“Gấu Nga” có chết trong tay “rồng Trung Hoa”?

Ngày 30/7, tờ báo tiếng Anh hàng đầu của Ấn Độ The Hindu đăng tải bài viết có nhan đề ‘Yêu nhau dưới nước, thủ thế trên bộ’ phân tích rằng, hiện tại mối quan hệ giữa Trung Quốc và Nga khá nồng ấm. Tuy nhiên, phía Nga vẫn khá lo ngại về người láng giềng phương Đông rất mạnh này.

Nồng ấm vẫn lo

Tờ The Hindu đánh giá trong 20 năm qua, mối quan hệ Trung – Nga đã có những cải thiện lớn. Hai nước đã giải quyết được những tranh chấp biên giới, kim ngạch thương mại hai chiều từ 5 tỉ USD nâng lên gần 90 tỉ USD, đồng thời trong hầu hết các vấn đề quốc tế đều đứng ở cùng một mặt trận. Hơn nữa, Nga đã chuyển giao cho Trung Quốc rất nhiều vũ khí và kỹ thuật, giúp Trung Quốc hiện đại hóa quân sự, điều này khiến cho mối quan hệ quân sự giữa hai nước càng mật thiết hơn.

Đầu tháng 7-2013, Trung Quốc và Nga triển khai cuộc tập trận trên biển có quy mô lớn nhất trong lịch sử hai nước ở biển Nhật Bản. Sau khi cuộc tập trận kết thúc, tàu chiến của hải quân Nga đã đi qua eo biển Soya để tiến vào biển Okhotsk thuộc vùng viễn đông thuộc Nga, phía Nga tuyên bố sau đó sẽ thông báo cho Trung Quốc biết “thông tin cụ thể hơn”.

Ngay sau đó, cuộc tập trận chống khủng bố có tên gọi “Sứ mệnh hòa bình 2013″ giữa Trung Quốc và Nga đã được triển khai tại dãy núi Ural của Nga. Tuy nhiên, đằng sau tình hữu nghị nhìn có vẻ rất nồng ấm này, Nga vẫn rất lo ngại về sự trỗi dậy của Trung Quốc, sự lo ngại này một mặt bắt nguồn từ điểm yếu của chính nước Nga, mặt khác bắt nguồn từ chính sách của Trung Quốc.

Trung Quốc dùng xe lửa vận chuyển pháo tự hành 152 mm sang Nga tham gia tập trận tháng 7/2013.

Lính đặc nhiệm Trung Quốc tập luyện.

The Hindu phân tích, có chuyên gia cảnh báo do sức ép dân số và sự thiếu hụt tài nguyên, cuối cùng Trung Quốc sẽ để mắt tới người láng giềng phương Bắc là Nga. Khu vực viễn Đông của Nga chiếm 40% diện tích nước Nga, nhưng chỉ có 6,5 triệu dân, đồng thời lượng dân số này ngày càng giảm đi. Trong khi đó, khu vực biên giới tiếp giáp giữa Nga và Trung Quốc có 140 triệu dân.

Nga cũng đang trở thành nước nước cung cấp dầu mỏ, khí thiên nhiên chủ yếu cho Trung Quốc. Hiện nay, công cuộc xây dựng quân đội của Trung Quốc dựa vào ý tưởng “biên giới chiến lược và không gian sinh tồn”, và “biên giới chiến lược” này có thể vượt qua biên giới địa lý của Trung Quốc để đảm bảo cho không gian sinh tồn của mình.

Trỗi dậy hòa bình nhưng không loại trừ quân sự

Hầu hết các chuyên gia Nga cho rằng Trung Quốc sẽ trỗi dậy hòa bình, nhưng vẫn không loại trừ các biện pháp quân sự. Tháng 6 vừa qua, một nhà phân tích quân sự của Nga đã đưa ra một giả thiết táo bạo, miêu tả quân đội Trung Quốc đã đánh chiếm khu vực viễn Đông và Siberia của Nga trong vòng mấy tuần như thế nào.

Dàn xe tăng hùng hậu của Trung Quốc.

Bộ binh PLA liên tục tập trận quy mô lớn thời gian gần đây.

Lính dù Trung Quốc tập trận thực binh.

Các chuyên gia quân sự của Nga nhìn nhận bất luận ý đồ của Trung Quốc là như thế nào, họ vẫn có đủ năng lực làm việc này. Trước vấn đề trên, ông Vassily Kashin – chuyên gia các vấn đề Trung Quốc của Trung tâm phân tích chiến lược và quân sự Nga chỉ ra rằng, giả thiết về mối de dọa Trung Quốc là một trong những nhân tố chủ yếu giải thích về chính sách ngoại giao và chiến lược quân sự của Nga.

Nga đang ở trong quá trình cải cách quân sự, Bộ Quốc phòng Nga đang cố gắng tăng cường sức mạnh quân sự cho mình ở khu vực viễn Đông để có thể quản lý tốt hơn khu vực biên giới tiếp giáp với Trung Quốc. “Cuộc tập trận tháng 7 vừa qua cho thấy chúng tôi đã hoàn thành công tác bố trí lực lượng quân sự ở khu vực biên giới tiếp xúc với Trung Quốc” – Giám đốc Trung tâm phân tích chiến lược và kỹ thuật của Nga cho biết.

The Hindu cho rằng, chiến lược chủ yếu mà Nga dùng để đối phó với “mối đe dọa Trung Quốc” không phải là lĩnh vực quân sự, mà là sự định vị đối với các cấp độ kinh tế, chính trị, chiến lược và mối quan hệ tốt đẹp Trung Quốc. Hầu hết các chuyên gia Nga đều ủng hộ chiến lược của thủ tướng Putin đối với Trung Quốc, tuy nhiên cũng không ít người lo ngại “những chú gấu Nga” có thể bị bóp chết trong vòng tay của “rồng Trung Quốc”.

Theo Huy Long

Tiền phong/Hoàn cầu