương dưỡng giống thủy sản chỉ đạt khoảng 30%.
Tiêu hủy nếu không có chứng nhận kiểm dịch
Để tăng cường kiểm soát giống thiệt hại, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại cho người dân, ngày 25/2/2020, Tổng cục Thủy sản đã ban hành Công văn số 302/TCTS-PCCTr gửi Sở NNPTNT các tỉnh/thành phố trực thuộc T.Ư chấn chỉnh công tác quản lý điều kiện cơ sở sản xuất, ương dưỡng giống thủy sản và lưu thông giống thủy sản; đồng thời thực hiện có hiệu quả Nghị định số 04/2020/NĐ-CP ngày 3/1/2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 90/2017/NĐ-CP ngày 31/7/2017 quy định xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thú y.
Theo đó, giống thủy sản lưu thông ngoài thị trường không có giấy chứng nhận kiểm dịch buộc phải tiêu hủy theo quy định tại điểm b, khoản 5, Điều 2 nghị định này. Cụ thể, Tổng cục Thủy sản yêu cầu Sở NNPTNT các tỉnh, thành phố phối hợp với các lực lượng chức năng tổ chức kiểm tra, giám sát điều kiện cơ sở sản xuất, ương dưỡng giống thủy sản theo quy định tại Luật Thủy sản và các văn bản hướng dẫn luật; thực hiện nghiêm các văn bản của Bộ NNPTNT về quản lý giống thủy sản và Quy chế số 02/QCPH-GTS ngày 18/1/2019 về việc phối hợp quản lý giống tôm nước lợ; công khai danh sách cơ sở đủ điều kiện sản xuất, ương dưỡng giống thủy sản.
Tổ chức kiểm soát phương tiện vận chuyển giống thủy sản qua địa bàn; xử lý nghiêm phương tiện vận chuyển, thực hiện tiêu hủy giống thủy sản không có giấy chứng nhận kiểm dịch theo quy định tại điểm b, khoản 5 Điều 2 Nghị định số 04/2020/NĐ-CP ngày 3/1/2020 của Chính phủ.
Bố trí địa điểm, đảm bảo nguồn lực để thực hiện tiêu hủy giống thủy sản không có giấy chứng nhận kiểm dịch; trình tự, thủ tục tiêu hủy áp dụng quy định tại khoản 1, Điều 8 Thông tư số 26/2018/TT-BNNPTNT ngày 15/11/2018 về quản lý giống thủy sản, thức ăn thủy sản, sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản; công khai các trường hợp vi phạm, đồng thời báo cáo về Tổng cục Thuỷ sản để truy xuất tận gốc cơ sở vi phạm.
Tuyên truyền, hướng dẫn các tổ chức/cá nhân hoạt động trong lĩnh vực vận tải chỉ vận chuyển đối với giống thủy sản có giấy chứng nhận kiểm dịch theo quy định của pháp luật về thú y.
"Trong năm 2020, Tổng cục Thủy sản sẽ thường xuyên phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức thanh tra, kiểm tra đột xuất cơ sở sản xuất, ương dưỡng giống thủy sản vi phạm quy định của pháp luật về quản lý giống thủy sản"- ông Dũng nhấn mạnh.
Theo Danviet
Năm 2020, cá tra "bơi" đường nào? Năm 2020, ngoài việc tiếp tục tìm kiếm cơ hội ở những thị trường xuất khẩu truyền thống, nhiều doanh nghiệp chế biến, kinh doanh cá tra đang tìm cách đưa con cá tra "bơi" vào thị trường trong nước. Thị trường xuất khẩu "đóng băng" Theo báo cáo của Bộ NNPTNT, xuất khẩu cá tra năm 2019 đạt 1,8 tỷ USD, giảm...